Burn out, herstel loopt spaak. Wat hielp jou?

Mirabel schreef: ↑

13-12-2022 15:06

Wat vervelend Poesiemauw. Mag ik vragen hoe lang jij inmiddels hersteld bent? En doe je weer alles wat je voorheen ook deed op het gebied van sociale en sport en dergelijke of heb je dingen moeten laten schieten?

Met dat ik meer zou kunnen doen om te herstellen bedoel ik dat ik nu de dagen maar een beetje aan me voorbij laat gaan. Ik zou heel goed kunnen bedenken hoe mijn leven er idealiter uit zou zien: telefoon vaker wegleggen, elke ochtend een wandeling, yoga, een boek lezen.. maar het lijkt wel alsof dat me niet lukt. Ik kan er de ruimte niet voor maken in mijn hoofd en doe in plaats daarvan dingen die me ook niet helpen.

Ik kijk nergens naar uit en beleef nergens echt plezier aan. Ik heb geen voorpret of zin om iets te doen. Ik hang maar een beetje rond.

Als het goed is doet haast niemand dat na een burnout. Het hele punt is namelijk dat je te veel deed en wilde doen. Meer dan je aankon.

Herstel begint met acceptatie. Ik heb het idee uit je berichten dat dat er niet is bij jou. Als een wandeling of yoga niet lukt, is het dus te veel gevraagd. Dan helpt jezelf pushen om het toch te doen, niet. Dat is juist het patroon dat je gebracht heeft waar je nu bent.

Een wandeling is dus te groot. Dan kun je je voornemen vandaag een kop thee te drinken. Of gewoon naar de keuken te lopen en dan weer op de bank te gaan zitten. Lukt dat? Dan heb je succes gehad vandaag en voel je je misschien wat beter over jezelf.

Ik wens je vooral acceptatie en berusting, dat het nu even is zoals het is. Het klinkt alsof je heel veel energie kwijt raakt aan het tobben over de situatie.

Vooropgesteld dat ik nog nooit een burn out heb gehad (wel twee keer overspannen en een keer depressief) maar ik het wel spannend vind om suggesties te doen. Maar goed, doe ermee wat je wilt.

Ik herken wel dat er niets uit je handen komt. Bij mij is er dan sprake van een bore-out (ja, je kunt van burn out in een bore out schieten of zelfs tegelijkertijd beleven) en zoals mijn coach zei: "het maakt niet uit wat je doet, als je maar IETS doet'. Groot, klein, maakt niet uit. Inderdaad, een blokje om, een boek bij de bieb halen, schrijf een gedichtje, kleur een kleurplaat, probeer 30 seconden te 'planken' of touwtje te springen. Maakt niet uit.

Ander idee: zou het voor een deel ook een winterdepressie kunnen zijn? Heb je deze terugval nu het donker is? In dat geval zou een daglichtlamp ook enige verlichting kunnen brengen?

En zelf heb ik bij mijn overspannendheid veel gehad aan haptonomie op basis van fysiotherapie om weer gevoel in/bij mijn lijf te krijgen.

Nogmaals, ik wens je acceptatie en rust in je hoofd.

Mirabel schreef: ↑

13-12-2022 15:06

Met dat ik meer zou kunnen doen om te herstellen bedoel ik dat ik nu de dagen maar een beetje aan me voorbij laat gaan. Ik zou heel goed kunnen bedenken hoe mijn leven er idealiter uit zou zien: telefoon vaker wegleggen, elke ochtend een wandeling, yoga, een boek lezen.. maar het lijkt wel alsof dat me niet lukt. Ik kan er de ruimte niet voor maken in mijn hoofd en doe in plaats daarvan dingen die me ook niet helpen.

Ik kijk nergens naar uit en beleef nergens echt plezier aan. Ik heb geen voorpret of zin om iets te doen. Ik hang maar een beetje rond.

Ik snap wat je bedoelt, je hoort vaak mensen zeggen dat ze 'keihard aan zichzelf gewerkt hebben'. En dan denk ik; hoe dan? Maar ik begin steeds meer te beseffen dat mijn manier van denken (vooral over mezelf) heel veel energie kost. Als ik niks doe, geef ik mezelf ik me kop, doe ik teveel en ben ik daarna gestrest en moe, is het mijn eigen schuld. Ik ben er veel op gaan letten en het blijkt bijna een constante stroom aan negatieve gedachten, schaamte en frustratie naar mezelf toe. En dat kost heel veel energie en levert niks op.
Dus ik probeer actief om liever te zijn voor mezelf. Om trots te zijn op kleine dingen die goed gaan. Soms voelt dat geforceerd en nep, maar het gaat steeds natuurlijker voelen.

Als het al een jaar duurt, en je de deur niet uitdurft en een depressie hebt zou ik toch eens gaan denken aan medicatie. Sterker nog, dat zou ik al veel eerder gedaan hebben. Want zo schiet het niet op. Het klinkt niet als 'alleen maar' een burnout. En hoezo is je therapie afgerond als je er nog zo aan toe bent?

Mirabel schreef: ↑

13-12-2022 11:58

Heb jij ook dat je als je zo verdrietig bent je ook met een afstandje naar jezelf kunt kijken en denkt: nu ga ik weer normaal doen?

Maar dat dat dan niet lukt omdat de emoties zo overweldigend zijn en je het gevoel hebt dat je als je niet accuut stopt met wat je doet/gewoon doorgaat je helemaal gek wordt?

Dit herken ik van familielid, die altijd een "niet zeuren, niet aanstellen, gewoon alsmaar doorgaan en positief blijven- mentaliteit" had.
Met dat alsmaar doorgaan of meteen afleiding zoeken negeer je misschien al jaren "ongewenste" emoties, die er niet mochten zijn van jezelf. Emotioneel beschouw je in die gedachtengang als iets negatiefs en een zwakte?
En positieve gevoelens als "sterk"?

Afwijzen van "negatieve"/ ongewenste emoties en die onderdrukken is denk ik op den duur júist een recept voor depressie en/of burnout.
Het stapelt zich als het ware op binnenin, als je dat niet op eoa manier hebt geuit (boos, verdrietig zijn en huilen bijv).
Het is eigenlijk jammer dat zoveel mensen bang zijn voor toegeven aan verdriet en andere "negatieve" emoties, als het op het moment zelf nog behapbare porties zijn (en je na een huilbui nog opgelucht bent en juist dan weer met goede moed verder kunt gaan).
Huilen haalt de lading eraf en wekt ook "trooststoffen" op die je weer kalmeren (als het dus nog niet zo groot is dat het je overweldigt).
En woede bijv geeft weer andere stresstoffen, waaronder adrenaline, die je krachtig kunnen laten voelen.


Alsmaar doorgaan en geen aandacht voor wat je voelt op het moment zelf lijkt (jarenlang?) te werken, tot de emmer een keer overloopt en dus om aandacht gaat vragen wanneer het je niet uitkomt, dus "ongecontroleerd" tot uitbarstingen komt.
En ergens heb je jezelf ook altijd wijsgemaakt dat die negatieve emoties dingen zijn óm bang voor te zijn en dus niet te willen voelen.
Schaamte en schuldgevoel, jezelf erom veroordelen (stom vinden, aanstellerij, doe normaal) dragen ook niet bepaald bij, maar beamen dat alleen maar, dat je eraan toegeven zwak zou vinden. Of eng.

Ik denk zelf dat het zo in elkaar zit, dat allerlei emoties van jaren binnenin te vergelijken zijn met een opblaasbal onder water proberen te houden. Dat kost niet alleen ongemerkt energie (die dus je belastbaarheid aantast, zoals laders in het stopcontact laten zitten ongemerkt electra verbruiken), maar het lukt ook alleen maar zolang je daar alle kracht voor hebt.
Maar als de bal te gevuld wordt (met lucht, steeds meer onderdrukte emoties bij komen) of je "verzwakt" door kramp of eens wat minder kracht in je spieren, dan springt zo'n bal explosief uit het water de lucht in.

Dit explosieve is, als je het zo leest van mensen met burnoutklachten, kenmerkend.
Door eerdere signalen bewust of onbewust te negeren of niet op te merken is het "ineens" teveel en onbeheersbaar groot geworden (en vaak bijv niet kunnen stoppen met huilen áls het eenmaal loskomt, soms niet eens weten waarom).

Het lijkt me dan dus belangrijk om te leren hoe je wél (en in porties die wél beheersbaar zijn) kunt omgaan met emoties.
Dat toelaten juist sterk is, als je ontdekt hoe louterend het uiten/ toegeven kan zijn, en de lading ervan af haalt, zodat je dat niet (ongemerkt) onderhuids met je meezeult dag in dag uit. Het neemt dan juist af, als het "eruit" kan.
Liefst onder begeleiding van een professional, nu die portie al te groot is geworden en je bang bent "gek te worden" als dát je zou overvallen.
Ik denk dat als je het zelf al die tijd geen aandacht wil geven (en zelfs veroordeelt van jezelf, omdat je krampachtig alsmaar positief wil zijn), het uiteindelijk toch de aandacht als het ware "opeist" en je lijf en brein samen jou dwingen om er iets mee te doen.

Soort van "niet goedschiks, dan maar kwaadschiks" aandacht vragen voor wat er van binnen speelt, dat er een grens aan zit (aan wat je kunt "hebben/ verstouwen). Ook een opblaasballon knapt als je maar door gaat en lucht in blijft blazen.
Het is imo een teken dat deze manier van leven op bepaalde vlakken mentaal en/of fysiek niet goed/ gezond voor je is en dat brein en lijf protesteren en de controle over jou overnemen, zodat je wel (eea) móet veranderen.

Het is vaak een optelsom en meestal niet alleen je werk als oorzaak, iéts is de druppel die die emmer liet overlopen, allemaal factoren bij elkaar dus.
Als het lukt om zelfveroordeling, schaamte en schuldgevoel (bijv tov werk en je relatie(s) of jezelf) los te laten ben je al een heel eind.
Zo ook dat (professionele) hulp vragen nooit een zwakte is, maar juist sterk, want dat is veel efficienter om eea in kaart te brengen en "op te ruimen" wat het is, dat je tot dit punt gebracht heeft.
Je voelt je weer krachtig als je allerléi emoties "durft" te voelen en aan toe te geven, zonder dat ze je nog onderuit halen, dus door te mérken dat
voelen (van ook ongewenste, "negatieve) emoties bij het leven en bij je hele emotionele systeem horen, niet alleen de gelukkige, blije, "positieve" en dat ze je niet verzwakken, maar juist voorbijgaan als de lading eraf gaat en een (verwerkings)plek krijgen. Dan verdwijnt de angst ervoor ook!

Er valt dan niet veel te onderdrukken en dat schept ruimte om positief te zíjn, ipv positief te doen (= alsmaar doorgaan en doen alsof er niks aan de hand is).
Het verandert je niet als persoon, je leert jezelf beter kennen, het maakt je hooguit bewust van je wensen en grenzen, (aangeleerd) gedrag, keuzes, luisteren naar wat (binnenin) écht belangrijk is voor je, en (hopelijk) minder vatbaar voor wat "hoort" of "normaal" is (van buitenaf verwacht of gewenst wordt).

Het gaat niet om goed of fout doen/ gedaan hebt, maar anders, en het scheelt al veel als je deze burnout niet beschouwt als iets louter slechts wat je overkomt, maar je weleens zou kunnen gaan helpen om voorgoed jezelf te bevrijden van wat je (onbewust) belemmert/ dwarszit om te kunnen "bloeien" en groeien.
Er zit meer kracht in jezelf dan je misschien nu denkt, als er eenmaal geen energie meer (ongemerkt) wegsijpelt en als je jezelf nu de tijd gunt om weer op te bouwen!

Omdat je aangeeft dat je denkt dat hormonen een rol spelen is het handig om op de volgende site te kijken

https://www.pmddnederland.nl/

Pmdd kenmerkt zich ook door goede perioden afgewisseld met slechte waarin iemand je bijvoorbeeld zeer angstig bent, verdrietig, boos etcetera. Ook wat je zegr van je hebt niks anders gedaan, maar wordt heel anders wakker. Je lijkt elke maand een terugval te hebben, maar het blijkt de reactie van je lichaam op hormoonwisselingen te zijn.

Mirabel, het is hier op het forum een soort blind gouden regel dat iedereen zowat voor elk groot en klein probleem wordt aangeraden om via de huisarts naar therapie van een echte psych/ ggz te worden doorverwezen.

Dit kun je sowieso doen, maar daar zijn helaas ellenlange wachtlijsten, dus kan geen kwaad om daar zsm op te staan.
Intussen kan je misschien ook baat hebben bij een (erkende, bij een overkoepelend orgaan aangesloten) coach, sommigen zijn dat geworden vanuit eigen ervaring en hebben zich juist gespecialiseerd in waar ze zelf ooit in vastliepen.

Wordt vaak niet vergoed, maar misschien heb je al iets aan een paar sessies.
Ik heb daar zelf jaren terug veel aan gehad, zo kon ik het dus wél doseren: wat onder de oppervlakte zat "bewaarde"/ parkeerde ik voor daar, en de rest van de tijd thuis hoefde ik er niks mee, in de wetenschap dus dat ik het niet opkropte, maar op gezette tijden tijd voor uittrok.

Het lastige is dat hoe verder je in tijd af komt van oorzaken en aanleidingen (gebeurtenissen), die je op dat moment niet kon/ wilde voelen, hoe moeilijker het is om die gevoelens nog op te roepen en te voelen, als ze diep weggestopt zitten.

Het is fijn om dat niet in je eentje doen, als je bang bent dat het je zal overweldigen.
Het kan juist zo opluchten!
Ik denk persoonlijk dat de klik met de professional heel belangrijk is, en vertrouwen in diegene, en dat "praatsessies" bij psychologen/ ggz niet de énige manier hoeft te zijn die je verder helpt.

Voor allerlei issues kan dat imo prima, zolang er geen sprake is van stoornissen.
Als het goed is zijn (erkende) coaches ook opgeleid om dat te herkennen/ vermoeden, en dan niet aan te beginnen en alsnog door te sturen naar de psycholoog.

Zoveel mensen op de wachtlijst die intussen het maar in hun eentje moeten uitzoeken, terwijl ze (intussen) al een eind op weg zouden kunnen worden geholpen met een goede coach.

Het is naar mijn idee helmaal niet gezegd dat alles buiten een "echte" psych om charlatans zijn zonder enig verstand van zaken, wat hier nog weleens wordt gesuggereerd.
Er zijn mindere psychologen en hele goede coaches.
Nadeel is dat dat niet altijd vergoed wordt, soms wel als je aanvullend verzekerd bent (bijv een haptonoom).

Eoa gecombineerde "aanpak", waarin ook aandacht is voor oa ademhaling en fysieke manieren van ontspannen leren om die spanning uit je lijf te halen kan al een goed begin zijn.

Dat ben ik wel met Suzy eens. Probleem is alleen dat er zo enorm veel kaf onder het koren is. Hoe vind je de juiste persoon?

Ik ken bv iemand die voor dit soort problematiek heel veel baat heeft gehad bij een cranio sacraal therapeut, ook een alternatief iets. Die wist bij haar precies de juiste snaar te raken en heeft heel veel onderdrukte emoties en gevoelens losgemaakt. Maar het is wel een soort toevalstreffer geweest, dat zij die vrouw gevonden heeft en dat het een match was.
En zij heeft daarnaast ook medicatie gebruikt (ad). Daar was ze heel sceptisch over en bang voor, het was echt een soort laatste redmiddel, maar het heeft haar wel over een dood punt geholpen.

Mirabel schreef: ↑

14-12-2022 08:24

Je raakt een terecht punt Suzy. Ik ben inderdaad iemand die emoties aan de kant schuift. Zowel positieve als negatieve emoties. Zeker in de coronatijd, die een aaneenschakeling aan emoties was, waarin ik steeds ‘nog even moet volhouden’ en compleet tegen mijn natuur in alleen maar thuis aan het werk was. Ik ben zelfs van baan gewisseld in de hoop wat meer aansluiting te vinden maar ook bij mijn nieuwe werk bleek thuiswerken veel meer de norm dan vooraf voorgespiegeld.

Als ik nu de sluizen open zet dan blijft het stromen. Ik heb daar niet altijd energie voor of simpelweg zin in. Ik ga wat lezen of kijken of forummen en duw mijn gevoel weg. Tot het dus niet meer weg kan en explodeert tot een paniekaanval. Kortgezegd denk ik wel dat daar de kern zit.

Maar het gevoel echt toelaten en ermee dealen is nog niet gelukt. Ik weet niet waar te beginnen.

Hallo Mirabel,
als je met 'iets kleins' wil beginnen, wil ik je toch nog een keer wijzen op haptonomie. Ik had zelf een haptonome met fysio-achtergrond en dat beviel me goed: niet zweverig maar lekker concreet. Bij mij ging het er toen om dat ze door aanraken - niet door over grenzen heen te gaan! - me liet voelen hoe mijn hele lijf onbewust in de weerstand stond en hielp ze mij om in ieder geval mijn lijf te ontspannen.
Dat alleen was het al waard! Kon zelfs zonder huisarts-verwijzing.

Mirabel schreef: ↑

13-12-2022 15:06

Wat vervelend Poesiemauw. Mag ik vragen hoe lang jij inmiddels hersteld bent? En doe je weer alles wat je voorheen ook deed op het gebied van sociale en sport en dergelijke of heb je dingen moeten laten schieten?

Met dat ik meer zou kunnen doen om te herstellen bedoel ik dat ik nu de dagen maar een beetje aan me voorbij laat gaan. Ik zou heel goed kunnen bedenken hoe mijn leven er idealiter uit zou zien: telefoon vaker wegleggen, elke ochtend een wandeling, yoga, een boek lezen.. maar het lijkt wel alsof dat me niet lukt. Ik kan er de ruimte niet voor maken in mijn hoofd en doe in plaats daarvan dingen die me ook niet helpen.

Ik kijk nergens naar uit en beleef nergens echt plezier aan. Ik heb geen voorpret of zin om iets te doen. Ik hang maar een beetje rond.

Dat is toch veel te veel joh! Dat is een volle dag! Juist de dagen voorbij laten gaan. Je hersenen en lichaam zijn toe aan rust he? Dat is dus juist wat je jezelf moet gunnen. Wat ik deed: in de ochtend normaal opstaan, ontbijten. Dan in het huis rommelen, op de bank liggen, in bed liggen. Een kort wandelingetje, of een klein boodschapje. Dan uitgeput daarvan weer uitrusten op de bank. Net voordat mijn vriend thuis kwam deed ik even een kort rondje door het huis (afwasmachine inruimen, lunch wegruimen ofzo) en ik kookte soms. Nou dat was het. En toen ik me beter voelde ging ik weer sporten of was mn rondje wandelen een langer rondje. Dat is echt genoeg hoor.

Daarnaast heb ik CGT gehad bij een super fijne psych waar ik nog steeds veel aan heb.

Over het herstel: iemand anders schreef iets over of je nog steeds zo veel kon doen als hiervoor. Diegene had helemaal gelijk: het gaat je helpen als je los kan laten hoeveel je van jezelf moet. Ik kan nu weer net zoveel aan als daarvoor, mijn energielevel is volledig hersteld. Ik ben eigenlijk eerst overspannen geraakt, toen toch doorgegaan en toen heb ik een burn-out gekregen. Dus niet geleerd van die eerste keer. Dat is waar ik aan moest werken: het mezelf rust gunnen en begrijpen dat niet alles hoeft. Dat is een grotere les eigenlijk dan alleen deze maanden van herstel.

Maar mijn psych zei op een gegeven moment: je wordt niet gek en het komt goed (dat waren mijn grote angstbeelden). Maar je moet wel jezelf rust gaan geven/gunnen.

Er bestaan wel burnout klinieken. In NL maar ook in Spanje bv. Die ook vergoed worden. Maar of je daarvoor in aanmerking komt weet ik niet natuurlijk.

Prospero ggz,
holistik.nl

En de vrouw uit dit boek heeft er ook in eentje gezeten:

https://www.bol.com/nl/nl/p/naar-omstan ... jIQAvD_BwE

Maar die was er wel wat erger aan toe denk ik. Ik denk dat je eerst soort van onbehandelaar moet zijn in de gewone ggz.

Mirabel schreef: ↑

14-12-2022 15:57

Dat Prospero kost bijna €2000 voor een behandeling van 2-3 dagen per week gedurende 6 weken omdat je het hotel en eten en dergelijke zelf moet betalen. En daar komen de reiskosten naar Veldhoven of Alkmaar nog bij en die tussen het hotel en de behandellocatie.

Als je daarmee je leven terugkrijgt... Menig vakantie is duurder. Ik vind het best weinig eigenlijk. Maar je moet het wel op kunnen brengen. Of kunnen lenen.

Herkenbaar. Het is vallen en opstaan. En ook de paniek en angst voerde bij mij de boventoon.
Ik ben inmiddels bijna 2 jaar geleden volop gecrasht en inmiddels wel hersteld. Maar, hersteld is niet net als voor mn crash, ik was immers gecrasht omdat ik veel te veel deed.
Wat ik vooral heb geleerd is om gewoon te accepteren hoe ik opsta, iedereen schommelt in energie en iedereen voelt zich weleens zonder reden ellendig. De clue zit hem erin dat jij je daar pas sindskort bewust van bent, dus je hoeft dat nog niet te kunnen accepteren zonder slag of stoot.
Dat inzicht heeft mij veel geholpen en helpt me nog steeds. Ik sta smorgens op, ga ontbijten, de hond uitlaten en als ik dan thuiskom mag ik gaan doen wat goed voelt (alleen dat voelen zou je eigenlijk zonder tv moeten doen, want dat leidt alleen maar af). Ga maar eens gewoon zitten en kies dan uit: slapen, gewoon liggen, mediteren, sporten, huishouden, naar buiten gaan en vul nog wat keuzes in, maar skip telefoon en televisie. Op die manier ga je echt leren voelen wat goed voor je is.
Inmiddels ben ik weer 24 uur aan het werk en kan ik, ook als ik me niet zo goed voel, prima de dag doorkomen. Dan loop ik wel wat minder hard en skip ik die dag het huishouden dat ik eigenlijk ook nog had willen doen bv.
Ik ben voor de paniek en angst na een halfjaar citalopram gaan slikken, dat was wel een omslagpunt, toen kon ik weer echt uitrusten, want paniekaanvallen vreten energie. Ik zou dat dus zeker met de poh overleggen.
Sterkte, het komt echt goed!

Funnymiss heeft het over acceptatie en dat is een goeie ja. . Heb je wel eens van ACT therapie gehoord? Dat is niet alternatief, maar een gewone vorm van therapie. Wel relatief nieuw.
En ook zij kwam dus door het dode punt heen mbv medicatie...

Ik heb inderdaad act therapie gehad. En ook nog emdr voor een ouder trauma, maarja ik had leren voelen en merkte toen pas dat ik daar last van had. Ik ben via de poh doorverwezen naar de ggz en was redelijk snel aan de beurt (6 weken geloof ik). Het ligt er ook heel erg aan waar je voor komt, mijn situatie was niet heel gecompliceerd (al voelde ik dat heel anders destijds), dus dan hoef je ook niet te wachten op een bepaalde specialisatie.
En de medicatie was voor mij inderdaad een kantelpunt, als je energie niet meer naar de paniek hoeft kun je pas langzaam weer uit het rood klimmen, qua energie.
En focus je op nu, niet op ik wil herstellen. Er is niet opeens een dag dat je herstelt bent, zoals met een griep of een gebroken been, je zult veranderingen moeten doorvoeren in je doen, laten en denken. Daarbij denk ik dat het een zwakke plek blijft, zo ervaar ik het wel tenminste, alsof mijn stressysteem toch wel dusdanig ontregeld is dat het nooit meer helemaal is teruggeveerd en soms zomaar heel gek kan gaan doen.