Werk & Studie alle pijlers

Boeken geschiedenis Indonesië

13-08-2023 09:55 40 berichten
Er is gedoe rondom Femke Halsema's afzegging voor de Indië herdenking, i.v.m. de wens tot eerherstel van Raymond Westerling.

Dat drukte mijn neus op het feit dat ik heel weinig weet van de geschiedenis van Indonesië. Daar wil ik wat aan doen en ik zoek tips voor goede geschiedenisboeken hierover.
Ik wil meer weten over:
- de koloniale periode, hoe kwamen wij daar, hoe hebben we de eilanden bezet, hoe zag de maatschappij er toen uit.
- over de periode van de 2e wereldoorlog, Japanse bezetting etc.
- De periode daarna, toen Indonesië zijn strijd begon (en won) voor onafhankelijkheid. Hoe is dat verlopen? Wat is er allemaal gebeurd.

Het zou fijn zijn om te beginnen met een overzicht over al deze periodes, maar tips voor boeken over afzonderlijke periodes zijn ook welkom. Ik zoek echte geschiedenisboeken, geen romans.
Lou de Jong
5 delen gaan over Indië.
Gewoon te downloaden:
http://loe.niod.knaw.nl/grijswaarden/De ... lft_zw.pdf

Brugmans oa
Nederlandsch-Indië onder Japanse bezetting
sende schreef:
13-08-2023 18:56
Lou de Jong
5 delen gaan over Indië.
Gewoon te downloaden:
http://loe.niod.knaw.nl/grijswaarden/De ... lft_zw.pdf

Brugmans oa
Nederlandsch-Indië onder Japanse bezetting
Dank je!
Alle reacties Link kopieren Quote
Uit het AD van 14 augustus 2023.


ad
Op de dag van de Indië-herdenking voelt Christina van den Hemel (92) een dubbele pijn. Haar vader werd vermoord in een Jappenkamp, haar man kreeg nooit het salaris uitbetaald tijdens zijn krijgsgevangenschap. Precies 78 jaar na de Japanse capitulatie in Nederlands-Indië wacht ze nog steeds op rechtsherstel.





Christina van den Hemel ligt nog elke nacht met kleren aan in bed. Dat ze op vijf hoog bij haar dochter woont, was in het begin slikken. Ze was bang dat ze in een noodsituatie niet snel weg kon komen. Inmiddels is ze eraan gewend. ,,Maar ik slaap nog altijd in een T-shirt en legging, voor het geval ik moet vluchten.’’

Vluchten was de rode draad in haar jeugd. Eerst voor de Japanners tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië (1942-1945). Direct aansluitend voor Indonesische vrijheidsstrijders tijdens de onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949). ,,De angst om dood te gaan, is verschrikkelijk.’’

Dinsdag, op de dag dat Japan capituleerde en de Tweede Wereldoorlog officieel ten einde was, is Van den Hemel bij de Indië-herdenking op de Dam in Amsterdam. ,,Op deze dag voel ik pijn. Ik denk aan mijn vader, mijn man en mijn zwager.’’

Die pijn van oorlogstrauma’s en onrecht zit in haar Indische dna. Ze wacht al 78 jaar op de achterstallige soldij, die haar inmiddels overleden man - oud-sergeant van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) - tijdens 3,5 jaar Japanse krijgsgevangenschap nooit uitbetaald kreeg (zie kader). ,,Ik voel me niet gehoord en in de steek gelaten door de Nederlandse regering.’’

Van den Hemel, op Java geboren uit een Nederlandse vader en Indonesische moeder, is een van de weinige nog in leven zijnde Indische en Molukse oorlogsweduwen die vecht voor rechtsherstel. Ze kan nauwelijks zien, maar doet op haar 92ste nog elke dag gymnastiekoefeningen en is scherp van geest.

Breien en koken

Haar vader werkte als bruggenbouwer voor Verkeer en Waterstaat. Tijdens de bezetting moest hij voor de Japanners werken met een witte band met een rode bol (Japanse vlag) om zijn arm. Hij werd kort voor de Japanse capitulatie opgepakt en naar een kamp in Semarang gebracht. ,,De Japanners hadden hem niet meer nodig. Ze hebben hem doodgemarteld.’’

Van den Hemel moest voor de Japanners breien en koken. ,,Toen ik een keer de rijst niet met maïs gemengd had, kreeg ik een schop. Als 11-jarig meisje moest ik voor ons gezin eten zoeken. De Japanners hadden alles geplunderd. Ik heb drieënhalf jaar lang honger geleden en op de grond geslapen.’’ Eén keer sprong ze de rivier in om zich te verstoppen. ,,Ik heb door een rietje kunnen ademen. Zo heb ik het overleefd.’’

Twee dagen na de capitulatie barstte een nieuwe strijd los, toen nationalisten de onafhankelijkheid van Indonesië proclameerden. Duizenden Nederlanders, Indo-Europeanen, Molukkers en Chinezen werden tijdens de Bersiap het mikpunt van moordpartijen, verkrachting en geweld. ,,Na de Japanse bezetting kwam een nóg zwaardere periode’’, vertelt Van den Hemel. ,,Indonesiërs stonden met bamboesperen op de dijk. Tijdens de Bersiap heb ik in vier kampen gezeten. Het was een hel.’’

In 1947 leerde ze in Bandoeng haar man, KNIL-sergeant Jop van Menxel, kennen. ,,Hij werkte eerst voor het binnenlands bestuur. Na de Japanse invasie moest hij in dienst. Als hij dat niet deed, was hij een verrader, zeiden ze. Hij had geen keus.’’

Bajonetsteken

Haar man werd krijgsgevangen gemaakt en - samen met met zijn jongere broer - naar een kamp in Nagasaki gebracht voor dwangarbeid in een kolenmijn. Hij overleefde stokslagen en de Amerikaanse atoombom, maar zijn broer overleed kort na de bevrijding aan ondervoeding. Van den Hemel: ,,Mijn man had rijst gestolen voor zijn broertje. Voor straf kreeg hij drie bajonetsteken boven zijn bilnaad. Hij liet ons de littekens zien.’’

Bij haar man kwamen de trauma’s pas in de laatste jaren van zijn leven naar boven. Hij had nachtmerries en sloeg in zijn slaap onbewust zijn vrouw. Van den Hemel: ,,Dat vond hij verschrikkelijk, want hij was een vredelievende man. Vanaf dat moment ging ik andersom naast hem liggen, met mijn voeten bij zijn hoofd, zodat hij mij niet in mijn gezicht kon raken.’’

Toch kreeg hij in Nederland geen uitkering voor vervolgingsslachtoffers (WUV), omdat zijn inkomen te hoog was. Ook het achterstallige KNIL-salaris kreeg hij nooit. Nadat hij in 1986 op 73-jarige leeftijd was overleden, bleef Van den Hemel strijden voor zijn geld.

Stennis maken

Daarom stond ze op 23 mei op de publieke tribune van de Tweede Kamer, samen met nazaten van Indische en Molukse KNIL-militairen. De fracties van PvdA, SP en BVNL dienden moties in om ook de weduwen het geld te geven waar ze recht op hebben. Van den Hemel: ,,Politici hadden van tevoren tegen ons gezegd: ‘Jullie moeten stennis maken’. Ik voelde me verplicht te gaan namens alle weduwen.’’

Toen de regeringspartijen de eerste motie verwierpen, ontstond op de tribune een eruptie van emoties die zeldzaam is in de stille Indische gemeenschap. Aanwezigen huilden en schreeuwden woedend naar de Kamerleden beneden in de zaal. Van den Hemel stond met haar dochter vooraan. ,,Heeft mijn man daarvoor al die jaren zo geploeterd?’’ riep ze.

Kamervoorzitter Vera Bergkamp schorste de vergadering en liet de tribune ontruimen door beveiligers en agenten. Een van de aanwezigen werd hardhandig geduwd, waardoor ook Van den Hemel bijna viel. Bergkamp kwam naar haar toe om excuses aan te bieden. Een week later werd ook de tweede motie verworpen.
Every woman deserves a man that destroys her lipstick, not her mascara.
Alle reacties Link kopieren Quote

https://c8.alamy.com/comp/2FXHY7M/wiete ... FXHY7M.jpg


https://youtu.be/7SyyCpCPcYA

Wieteke van Dort. 1979.
"Lied van de schuld".
cottonclean wijzigde dit bericht op 15-08-2023 09:21
73.50% gewijzigd
Every woman deserves a man that destroys her lipstick, not her mascara.
Alle reacties Link kopieren Quote
WollenStone schreef:
13-08-2023 16:46
Ik vermoed dat heel veel Nederlanders er ook heel weinig van weten.
Veel Nederlanders, de meeste zelfs durf ik wel te zeggen, weten niet eens het verschil tussen een Molukker, een Indonesiër en een Indo.
Als je minder wil moeten, moet je minder willen.
Alle reacties Link kopieren Quote
Als je in de buurt van Gelderland woont, het is geen boek maar wel heel informatief, museum Bronbeek.

https://mijngelderland.nl/inhoud/organ ... m-bronbeek
Alle reacties Link kopieren Quote
https://www.verhalenoverdeoorlog.nl/nl/ ... e-van-dort

Onze Indische geschiedenis is de laatste jaren verkracht. Lou de Jong’s deel over Indië klopt van geen kant. Het wordt tijd dat aan onze Indische geschiedenis recht wordt gedaan. Natuurlijk had de Nederlandse regering Indië al veel eerder vrij moeten geven. Maar de koloniale geschiedenis wordt nu alleen maar vanuit een negatief standpunt bezien. Ik zeg altijd maar je moet het in een historisch perspectief bekijken. Hoe was het honderd jaar geleden in Nederland met de mensenrechten gesteld? Kinderen werkten hier in de mijnen, wat voor een salaris kreeg een dienstbode in Nederland op een ijskoud zolderkamertje? En er wordt ook nooit gesproken over de positieve dingen die Nederland daar heeft gebracht; de ziekenhuizen, scholen, spoorlijnen, en het Nederlands recht in Indonesië. Als je het oorspronkelijke Indonesische recht, het Adatrecht, wilt studeren, dan moet je dat in Nederland doen.
Het is al die jaren maar van één kant bekeken. Moet je ze tot nu toe zien in Atjeh, het is nog steeds een roerige provincie. De kracht van Van Heutsz was dat hij dat enorme rijk als eenheid heeft kunnen bewaren.
In 1978 heb ik in de Tweede Kamer het “Lied van de schuld” gezongen voor de Indische oudstrijders. Nederland heeft als enige land zijn oorlogsschulden niet afgelost. Iedere dag stonden KNIL-militairen te posten voor hun achterstallige salaris voor de Tweede Kamer. Na die actie hebben de Nederlandse oud-strijders ieder 7.000 gulden ontvangen, maar de ambtenaren en de mensen die in Amerika woonden kregen dit niet. En dat is nog steeds heel merkwaardig.’
Every woman deserves a man that destroys her lipstick, not her mascara.
Dank jullie wel voor alle input!
Alle reacties Link kopieren Quote
Vanavond bij de Indiëherdenking in Groningen geweest.

Het was een mooi programma. Dans, muziek, gebed en toespraken.
Every woman deserves a man that destroys her lipstick, not her mascara.
Alle reacties Link kopieren Quote
Cottonclean schreef:
13-08-2023 18:12
En we beoordelen met de maten van nu de omstandigheden van toen...
Maar op basis van wat we nu weten over hoe het vroeger ging mogen we blij zijn dat we nu leven. We hebben nu makkelijk toegang tot een schat van informatie waardoor het voor anderen veel moeilijker is om mensen te misbruiken (zoals de jongens die met beperkte informatie over wat ze aan zouden treffen naar Ned-Indie werden gestuurd om oorlog te voeren (die geen oorlog werd genoemd maar het natuurlijk wel was, alleen niet volgende diplomatieke definities).
Alle reacties Link kopieren Quote
Als wikipedia toen al beschikbaar was, dan werden die jongens nog steeds weggeschopt naar de oorlog.
Een keuze hadden/kregen ze niet.

Tegenwoordig doet Nederland of ze alleen een beroepsleger heeft, maar elke 17-jarige krijgt wel een brief over mogelijke militaire dienst.

https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpe ... enstplicht
Every woman deserves a man that destroys her lipstick, not her mascara.
Alle reacties Link kopieren Quote
Het moet net je interesse hebben en het is al een ouder boek, maar 'Bouwen in de archipel' van Ravesteijn en Kop vond ik ook interessant. Over de infrastructuur die is aangelegd in Nederlands-Indië/Indonesië tussen 1800 en 2000.
Alle reacties Link kopieren Quote
Het Rijksmuseum heeft ook een boek uitgegeven, Revolusi! Indonesië onafhankelijk. Dit boek draait vooral om de periode na de Tweede Wereldoorlog en is geschreven vanuit het perspectief van de Indonesiërs. Misschien een net iets te beperkte periode als je meer in het algemeen iets over Nederlands-Indië wilt weten, maar wel de moeite als je er eens tegenaan mocht lopen.

Verder sluit ik me aan bij David van Reybrouck. Zelf geeft hij aan dat ie als Belg waarschijnlijk met meer afstand naar alles kan kijken. Dat maakt hem in mijn ogen helemaal een goed historicus en een nog betere verhalenverteller. Congo is overigens ook heel erg de moeite waard, zoals iemand hier al zei. Sorry, DvR-fan meldt zich :heart:
Alle reacties Link kopieren Quote
Wijndruifje schreef:
13-08-2023 14:10
Wauw, die gaan allemaal op mijn lijstje! Als Belg ken ik zo goed als niets van jullie koloniale geschiedenis, maar mijn kind heeft ook de Nederlandse nationaliteit dus vind ik het wel belangrijk om hier later met hem over te kunnen praten.
Ik heb als Nederlander ook Congo gelezen. Dat boek is niet alleen maar voor Belgen interessant, maar gaat eigenlijk iedereen aan. Zeker Europeanen.
Het is vooral ook een verhaal over globalisering en een goed vertrekpunt als je de verhoudingen op de wereld van vandaag de dag kunt begrijpen.

Dit geldt ook voor het boek Revolusi.

Zowel Congo als Indonesië hebben een zeer belangrijke rol in de geschiedenis gespeeld.
Alle reacties Link kopieren Quote
Martin Bossenbroek: De wraak van Diponegoro. Begin en einde van Nederlands-Indië.

Philip Dröge: Moederstad.

Gebruikersavatar
Anonymous
Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn

Terug naar boven