Mom shaming in literatuur

24-07-2021 10:58 28 berichten
Alle reacties Link kopieren
Het valt mij op dat moeders soms perforatief worden afgeschilderd in moderne literatuur (dus: zwartgemaakt, maar ik weet niet of je dat nog zo mag zeggen).
Of misschien zijn ze altijd al met regelmaat negatief weggezet in boeken.
Ik heb het idee dat moeders de laatste jaren steeds vaker als een soort aandachttrekkende narcisten zonder oog voor de behoeften van hun dochter worden neergezet.

Twee voorbeelden: 'Kom hier dat ik u kus' van Griet op de Beeck, over een moeder die haar dochter altijd lelijk behandelde en daarna een stiefmoeder die het dochtertje zo slecht behandelde dat het kind zichzelf pijn ging doen en een chronisch minderwaardigheidscomplex ontwikkelde. Nu lees ik Vogeleiland van Marion Pauw (vet spannend trouwens!) met een moeder die de aandacht wil omdat haar dochter is verdwenen en geen oog heeft voor de behoeften van haar andere dochter.
De vader is in deze boeken (uiteindelijk) de sympathiekeling. Hij is eigenlijk het slachtoffer van zijn vrouw.
Ook ken ik Tjibbe Veldkamp - The Love bus, over een moeder die staat te naaien met een vent in de keuken en gewoon vrolijk doorgaat als haar tienerdochter wat te drinken komt pakken. Superraar mens dus ook.

Er zijn vast meer voorbeelden.

Dus twee vragen:
1. Kennen jullie ook boeken waarin de moeder wordt neergezet als aandachtshoer en er geen begrip is voor de emoties van de dochter?
2. Is dit een modern verschijnsel: de moeder als figuur om de schuld aan te geven van alles wat er mis is in je leven? Of is het een tijdloos motief.
Er zijn vrouwen die niet met een warm hart terugkijken op hun jeugd en de relatie met hun moeder.
Of vader, of broer, of oom, of docent, of klasgenoten....

Nee, het is geen modern verschijnsel. De tijdgeest heeft wellicht wel effect op thema's in boeken. Mensen die de jaren 50 hebben overleefd schreven misschien wat meer over beklemmende religieuze milieus. Mensen die de oorlog hebben overleefd over de oorlog.

Moeders worden al decennialang weggezet als mensen die hun dochters continu bekritiseren.
Perforatief?
Pejoratief.

En het is een tijdloos motief. De vrouw is al schuldig aan alle ellende in de wereld sinds Eva dacht "Fuck it' en die appel opat.
Moeders zijn al eeuwen schuldig aan ontsporende kinderen.
Vrouwen zijn al altijd schuldig aan seksuele wandaden van mannen, want verleidelijk.
anoniem_405591 wijzigde dit bericht op 24-07-2021 11:09
2.05% gewijzigd
Alle reacties Link kopieren
Om te kunnen stellen dat dit echt een verschijnsel van deze tijd is, zou je echt een grootschalig onderzoek moeten doen naar ALLE boeken die momenteel uit komen irt dit thema, in plaats van af te gaan op een handjevol boeken die je zelf kent.

Daarbij: literatuur heeft een conflict nodig, dus dat er in boeken vaker iets niet lekker loopt dan irl is logisch. Een roman over een fijn harmonieus gezin waarin alles lekker loopt en verder niets aan de hand is gaat geen bestseller worden ;)
Alle reacties Link kopieren
‘Een ongelukkige jeugd is een goudmijn voor een schrijver’ - niet voor niks he.
Wat eten we vanavond?
Alle reacties Link kopieren
In sprookjes had je ook altijd de boze stiefmoeder. Nooit eens een leuke bonusmoeder die echt wel haar best deed. Ook genoeg oudere boeken waarin moeders bijvoorbeeld manipulatief zijn etc.

Denk dat het toevallig is dat je daar nu wat boeken over leest. Genoeg andere thema's waar over geschreven wordt.
Interessante vraag voor een masterscriptie voor Nederlands!

Of het 'altijd' al zo is, durf ik niet te zeggen. Als je kijkt naar literaire stromingen past het niet bepaald overal in. Ik zou zeggen dat het wel past bij naturalisme, al is het daar niet altijd per se altijd de moeder die het slechtste voor heeft met de dochter.

In elk geval vroeg je nog om boeken waarbij dit zo is. Ik moest gelijk denken aan: Rachels rokje- Charlotte Mutsaers
en
Het recht van de sterkste - Cyriel Buysse
Alle reacties Link kopieren
Het viel mij lang geleden al op dat seriemoordenaars altijd een slechte relatie met hun moeder hebben. Dat de vader vrijwel altijd afwezig is, is nooit de schuld van de psyche van de moordenaar, wel de áánwezige moeder.

(ik denk hierbij bijvoorbeeld aan Silence of the Lambs, ik weet nog dat ik bij dat boek dacht 'wéér die moeder')

En als een moeder niet zo'n negatieve invloed had, dan was het een dociele huisvrouw, die zich liet domineren door haar man.

Maar goed, vaders worden in mijn ogen ook niet altijd als lieverdjes neergezet hoor.
Later is nu
Alle reacties Link kopieren
Woll*Stone schreef:
24-07-2021 11:08
En het is een tijdloos motief. De vrouw is al schuldig aan alle ellende in de wereld sinds Eva dacht "Fuck it' en die appel opat.
Moeders zijn al eeuwen schuldig aan ontsporende kinderen.
Vrouwen zijn al altijd schuldig aan seksuele wandaden van mannen, want verleidelijk.

Ik denk dat er inderdaad in onze maatschappij een soort negativiteit jegens vrouwen geweven zit. Bijvoorbeeld: een alleenstaande moeder hebben sommige nogal een mening over, maar die vader die de kinderen achter liet hoor je ze niet over. Of een vrouw met daddy-issues, kijken we haar op aan, en niet die vader die een steek heeft laten vallen.

(Dat gezegd hebbende vond ik mijn moeder best toxisch, maar mijn vader is geen haar beter.)
chocolol schreef:
24-07-2021 12:16
Ik denk dat er inderdaad in onze maatschappij een soort negativiteit jegens vrouwen geweven zit. Bijvoorbeeld: een alleenstaande moeder hebben sommige nogal een mening over, maar die vader die de kinderen achter liet hoor je ze niet over. Of een vrouw met daddy-issues, kijken we haar op aan, en niet die vader die een steek heeft laten vallen.

(Dat gezegd hebbende vond ik mijn moeder best toxisch, maar mijn vader is geen haar beter.)

Dat heeft (denk ik) ook van doen met het gegeven dat vrouwen lang alleen verantwoordelijk waren voor huis en haard en de mannen voor het inkomen.

En dat dikgedrukte lees je hier ook. Een moeder moet haar leven on hold zetten voor de kinderen, want ja, dat vader elke week een ander mee naar huis sleurt, daar heeft ze geen invloed op. Dus moet zij maar degene zijn die dat compenseert.
Ook hier krijgen vrouwen flink de maat gemeten.
Verschillende boeken van Renate Dorrestein: Ontaarde moeders, Het duister dat ons scheidt, Een hart van steen.

ValMcDermid, alle Tony Hill-boeken.

Maar ik zou het geen ‘mom-shaming’ noemen als de kwalijke kanten van het moederschap worden beschreven. Zeker niet als dat gebeurt door vrouwelijke schrijvers.
Alle reacties Link kopieren
Ik zou de voorbeelden die je noemt, niet zozeer 'mom-shaming' noemen.

Mom-shaming is meer een vorm van discriminatie, waarbij een vrouw wordt afgerekend op het volgens anderen niet goed invullen van haar moederrol.

Omdat ze bijvoorbeeld werkt, haar huis niet altijd spik en span is, ze soms op vakantie gaat zonder kinderen, ze haar kind in een buggy rondrijdt, de kinderen limonade te drinken geeft.

We hebben met elkaar een maatschappij gecreëerd waarbij moeders veel meer onder een vergrootglas liggen, dan vaders. En inderdaad verantwoordelijk zijn als het kind een psychopaat wordt of op een andere manier 'faalt'.

Net als dat vrouwen in het algemeen continue bekritiseerd worden op alles wat ze doen. En inderdaad vanaf Eva al schuldig zijn aan alles wat mis is met de wereld.

https://youtu.be/z8ZSDS7zVdU

The logica of misogony is een interessant boek over dit fenomeen.

Neemt niet weg dat er ook gewoon vrouwen zijn die verschrikkelijke schadelijke dingen doen en dat daar gewoon over geschreven moet worden.
Alle reacties Link kopieren
Er zijn natuurlijk ook heel veel boeken waarin een vader (of andere man) negatief wordt beschreven. Misschien een leuk onderwerp voor een scriptie om te onderzoeken of vrouwen er in de literatuur slechter afkomen dan mannen.
Alle reacties Link kopieren
Griet op de Beeck lijkt me hiervoor geen geweldig voorbeeld, de vader komt er in 'Het beste wat we hebben' ook niet al te best vanaf.
I’m not a big fish, William. I’m Moby Dick.
Alle reacties Link kopieren
Dit is toch gewoon een huiswerkopdracht? Ben je een scriptie voor een vage studie aan het schrijven?
Iedere dag is gehaktdag
Nederlandse literatuur is over het algemeen vrij cynisch, zwartgallig of negatief.
Hoe dat nou komt... maar je ziet het al generaties lang in schrijvers.

Als je mooie sterke en warme, positieve vrouwbeelden zoekt dan kan ik je Zuid Amerikaanse literatuur van harte aanbevelen, bijvoorbeeld Isabel Allende maar je ziet het daar in de hele literatuur terug. Ook Engelse literatuur heeft weer een ander vrouwbeeld. Kijk voorbij de Nederlandse literatuur zou ik zeggen.
Alle reacties Link kopieren
Maar, als man/vader ben je juist in tv reclames altijd de onhandige sukkel en is de moeder de held en redder in nood.
DeSlager schreef:
24-07-2021 14:40
Dit is toch gewoon een huiswerkopdracht? Ben je een scriptie voor een vage studie aan het schrijven?
Als je een scriptie schrijft en je gebruikt als bron het Viva forum dan wens ik je veel succes in je verdere academische loopbaan. :hihi:
Alle reacties Link kopieren
Moeders doen gewoon het meeste aan het grootbrengen van hun kind, dus ze kunnen ook veel meer fouten maken (dan elke willekeurige ander).
En als het vuur gedoofd is komen er wolven
Alle reacties Link kopieren
retrostar schreef:
24-07-2021 17:55
Moeders doen gewoon het meeste aan het grootbrengen van hun kind, dus ze kunnen ook veel meer fouten maken (dan elke willekeurige ander).
Maar dat is dan op een of andere manier niet de schuld van de vader.

Terwijl als moeder 90% van de zorg over laat aan een incompetente vader, is het commentaar nog steeds voor de moeder.
Alle reacties Link kopieren
Dropdrop schreef:
24-07-2021 18:07
Maar dat is dan op een of andere manier niet de schuld van de vader.

Terwijl als moeder 90% van de zorg over laat aan een incompetente vader, is het commentaar nog steeds voor de moeder.
het gaat er m.i. over van wie men de meeste verwachtingen had, en dat is meestal degene waar je de meeste interactie mee hebt.

Een gezinslid of vriend bijvoorbeeld is vaak de kwaaie pier, terwijl die 7,5 miljard anderen die helemáál niks voor je gedaan hebben geen enkele blaam treffen.

Van alle vrienden zijn ook juist degenen die je geld hebben geleend de grootste onmensen (want die willen ooit hun geld terug).

Het gaat dus allemaal om verwachtingen. Ik heb het niet over ouders die echt vreselijke dingen doen maar over degenen die niet 100% beschikbaar konden zijn.
En als het vuur gedoofd is komen er wolven
Alle reacties Link kopieren
retrostar schreef:
24-07-2021 18:27
het gaat er m.i. over van wie men de meeste verwachtingen had, en dat is meestal degene waar je de meeste interactie mee hebt.
Maar onze maatschappij zegt aan alle kanten dat je meer moet verwachten van je moeder.

Mensen met wie je praat zullen meer geschokt zijn als de moeder haar kinderen verlaat, dan wanneer de vader dat doet.

De moeder moet meer, van iedereen.
Alle reacties Link kopieren
DeSlager schreef:
24-07-2021 14:40
Dit is toch gewoon een huiswerkopdracht? Ben je een scriptie voor een vage studie aan het schrijven?
Dan nog kan het een best interessant onderwerp zijn, natuurlijk :)
Later is nu
Alle reacties Link kopieren
retrostar schreef:
24-07-2021 18:27
het gaat er m.i. over van wie men de meeste verwachtingen had, en dat is meestal degene waar je de meeste interactie mee hebt.

Een gezinslid of vriend bijvoorbeeld is vaak de kwaaie pier, terwijl die 7,5 miljard anderen die helemáál niks voor je gedaan hebben geen enkele blaam treffen.

Van alle vrienden zijn ook juist degenen die je geld hebben geleend de grootste onmensen (want die willen ooit hun geld terug).

Het gaat dus allemaal om verwachtingen. Ik heb het niet over ouders die echt vreselijke dingen doen maar over degenen die niet 100% beschikbaar konden zijn.

Mwoah
Ik vind een vader toch wel iets belangrijker dan een vriend of de 7,5 miljard anderen die niets deden.

Als de moeder echt een steekje laat vallen, is er in principe nog altijd een vader, die daar wat aan zou kunnen doen.Tegenwoordig dan. Vroeger moest je het als moeder (volgens de literatuur) echt bont maken, om de kinderen bij de vader te krijgen. Tenzij moeder arm was en papa de overheid met geld kon overtuigen.
Later is nu
Alle reacties Link kopieren
Wees onzichtbaar van Murat Isik gaat over een draak van een vader. Moeder is in het boek ook geen heilige trouwens maar komt er beter af dan de vader.

Ze zijn er dus wel, boeken waarin vooral de vader wordt bekritiseerd.

Dit is een oud topic. Het topic is daarom gesloten.
Maak een nieuw topic aan om verder praten over dit onderwerp.

Terug naar boven