Kinderen
alle pijlers
Euthanasie opa, hoe omgaan met peuter?
donderdag 7 juli 2022 om 20:14
Pfffff, wat een moeilijke tijd. Hoe pak je dat aan, met een plekje geven maar ook met afscheid nemen?
(Kleinkinderen zijn niet bij de euthanasie aanwezig. Afscheid kort van tevoren of al een paar dagen eerder, dat hangt vooral van de laatste wensen van opa af lijkt me. Gaan we nog met hem over praten.)
We proberen het aanstaande overlijden van opa al voorzichtig wat aan peuter uit te leggen, en ze lijkt het best wel een beetje te begrijpen, maar doordringen doet het nog helemaal niet.
Er zijn allerlei boekjes over afscheid en de dood, ik zie dit de bomen het bos niet. Veel boekjes zijn ook voor net wat oudere kinderen volgens mij.
Is er misschien eentje die specifiek was beter aansluit bij een ziekbed en euthanasie? Of zijn dat maar randzaken en is dat misschien helemaal niet zo boeiend voor een kind van 3,5 jaar?
Ons andere kind is 1,5 jaar.
(Kleinkinderen zijn niet bij de euthanasie aanwezig. Afscheid kort van tevoren of al een paar dagen eerder, dat hangt vooral van de laatste wensen van opa af lijkt me. Gaan we nog met hem over praten.)
We proberen het aanstaande overlijden van opa al voorzichtig wat aan peuter uit te leggen, en ze lijkt het best wel een beetje te begrijpen, maar doordringen doet het nog helemaal niet.
Er zijn allerlei boekjes over afscheid en de dood, ik zie dit de bomen het bos niet. Veel boekjes zijn ook voor net wat oudere kinderen volgens mij.
Is er misschien eentje die specifiek was beter aansluit bij een ziekbed en euthanasie? Of zijn dat maar randzaken en is dat misschien helemaal niet zo boeiend voor een kind van 3,5 jaar?
Ons andere kind is 1,5 jaar.
Je hoort de vogels weer, je ruikt de regen nog
donderdag 7 juli 2022 om 20:20
donderdag 7 juli 2022 om 20:27
Allereerst veel sterkte, wat een heftige tijd.
Mijn eigen vader is vorig jaar augustus overleden. Ik heb een paar weken voor zijn overlijden een soortgelijk topic geopend. Hieronder de link, misschien heb je wat aan de tips daar. viewtopic.php?t=479809&p=33094844&start=#p33094844
Mijn zoon was 2 jaar en 4 maanden toen opa overleed, een stuk jonger dan jullie oudste dochter. Wij hebben het boek van Kikker en de vogel veel gelezen. Woezel & Pip - dag lief muisje was in het begin te lang en wat te ingewikkeld, maar pakt peuter er nu nog wel eens bij. Misschien dus voor de oudste al wel goed te begrijpen. Ook Het eiland van opa is erg mooi. Het gaat over missen van en niet zozeer over overlijden.
Verrassend genoeg praat mijn zoon nog regelmatig over opa, en kijkt hij graag foto's en filmpjes van hem. Mijn dochter was pas 5 maanden en zal hem helaas nooit herinneren.
Veel sterkte!
Mijn eigen vader is vorig jaar augustus overleden. Ik heb een paar weken voor zijn overlijden een soortgelijk topic geopend. Hieronder de link, misschien heb je wat aan de tips daar. viewtopic.php?t=479809&p=33094844&start=#p33094844
Mijn zoon was 2 jaar en 4 maanden toen opa overleed, een stuk jonger dan jullie oudste dochter. Wij hebben het boek van Kikker en de vogel veel gelezen. Woezel & Pip - dag lief muisje was in het begin te lang en wat te ingewikkeld, maar pakt peuter er nu nog wel eens bij. Misschien dus voor de oudste al wel goed te begrijpen. Ook Het eiland van opa is erg mooi. Het gaat over missen van en niet zozeer over overlijden.
Verrassend genoeg praat mijn zoon nog regelmatig over opa, en kijkt hij graag foto's en filmpjes van hem. Mijn dochter was pas 5 maanden en zal hem helaas nooit herinneren.
Veel sterkte!
donderdag 7 juli 2022 om 20:28
Ja ik bedoelde ook niet om het tot in detail uit te leggen, dat zou inderdaad een beetje ingewikkeld zijn. Maar wij weten nu dus al een datum en ongeveer tijd wanneer het gaat gebeuren.Saartjepoes2 schreef: ↑07-07-2022 20:20Aah verdrietig, als eerste sterkte!
Ik zou het euthanasie gedeelte niet delen met zo’n jong kind. Noodeloos ingewikkeld. Opa is dood gegaan en dat is verdrietig. Kikker en het vogeltje vind ik een mooi boek wat aansluit bij de leeftijd.
Nogmaals sterkte
Hoever kun je kind daarin meenemen?
Ik denk niet om van tevoren vertellen wanneer het is. Alleen nu vertellen dat hij niet meer beter wordt en binnenkort waarschijnlijk dood gaat, en als het straks geweest is vertellen we dat hij is overleden.
Maar ik heb echt totaal geen ervaring met dit soort situaties, laat staan met die kindjes erbij.
Alsof het allemaal al niet verdrietig en moeilijk genoeg is.
Je hoort de vogels weer, je ruikt de regen nog
donderdag 7 juli 2022 om 20:30
donderdag 7 juli 2022 om 20:31
Misschien gaat het op die leeftijd nooit echt doordringen en is dat ook helemaal niet belangrijk. Wellicht zelfs fijner als ze "ongedwongen" nog met opa kan kletsen. Een definitief afscheid is zelfs voor volwassenen ontzettend moeilijk.
Het boekje zou ik denk ik pas doen als opa overleden is, niet daarvoor. Dan wordt het misschien enger, dan wanneer het al een voldongen feit is. Kikker en vogeltje inderdaad. Is vanaf 3 jaar.
Heel veel sterkte in elk geval!
donderdag 7 juli 2022 om 20:32
donderdag 7 juli 2022 om 20:33
Sterkte met alles.
Niet te diep op details ingaan zoals de euthanasie. De volgende dag vertellen dat opa overleden is.
Misschien niet echt "afscheid" laten nemen door de kinderen, maar (voor zover mogelijk) gewoon gezellig taart eten met opa, een mooie dag maken die later een fijne herinnering wordt.
Niet te diep op details ingaan zoals de euthanasie. De volgende dag vertellen dat opa overleden is.
Misschien niet echt "afscheid" laten nemen door de kinderen, maar (voor zover mogelijk) gewoon gezellig taart eten met opa, een mooie dag maken die later een fijne herinnering wordt.
shero wijzigde dit bericht op 07-07-2022 20:36
0.50% gewijzigd
Of course your opinion matters. Just not to me.
donderdag 7 juli 2022 om 20:33
donderdag 7 juli 2022 om 20:35
Kon dat maar.....Shero schreef: ↑07-07-2022 20:33Sterkte met alles.
Niet te diep op details ingaan zoals de euthanasie. De volgende dag certellen dat oa overleden is.
Misschien niet echt "afscheid" laten nemen door de kinderen, maar (voor zover mogelijk) gewoon gezellig taart eten met opa, een mooie dag maken die later een fijne herinnering wordt.
Je hoort de vogels weer, je ruikt de regen nog
donderdag 7 juli 2022 om 20:36
Wat goed dat je er over nadenkt, sterkte met deze heftige tijd. Ik werk op een school en we werken met een rouwprotocol. Ik heb even gekeken wat er in staat voor de jongste kinderen. Deze boeken staan er in voor onder de 4:
Naam van het boek: Buurman Reus, nooit meer nooit meer
Schrijver(s): S. Boonen
Uitgeverij: Clavis
ISBN: 978 9044812329
Over het boek: Buurman Reus is dood. Het is moeilijk om dat te begrijpen. Zoveel verdriet.
Zoveel dingen die vanaf nu niet meer, nooit meer kunnen.
Een herkenbaar prentenboek over een jongen die geconfronteerd wordt met de dood. Met achter in het boek nuttige informatie voor ouders en leerkrachten die meer willen weten over rouwen met kinderen en hoe ze de dood een plek kunnen geven
Naam van het boek: Lieve oma pluis
Schrijver(s): Dick Bruna
Uitgeverij: Mercis Publising, 1996
Over het boek: Prentenboek over de oma van Nijntje die is doodgegaan en waarin de hele familie bij elkaar komt om haar te begraven.
Naam van het boek: De visjes van Océane
Schrijver(s): N. Slosse
Uitgeverij: Avrobode, 2011
Over het boek: Een voorlees, werk-en doe-boek waar kinderen vanaf drie jaar met een ouder, juf of therapeut mee aan de slag kunnen.
Er staat ook informatie in het protocol over hoe kinderen van die leeftijden rouwen en hoe je ze het beste kunt begeleiden. Dat is wat meer tekst, maar kan ik ook doorsturen als.je er behoefte aan hebt.
Naam van het boek: Buurman Reus, nooit meer nooit meer
Schrijver(s): S. Boonen
Uitgeverij: Clavis
ISBN: 978 9044812329
Over het boek: Buurman Reus is dood. Het is moeilijk om dat te begrijpen. Zoveel verdriet.
Zoveel dingen die vanaf nu niet meer, nooit meer kunnen.
Een herkenbaar prentenboek over een jongen die geconfronteerd wordt met de dood. Met achter in het boek nuttige informatie voor ouders en leerkrachten die meer willen weten over rouwen met kinderen en hoe ze de dood een plek kunnen geven
Naam van het boek: Lieve oma pluis
Schrijver(s): Dick Bruna
Uitgeverij: Mercis Publising, 1996
Over het boek: Prentenboek over de oma van Nijntje die is doodgegaan en waarin de hele familie bij elkaar komt om haar te begraven.
Naam van het boek: De visjes van Océane
Schrijver(s): N. Slosse
Uitgeverij: Avrobode, 2011
Over het boek: Een voorlees, werk-en doe-boek waar kinderen vanaf drie jaar met een ouder, juf of therapeut mee aan de slag kunnen.
Er staat ook informatie in het protocol over hoe kinderen van die leeftijden rouwen en hoe je ze het beste kunt begeleiden. Dat is wat meer tekst, maar kan ik ook doorsturen als.je er behoefte aan hebt.
donderdag 7 juli 2022 om 20:41
Onthouden doet ze zeker, want ze heeft een 10x beter geheugen dan ik.
En natuurlijk is het veel gevraagd, al loopt ze voor haar leeftijd best wel wat "voor", maar dan nog... ze is nog zo jong. Maar ik weet het ook allemaal niet meer hoor. Ik probeer haar ook alleen maar zo goed mogelijk te helpen.
We willen allemaal alleen maar dat opa gewoon weer beter wordt, maar dat wordt ie niet.
Je hoort de vogels weer, je ruikt de regen nog
donderdag 7 juli 2022 om 20:43
Bedankt voor je link!Zebrastrepen schreef: ↑07-07-2022 20:27Allereerst veel sterkte, wat een heftige tijd.
Mijn eigen vader is vorig jaar augustus overleden. Ik heb een paar weken voor zijn overlijden een soortgelijk topic geopend. Hieronder de link, misschien heb je wat aan de tips daar. viewtopic.php?t=479809&p=33094844&start=#p33094844
Mijn zoon was 2 jaar en 4 maanden toen opa overleed, een stuk jonger dan jullie oudste dochter. Wij hebben het boek van Kikker en de vogel veel gelezen. Woezel & Pip - dag lief muisje was in het begin te lang en wat te ingewikkeld, maar pakt peuter er nu nog wel eens bij. Misschien dus voor de oudste al wel goed te begrijpen. Ook Het eiland van opa is erg mooi. Het gaat over missen van en niet zozeer over overlijden.
Verrassend genoeg praat mijn zoon nog regelmatig over opa, en kijkt hij graag foto's en filmpjes van hem. Mijn dochter was pas 5 maanden en zal hem helaas nooit herinneren.
Veel sterkte!
Je hoort de vogels weer, je ruikt de regen nog
donderdag 7 juli 2022 om 20:54
Zonder te willen zeggen dat de de dood van een poes vergelijkbaar is met het overlijden van een opa: mijn oudste was net een paar maanden jonger dan jouw oudste toen onze kat dood ging. Dat vond hij toen even verdrietig, maar hij ging vrij snel weer over tot de orde van de dag, om maanden later nog eens te vragen of de poes nou echt nooit meer terugkwam. Begrip kan ook in stapjes gaan.
Sterkte voor jullie allemaal.
Sterkte voor jullie allemaal.
donderdag 7 juli 2022 om 21:05
Ik zou zeggen, niets zeggen over euthanasie, maar verder heel eerlijk en duidelijk zijn. Opa is heel erg ziek en gaat helaas al snel dood, dat is verdrietig, we gaan hem erg missen. Verder vooral inspelen op de vragen die ze stellen.
Dingen die mijn kinderen vroegen over de dood rond die leeftijd. - maar hij/zij komt wel weer terug toch? - waar is hij/zij nu dan? Ik heb gezegd dat sommige mensen geloven in de hemel, een mooie plek waar iemand is na de dood. Zonder op te leggen dat zij dat ook moeten geloven, ik vroeg ook wat zij zelf denken, want kinderen hebben natuurlijk een grote fantasie.
Over iemand missen heb ik altijd gezegd dat dat helemaal niet iets slechts is, maar juist betekent dat je veel van iemand houdt, daarom mis je iemand. Creëer vooral de mogelijkheid om over opa te praten, maar een boekje met foto's en herinneringen.
Ik heb mijn zusje verloren toen ik 4 was, en zou willen dat ik meer dingen had van haar, zoals foto's, en mijn ouders praatte er weinig over. Ik had graag gehad dat ze meer levend gehouden was. Ze noemen haar nog steeds als ze vertellen over hun kinderen, maar er hing geen foto in huis bijvoorbeeld. Ik snap dat wel, want het was enorm traumatisch, maar ik denk dat het voor je oudste mooi is als opa erbij blijft.
Dingen die mijn kinderen vroegen over de dood rond die leeftijd. - maar hij/zij komt wel weer terug toch? - waar is hij/zij nu dan? Ik heb gezegd dat sommige mensen geloven in de hemel, een mooie plek waar iemand is na de dood. Zonder op te leggen dat zij dat ook moeten geloven, ik vroeg ook wat zij zelf denken, want kinderen hebben natuurlijk een grote fantasie.
Over iemand missen heb ik altijd gezegd dat dat helemaal niet iets slechts is, maar juist betekent dat je veel van iemand houdt, daarom mis je iemand. Creëer vooral de mogelijkheid om over opa te praten, maar een boekje met foto's en herinneringen.
Ik heb mijn zusje verloren toen ik 4 was, en zou willen dat ik meer dingen had van haar, zoals foto's, en mijn ouders praatte er weinig over. Ik had graag gehad dat ze meer levend gehouden was. Ze noemen haar nog steeds als ze vertellen over hun kinderen, maar er hing geen foto in huis bijvoorbeeld. Ik snap dat wel, want het was enorm traumatisch, maar ik denk dat het voor je oudste mooi is als opa erbij blijft.
donderdag 7 juli 2022 om 21:06
Allereerst sterkte.
Je kunt het proberen uit te leggen maar echt doordringen wat het inhoud, dat opa nooit meer…. Dat kan een kind vaak niet begrijpen. Ze realiseren zich niet hoé definitief het is, en gaan daarom 2 tellen later ook gewoon weer verder met hun spel. Kinderen hebben vaak geen tijdsbesef voor de toekomst, voor hen is gaan het enige wat telt hoe het nú is.
Dus ik zou niet teveel info geven waardoor het wellicht voor kind verwarrend kan worden.
O ja, en natuurlijk niet zeggen dat opa slaapt en niet meer wakker wordt want dan durft kind straks ook niet meer te slapen. Maar dat wist je vast wel.
Je kunt het proberen uit te leggen maar echt doordringen wat het inhoud, dat opa nooit meer…. Dat kan een kind vaak niet begrijpen. Ze realiseren zich niet hoé definitief het is, en gaan daarom 2 tellen later ook gewoon weer verder met hun spel. Kinderen hebben vaak geen tijdsbesef voor de toekomst, voor hen is gaan het enige wat telt hoe het nú is.
Dus ik zou niet teveel info geven waardoor het wellicht voor kind verwarrend kan worden.
O ja, en natuurlijk niet zeggen dat opa slaapt en niet meer wakker wordt want dan durft kind straks ook niet meer te slapen. Maar dat wist je vast wel.
donderdag 7 juli 2022 om 21:27
Is opa thuis? Mocht hij in een hospice liggen, dan is dit boek misschien iets.
https://www.bruna.nl/boeken/muis-mies-e ... gLNOPD_BwE
Sterkte!
https://www.bruna.nl/boeken/muis-mies-e ... gLNOPD_BwE
Sterkte!
donderdag 7 juli 2022 om 21:42
Heel veel sterkte, wat verdrietig.
Voor een kind is een overlijden nog lastig te begrijpen. Als je nog langs kunt gaan met de kinderen niet teveel uitleggen. Beantwoord vragen zo eerlijk mogelijk. Opa is erg ziek en is er straks niet meer. Samen een tekening maken voor opa en het er dan over hebben zou misschien wel kunnen. De tip over dat sommige mensen geloven in de hemel vind ik een goede. Misschien vinden ze dat zelf een mooie gedachte en kun je daar een tekening van maken en aan opa “geven”. Al leg je hem maar naast opa’s bed.
Nooit zeggen dat opa lang gaat slapen! Misschien worden ze dan bang om zelf te gaan slapen.
Vragen komen misschien later wel en dan is dat goed genoeg.
Teveel info kunnen ze nog weinig mee denk ik.
Voor een kind is een overlijden nog lastig te begrijpen. Als je nog langs kunt gaan met de kinderen niet teveel uitleggen. Beantwoord vragen zo eerlijk mogelijk. Opa is erg ziek en is er straks niet meer. Samen een tekening maken voor opa en het er dan over hebben zou misschien wel kunnen. De tip over dat sommige mensen geloven in de hemel vind ik een goede. Misschien vinden ze dat zelf een mooie gedachte en kun je daar een tekening van maken en aan opa “geven”. Al leg je hem maar naast opa’s bed.
Nooit zeggen dat opa lang gaat slapen! Misschien worden ze dan bang om zelf te gaan slapen.
Vragen komen misschien later wel en dan is dat goed genoeg.
Teveel info kunnen ze nog weinig mee denk ik.
donderdag 7 juli 2022 om 21:43
Wij wisten bij mijn oma van te voren dat ze zou overlijden alleen niet exact wanneer ze had corona en moest naar de IC. Wij hebben de kinderen toen 2 5 en 7 vertelt dat oma een sterretje ging worden en dat als ze dat wilde een mooie tekening mochten maken. Die we aan oma konden geven. En met de jongste hebben we kikker gelezen en voor de oudste heb ik een boek over rauw bij de bibliotheek gehaald.
Mijn kinderen van 2 en 5 weten niet precies wat er aan de hand was. Gewoon oma was ziek en oud en is een sterretje geworden. De oudste had veel meer vragen die geven we overal eerlijk antwoord op.
Heel veel sterkte.
Mijn kinderen van 2 en 5 weten niet precies wat er aan de hand was. Gewoon oma was ziek en oud en is een sterretje geworden. De oudste had veel meer vragen die geven we overal eerlijk antwoord op.
Heel veel sterkte.
donderdag 7 juli 2022 om 22:10
Heel veel sterkte! Het is waarschijnlijk voor jezelf al amper te bevatten, maar die kleintjes…
Bij het overlijden van mijn oma hebben we het Nijntje boekje Lieve oma pluis een aantal keer gelezen.
Van Kikker en zijn vrienden staat een aflevering over het dode vogeltje op YouTube. Toevallig had mijn pleegdochter van 4 deze een week voor het overlijden gekeken en daar wist ze rond het afscheid van oma veel over te vertellen.
Wel heeft ze echt maanden gevraagd hoe oud mijn oma was geworden en waarom ze nu voor altijd en altijd dood zou blijven. Want dat vindt ze zo’n onzin. Hemel en sterretjes en in iemands hart en hoofd, dat deel wil ze nog niet snappen.
Mijn oma overleed niet geheel onverwacht, maar ook niet via euthanasie, en ik heb mijn pleegdochter geen afscheid laten nemen. Dit omdat er geen interactie meer mogelijk was. Ze is wel mee geweest naar de (zeer besloten) crematie. Dat vond ze heel interessant, maar heel zielig voor de mensen die allemaal huilden. Bij een grotere dienst had ik haar naar een oppas gebracht, want stil zitten en stil zijn is niet aan haar besteed.
Bij het overlijden van mijn oma hebben we het Nijntje boekje Lieve oma pluis een aantal keer gelezen.
Van Kikker en zijn vrienden staat een aflevering over het dode vogeltje op YouTube. Toevallig had mijn pleegdochter van 4 deze een week voor het overlijden gekeken en daar wist ze rond het afscheid van oma veel over te vertellen.
Wel heeft ze echt maanden gevraagd hoe oud mijn oma was geworden en waarom ze nu voor altijd en altijd dood zou blijven. Want dat vindt ze zo’n onzin. Hemel en sterretjes en in iemands hart en hoofd, dat deel wil ze nog niet snappen.
Mijn oma overleed niet geheel onverwacht, maar ook niet via euthanasie, en ik heb mijn pleegdochter geen afscheid laten nemen. Dit omdat er geen interactie meer mogelijk was. Ze is wel mee geweest naar de (zeer besloten) crematie. Dat vond ze heel interessant, maar heel zielig voor de mensen die allemaal huilden. Bij een grotere dienst had ik haar naar een oppas gebracht, want stil zitten en stil zijn is niet aan haar besteed.
Adem in, adem uit, en herhaal indien nodig 
donderdag 7 juli 2022 om 22:54
Hij is thuis, maar wel met een bed in de woonkamer en een en ander aan medische toeters en bellenmotorbloemetje schreef: ↑07-07-2022 21:27Is opa thuis? Mocht hij in een hospice liggen, dan is dit boek misschien iets.
https://www.bruna.nl/boeken/muis-mies-e ... gLNOPD_BwE
Sterkte!
Je hoort de vogels weer, je ruikt de regen nog
donderdag 7 juli 2022 om 23:09
Over de slangetjes bij opa kun je wel simpele uitleg geven. Zoals: opa kan niet meer zelf eten, daarom gaat het door een slangetje. Zuurstof omdat opa wat extra lucht nodig heeft, slangetje voor medicijnen.
Wij denken veel meer na dan jonge kinderen. Die zijn tevreden met een simpel antwoord.
Hoe rot het ook voor jezelf is: kinderen gaan mee in jou gevoel. Probeer als je nog langs wil gaan met ze het zo luchtig mogelijk te houden. Ik begrijp dat dit heel lastig is, je hebt zoveel verdriet! En dat mogen de kinderen zien hoor, dat je verdrietig bent. Maar probeer heftige reacties op de toestand van opa wat te dempen/te vermijden zolang je er met de kinderen bent.
Je zult zien dat er ineens bijvoorbeeld een paar maanden later een hele plotselinge vraag komt van kind over opa. Als het kind zelf met vragen komt, gewoon eerlijk antwoord geven. Meestal is dat al genoeg
Wij denken veel meer na dan jonge kinderen. Die zijn tevreden met een simpel antwoord.
Hoe rot het ook voor jezelf is: kinderen gaan mee in jou gevoel. Probeer als je nog langs wil gaan met ze het zo luchtig mogelijk te houden. Ik begrijp dat dit heel lastig is, je hebt zoveel verdriet! En dat mogen de kinderen zien hoor, dat je verdrietig bent. Maar probeer heftige reacties op de toestand van opa wat te dempen/te vermijden zolang je er met de kinderen bent.
Je zult zien dat er ineens bijvoorbeeld een paar maanden later een hele plotselinge vraag komt van kind over opa. Als het kind zelf met vragen komt, gewoon eerlijk antwoord geven. Meestal is dat al genoeg
vrijdag 8 juli 2022 om 00:01
Ook al is opa niet actief/wakker, toch kun je die laatste keer plezierig maken voor je kind.
Toen mijn vader opgebaard stond (thuis), waren de jongste kleinkinderen een jaar of 9/10. Ze vonden het de eerste dag maar eng. De dagen erna was het zó gewoon geworden, dat ze uit school een broodje pakten bij oma en naast de kist met opa hun broodje opaten, intussen gewoon kletsend over wat ze bezighield of zagen.
Sterkte de komende tijd.
Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn
Al een account? Log dan hier in
