alweer stukgelopen.......

Laat je omscholen tot iets waarbij je niet met mensen moet werken. Dat scheelt volgens mij bakken met energie en stress.

Dat heb ik gedaan, Elninjoo. Ik ben freelancer geworden en grotendeels thuis gaan werken. Maar dat blijkt niet de oplossing. De faalangst blijft en je wordt knap eenzaam van in je eentje achter de computer werken.



Mieke, ik herken je verhaal dus maar al te goed. Die faalangst is echt naar, je verliest er al je plezier in je werk mee. Ik heb er helaas ook geen oplossing voor, maar lees graag mee.

Ik denk dat het heeft te maken met gebrek aan zelfvertrouwen. Je geeft aan dat je perfectionistisch bent. Ik neem aan dat dat goede resultaten oplevert. Nu moet jij daar nog in geloven.



Stap 1: Je doet iets naar beste kunnen. Stap 2: Je vertelt jezelf dat je je best hebt gedaan, meer kun je niet doen. Stap 3: Je vertrouwt op jezelf en laat het los.

Ik heb hetzelfde probleem maar dan met studeren.

Ik vond het boek 'Denk je sterk' erg nuttig!

Verder ga ik nu cognitieve gedragstherapie volgen, omdat ik ook niet weet wat ik eraan kan doen..

Hoi Mieke,



Herkenbaar, al heeft het bij mij nooit tot een burn-out oid geleid. Ook ik kom zeker over op anderen, maar van binnen twijfel ik aan veel wat ik doe. Dat laat de buitenkant blijkbaar niet zien.

Zoals je zelf aan geeft ben je perfectionistisch en 'moet je alles goed doen'. Het ''moeten" van jezelf vreet energie en tijd. Maar ook van je omgeving, omdat ze zien dat je er aan onder door gaat, maar ze je niet kunnen overtuigen dat het anders zou kunnen. Ik denk dat erg onderschat wordt wat perfectionisme (en dus controle willen hebben over veel dingen) met iemand doet. Delegeren is bijna geen optie. Vaak leg je (ongewild) je eigen maatstaven op aan je omgeving. Met als gevolg dat je nog meer naar je toe trekt, omdat anderen wel hun grenzen aangeven. Dat werkt dan weer frustrerend voor je, omdat 'alles op jou neerkomt'. Je weet rationeel dat het niet hoeft, maar krijgt het niet klaar er naar te handelen. Het is een manier van leven, die je gewend bent en niet 1-2-3 kan veranderen, hoe graag je ook zou willen. Geen genoegen kunnen nemen met een 7, dat werk. En waarom? Geen idee. Perfectionisten leggen voor zichzelf een hoge lat. Faalangstig gedrag werkt dat alleen verder in de hand. Dat werkt nl positief voor jezelf, hoe vreemd dit ook klinkt, want daardoor ben je in staat te presteren boven dat wat van je verwacht mag worden. En dus een nog hogere lat voor jezelf, want je weet dat je het kan. Ten koste van jezelf, maar dat is van later zorg...



Wat mij helpt, is voor mezelf bepalen wat ik nou eigenlijk allemaal moet van mezelf. Waarom ik dat als 'moeten' ervaar, ook leuke dingen. Bij mij is het meer grenzen aangeven. Wat levert het mij op als ik dit doe? Wat kost het mij? Ok, dan stel ik een ander teleur om iets niet te doen. Hoe erg is dit eigenlijk? Dat blijkt nl reuze mee te vallen in de praktijk, heb ik ervaren Ik merkte dat ik me erg afhankelijk opstelde van de mening van een ander. Nu kies ik meer wat ik belangrijk vind, voor mezelf.



En wat mij hielp is concrete situaties uitschrijven. Ken je RET? Vaak gaat het om irrationele gedachten die je een gevoel van falen of afwijzing geven. Door concreet een situatie uit te schrijven, je gedachten en gevoelens die deze gebeurtenis opriepen uit te schrijven word je bewust van je gedrag. Die irrationele gedachten leer je zo om te buigen naar rationele gedachten.

Voorbeeld: Je noemt jezelf een 'watje' omdat je thuis zit. Schrijf dat eens uit, die gedachten en gevoelens. Confronterend maar verhelderend. Probeer het dan eens anders te zien: je lijf heeft op de rem getrapt omdat je hoofd het niet deed. Je gaat patronen herkennen en zult na een aantal oefeningen merken dat je er rationeler naar kan kijken om het vervolgens vóór te zijn, omdat je de patronen waar je mss in dreigt te vervallen, eerder herkent.



Been there, done it, dus ik herken veel van wat je schrijft.

Goed dat je externe hulp hebt gezocht. Je gedrag verklaren is niet het punt, dat weet je zelf maar al te goed. Maar wel het te leren veranderen.

groeten, Petra

Graag gedaan, het heeft me geholpen en ik ben door de schade en schande wijs geworden



Je hebt gelijk, zeker de eerste keren is het lastig om precies bewust te verwoorden wat je denkt en voelt. En het duurt ook even voor je herkent dat het je eigen interpretatie van de situatie is en dus niet 'irrationeel' in jouw optiek. Voor jou is dat zo, want je ervaart het zo. Met een objectievere, rationele blik de situatie opnieuw bekijken, werkt verhelderend. Althans bij mij was dat zo. Maar geef het tijd, want het vereist een andere manier van denken. En dan ook uittesten in de praktijk

Een voorbeeld: Een collega zei dat ik iets niet gedaan had, terwijl het wel zo was. Irrationeel dacht ik: "Wat een klotestreek. Dat zegt ze om me te kwetsen." Zoiets... rationeel dacht ik: "jouw opmerking geeft mij een vervelend gevoel. Dat wil ik niet." En dan ging ik (even later) in gesprek met zo iemand in plaats van met een onbevredigend gevoel te blijven zitten. Ander voorbeeld: er was verteld dat er mensen ontslagen zouden worden bij ons. Komt een collega bij me: "Jij zal hem wel knijpen he, nu er minder werk is. Maar ja, jij doet een opleiding, dus jij hebt een alternatief." Ik vond dat zo ongepast en ik merkte dat het me irriteerde. Ik heb haar even later gebeld, dat ik wilde praten en aangegeven dat ik het ongepast vond. Bleek ze het helemaal niet zo bedoeld te hebben. Alles dus uitgesproken. En belangrijker: ik gaf een grens aan en was mijn vervelende gevoel kwijt.

Of onlangs nog, een vader die moest werken en zijn kind bij mij wilde laten spelen na school (kreeg het 3 uur tevoren te horen) maar ik zou er zelf de helft van de tijd niet zijn. Mijn 2 jongens een uur alleen thuislaten vind ik al niet prettig, laat staan nog een vriendje erbij. Dat vond hij geen punt. Hij begon: "Anders heb ik een probleem..." Voorheen zou ik vanuit hem geredeneerd hebben: hij moet werken, wat kost het mij nou helemaal, laat maar komen want dat is anders rot voor hem. Nu dacht ik: "Nee, jij maakt van jouw probleem (geen opvang) mijn probleem want ik ben er zelf deels niet." En dus heb ik 'nee' gezegd met de reden. Toen zei hij: "Ok, dan probeer ik het bij iemand anders." Geen vuiltje aan de lucht, terwijl ik me een egoïst vond, toen ik het uitsprak, omdat ik hem niet wilde helpen... Zo voelde het.



En natuurlijk vind je van jezelf niet dat je te streng bent Het is de normaalste zaak, want zo ben je. Dat idee. Je ziet onvoldoende, hoe hoog je lat eigenlijk ligt. Juist opschrijven kan je hiervan bewust maken.

En met recht ben je eigenwijs. Vind je zelf dan, hè Het werkt toch... Maar vraag niet hoe

Mieke, ik snap je als geen ander hoe je je er onder voelt... Ja, het is theorie, maar in de praktijk doen is 2.

Ik was in het begin heel fel in mijn grenzen stellen, té fel, maar na een aantal maanden vond ik een balans die werkte.

En weet je, de praktijk wijst vaak uit dat je directe omgeving je nog steeds aardig vindt ook al is de 'andere Mieke' misschien even wennen. Ik denk dat het meer in jezelf als persoon zit, dat je denkt dat anderen je daardoor minder aardig zullen vinden.

Het is verklaarbaar, vaak, waarom je aardig gevonden wilt worden of de lat hoog legt. In mijn geval een erfenis uit het verleden. Een schreeuw om waardering. Dus liep ik mezelf voorbij, ten gunste van anderen, om een aai over de bol. Daarbij stelde ik mijn eigen geluk afhankelijk van anderen. Kwam die aai niet, was de klap dubbel zo hard.



Mij hielp, zoals ik eerder schreef, op te schrijven wat ik van mezelf moest. Dat ging van praktische dingen als boodschappen doen, tot interesse tonen in een ander, tot mijn studie voor een bepaalde datum afronden tot aardig gevonden worden. Heel breed. Dat heb ik een week elke dag gedaan. Daarna heb ik opgeschreven wat ik zelf zou willen. Dat kwam dus niet overeen. Maar ik kon er wel wat mee. Namelijk inzien om die dingen te gaan doen, die me een goed gevoel zouden geven omdat ik het zelf wil en niet om een ander te willen pleasen of omdat ik door anderen geacht wordt dat te doen. En dat gaat niet van vandaag op morgen inderdaad.

Ik hou van voorbeelden Ik ben op latere leeftijd begonnen aan de pabo. Mijn afsluitende stage heb ik 9 weken voor afstuderen afgebroken, iets wat een half jaar vertraging opleverde. Waarom? Ik was doodongelukkig daar. Het heeft me doen beseffen wat me daar ongelukkig maakte: deels de school maar ook deels mezelf. Mijn ambities om alsnog het onderwijs in te willen, bleken ook een valkuil te zijn. De pabo steunde me volledig in mijn keuze, en ze waren als de dood dat ik gedemotiveerd raakte om überhaupt het onderwijs nog in te willen. Ze zagen mij "als een aanwinst voor het onderwijs" en zeiden "wegwezen daar." Ook wel weer vreemd voor me, ik die altijd twijfelde en de pabo die in mij een goede a.s. leerkracht zag...

Het heeft mij veel geleerd, over wat ik belangrijk vind, en hoe ik in het leven sta. Al redelijk snel zag ik dat stoppen daar een leerzame ervaring was, leerzaam voor mezelf. Dat maakte me sterker. Ik trok een grens met wat ik wilde. En wat bleek? De school stak de hand (ook) in eigen boezem, hoe ze steken hadden laten vallen qua begeleiding, communicatie etc. Het was voor hen dus ook leerzaam gebleken. Ik heb er geen rotgevoel aan overgehouden, ook al waren mijn eerste gedachten dat ik gefaald had.



Je schrijft "anderen doen het ook, dus ik moet het ook kunnen." Dat is, denk ik, een te grote stap nu want je legt jezelf meteen de druk op van 'moeten kunnen'. Begin klein. Ga lekker naar de zonnebank, naar de kapper, koop een bosje bloemen voor jezelf. Dat soort dingen geven mij, ook nu nog, altijd een oppepper. Geen zin om een familielid te bellen? Doe het niet. Zie je op tegen een therapeutisch bezoek aan school? Doe het niet en wacht tot een moment dat je jezelf er wel toe in staat acht. Kost het teveel energie om de schijn op te houden? Doe het niet. Je mag je ook wel eens een keer kwetsbaar opstellen en hoef je niet altijd groot te houden.

Neem de tijd!

"Perfectionisten leggen voor zichzelf een hoge lat. Faalangstig gedrag werkt dat alleen verder in de hand. Dat werkt nl positief voor jezelf, hoe vreemd dit ook klinkt, want daardoor ben je in staat te presteren boven dat wat van je verwacht mag worden. En dus een nog hogere lat voor jezelf, want je weet dat je het kan. Ten koste van jezelf, maar dat is van later zorg..."



Dit vind ik wel een intrigerend stukje, Petra. Kun je uitleggen wat je daarmee bedoelt?



Overigens herken ik veel dingen in jullie verhalen, maar niet dat heilige moeten. Ik kan aardig goed voor mezelf kiezen, maar ik heb gemerkt dat dat ook zijn nadelen heeft (sociale contacten bijvoorbeeld op een laag pitje zetten omdat ze me te veel energie kosten, betekent op de lange termijn ook verlies aan vriendschappen). Ik probeer daar nu wat meer een balans in te vinden, en dat begint aardig te lukken.

Mieke, wat goed! Het lijkt een kleine stap, een afspraak afzeggen, maar voor jou zo groot.

En belangrijker: het voelt goed, zonder schuldgevoel.

Ik ben plaatsvervangend trots



@Dejavu: wat ik bedoelde. Faalangst kan zich verschillend uiten. Negatieve of positieve faalangst. Het verschil zit erin dat bij negatieve faalangst iemand vaak blokkeert en niet in staat is helder te denken op bepaalde momenten. Bij positieve faalangst werkt het anders. Je bent zo bang te falen, dat je in staat bent boven jezelf uit te stijgen en prestaties te leveren die uitzonderlijk goed zijn. Niet dat je dat zelf zo ervaart, want je blijft minpunten zien, maar je omgeving ervaart die prestatie wel zo. Vervolgens eis je dat weer een volgende keer van jezelf, want de omgeving 'verwacht' dat nou eenmaal van je.

Die denkwijze bedoelde ik. Ik ben er zo een

Maar, mensen met positieve faalangst zijn in staat zichzelf hierdoor volledig uit te putten, lichamelijk en geestelijk, om die prestaties keer op keer te kunnen leveren. Die lat blijft dus hoog liggen.

Ret en cognitieve therapie zijn bijna hetzelfde. Het gaat in beide gevallen over de interpretatie van wat je meemaakt. Hoewel het geen wondermiddeld is, lijkt het me wel een goede basis om faalangst tegen te gaan en burnouts te voorkomen.

Je hebt gelijk over de twee vormen van therapie.



Interessant dat je zegt dat cognitieve therapie wel wat voor je moet zijn. Het lijkt handig om met je therapeut te bespreken als je er niet in gelooft. Immers, het gaat om het veranderen van je overtuigingen en dat gaat nogal lastig als je er zelf niet achter staat.

Mieke, echte vrienden raak je inderdaad nooit kwijt, maar die sympathieke kennissen houd ik ook liever vast. Anders wordt mijn wereld erg klein. Ik accepteer dat ik daarvoor moeite moet doen en soms over mijn grenzen heenga. Maar ook dan altijd in mijn eigen belang.



Petra, in wat je daar zegt over positieve faalangst herken ik veel. Probleem is dat je dan dus eigenlijk maar middelmatig bent en alleen door faalangst zo goed presteert. In mijn werk is goed helaas niet altijd goed genoeg. Ik moet uitzonderlijk presteren, en kan dus eigenlijk niet zonder die faalangst. Of kan dat wel? Uitzonderlijk presteren zonder de faalangst die opjut en scherp maakt? Hoe zorg je ervoor optimaal je werk te doen zonder geestelijk en lichamelijk uitgeput te raken?

@Dejavu: ik denk niet dat je middelmatig bent en pas door de faalangst beter presteert. Zeker niet, anders deed je dit werk niet in de eerste plaats, lijkt me. Wat voor werk doe je, dat je ervaart dat je uitzonderlijk moet presteren? Hebben collega's datzelfde gevoel?

Of je zonder uitgeput te raken, ook zo uitzonderlijk kan presteren? Ik weet het niet. Het geeft vaak een adrenaline stoot, op het moment van presteren. Je voelt dat het gaat lukken, op dat moment, zodat de rem er af gaat. Je gaat maar door, tot het af is, en stort dan in.

Heb je dat gevoel overdag, tijdens je werk, of is het dat je 's avonds thuis tot laat doorgaat en dus weinig slaapt en dat je uitput? Of dat je er geen afstand van kan nemen?



Het is meer, denk ik, dat de positieve faalangst ervoor zorgt dat je positieve gedachten krijgt tijdens het presteren. Dat je het kan. Negatieve gedachten vooraf heb je even goed, maar die zijn tijdens het presteren minder. De positieve gedachten zorgen ervoor dat je alerter en geconcentreerder bent. Toch is de basis hetzelfde, nl angst om te falen. Die positieve gedachten verdwijnen snel, na de prestatie. Is mijn ervaring althans. Ik twijfel altijd, over het oordeel erover, en kan oprecht verbaasd zijn, als waardering komt.

Ook iets typisch van faalangstigen:

mislukt iets, ligt het aan jezelf. Krijg je waardering, ligt dat aan externe factoren en niet jezelf. Erg vermoeiend en jammer (!), om niet te kunnen genieten van die waardering terwijl je er zo hard voor gewerkt hebt...



Ik denk dat het klopt wat Mieke zegt, over aanleg, opvoeding en situatie. Je kan verklaren waar het ontstaan is, maar probeer het nu maar om te draaien in de praktijk.

Ik ben erg onzeker en kan enorm twijfelen, uitstellen. Maar als de deadline nadert, zorgt die faalangst er inderdaad voor dat ik beslissingen ga nemen en er tempo in mijn werk komt, dat de rem eraf gaat zoals Petra stelt. En ik even inderdaad positief bezig ben en trots ben op wat ik aan het presteren ben.



Zodra dan het project is afgerond, steekt de twijfel echter weer direct de kop op. Ik ben iemand die eindeloos kan blijven malen over te nemen of genomen beslisingen, daar 's nachts van wakker ligt of over droomt. Kleine fouten worden zo tot enorme proporties opgeblazen en bepalen uiteindelijk hoe ik terugkijk op mijn werk. Waardoor dat dus altijd negatief uitvalt.



Ik werk trouwens in de culturele sector, publiceer. Tot nu toe voornamelijk anoniem en in opdracht, zodat ik me altijd kan verbergen achter (de verantwoordelijkheid van) iemand anders. Dat moet anders, heb ik nu besloten, anders ga ik niet verder komen en blijft altijd de ander de eer van mijn werk opstrijken. Maar oh, wat is het moeilijk om te staan voor wat ik doe, me niet hyperangstig te voelen en er gewoon voor te gaan!

Jullie hebben dus trouwens allebei therapie hiervoor gevolgd? Mieke, jij hebt je twijfels erover. Maar Petra is dus echt geholpen? Wat voor therapie was dat precies en bij wat voor soort therapeut?

Ik heb hier therapie voor proberen te volgen, maar de man bij wie ik terechtkwam leek helemaal niet te begrijpen waar ik mee zat. Ik voelde me bij hem echt een aanstelster met een luxeprobleem.

Hmm.. ik herken mezelf ook in je verhaal Mieke.

Word ook zo vaak zo moe van mezelf.

Je weet dat je irrationele gedachten hebt, je weet ook waar ze vandaan komen. Ik kan dat prima beredeneren. Alleen het vervelende gevoel, dat kan ik dan niet zelf verminderen/weghalen/ombuigen. Dus voel je je daar vervelend om omdat je dat niet kan...

Ik probeer al een tijdje te achterhalen welke therapie/methode het best bij mij zou passen.

Neurofeedback? NLP? RET?

't is ook zo dat op het moment dat ik me rot voel, ik moeilijk kan omschrijven wat ik voel. Op andere momenten lijken de aanleidingen totaal nikszeggend of heb ik ze alweer weggestopt voor een volgende keer en kan ik absoluut niet omschrijven wat het probleem nou is..