Nederland in top-5 wapenexporteurs

13-12-2008 13:12 18 berichten
Alle reacties Link kopieren
De Volkskrant, gepubliceerd op 13 december 2008



Nederland is een van de grootste wapenexporteurs. Slechts vier landen voeren meer wapens uit. Per hoofd van de bevolking is Nederland zelfs 's werelds grootste wapenexporteur, volgens een rapport van de Campagne tegen Wapenhandel dat vrijdag is gepresenteerd.



De export bedroeg 874 miljoen euro in 2007 (recentere cijfers zijn niet voorhanden). In 2005 en 2006 was dat hoger - 1,1 miljard euro - wat deels valt terug te voeren op de verkoop van marinefregatten aan Indonesië. In 2007 bedroeg de totale Nederlandse uitvoer van goederen 348 miljard euro.



Volgens het Zweedse onderzoeksbureau Sipri wordt Nederland op de lijst van wapenexporterende landen voorafgegaan door de VS, Rusland, Duitsland en Frankrijk.



De hoge positie wordt vooral verklaard door de verkoop van tweedehands defensiematerieel van de eigen krijgsmacht en door enkele zeer grote orders. Daarnaast leveren bedrijven als Thales radarsystemen of nachtkijkers.



De belangrijkste exportbestemmingen waren Denemarken (170 miljoen euro), de Verenigde Staten (121 miljoen) en Oman (101 miljoen). Omdat een enkele order de statistieken flink kan opschudden, geven cijfers over een langere periode een beter beeld. Tussen 1998 en 2007 waren de belangrijkste exportbestemmingen de Verenigde Staten, Duitsland en Griekenland.



In 2007 won Nederland sterk aan belang als doorvoerhaven van wapens, onder andere naar oorlogsgebieden. 'Schiphol wordt steeds meer knooppunt in Amerikaanse wapentransporten van en naar Irak en Afghanistan, mede als gevolg van privatisering van militaire transporten', schrijft de Campagne tegen Wapenhandel.



Veel Nederlandse wapens worden verkocht aan arme landen, ondemocratische landen of landen die kans lopen verwikkeld te raken in een gewapend conflict.



Auteur Frank Slijper: 'Het is moreel verwerpelijk tientallen miljoenen euro’s aan ontwikkelingshulp te geven terwijl je aan hetzelfde land wapens verkoopt. Indonesië besteedt meer geld aan Nederlandse wapens dan het aan Nederlandse ontwikkelingshulp krijgt.'



Ook levering aan ondemocratische landen moet stoppen, vindt Slijper, net als verkoop aan staten die verwikkeld zijn in een wapenwedloop, zoals Pakistan en India.



Nederland is niet consequent, zegt hij. 'Zo verleent het moeiteloos exportvergunningen voor wapens uit EU- of NAVO-lidstaten op weg naar dubieuze landen. Nederland zou daarvoor aan zijn eigen bedrijven nooit een exportvergunning afgeven. Tsjechië leverde bijvoorbeeld via Delfzijl twintig pantservoertuigen aan Equatoriaal-Guinea. Dit land wordt onderdrukt door een dictatuur. Door de wapens door te voeren, wordt Nederland medeplichtig.'

Voor 2008 wordt een forse stijging verwacht. Slijper: 'De cijfers van het eerste half jaar zijn net bekend: 621 miljoen euro, bijna drievierde van de export in heel 2007.'



Is Nederland moreel verwerpelijk bezig, door tientallen miljoenen euro's aan ontwikkelingshulp te geven terwijl we aan hetzelfde land wapens verkopen? Zijn we inconsequent?
Alle reacties Link kopieren
Yep, moreel verwerpelijk als je het zo bekijkt. Maar met een realistische blik zie je dat er ongelooflijk veel op het gebied van business, politiek, zelfs ontwikkelingshulp dat moraal niet pluis is. Daarnaast, het is wapenexporteur, produceert niet in die mate. Maar goed, ben het hoe dan ook met Slijper eens dat het vrij hypocriet en niet in orde is om aan landen in wapenwedloop, dictaturen, etc te exporteren.
Alle reacties Link kopieren
quote:Omen schreef op 13 december 2008 @ 13:12:

Zijn we inconsequent?Juist uitermate consequent, in de zin dat we nu eenmaal een exportnatie zijn. Dat er behalve brave tulpenbollen ook wat minder brave wapens en xtc worden geëxporteerd, comes with the job. Waarbij xtc handel ten minste nog illegaal is en dus tegengegaan kan (en moet) worden. Wapenhandel is veelal legaal. Hoe moreel verwerpelijk wellicht ook.
Handel in wapens is vast goed voor de economie. Wel is 't verwerpelijk dat ze ons belastinggeld dan tevens wegbrengen naar zo'n zelfde buitenland voor zogenaamde ontwikkelingshulp. Houd dat dan in eigen land en doe er hier wat nuttigs mee.
Alle reacties Link kopieren
quote:Omen schreef op 13 december 2008 @ 13:12:



Is Nederland moreel verwerpelijk bezig, door tientallen miljoenen euro's aan ontwikkelingshulp te geven terwijl we aan hetzelfde land wapens verkopen? Zijn we inconsequent?Jazeker, maar het verdient toch lekker!
Alle reacties Link kopieren
Ik begrijp uit jullie reacties dat het misschien wel 'moreel verwerpelijk' is om enerzijds wapens aan een land te leveren en tegelijkertijd dat land te veroordelen omdat het een in onze ogen kwalijke oorlog voert, maar dat het 'nu eenmaal' om handel gaat.



En handel - geld verdienen - rechtvaardigt blijkbaar de tegenstrijdigheid en inconsequentie in onze houding?
Ach ja.



Wie zich in de geschiedenis van het moderne Nederland verdiept, zal een heel duidelijke rode draad constateren: 'onze' principes zijn - diplomatiek uitgedrukt - nogal flexibel wanneer het op handel of onze eigen veiligheid aankomt. We zijn van oudsher graag bereid om even de andere kant op te kijken en wat dubieuze figuren te vriend te houden, als dat geld in het laatje brengt of anderszins onze eigen positie verbetert.



We zijn geen dapper of al te standvastig volkje, helaas.
Alle reacties Link kopieren
quote:Omen schreef op 14 december 2008 @ 15:50:

Ik begrijp uit jullie reacties dat het misschien wel 'moreel verwerpelijk' is om enerzijds wapens aan een land te leveren en tegelijkertijd dat land te veroordelen omdat het een in onze ogen kwalijke oorlog voert, maar dat het 'nu eenmaal' om handel gaat.



En handel - geld verdienen - rechtvaardigt blijkbaar de tegenstrijdigheid en inconsequentie in onze houding?Hoezo inconsequent? Ik begrijp uit het bericht dat boten, nachtkijkers en radarsystemen ook onder de noemer 'wapens' vallen - dat vind ik persoonlijk niet zulk moreel verwerpelijk defensie-materiaal. Voordat je ethische conclusies verbindt aan dit bericht, is het misschien handig om te kijken hoeveel procent van deze 'wapens' daadwerkelijk uit materiaal bestaat waarmee je iemand om kan brengen.
quote:Omen schreef op 14 december 2008 @ 15:50:

Ik begrijp uit jullie reacties dat het misschien wel 'moreel verwerpelijk' is om enerzijds wapens aan een land te leveren en tegelijkertijd dat land te veroordelen omdat het een in onze ogen kwalijke oorlog voert, maar dat het 'nu eenmaal' om handel gaat.



En handel - geld verdienen - rechtvaardigt blijkbaar de tegenstrijdigheid en inconsequentie in onze houding?

Ik vind wapenindustrie niet moreel verwerpelijk. Het is 'n kwestie van vraag en aanbod en je zou wel gek zijn als je kansen om geld te verdienen zou laten lopen.

Het verwerpelijke vind ik ons belastinggeld in kansloze landjes pompen, terwijl er hier in Nederland nog genoeg te doen valt.
Alle reacties Link kopieren
quote:Lad schreef op 15 december 2008 @ 10:37:

Ach ja.



Wie zich in de geschiedenis van het moderne Nederland verdiept, zal een heel duidelijke rode draad constateren: 'onze' principes zijn - diplomatiek uitgedrukt - nogal flexibel wanneer het op handel of onze eigen veiligheid aankomt. We zijn van oudsher graag bereid om even de andere kant op te kijken en wat dubieuze figuren te vriend te houden, als dat geld in het laatje brengt of anderszins onze eigen positie verbetert.



We zijn geen dapper of al te standvastig volkje, helaas.



mee eens, het is beschamend.

het feit dat je een grijpstuiver KAN verdienen wil niet zeggen dat je het dan maar moet doen. Drugs aan kinderen verkopen, kinderporno en slavenhandel daar kan je ook veel geld mee verdienen, lijkt me toch ook niet wenselijk.



Kinderen in sierra leone en liberia schieten elkaar aan flarden, kopen ze de wapens niet bij jou dan wel bij een ander, nou, IK zou blij zijn om te weten dat die wapens niet bij mij vandaan komen.
Alle reacties Link kopieren
quote:Parnell schreef op 15 december 2008 @ 10:42:

[...]

Hoezo inconsequent? Ik begrijp uit het bericht dat boten, nachtkijkers en radarsystemen ook onder de noemer 'wapens' vallen - dat vind ik persoonlijk niet zulk moreel verwerpelijk defensie-materiaal. Voordat je ethische conclusies verbindt aan dit bericht, is het misschien handig om te kijken hoeveel procent van deze 'wapens' daadwerkelijk uit materiaal bestaat waarmee je iemand om kan brengen.



Militaire boten, militaire nachtkijkers en militaire radarsystemen kunnen natuurlijk ingezet worden door oorlogvoerende landen om hun vijand schade te berokkenen. Dat daarbij slachtoffers kunnen vallen, lijkt me voor de hand liggen.



Dergelijk materieel in handen geven van een land waarvan we tegelijkertijd vinden dat dit land een foute oorlog voert, komt dan toch op hetzelfde neer als wapens aan hen verkopen? Indirect leidt het tot slachtoffers maken.
Alle reacties Link kopieren
quote:elninjoo schreef op 15 december 2008 @ 10:44:

[...]

Ik vind wapenindustrie niet moreel verwerpelijk. Het is 'n kwestie van vraag en aanbod en je zou wel gek zijn als je kansen om geld te verdienen zou laten lopen.

Het verwerpelijke vind ik ons belastinggeld in kansloze landjes pompen, terwijl er hier in Nederland nog genoeg te doen valt.



Je standpunt lijkt me helder. Je vindt oorlogen en wapenindustrie een manier om geld te verdienen.



En het is me ook duidelijk dat je er tegen bent dat Nederland geld steekt in ontwikkelingshulp.



(Ontwikkelingshulp voor o.a. die landen waar jij met je dure camera rondloopt en mooie plaatjes schiet om te verkopen. Je zou ook gek zijn om de kans om geld te verdienen te laten schieten.)

De manier waarop jij in dit soort zaken staat is vrij simpel en zeer consequent
Alle reacties Link kopieren
quote:RosieRo schreef op 15 december 2008 @ 11:24:

[...]

Het feit dat je een grijpstuiver KAN verdienen wil niet zeggen dat je het dan maar moet doen. Drugs aan kinderen verkopen, kinderporno en slavenhandel daar kan je ook veel geld mee verdienen, lijkt me toch ook niet wenselijk.



Kinderen in sierra leone en liberia schieten elkaar aan flarden, kopen ze de wapens niet bij jou dan wel bij een ander, nou, IK zou blij zijn om te weten dat die wapens niet bij mij vandaan komen.Hartgrondig mee eens.
Alle reacties Link kopieren
quote:Omen schreef op 13 december 2008 @ 13:12:

Is Nederland moreel verwerpelijk bezig, door tientallen miljoenen euro's aan ontwikkelingshulp te geven terwijl we aan hetzelfde land wapens verkopen? Zijn we inconsequent?Je zou ook kunnen zeggen dat we juist door die winst op wapens in staat zijn om veel aan ontwikkelingshulp te doen!?
Alle reacties Link kopieren
quote:vivastudent schreef op 15 december 2008 @ 12:37:

[...]



Je zou ook kunnen zeggen dat we juist door die winst op wapens in staat zijn om veel aan ontwikkelingshulp te doen!?



ja, zo lust ik er nog wel eentje.

mss als er politieke rust en vrede was in die regio, en er een min of meer stabiel handelsklimaat heerst, wij dan veel meer en veel duurzamer/eerlijker kunnen verdienen aan de enorme bodemschatten die afrika rijk is?

Een eerlijke diamant- goud en bauxiethandel, waar mensen goed voor betaald worden zodat we ook geen hulpgelden meer hoeven sturen?

Met een beetje milieuvriendelijke aanpak zodat de zelfvoorzienende kleine landbouw een goed inkomen kan voorzien?



kweenie hoor, maar mooie dingen doen met bloedgeld is imho het paard achter de wagen spannen.
Alle reacties Link kopieren
quote:Omen schreef op 15 december 2008 @ 12:28:

[...]





Militaire boten, militaire nachtkijkers en militaire radarsystemen kunnen natuurlijk ingezet worden door oorlogvoerende landen om hun vijand schade te berokkenen. Dat daarbij slachtoffers kunnen vallen, lijkt me voor de hand liggen.



Dergelijk materieel in handen geven van een land waarvan we tegelijkertijd vinden dat dit land een foute oorlog voert, komt dan toch op hetzelfde neer als wapens aan hen verkopen? Indirect leidt het tot slachtoffers maken.



Dat kan inderdaad, het materieel kan ook ingezet worden voor acties niet destructief zijn. Punt is, dat weet je niet, dus er een ethisch oordeel aan verbinden vind ik te kort door de bocht. Dit materiaal is niet primair gemaakt om te doden, maar om een tactisch verschil te maken, of om secundaire militaire taken te kunnen uitvoeren, die niets te maken hebben met oorlog voeren. Ik vind de term 'wapens' daarom nogal provocerend gekozen in dit artikel, en het voorbeeld van de fregatten die zijn verkocht aan Indonesie nogal overtrokken - en daar is nu juist de conclusie op gebaseerd.



Daarnaast las ik dat onze belangrijkste exportmarken de VS, Griekenland en Duitsland zijn: niet bepaald bananenrepublieken. Wat wordt er dan geleverd aan welke ondemocratische landen? Het artikel is daar erg onduidelijk over.



Het enige wat je Nederland echt zou kunnen verwijten is het feit dat ze exportvergunningen verschaft voor de doorvoer van wapens naar ondemocratische landen. Ik weet niet hoe de regelgeving op dit gebied is (heeft Nederland hier zeggenschap in?) maar dat klinkt niet zo netjes.
Alle reacties Link kopieren
Ik snap je punt Parnell, dat het onduidelijk is waar en hoe bepaald materieel wordt ingezet. Echter, oorlogsmaterieel is een wapen. Of het je nu een tactisch voordeel kan verschaffen of je inlichtingen kan geven omtrent je vijand, het is in te zetten als wapen en is ook bedoeld om een voordeliger positie te verschaffen als het gaat om een machtstrijd. Het tactische materieel staat in mijn ogen niet los van de wapens die erachter worden ingezet.



"Al enkele jaren is een langzaam stijgende trend te zien. Nieuwe grote orders uit onder meer Chili en Indonesië doen vermoeden dat die tendens zich in 2006 doorzet, meldt de militaire onderzoeksgroep Campagne tegen Wapenhandel. Hun bevindingen zijn terug te vinden in het rapport Analyse Nederlandse wapenexportvergunningen 2005. [PDF bestand]



Binnen de Nederlandse wapenexport vallen vier belangrijke categorieën te onderscheiden: de verkoop van overtollig legermaterieel, de export van hightech defensie-elektronica (radar- en vuurleidingssystemen, optische apparatuur), de uitvoer van componenten voor in het buitenland gebouwde grote wapensystemen (pantservoertuigen, gevechtsvliegtuigen en bewapende helikopters) en militaire scheepsbouw.



De belangrijkste exporteurs zijn respectievelijk Defensie/Nederlandse staat, Thales Nederland, Stork Aerospace en scheepsbouwketen Damen (incl. De Schelde).



Na jaren van intensieve lobby publiceerde de regering onlangs voor het eerst een openbaar overzicht van wapendoorvoer waarvoor een meldplicht geldt. Daaruit blijkt bijvoorbeeld dat via Nederland grote hoeveelheden munitie naar Israël gaan. Het dictatoriale Kazachstan ontving in december vorig jaar 5.528 Tsjechische traangasgranaten via Schiphol. Kenia, Pakistan en Peru ontvingen via Nederlands grondgebied eveneens vele tienduizenden stuks munitie.



Hoewel Nederland zegt terughoudend te zijn met wapenexporten, wijst de praktijk ondubbelzinnig het tegendeel uit. Conflictgebieden en autoritaire regimes hebben onverminderd toegang tot militair materieel uit Nederland. Voorbeelden daarvan zijn India, Taiwan, Turkije en Egypte. Naast de directe uitvoer van wapens speelt Nederland ook een sleutelrol en de haven van Rotterdam.



Campagne tegen Wapenhandel vindt dit een zorgwekkende ontwikkeling die in schril contrast staat met de positie van gidsland op het gebied van vrede en veiligheid die Nederland zich zo graag toedicht. Ook plaatst de Campagne tegen Wapenhandel grote vraagtekens bij de onafhankelijke toetsing van vergunningsaanvragen wanneer de Nederlandse staat als verreweg de grootste wapenhandelaar direct belang heeft bij een soepele exportnorm."



bron: indymedia



Wat mij vooral dwarszit is dat Nederland zich voordoet als vredelievend land dat met opgeheven vingertje andere landen graag wijst op hun tekortkomingen, terwijl in feite Nederland daarmee schijnheilig is zolang er door datzelfde Nederland flink geld verdiend wordt aan een onderdeel van de oorlogsvoering, namelijk de handel in oorlogsmaterieel.
Alle reacties Link kopieren
" [..]

Daan Schoemaker van Amnesty International, dat zich met IKV Pax Christi, Oxfam Novib en Unicef heeft verenigd in de Control Arms-coalitie, is echter zeer kritisch. ,,Ik ben niet tegen alle wapenhandel, maar er komen nu wel degelijk verkeerde wapens terecht in landen waar mensenrechtenschendingen plaatsvinden'', aldus Schoemaker. Een groot probleem volgens hem betreft de export van componenten naar landen die de wapens zelf exporteren. Dit is vaak hoogwaardige technologie en moeilijk te traceren. Philips produceert bijvoorbeeld cockpitapparatuur voor Apaches. Stork produceert landingsgestellen voor Apaches en F-16's en onderdelen van raketten. Fokker Elmo produceert onderdelen van Hell Fire-missiles. Thales levert onderdelen van ammunitiesystemen voor Apaches en onderdelen van antitankwapens.



Schoemaker: "Dit zijn wapens die in conflictzones vaak tot mensenrechtenschendingen leiden. Nederland levert veel aan de Verenigde Staten, maar die leveren weer aan Israel, Pakistan, India, Colombia, Saoedi-Arabië, landen waar Nederland zelf heel terughoudend in is. Waarom eist Nederland geen eindbestemmingscertificaat, zoals bijvoorbeeld Amerika ook doet? Nederland zou altijd zicht moeten hebben op de eindbestemming van de geleverde componenten.''



Volgens Martin Broek van de stichting Campagne tegen Wapenhandel is de Gedragscode inzake de Wapenexport niet strikt uitgevoerd. ,,Een bekend voorbeeld is de coup in Thailand, afgelopen jaar. Op de voorpagina's konden we de M60-tanks zien waar Nederland de wielen voor levert. Niet naar spanningsgebieden exporteren, dat is dus mislukt. Ook is er bijvoorbeeld nachtzichtapparatuur aan Kameroen geleverd.''



[..]



Volgens een woordvoerder van de directie Handelspolitiek / Exportcontrole van het Ministerie van Economische Zaken is het vooral de doorvoer waardoor we als handelsnatie zo hoog uitkomen. "Die doorvoer kunnen we niet volledig controleren, we gaan het werk van onze NAVO-partners niet overdoen.''



"Het is juist wél belangrijk dat de gedragscode op de doorvoer wordt toegepast'', zegt Broek. ,,Vanuit Nederland gaan grote hoeveelheden munitie naar Israël. Het dictatoriale Kazachstan ontving in december 2005 ruim vijfduizend Tsjechische traangasgranaten via Schiphol. Kenia, Pakistan en Peru ontvingen via Nederlands grondgebied eveneens vele tienduizenden stuks munitie.''







bron: Nederlands Dagblad

Dit is een oud topic. Het topic is daarom gesloten.
Maak een nieuw topic aan om verder praten over dit onderwerp.

Terug naar boven