Psyche
alle pijlers
Angst voor de dood
zondag 29 juni 2025 om 19:55
Hoi allemaal,
Ik vind het spannend om dit te delen, maar ik merk dat ik er steeds vaker tegenaan loop. Ik ben veel bezig met de dood. Niet op een destructieve manier, maar meer in de zin van een onderliggende angst die steeds in mijn hoofd zit. De gedachte dat alles eindig is, dat ik ooit mijn dierbaren zal verliezen, of dat zij mij zullen verliezen, maakt me vaak verdrietig en gespannen. Ook het doodgaan zelf, dus het proces maakt me erg angstig
Het belemmert me in het hier en nu. Dingen die eigenlijk leuk of waardevol zouden moeten zijn, voelen soms zwaar omdat ik denk: "Wat heeft het allemaal voor zin als het toch eindigt?" Elke dag ben ik me ervan bewust dat dit leven hier eindig is. Ik wil dit eigenlijk niet meer maar weet niet zo goed hoe ik deze gedachtes kan veranderen.
Herkent iemand dit? En als je dit herkent: hoe ga jij hiermee om? Heb je iets gevonden wat helpt; gesprekken, therapie, lezen, spiritualiteit?
Ik vind het spannend om dit te delen, maar ik merk dat ik er steeds vaker tegenaan loop. Ik ben veel bezig met de dood. Niet op een destructieve manier, maar meer in de zin van een onderliggende angst die steeds in mijn hoofd zit. De gedachte dat alles eindig is, dat ik ooit mijn dierbaren zal verliezen, of dat zij mij zullen verliezen, maakt me vaak verdrietig en gespannen. Ook het doodgaan zelf, dus het proces maakt me erg angstig
Het belemmert me in het hier en nu. Dingen die eigenlijk leuk of waardevol zouden moeten zijn, voelen soms zwaar omdat ik denk: "Wat heeft het allemaal voor zin als het toch eindigt?" Elke dag ben ik me ervan bewust dat dit leven hier eindig is. Ik wil dit eigenlijk niet meer maar weet niet zo goed hoe ik deze gedachtes kan veranderen.
Herkent iemand dit? En als je dit herkent: hoe ga jij hiermee om? Heb je iets gevonden wat helpt; gesprekken, therapie, lezen, spiritualiteit?
maandag 30 juni 2025 om 09:55
Ik vind het idee om dood te gaan ook eng. Ik denk wel graag dat er iets na komt maar ik kan dat toch niet echt geloven. Mijn bewustzijn, mijn ik, zal voorgoed verdwijnen en dat vind ik heel raar. Ook als ik bedenk dat ik meer dan 50 jaar geleden ook nog niet bestond.
Maar het dubbele is dat ik het leven ook niet heel fantastisch vind. Ik ben er behoorlijk teleurgesteld in en heb helemaal geen zin om oud te worden. Ik mis doelen en ambities en het zogenaamde genieten van het leven. Daarnaast vind ik het echt een verschrikkelijke wereld wat de mens ervan heeft gemaakt.
Regelmatig denk ik dat ik wel een beetje klaar ben hier. Maar doodgaan vind ik dan ook weer niks.
Maar het dubbele is dat ik het leven ook niet heel fantastisch vind. Ik ben er behoorlijk teleurgesteld in en heb helemaal geen zin om oud te worden. Ik mis doelen en ambities en het zogenaamde genieten van het leven. Daarnaast vind ik het echt een verschrikkelijke wereld wat de mens ervan heeft gemaakt.
Regelmatig denk ik dat ik wel een beetje klaar ben hier. Maar doodgaan vind ik dan ook weer niks.
huismuis
maandag 30 juni 2025 om 09:59
misspatrice schreef: ↑30-06-2025 09:53Goede vraag.... ik leef nu een beetje op de automatische piloot merk ik. Heb dagen dat ik me goed voel, en ook echt van alles kan genieten, maar ook dagen waarbij ik denk "hoe lang nog?".
We strompelen allemaal maar een beetje voort in het leven
maandag 30 juni 2025 om 12:33
Soms eerder een angst voor het leven. Voor oud worden, lichamelijke klachten, ziekte, is er iemand om voor mij te zorgen (mocht ik alleen overblijven), die naar mij omkijkt? En de stress en "gedoe" die de sleur van het dagelijkse werk met zich meebrengt bijv. Ik heb er niet om gevraagd om hier rond te lopen maar heb er mee te dealen. Ik ben in meerdere opzichten gelukkig, (financieel) gezond en een mooi dak boven ons hoofd. Daar ontbreekt het allemaal niet aan. Ben verder niet depressief voor zover ik weet maar soms mijmer ik wel eens en denk dan, omdat je hier nu bent geef je er "maar" een invulling aan. Maar als ik nou nooit geboren had geweest, had ik dat denk ook niet erg gevonden, voor zover mogelijk.
.
maandag 30 juni 2025 om 13:10
Niet zo zeer angst voor de dood, maar soms denk ik wel eens aan hoe het zal zijn.
Zal ik dan helemaal alleen zijn of zijn er wel mensen die mij steunen. Ik weet dat mijn opa in de avond alleen gestorven is toen zijn hart er ineens mee stopte, maar hij de volgende ochtend gevonden is door de buurvrouw die vaak langskwam. Hoe voelde hij zich toen of was het zo ineens klaar?
Als zoiets bij mij zou gebeuren denk ik dat ik weken in huis lig voor iemand mij vindt (mits partner er niet meer zou zijn). Dat geeft mij soms wel een angstig gevoel. Wellicht overlijd ik wel tijdens een ongeluk, maar als het thuis zou zijn dan is er niemand die er naar omkijkt. Die verhalen die je wel eens leest over mensen die weken in hun huis liggen....
Zal ik dan helemaal alleen zijn of zijn er wel mensen die mij steunen. Ik weet dat mijn opa in de avond alleen gestorven is toen zijn hart er ineens mee stopte, maar hij de volgende ochtend gevonden is door de buurvrouw die vaak langskwam. Hoe voelde hij zich toen of was het zo ineens klaar?
Als zoiets bij mij zou gebeuren denk ik dat ik weken in huis lig voor iemand mij vindt (mits partner er niet meer zou zijn). Dat geeft mij soms wel een angstig gevoel. Wellicht overlijd ik wel tijdens een ongeluk, maar als het thuis zou zijn dan is er niemand die er naar omkijkt. Die verhalen die je wel eens leest over mensen die weken in hun huis liggen....
maandag 30 juni 2025 om 14:23
Iedereen alvast heel erg bedankt voor de reacties.
Ik heb het topic al een paar keer opnieuw doorgelezen en ik merk dat het me helpt om andere ervaringen en inzichten te lezen.
Ik besef nu dat het niet helpt om hier zo alleen mee te blijven worstelen dus dat is al een stap
Later reageer ik wat uitgebreider, nu nog eerst nog een paar uur werken.
Ik heb het topic al een paar keer opnieuw doorgelezen en ik merk dat het me helpt om andere ervaringen en inzichten te lezen.
Ik besef nu dat het niet helpt om hier zo alleen mee te blijven worstelen dus dat is al een stap
Later reageer ik wat uitgebreider, nu nog eerst nog een paar uur werken.
maandag 30 juni 2025 om 15:08
Fijn Billy. Ik hoop dat je mijn verhaal gelezen hebt en daar misschien iets aan hebtBilly_mean schreef: ↑30-06-2025 14:23Iedereen alvast heel erg bedankt voor de reacties.
Ik heb het topic al een paar keer opnieuw doorgelezen en ik merk dat het me helpt om andere ervaringen en inzichten te lezen.
Ik besef nu dat het niet helpt om hier zo alleen mee te blijven worstelen dus dat is al een stap
Later reageer ik wat uitgebreider, nu nog eerst nog een paar uur werken.
.
Ars longa, vita brevis
maandag 30 juni 2025 om 16:49
maandag 30 juni 2025 om 16:53
Dit had ik zelf kunnen schrijven. Ik had het leven best willen missen, ben niet per se blij dat ik er ben, maar ja ik ben er nu eenmaal. Soms ook schuldgevoel dat ik mij kinderen het leven heb ‘aangedaan’. Puur voor hen zou ik het erg vinden als ik er niet meer zou zijn maar puur voor mezelf.. Prima als ik morgen te horen krijg dat het niet lang meer duurt. Partner staat er precies zo in overigens.Jesco schreef: ↑30-06-2025 12:33Soms eerder een angst voor het leven. Voor oud worden, lichamelijke klachten, ziekte, is er iemand om voor mij te zorgen (mocht ik alleen overblijven), die naar mij omkijkt? En de stress en "gedoe" die de sleur van het dagelijkse werk met zich meebrengt bijv. Ik heb er niet om gevraagd om hier rond te lopen maar heb er mee te dealen. Ik ben in meerdere opzichten gelukkig, (financieel) gezond en een mooi dak boven ons hoofd. Daar ontbreekt het allemaal niet aan. Ben verder niet depressief voor zover ik weet maar soms mijmer ik wel eens en denk dan, omdat je hier nu bent geef je er "maar" een invulling aan. Maar als ik nou nooit geboren had geweest, had ik dat denk ook niet erg gevonden, voor zover mogelijk.
zaterdag 12 juli 2025 om 15:11
De enige angst voor de dood die ik heb is de angst voor de dood van mijn partner. We zijn beiden niet zo gezond, maar de kans is toch realistisch dat zij heel wat eerder gaat dan ik.
Dus mijn omgang met de dood is vooral voorbereiden op jaren alleen zijn zonder haar.
Dus mijn omgang met de dood is vooral voorbereiden op jaren alleen zijn zonder haar.
En zie: ik zag een vaal paard en diens ruiter heette Dood. En achter hem kwam het dodenrijk
zaterdag 12 juli 2025 om 15:47
“Het leven en de dood: ik heb ermee geworsteld, maar ik leef — en ik leef met zin.”
Vanaf mijn veertiende begon het: existentiële vragen die me in golven overspoelden. Wat is de zin van ons bestaan, als het eindigt met de dood? Die gedachte liet me jarenlang niet los. Ik heb overal naar antwoorden gezocht — in religies, gesprekken met dominees, pastores, hulpverleners, en boeken vol wijsheid. Maar niets gaf me écht rust.
Rond mijn achtentwintigste brak een keerpunt aan. Ik realiseerde me dat ik ooit kinderen wilde, maar niet als moeder die vastzat in sombere gedachten. Via de huisarts kwam ik bij een psychiater terecht. Na een paar gesprekken werd duidelijk: ik had last van depressies. Dat verraste me enorm — ik hield intens van het leven, juist dát maakte de gedachte aan de dood zo pijnlijk.
Uiteindelijk ben ik gestart met antidepressiva. En ja — dat werkte. Nog steeds.
(Ik zeg niet, dat dit voor jou de oplossing is hoor!)
De angst voor het verlies van mijn ouders was ooit mijn grootste nachtmerrie. Ik dacht dat het me volledig zou breken. Maar toen mijn vader overleed, voelde het natuurlijk verdrietig, maar niet zoals ik had gevreesd. Meer geliefden volgden — en ik leerde: afscheid nemen is verdrietig, maar niet ondraaglijk.
Ook mijn man is overleden. Ik was erbij toen hij zijn laatste adem uitblies — ik streelde zijn haar en voelde dat hij heenging. Wat me het meest raakte was dat hij op dat moment niet meer “mijn man” was. Hetgene dat hem “hem” maakte, was weg. De ziel was eruit. Dat is iets wat je nooit helemaal onder woorden krijgt.
En toch… anno 2025 wandel ik soms met rust en reflectie over een begraafplaats. Niet met verdriet, maar met verwondering. De vraag “heb ik nog zin in het leven?” stel ik mezelf met regelmaat. Mijn antwoord? Volmondig ja. Ik ben niet meer bang voor de dood — maar ik hoop dat ‘ie nog lang wegblijft. Want ik geniet. Van de kleine dingen. Van de grote dingen. Van het leven.
Dat jij hierover durft te spreken? Heel dapper. Toen ik jonger was, vond men zulke gedachten maar ‘vreemd’. Maar ik weet nu: het is menselijk. Het is diep. En het is oké.
Dus ja — als ervaringsdeskundige kan ik vol overtuiging zeggen: het komt goed. Angst voor de dood begrijp ik als geen ander, maar mijn liefde voor het leven is groter dan ooit.
Vanaf mijn veertiende begon het: existentiële vragen die me in golven overspoelden. Wat is de zin van ons bestaan, als het eindigt met de dood? Die gedachte liet me jarenlang niet los. Ik heb overal naar antwoorden gezocht — in religies, gesprekken met dominees, pastores, hulpverleners, en boeken vol wijsheid. Maar niets gaf me écht rust.
Rond mijn achtentwintigste brak een keerpunt aan. Ik realiseerde me dat ik ooit kinderen wilde, maar niet als moeder die vastzat in sombere gedachten. Via de huisarts kwam ik bij een psychiater terecht. Na een paar gesprekken werd duidelijk: ik had last van depressies. Dat verraste me enorm — ik hield intens van het leven, juist dát maakte de gedachte aan de dood zo pijnlijk.
Uiteindelijk ben ik gestart met antidepressiva. En ja — dat werkte. Nog steeds.
(Ik zeg niet, dat dit voor jou de oplossing is hoor!)
De angst voor het verlies van mijn ouders was ooit mijn grootste nachtmerrie. Ik dacht dat het me volledig zou breken. Maar toen mijn vader overleed, voelde het natuurlijk verdrietig, maar niet zoals ik had gevreesd. Meer geliefden volgden — en ik leerde: afscheid nemen is verdrietig, maar niet ondraaglijk.
Ook mijn man is overleden. Ik was erbij toen hij zijn laatste adem uitblies — ik streelde zijn haar en voelde dat hij heenging. Wat me het meest raakte was dat hij op dat moment niet meer “mijn man” was. Hetgene dat hem “hem” maakte, was weg. De ziel was eruit. Dat is iets wat je nooit helemaal onder woorden krijgt.
En toch… anno 2025 wandel ik soms met rust en reflectie over een begraafplaats. Niet met verdriet, maar met verwondering. De vraag “heb ik nog zin in het leven?” stel ik mezelf met regelmaat. Mijn antwoord? Volmondig ja. Ik ben niet meer bang voor de dood — maar ik hoop dat ‘ie nog lang wegblijft. Want ik geniet. Van de kleine dingen. Van de grote dingen. Van het leven.
Dat jij hierover durft te spreken? Heel dapper. Toen ik jonger was, vond men zulke gedachten maar ‘vreemd’. Maar ik weet nu: het is menselijk. Het is diep. En het is oké.
Dus ja — als ervaringsdeskundige kan ik vol overtuiging zeggen: het komt goed. Angst voor de dood begrijp ik als geen ander, maar mijn liefde voor het leven is groter dan ooit.
zaterdag 12 juli 2025 om 16:22
Jeetje GeweldigWeer, wat een rollercoaster. Ik lees dat jij vertrouwen hebt in hoe het leven en de dood het onderling met elkaar regelen. De natuur zit idd knap in elkaar en hoe wij mensen kunnen denken 'laat het over zijn' tot ik doe er werkelijk alles aan om alles eruit te halen wat erin zit.
Fijn om te lezen dat jouw meetmomenten tussen de scans in je alles eruit laten halen.
Fijn om te lezen dat jouw meetmomenten tussen de scans in je alles eruit laten halen.
zaterdag 12 juli 2025 om 16:29
@to, ik ben een vrij nuchter type en bekijk de dood zelf met weinig emoties. Natuurlijk wel het verlies van mensen, want dat kan er hard inhakken.
Maar het leven is een kort momentje in een lange lange tijd van dood. We hebben dood voor we leven en we keren terug naar dood na het leven. Je bent langer dood dan je leeft. En aangezien niemand zich druk maakt over het moment vóór het leven (voordat je tot stand kwam, voor je geboorte) denk ik ook niet dat het iets is om je druk over te maken ná het leven. In mijn simpele optiek kom je gewoon weer daar uit, dezelfde plek als voor je geboorte. En daar heb je toch geen angst voor?
Niemand vindt baby's zielig, omdat ze uit het grote niets zijn geraakt en tot een hompje cellen zijn gekomen. Waarom is het dan wel erg als je naar het grote niets terug gaat en dat hompje cellen weer uiteenvalt naar de oorsprong?
Heel heel vroeger vond ik het ook een spannende gedachte, maar toen ik me dit besefte, voelde het zó ontnuchterend. Dat ik denk, tja, daar maakt niemand zich druk om die plek vóór het leven. Dan lijkt het me ook niet iets om je druk over te maken ná het leven. Vooral lekker rustig
Al besef ik me goed dat angst en ratio twee verschillende dingen zijn. Een angst krijg je niet weg met wat simpele andere suggesties om ernaar te kijken. Ik hoop voor jou dat het relativeren helpt. Maar als het échte diepgewortelde angst is die je ook kan doen verlammen of depressief maken, dan zou ik het toch verder oppakken to.
Maar het leven is een kort momentje in een lange lange tijd van dood. We hebben dood voor we leven en we keren terug naar dood na het leven. Je bent langer dood dan je leeft. En aangezien niemand zich druk maakt over het moment vóór het leven (voordat je tot stand kwam, voor je geboorte) denk ik ook niet dat het iets is om je druk over te maken ná het leven. In mijn simpele optiek kom je gewoon weer daar uit, dezelfde plek als voor je geboorte. En daar heb je toch geen angst voor?
Niemand vindt baby's zielig, omdat ze uit het grote niets zijn geraakt en tot een hompje cellen zijn gekomen. Waarom is het dan wel erg als je naar het grote niets terug gaat en dat hompje cellen weer uiteenvalt naar de oorsprong?
Heel heel vroeger vond ik het ook een spannende gedachte, maar toen ik me dit besefte, voelde het zó ontnuchterend. Dat ik denk, tja, daar maakt niemand zich druk om die plek vóór het leven. Dan lijkt het me ook niet iets om je druk over te maken ná het leven. Vooral lekker rustig
Al besef ik me goed dat angst en ratio twee verschillende dingen zijn. Een angst krijg je niet weg met wat simpele andere suggesties om ernaar te kijken. Ik hoop voor jou dat het relativeren helpt. Maar als het échte diepgewortelde angst is die je ook kan doen verlammen of depressief maken, dan zou ik het toch verder oppakken to.
zaterdag 12 juli 2025 om 16:57
Dit is mooi gezegd. Ik denk wel eens: je wordt op de wereld gezet zonder dat je daar iets over te zeggen hebt, en als je klaar bent met het leven dan mag je daar ook niet zelf over beslissen. Ik heb familieleden heel erg oud zien worden en steeds meer zien aftakelen. Sindsdien ben ik eerder bang om door te moeten blijven leven tot het bittere einde.NomenNesci0 schreef: ↑12-07-2025 16:29
(...) Niemand vindt baby's zielig, omdat ze uit het grote niets zijn geraakt en tot een hompje cellen zijn gekomen. Waarom is het dan wel erg als je naar het grote niets terug gaat en dat hompje cellen weer uiteenvalt naar de oorsprong? (...)
Ik heb meerdere dierbaren op veel te jonge leeftijd verloren, waaronder mijn man. Gek genoeg is daardoor mijn angst voor de dood juist helemaal afgenomen, door het irrationele gevoel "ik ken daar mensen". Of er iets is na de dood weet ik niet. Ik ben wel opgevoed met die zekerheid, maar al sinds lang niet meer gelovig. Als je het me op de man af vraagt zeg ik "er is niets na de dood." Want ik denk dat ik daarvan overtuigd ben. Maar ergens is er iets blijven hangen. Ik zou het een soort nieuwsgierigheid willen noemen.
zaterdag 12 juli 2025 om 17:10
Net zoals enkele andere schrijvers hier vind ik het leven niet per se leuk. Ik vind het vaak best zwaar. Mede door alle ellende op de wereld. Dit is vooral ontstaan nadat ik moeder was geworden (en aardig wat tegenslagen in korte tijd had gehad) Enorm veel liefde, maar ook verantwoordelijkheid en zorgen. Ook nu kind al tijdje het huis uit is. Daar is mantelzorg bij gekomen voor ouder.
Ken een paar mensen die een kind verloren hebben
Iemand zei toen tegen me: "wat zou je dan wensen dat de dood niet zou bestaan". Ik begrijp die opmerking, maar persoonlijk moet ik echt niet denken aan een eeuwig leven. Of dat ik 150 jaar zou worden. Ik hoef ook niet te reïncarneren. Stiekem hoop ik wel ooit naasten weer terug te zien.
Ondertussen maak ik er maar het beste van. Ik doe ook echt wel leuke dingen, maar mij zal je niet snel horen zeggen: het leven is een feestje.
Ken een paar mensen die een kind verloren hebben
Iemand zei toen tegen me: "wat zou je dan wensen dat de dood niet zou bestaan". Ik begrijp die opmerking, maar persoonlijk moet ik echt niet denken aan een eeuwig leven. Of dat ik 150 jaar zou worden. Ik hoef ook niet te reïncarneren. Stiekem hoop ik wel ooit naasten weer terug te zien.Ondertussen maak ik er maar het beste van. Ik doe ook echt wel leuke dingen, maar mij zal je niet snel horen zeggen: het leven is een feestje.
zaterdag 12 juli 2025 om 17:59
Lees eens: Alle mensen zijn sterfelijk van Simone de Beauvoir of (iets toegankelijker) Het onzichtbare leven van Addie LaRue.Billy_mean schreef: ↑29-06-2025 20:25@Monstrea, heel herkenbaar wat je schrijft, dat je het zonde vindt dat je nooit geleerd hebt om in iets als een hemel te geloven. Dat heb ik ook en het voelt voor mij een beetje als huichelarij om nu alsnog te gaan geloven alleen omdat ik bang ben.
Voel je je nu minder, sinds je meer bezig bent met spiritualiteit?
@Rooss4.0, wat mooi en treffend geschreven. En dat stukje over dat de natuur haast wel iets vriendelijks moet hebben bedacht voor ons om te sterven, geeft me een klein beetje rust. Zo heb daar nog niet eerder naar gekeken.
Over dat niet eeuwig willen leven: wat precies vind je daar zo erg aan?
zondag 13 juli 2025 om 10:59
Volgens Epicurus (deze maand in filosofie magazine) is angst voor de dood sowieso onzinnig: als de dood er is ben jij er niet, als jij er bent is de dood er niet. Ook uitsterven van de soort is geen reden tot angst, eenmaal uitgestorven ligt geen mens er meer wakker van.
Geen speld tussen te krijgen.
Filosofie is heel interessant voor iedereen die worsteld met de zin van het leven, het helpt mij enorm.
Geen speld tussen te krijgen.
Filosofie is heel interessant voor iedereen die worsteld met de zin van het leven, het helpt mij enorm.
zondag 13 juli 2025 om 15:43
In tegenstelling tot wat? Ik snap het niet helemaal denk ikNogsteedsSlekire schreef: ↑13-07-2025 12:39Bang voor de dood van naasten is denk ik meer angst voor machteloosheid en gemis. Niet dat dat kleine dingetjes zijn ofzo.
En zie: ik zag een vaal paard en diens ruiter heette Dood. En achter hem kwam het dodenrijk
zondag 13 juli 2025 om 15:47
Lieve allemaal,
Dank voor jullie reacties op mijn bericht. Ik wilde even laten weten dat ik jullie woorden wel heb gelezen, maar daarna niet meer heb gereageerd. De gedachte aan de dood greep me opnieuw zo naar de strot dat ik me even terug moest trekken. Sorry dat ik zomaar stilviel, dat was niet erg aardig maar zeker niet bewust zo bedoeld.
Dank voor jullie reacties op mijn bericht. Ik wilde even laten weten dat ik jullie woorden wel heb gelezen, maar daarna niet meer heb gereageerd. De gedachte aan de dood greep me opnieuw zo naar de strot dat ik me even terug moest trekken. Sorry dat ik zomaar stilviel, dat was niet erg aardig maar zeker niet bewust zo bedoeld.
Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn
Al een account? Log dan hier in
