Relaties
alle pijlers
Schoonfamilie....
vrijdag 16 november 2007 om 15:12
Hallo allemaal,
Ik zal beslist niet de enig zijn die zich wel eens ergert aan haar schoonfamilie maar ik moet het toch even kwijt.
Vorig jaar zijn mijn vriend en ik gaan samenwonen op 100 km van zijn voormalige woonplaats, hier wonen nog steeds zijn ouders en twee broers.
Het is allemaal ook rond die tijd begonnen, ten eerste de reactie van zijn broer toen hij hoorde dat wij gingen trouwen kregen we er meteen over heen, heeft dat een reden en de meeste huwelijken eindigen toch in een scheiding. Niks gefeliciteerd of wat dan ook.
Een paar maanden later werd zijn vriendin zwanger, wij natuurlijk feliciteren. Horen we later via de ouders van mijn vriend terug dat wij niks hadden laten horen en niet eens informeerden hoe het met haar ging ( ik mailde toen wekelijks met haar).
Na een poosje kochten wij een huisje. Meteen kregen we te horen achter onze rug om dat hij had gezegd tegen verschillende personen hoe we dat deden, mijn vriend had vette schulden en als hun geen hypotheek konden krijgen dan konden wij dat toch ook niet enz. enz. ( vriend had geen schulden waren afbetaald maar ja). O ja en natuurlijk dat de flat toch groot genoeg was en dat we toch maar op vakantie gingen en een andere auto hadden gekocht. ( Hij woont ook met zijn gezinnetje op een flat). Als wij er echter bij zijn of naar vragen dan heeft hij nooit iets gezegd natuurlijk. Zelfs tegen zijn ouders verteld hij dat al onze vrienden liegen terwijl ze elkaar onderling niet eens kennen of spreken.
Inmiddels is hij papa geworden en wij zijn 2 dagen later gaan kijken, niks meer aan de hand zou je zeggen. Niks is echter minder waar. Na een paar dagen hoorden we dat meneer overal aan het rondbazuinen was dat we niks laten horen en niet vaak genoeg langs komen, terwijl hij heel goed weet dat wij aan het klussen zijn en hij in het jaar dat zijn broer hier woont een keer op visite is geweest en verder nooit belt. Ik erger me hier ontzettend aan maar aanspreken helpt niet meer. ( Lucht wel op dat ik het hier neer kan zetten)
Dan komen we bij mijn schoonouders. Zij zijn nog van mening dat vriend hun iedere week moet bellen maar zelf bellen ze niet.
Verder hebben ze in de tijd dat wij de sleutel hebben gekregen 1 keer geinformeerd bij ons hoe het met ons huisje gaat.
Mijn vriend vindt dit alles heel vervelend en het doet hem ook verdriet. Hij zegt zelfs dat zijn ouders hem achter die broer stellen en dat hij nog nooit iets goeds heeft kunnen doen volgens hen.
Heeft iemand van jullie een soortgelijke ervaring of tips?
Groetjes
Ik zal beslist niet de enig zijn die zich wel eens ergert aan haar schoonfamilie maar ik moet het toch even kwijt.
Vorig jaar zijn mijn vriend en ik gaan samenwonen op 100 km van zijn voormalige woonplaats, hier wonen nog steeds zijn ouders en twee broers.
Het is allemaal ook rond die tijd begonnen, ten eerste de reactie van zijn broer toen hij hoorde dat wij gingen trouwen kregen we er meteen over heen, heeft dat een reden en de meeste huwelijken eindigen toch in een scheiding. Niks gefeliciteerd of wat dan ook.
Een paar maanden later werd zijn vriendin zwanger, wij natuurlijk feliciteren. Horen we later via de ouders van mijn vriend terug dat wij niks hadden laten horen en niet eens informeerden hoe het met haar ging ( ik mailde toen wekelijks met haar).
Na een poosje kochten wij een huisje. Meteen kregen we te horen achter onze rug om dat hij had gezegd tegen verschillende personen hoe we dat deden, mijn vriend had vette schulden en als hun geen hypotheek konden krijgen dan konden wij dat toch ook niet enz. enz. ( vriend had geen schulden waren afbetaald maar ja). O ja en natuurlijk dat de flat toch groot genoeg was en dat we toch maar op vakantie gingen en een andere auto hadden gekocht. ( Hij woont ook met zijn gezinnetje op een flat). Als wij er echter bij zijn of naar vragen dan heeft hij nooit iets gezegd natuurlijk. Zelfs tegen zijn ouders verteld hij dat al onze vrienden liegen terwijl ze elkaar onderling niet eens kennen of spreken.
Inmiddels is hij papa geworden en wij zijn 2 dagen later gaan kijken, niks meer aan de hand zou je zeggen. Niks is echter minder waar. Na een paar dagen hoorden we dat meneer overal aan het rondbazuinen was dat we niks laten horen en niet vaak genoeg langs komen, terwijl hij heel goed weet dat wij aan het klussen zijn en hij in het jaar dat zijn broer hier woont een keer op visite is geweest en verder nooit belt. Ik erger me hier ontzettend aan maar aanspreken helpt niet meer. ( Lucht wel op dat ik het hier neer kan zetten)
Dan komen we bij mijn schoonouders. Zij zijn nog van mening dat vriend hun iedere week moet bellen maar zelf bellen ze niet.
Verder hebben ze in de tijd dat wij de sleutel hebben gekregen 1 keer geinformeerd bij ons hoe het met ons huisje gaat.
Mijn vriend vindt dit alles heel vervelend en het doet hem ook verdriet. Hij zegt zelfs dat zijn ouders hem achter die broer stellen en dat hij nog nooit iets goeds heeft kunnen doen volgens hen.
Heeft iemand van jullie een soortgelijke ervaring of tips?
Groetjes
dinsdag 20 november 2007 om 09:05
hoi, heb de reacties niet gelezen, maar...
behoorlijk herkenbaar.
Familie van dennaman heeft ook altijd wat te mekkeren.
Let wel, inderdaad altijd achter je rug om en nooit waar je zelf bij bent.
Zo zouden we niet bedankt hebben voor een kadootje (let wel: ik heb 2x uitgebreid bedankt en kon zelfs woordelijk herhalen wat ik toen gezegd had). Als we eens een keertje uit eten gaan hebben we meteen geld teveel (huh... en zelf gaan ze op vliegvakantie, dat kost blijkbaar niks ofzo).
Manlief negeert zijn familie zo veel mogelijk, vertelt er zo weinig mogelijk (komt toch gezeur van) en vertelt al helemaal geen enthousiaste verhalen (word toch altijd tegen je gebruikt).
Wat wij doen.. af en toe een beleefdheidsbezoekje of telefoontje. Daar gaan we dan ook echt heen met het idee: wat ze ook zeggen, we knikken braaf ja en ik houd de namaakglimlach op mn gezicht. Ook al ben ik de dag erna meestal van slag omdat ze weer iets raars/ onaardigs hebben gezegd. Kost veel energie, maar ja. Het is wél je familie.
behoorlijk herkenbaar.
Familie van dennaman heeft ook altijd wat te mekkeren.
Let wel, inderdaad altijd achter je rug om en nooit waar je zelf bij bent.
Zo zouden we niet bedankt hebben voor een kadootje (let wel: ik heb 2x uitgebreid bedankt en kon zelfs woordelijk herhalen wat ik toen gezegd had). Als we eens een keertje uit eten gaan hebben we meteen geld teveel (huh... en zelf gaan ze op vliegvakantie, dat kost blijkbaar niks ofzo).
Manlief negeert zijn familie zo veel mogelijk, vertelt er zo weinig mogelijk (komt toch gezeur van) en vertelt al helemaal geen enthousiaste verhalen (word toch altijd tegen je gebruikt).
Wat wij doen.. af en toe een beleefdheidsbezoekje of telefoontje. Daar gaan we dan ook echt heen met het idee: wat ze ook zeggen, we knikken braaf ja en ik houd de namaakglimlach op mn gezicht. Ook al ben ik de dag erna meestal van slag omdat ze weer iets raars/ onaardigs hebben gezegd. Kost veel energie, maar ja. Het is wél je familie.
woensdag 21 november 2007 om 21:31
Ja Denna, het is wel je familie maar als je prive er onder gaat leiden of je kinderen worden er in betrokkenis het toch wel anders. Mijn schoonouders hebben ook erg gekke dingen met onze oudste gedaan en ook hele vervelende dingen gezegd en ja.....soms moet je danvoor jezelf kiezen en even tot rust komen.
dinsdag 4 december 2007 om 18:41
Wie de onderzoeksgegevens van de laatste tijd bestudeert, kan er niet omheen: de koude kant wordt zelden écht heel warm. Krijgt de verhouding met de eigen ouders in een recent onderzoek van Psychologie Magazine een ruime voldoende, die met de schoonouders komt meestal niet boven een mager zesje uit. Meer dan een kwart van de ondervraagden zegt met één of beiden zelfs een uitgesproken slechte verstandhouding te hebben.
Toch vinden velen een manier om ermee om te gaan, al was het alleen maar voor de kinderen. ‘Kleinkinderen zijn bruggenbouwers,’ beaamt familie- en gezinstherapeute Astrid van Dam die wekelijks mensen in haar spreekkamer krijgt die de problemen met hun schoonfamilie niet meer aankunnen.
Ondanks eventuele onderlinge strubbelingen, willen de meeste jonge ouders opa en oma toch een rol laten spelen in het leven van hun nageslacht. Op hun beurt willen grootouders niets liever dan betrokken blijven bij het nieuwe vlees en bloed, dat hen opeens onlosmakelijk met hun zo bekritiseerde schoonkind verbindt. Dat dat niet altijd goed gaat, bewijst 31 procent van de lezeressen van het Amerikaanse tijdschrift Parenting wier relatie met de schoonfamilie na de geboorte van de kinderen downhill ging. Ook in Nederland zijn moeders kritisch over de band met schoonpa en - vooral!- schoonma.
Scheiding door schoonouders
Een van hen is Irene Thijssen (41). Zij scheidde vier jaar geleden van haar man vanwege diens ouders. En dat terwijl ze er zoveel van had verwacht. ‘Omdat ik zelf uit een gebroken gezin kom, hoopte ik nu in een echte familie opgenomen te worden.’
Het liep echter direct al niet lekker. Toen de nieuwbakken echtelieden een huis wilden kopen, stonden Robs ouders erop dat Rob dat alleen zou financieren. Irene zou hem elke maand huur moeten betalen. ‘En Rob ging daarmee akkoord! Woedend was ik!’ Het luidde het begin in van een eindeloze strijd. ‘Ze hadden geen respect voor mij en dat is er ook nooit gekomen, hoe hard ik ook mijn best deed.’
Eigenlijk, zegt ze nu, had ze er toen al een streep onder moeten zetten. Maar, suste ze zichzelf, ‘Rob is de oudste: ze moeten nog aan de situatie wennen. Het zal wel beter worden als ze me wat beter leren kennen. Of als we een kind krijgen. Dan zullen ze Rob wel móeten loslaten. Dan worden we zelf ouders, komen we op hetzelfde level. Zij doen dan vast een stap terug.’ Maar in de praktijk ging het van kwaad tot erger. ‘Ze bemoeiden zich met alles. Namen alle beslissingen voor ons onder het mom dat ze het zo goed met ons meenden. Ik heb ze gesmeekt ons dan maar eens op ons bek te laten gaan. We kregen niet de mogelijkheid te leren en samen oplossingen te verzinnen. En dan die voortdurende kritiek! Niks was goed. Er was altijd een “maar”. “Goh leuk, maar…” Mijn eten was niet lekker, het huis een bende en als opvoeder deugde ik ook al niet. En dus gingen zij dat maar doen. Ze corrigeerden mijn kinderen Marteijn (13) en Fleur (10). En ze staken hun commentaar op onze regels en onze straffen niet onder stoelen of banken. Was die kritiek nou opbouwend geweest, dan had ik er nog wat mee kunnen doen. Maar het was altijd negatief. Mijn schoonvader zei dan dingen als: “Als je het zo doet, zijn de consequenties voor jou.” Ze zijn zó star! Hebben ze eenmaal iets in hun kop, dan zullen ze daar nooit op terugkomen. Ik heb ze in vijftien jaar ook nog nooit sorry horen zeggen! Het had daarom ook geen enkele zin om er iets van te zeggen. Daar ben ik op den duur dan ook maar mee gestopt. Met Rob bleef ik de strijd wel aangaan.’
Wat niet echt hielp, was dat Rob nooit eens een vuist maakte tegen zijn ouders. ‘Jarenlang heb ik gehoopt dat de navelstreng nou eens doorgeknipt zou worden, dat hij voor me op zou komen. Misschien waren we dan nog bij elkaar geweest.’
Het breekpunt kwam vlak na Fleurs geboorte. Door een auto-ongeluk had Irene een whiplash opgelopen. Daardoor kon ze niet mee met het vijfjaarlijkse ski-uitje met de schoonfamilie. ‘Maar denk maar niet dat Rob thuis bleef. Gehuild en gesmeekt heb ik. Onzin, volgens zijn ouders, het was zieliger voor Rob dan voor mij. Vanaf die tijd ging het steeds slechter. Ik voelde me zo eenzaam en ongelukkig!’
Verschillende valkuilen
Familietherapeute Astrid van Dam herkent in Thijssens verhaal een aantal belangrijke valkuilen in de relatie met de schoonouders. ‘Hoe onvolwassener iemand is, hoe groter de kans dat het misgaat. Hier zie je het geijkte patroon: ouders die hun kind niet kunnen loslaten en een zoon die nooit zelfstandig is geworden. Dat gaat geheid fout. Op den duur komt het kind tussen zijn ouders en zijn partner te staan of staat de partner er alleen voor, zoals bij Irene.’
Ouders die denken dat zij het middelpunt van het universum zijn, alles beter weten en alleen hun waarheid zien, maken het hun schoonkinderen niet makkelijk. Meestal zit daar volgens Van Dam angst en onzekerheid achter. ‘Ze zijn bang niet geaccepteerd te worden. Of hun kind aan die “vreemde” te verliezen. Ben je zelf ook wat onzeker, dan voel je je door die houding direct aangevallen. Vaak doen mensen in zo’n situatie net het verkeerde.’ Onrealistische verwachtingen kunnen de band ook vertroebelen. ‘Mensen willen vaak dat het aan alle kanten klikt. Sommigen zoeken in hun schoonfamilie wat ze bij hun eigen ouders niet vonden. Maar in de praktijk werkt dat niet zo. Je kiest je schoonfamilie immers niet uit. Die krijg je er gratis bij. Als je je dat realiseert en ook accepteert dat je niet per se vrienden hoeft te zijn, is de verhouding minder gespannen.’
Vijf typen
Thijssens hoop dat het allemaal wel goed zal komen, is ook herkenbaar. En helaas vaak ongegrond: het gaat niet vanzelf over. De Amerikaanse psychologe Susan Forward, die een studie deed naar de relatie met schoonouders, noemt dit een van de mythes die ervoor zorgen dat problemen te lang blijven dooretteren. Andere gangbare fantasieën zijn: ze vinden me wel aardig als ik maar doe wat zij willen, ze zijn mijn ouders niet dus hoeveel last kunnen ze me eigenlijk bezorgen?, ze wonen ver weg dus ik heb niet veel met ze te maken en: mijn partner zal mij altijd voor laten gaan. Al is 59 procent van de partners (zeer) tevreden over zijn schoonmoeder en bijna driekwart (72 procent) over zijn schoonvader, er zitten volgens Forward giftige exemplaren tussen, die binnendringen in het leven van hun kind en daar een vernietigend spoor achterlaten.
Vijf typen onderscheidt Forward.
- De critici leveren openlijk of heimelijk kritiek op alles wat hun (schoon)kind doet.
- De verzwelgers zien het huwelijk als een aanstellingscontract waarin staat dat het schoonkind in volledige dienstbetrekking bij hen komt.
- De overheersers achten hun kind niet in staat een eigen leven te leiden en schieten te pas en te onpas te hulp.
- De meesters van de chaos hebben hun eigen leven niet op orde en slepen hun (schoon)kinderen daarin mee.
- De afwijzers ten slotte zullen geen gelegenheid voorbij laten gaan om hun schoonzoon of schoondochter te kwetsen en te beledigen en hun kind daartegen op te zetten.
Langzaam waardering
‘Mijn schoonouders vonden mij volstrekt onacceptabel als man voor hun dochter,’ vertelt Wim Cleerdin (58). ‘Ik was om te beginnen veertien jaar ouder en bovendien waren ze bang dat Monique één in een lange reeks vriendinnetjes zou worden en dat ik haar om haar geld trouwde.
Vlak voor ons huwelijk heeft mijn schoonvader Monique nog mee uit eten genomen om haar ervan af te brengen. De limit vond ik dat!’
De gesprekken liepen stroef in het begin. ‘Ik smeekte Monique in godsnaam in de kamer te blijven, want anders wist ik me geen raad. Dan viel het gesprek stil!’
Toch kwam er langzaamaan een kentering. ‘We hebben elkaar leren waarderen. De geboorte van onze zoons heeft daarin een grote rol gespeeld. Als vader kon ik meer van mezelf laten zien. En naarmate de kinderen ouder worden en een steeds leukere gesprekspartner gaan mijn schoonouders steeds meer van ze genieten. Daar profiteer ik van mee: het zijn ook míjn kinderen! Andersom ga ik hen ook meer waarderen: vooral mijn schoonmoeder kan wijze dingen zeggen.’ ‘Kleinkinderen verbinden,’ legt Astrid van Dam uit. ‘Het is een nieuwe kans. Iedereen wil uiteindelijk toch graag bij elkaar betrokken blijven. Dat leidt doorgaans tot een toenadering.’ Maar niet altijd. Van Dam is de eerste om toe te geven dat de komst van een kind de situatie ook kan verergeren. Veel grootouders worden tegenwoordig ingeschakeld bij de opvang van hun kleinkinderen. ‘En dat is riskant,’ weet Van Dam. ‘Want daarmee worden ze automatisch mede-opvoeder. Goed bedoelde kritiek kan - zeker bij een kersverse onzekere moeder - keihard binnenkomen.’
Misschien is dat de reden dat vrouwen met kinderen veel negatiever over hun schoonouders - en vooral hun schoonmoeder -?oordelen dan vrouwen zonder kinderen of mannen (met of zonder kinderen). Bijna eenderde van de moeders (30 procent) geeft de relatie met haar schoonmoeder een onvoldoende. ‘Ze begrijpt mij niet’ en ‘We hebben te weinig gemeenschappelijk’ zijn de belangrijkste kritiekpunten. Overigens komt ook schoonpapa er bij moeders minder goed vanaf dan bij anderen. Dat blijkt uit een recent onderzoek door Psychologie Magazine en onderzoeksbureau RM Interactive. Onderzoekster Esther Bremer: ‘Gek genoeg stijgt bij mannen de waardering voor hun schoonouders juist als ze kinderen krijgen.’ Astrid van Dam weet wel waarom: ‘Moeders nemen het grootste deel van de opvoeding voor hun rekening en komen daardoor vaker in conflict. Bovendien zijn zij meestal gevoeliger voor kritiek dan hun echtgenoten. Die zien vaker de grote lijnen en zijn minder vatbaar voor commentaar op wat zij zien als opvoedingsdetails.’
Bloedbanden
De Cleerdins hebben in de loop der jaren een manier gevonden om met hun (schoon-)ouders om te gaan. Dat gaat niet zonder slag of stoot. Essentieel is de houding van de partner: als die niet duidelijk stelling durft te nemen en de juiste grenzen stelt aan het gedrag van zijn of haar ouders, komt diens eega al snel alleen te staan. En dat kan op den duur zelfs tot relatieproblemen leiden. Van Dam: ‘Je bent het aan je partner verplicht om te zorgen dat die een plek krijgt in je familie. En als partner heb je de plicht met respect met je schoonfamilie om te gaan. Het is toch de bakermat van je geliefde. Dat negeren betekent ontkenning van een deel van zijn verleden. Loopt het niet, dan moet je als team zoeken naar een uitweg.’
Bijvoorbeeld zoals Wim en Monique Cleerdin dat hebben gedaan: ‘Monique legde mij uit waarom haar ouders zo reageerden en relativeerde hun opmerkingen. En ze kwam altijd voor me op, heeft me nooit laten vallen.’
Het is geen moment in Cleerdin opgekomen om de band met zijn schoonouders te verbreken. ‘Het zijn toch haar ouders.’ De enige juiste beslissing volgens Van Dam: ‘De band tussen ouders en kind is niet te verbreken: een kind houdt nooit op het kind van zijn ouders te zijn en een ouder stopt nooit met vader of moeder zijn. Dat is geen kwestie van gevoel, dat is een gegeven. Kinderen blijven door dik en dun loyaal aan hun ouders.’ Ook als partners zich aanvankelijk samen tegen de ouders van een van hen keren, zal die loyaliteit er vroeg of laat voor zorgen dat de samenzwering onder druk komt te staan. Het bloed kruipt toch waar het niet gaan kan. Om dezelfde reden biedt ook een breuk geen oplossing. ‘Je blijft dan met die woede, teleurstelling en pijn zitten. Je kunt beter zoeken naar een weg om met elkaar om te gaan, ook al is dat nog zo beperkt. Dat geeft je uiteindelijk meer rust.’ Dat geldt trouwens ook voor de kleinkinderen. Die kunnen ook klem zitten tussen ruziën-de ouders en grootouders.
Irene Thijssen is zich daarvan bewust. ‘Mijn kinderen weten alleen dat ik geen contact meer met hun opa en oma wil, maar niet waarom. Wie ben ik om de band met hun grootouders te verstoren? Ik vertel het ze als ze het aan kunnen. Misschien dus pas als hun grootouders zijn overleden.’ l??Om privacyredenen zijn sommige namen veranderd.
‘Wij doen het met z’n zessen’
Lucia Rijksen (38), getrouwd met Michiel (39), twee kinderen van 4 en 5:
‘Na de geboorte van Margriet en Roemer zijn mijn schoonouders verhuisd naar een woning op vijf minuten fietsafstand. Ik begon onmiddellijk van binnen te zingen toen ze ons hun plan voorlegden. We zien elkaar zo’n twee á drie keer per week. Ze zijn bij alle dagelijkse werkzaamheden betrokken. Vangen de kinderen op, klussen soms in huis en staan ons bij met raad en daad. We doen het echt met zijn zessen. In een open relatie. Van hen heb ik geleerd dat je alles aan elkaar kunt vragen, maar ook “nee” kunt zeggen zonder daar schuldgevoelens over te hebben. We spreken altijd alles uit, al is dat soms pas na een paar dagen. Ik vind het namelijk best moeilijk om kritiek te leveren en te krijgen. Ik heb in mijn schoonouders de ouders gevonden die ik onbewust miste. Mijn vader is overleden en de relatie met mijn moeder verloopt moeizaam. Maar toch wordt Michiel’s moeder nooit echt mijn moeder. Misschien omdat die nog leeft en ik met haar dat puur lichamelijke heb dat je bij je schoonmoeder mist.’
Zo houd je het gezellig:
15 tips van familietherapeute Astrid van Dam om de relatie met de schoonouders goed te houden:
Voor het kind
1. Introduceer uw partner in de familie. Vertel wat over de achtergronden, bespreek verwachtingen en mogelijke valkuilen.
2. Houd rekening met de gevoeligheden bij uw partner en denk samen na over oplossingen. Een uitleg over de ?familieachtergronden of andere ?mogelijke verklaringen kan verhelderend zijn.
3. Zoek steeds de middenweg: ‘Hoe kan ik jou steunen en tegelijkertijd voorkomen dat mijn moeder te gekwetst raakt?’
4. Laat hem of haar nooit in de steek. Maak uw ouders duidelijk dat het gezin uw eerste prioriteit heeft.
Voor het schoonkind
1. Voorkom onrealistische verwachtingen. Het hoeft niet altijd gezellig te zijn. Accepteer ook de minder leuke kanten.
2. Bemoei u niet te veel met de familiezaken van de ander: u blijft toch aangetrouwd. Respecteer de bloedband.
3. Bespreek irritaties en gevoeligheden direct met uw partner. Creëer daarvoor de juiste sfeer: op een rustig moment en een ontspannen plek. Houd de kritiek bij uzelf: ‘Ik vind het lastig dat…’ Noem alleen feiten en geef aan welke invloed het op u én op uw relatie heeft. Maak duidelijk wat u van uw partner verlangt.
4. Praat niet met uw partner mee als die kritiek heeft op zijn ouders. Die moet zelf een manier vinden om met zijn ouders om te gaan; een voorwaarde voor volwassenheid. ?Wees daarbij een luisterend oor en een helpende hand.
5. Spui niet ál uw kritiek tegen uw partner. Kies daarvoor liever een vriend(in).
6. Dwing hem nooit tegen zijn ouders te kiezen. Stel geen ultimatums.
7. Raak niet verstrikt in de slachtofferrol. Zet voor ‘nooit’ of ‘altijd’ de woorden ‘tot nu toe’. Verandering is mogelijk!
Samen
1. Bepaal samen de grenzen en maak die op vriendelijke doch vastberaden wijze kenbaar aan de (schoon)ouders.
2. Spreek zaken uit. Hoe dat moet is afhankelijk van de relatie. Soms is het goed als de partner met zijn of haar ouders praat, soms kan dat beter met zijn tweeën.
3. Blijf samen zoeken naar mogelijkheden om de relatie voor alle partijen leefbaar te houden. Kijk naar wat nog wel kan en niet naar wat er mis ging. ‘Hoe kunnen we zorgen dat het niet verder uit de hand loopt?’ Er zijn altijd wegen. Soms betekent dat dat het contact - met beiden of met een van beiden - tot het minimum beperkt wordt. Maar dat is nog altijd beter dan helemaal breken.
4. Betrek de kinderen nooit in conflicten met de schoonouders. ?Die hebben recht op hun eigen band met hun opa en oma.
Wie zijn de beste grootouders?
79 Procent van de lezeressen van het Amerikaanse tijdschrift Parenting laat haar kinderen liever bij haar eigen ouders dan bij haar schoonouders. 57 Procent denkt dat haar echtgenoot het daarmee eens is!
Wie bekritiseert wie?
Uit uw echtgenoot zijn kritiek op uw ouders tegen u? 51%
Vindt u dat vervelend (al bent u het ermee eens)? 25%
Uit u uw kritiek op zijn ouders tegen uw man? 70%
En tegen anderen? 67%
Bron: Parenting, september 2005
Welk cijfer krijgen de schoonouders?
Rapportcijfers voor de band met schoonmoeder schoonvader
Vrouwen met kinderen 6,1 (30% onvoldoende) 6,6 (24% onvoldoende)
Vrouwen zonder kinderen 6,9 (14% onvoldoende) 7,0 (21% onvoldoende)
Mannen met kinderen 6,7 (14% onvoldoende) 7,1 (13% onvoldoende)
Mannen zonder kinderen 6,2 (30% onvoldoende) 6,6 (15% onvoldoende)
Bron: Onderzoek onder 400 Nederlanders tussen de 20 en 65 jaar door Esther Bremer ?en RM Interactive in opdracht van Psychologie Magazine, PM, januari 2006.
Toch vinden velen een manier om ermee om te gaan, al was het alleen maar voor de kinderen. ‘Kleinkinderen zijn bruggenbouwers,’ beaamt familie- en gezinstherapeute Astrid van Dam die wekelijks mensen in haar spreekkamer krijgt die de problemen met hun schoonfamilie niet meer aankunnen.
Ondanks eventuele onderlinge strubbelingen, willen de meeste jonge ouders opa en oma toch een rol laten spelen in het leven van hun nageslacht. Op hun beurt willen grootouders niets liever dan betrokken blijven bij het nieuwe vlees en bloed, dat hen opeens onlosmakelijk met hun zo bekritiseerde schoonkind verbindt. Dat dat niet altijd goed gaat, bewijst 31 procent van de lezeressen van het Amerikaanse tijdschrift Parenting wier relatie met de schoonfamilie na de geboorte van de kinderen downhill ging. Ook in Nederland zijn moeders kritisch over de band met schoonpa en - vooral!- schoonma.
Scheiding door schoonouders
Een van hen is Irene Thijssen (41). Zij scheidde vier jaar geleden van haar man vanwege diens ouders. En dat terwijl ze er zoveel van had verwacht. ‘Omdat ik zelf uit een gebroken gezin kom, hoopte ik nu in een echte familie opgenomen te worden.’
Het liep echter direct al niet lekker. Toen de nieuwbakken echtelieden een huis wilden kopen, stonden Robs ouders erop dat Rob dat alleen zou financieren. Irene zou hem elke maand huur moeten betalen. ‘En Rob ging daarmee akkoord! Woedend was ik!’ Het luidde het begin in van een eindeloze strijd. ‘Ze hadden geen respect voor mij en dat is er ook nooit gekomen, hoe hard ik ook mijn best deed.’
Eigenlijk, zegt ze nu, had ze er toen al een streep onder moeten zetten. Maar, suste ze zichzelf, ‘Rob is de oudste: ze moeten nog aan de situatie wennen. Het zal wel beter worden als ze me wat beter leren kennen. Of als we een kind krijgen. Dan zullen ze Rob wel móeten loslaten. Dan worden we zelf ouders, komen we op hetzelfde level. Zij doen dan vast een stap terug.’ Maar in de praktijk ging het van kwaad tot erger. ‘Ze bemoeiden zich met alles. Namen alle beslissingen voor ons onder het mom dat ze het zo goed met ons meenden. Ik heb ze gesmeekt ons dan maar eens op ons bek te laten gaan. We kregen niet de mogelijkheid te leren en samen oplossingen te verzinnen. En dan die voortdurende kritiek! Niks was goed. Er was altijd een “maar”. “Goh leuk, maar…” Mijn eten was niet lekker, het huis een bende en als opvoeder deugde ik ook al niet. En dus gingen zij dat maar doen. Ze corrigeerden mijn kinderen Marteijn (13) en Fleur (10). En ze staken hun commentaar op onze regels en onze straffen niet onder stoelen of banken. Was die kritiek nou opbouwend geweest, dan had ik er nog wat mee kunnen doen. Maar het was altijd negatief. Mijn schoonvader zei dan dingen als: “Als je het zo doet, zijn de consequenties voor jou.” Ze zijn zó star! Hebben ze eenmaal iets in hun kop, dan zullen ze daar nooit op terugkomen. Ik heb ze in vijftien jaar ook nog nooit sorry horen zeggen! Het had daarom ook geen enkele zin om er iets van te zeggen. Daar ben ik op den duur dan ook maar mee gestopt. Met Rob bleef ik de strijd wel aangaan.’
Wat niet echt hielp, was dat Rob nooit eens een vuist maakte tegen zijn ouders. ‘Jarenlang heb ik gehoopt dat de navelstreng nou eens doorgeknipt zou worden, dat hij voor me op zou komen. Misschien waren we dan nog bij elkaar geweest.’
Het breekpunt kwam vlak na Fleurs geboorte. Door een auto-ongeluk had Irene een whiplash opgelopen. Daardoor kon ze niet mee met het vijfjaarlijkse ski-uitje met de schoonfamilie. ‘Maar denk maar niet dat Rob thuis bleef. Gehuild en gesmeekt heb ik. Onzin, volgens zijn ouders, het was zieliger voor Rob dan voor mij. Vanaf die tijd ging het steeds slechter. Ik voelde me zo eenzaam en ongelukkig!’
Verschillende valkuilen
Familietherapeute Astrid van Dam herkent in Thijssens verhaal een aantal belangrijke valkuilen in de relatie met de schoonouders. ‘Hoe onvolwassener iemand is, hoe groter de kans dat het misgaat. Hier zie je het geijkte patroon: ouders die hun kind niet kunnen loslaten en een zoon die nooit zelfstandig is geworden. Dat gaat geheid fout. Op den duur komt het kind tussen zijn ouders en zijn partner te staan of staat de partner er alleen voor, zoals bij Irene.’
Ouders die denken dat zij het middelpunt van het universum zijn, alles beter weten en alleen hun waarheid zien, maken het hun schoonkinderen niet makkelijk. Meestal zit daar volgens Van Dam angst en onzekerheid achter. ‘Ze zijn bang niet geaccepteerd te worden. Of hun kind aan die “vreemde” te verliezen. Ben je zelf ook wat onzeker, dan voel je je door die houding direct aangevallen. Vaak doen mensen in zo’n situatie net het verkeerde.’ Onrealistische verwachtingen kunnen de band ook vertroebelen. ‘Mensen willen vaak dat het aan alle kanten klikt. Sommigen zoeken in hun schoonfamilie wat ze bij hun eigen ouders niet vonden. Maar in de praktijk werkt dat niet zo. Je kiest je schoonfamilie immers niet uit. Die krijg je er gratis bij. Als je je dat realiseert en ook accepteert dat je niet per se vrienden hoeft te zijn, is de verhouding minder gespannen.’
Vijf typen
Thijssens hoop dat het allemaal wel goed zal komen, is ook herkenbaar. En helaas vaak ongegrond: het gaat niet vanzelf over. De Amerikaanse psychologe Susan Forward, die een studie deed naar de relatie met schoonouders, noemt dit een van de mythes die ervoor zorgen dat problemen te lang blijven dooretteren. Andere gangbare fantasieën zijn: ze vinden me wel aardig als ik maar doe wat zij willen, ze zijn mijn ouders niet dus hoeveel last kunnen ze me eigenlijk bezorgen?, ze wonen ver weg dus ik heb niet veel met ze te maken en: mijn partner zal mij altijd voor laten gaan. Al is 59 procent van de partners (zeer) tevreden over zijn schoonmoeder en bijna driekwart (72 procent) over zijn schoonvader, er zitten volgens Forward giftige exemplaren tussen, die binnendringen in het leven van hun kind en daar een vernietigend spoor achterlaten.
Vijf typen onderscheidt Forward.
- De critici leveren openlijk of heimelijk kritiek op alles wat hun (schoon)kind doet.
- De verzwelgers zien het huwelijk als een aanstellingscontract waarin staat dat het schoonkind in volledige dienstbetrekking bij hen komt.
- De overheersers achten hun kind niet in staat een eigen leven te leiden en schieten te pas en te onpas te hulp.
- De meesters van de chaos hebben hun eigen leven niet op orde en slepen hun (schoon)kinderen daarin mee.
- De afwijzers ten slotte zullen geen gelegenheid voorbij laten gaan om hun schoonzoon of schoondochter te kwetsen en te beledigen en hun kind daartegen op te zetten.
Langzaam waardering
‘Mijn schoonouders vonden mij volstrekt onacceptabel als man voor hun dochter,’ vertelt Wim Cleerdin (58). ‘Ik was om te beginnen veertien jaar ouder en bovendien waren ze bang dat Monique één in een lange reeks vriendinnetjes zou worden en dat ik haar om haar geld trouwde.
Vlak voor ons huwelijk heeft mijn schoonvader Monique nog mee uit eten genomen om haar ervan af te brengen. De limit vond ik dat!’
De gesprekken liepen stroef in het begin. ‘Ik smeekte Monique in godsnaam in de kamer te blijven, want anders wist ik me geen raad. Dan viel het gesprek stil!’
Toch kwam er langzaamaan een kentering. ‘We hebben elkaar leren waarderen. De geboorte van onze zoons heeft daarin een grote rol gespeeld. Als vader kon ik meer van mezelf laten zien. En naarmate de kinderen ouder worden en een steeds leukere gesprekspartner gaan mijn schoonouders steeds meer van ze genieten. Daar profiteer ik van mee: het zijn ook míjn kinderen! Andersom ga ik hen ook meer waarderen: vooral mijn schoonmoeder kan wijze dingen zeggen.’ ‘Kleinkinderen verbinden,’ legt Astrid van Dam uit. ‘Het is een nieuwe kans. Iedereen wil uiteindelijk toch graag bij elkaar betrokken blijven. Dat leidt doorgaans tot een toenadering.’ Maar niet altijd. Van Dam is de eerste om toe te geven dat de komst van een kind de situatie ook kan verergeren. Veel grootouders worden tegenwoordig ingeschakeld bij de opvang van hun kleinkinderen. ‘En dat is riskant,’ weet Van Dam. ‘Want daarmee worden ze automatisch mede-opvoeder. Goed bedoelde kritiek kan - zeker bij een kersverse onzekere moeder - keihard binnenkomen.’
Misschien is dat de reden dat vrouwen met kinderen veel negatiever over hun schoonouders - en vooral hun schoonmoeder -?oordelen dan vrouwen zonder kinderen of mannen (met of zonder kinderen). Bijna eenderde van de moeders (30 procent) geeft de relatie met haar schoonmoeder een onvoldoende. ‘Ze begrijpt mij niet’ en ‘We hebben te weinig gemeenschappelijk’ zijn de belangrijkste kritiekpunten. Overigens komt ook schoonpapa er bij moeders minder goed vanaf dan bij anderen. Dat blijkt uit een recent onderzoek door Psychologie Magazine en onderzoeksbureau RM Interactive. Onderzoekster Esther Bremer: ‘Gek genoeg stijgt bij mannen de waardering voor hun schoonouders juist als ze kinderen krijgen.’ Astrid van Dam weet wel waarom: ‘Moeders nemen het grootste deel van de opvoeding voor hun rekening en komen daardoor vaker in conflict. Bovendien zijn zij meestal gevoeliger voor kritiek dan hun echtgenoten. Die zien vaker de grote lijnen en zijn minder vatbaar voor commentaar op wat zij zien als opvoedingsdetails.’
Bloedbanden
De Cleerdins hebben in de loop der jaren een manier gevonden om met hun (schoon-)ouders om te gaan. Dat gaat niet zonder slag of stoot. Essentieel is de houding van de partner: als die niet duidelijk stelling durft te nemen en de juiste grenzen stelt aan het gedrag van zijn of haar ouders, komt diens eega al snel alleen te staan. En dat kan op den duur zelfs tot relatieproblemen leiden. Van Dam: ‘Je bent het aan je partner verplicht om te zorgen dat die een plek krijgt in je familie. En als partner heb je de plicht met respect met je schoonfamilie om te gaan. Het is toch de bakermat van je geliefde. Dat negeren betekent ontkenning van een deel van zijn verleden. Loopt het niet, dan moet je als team zoeken naar een uitweg.’
Bijvoorbeeld zoals Wim en Monique Cleerdin dat hebben gedaan: ‘Monique legde mij uit waarom haar ouders zo reageerden en relativeerde hun opmerkingen. En ze kwam altijd voor me op, heeft me nooit laten vallen.’
Het is geen moment in Cleerdin opgekomen om de band met zijn schoonouders te verbreken. ‘Het zijn toch haar ouders.’ De enige juiste beslissing volgens Van Dam: ‘De band tussen ouders en kind is niet te verbreken: een kind houdt nooit op het kind van zijn ouders te zijn en een ouder stopt nooit met vader of moeder zijn. Dat is geen kwestie van gevoel, dat is een gegeven. Kinderen blijven door dik en dun loyaal aan hun ouders.’ Ook als partners zich aanvankelijk samen tegen de ouders van een van hen keren, zal die loyaliteit er vroeg of laat voor zorgen dat de samenzwering onder druk komt te staan. Het bloed kruipt toch waar het niet gaan kan. Om dezelfde reden biedt ook een breuk geen oplossing. ‘Je blijft dan met die woede, teleurstelling en pijn zitten. Je kunt beter zoeken naar een weg om met elkaar om te gaan, ook al is dat nog zo beperkt. Dat geeft je uiteindelijk meer rust.’ Dat geldt trouwens ook voor de kleinkinderen. Die kunnen ook klem zitten tussen ruziën-de ouders en grootouders.
Irene Thijssen is zich daarvan bewust. ‘Mijn kinderen weten alleen dat ik geen contact meer met hun opa en oma wil, maar niet waarom. Wie ben ik om de band met hun grootouders te verstoren? Ik vertel het ze als ze het aan kunnen. Misschien dus pas als hun grootouders zijn overleden.’ l??Om privacyredenen zijn sommige namen veranderd.
‘Wij doen het met z’n zessen’
Lucia Rijksen (38), getrouwd met Michiel (39), twee kinderen van 4 en 5:
‘Na de geboorte van Margriet en Roemer zijn mijn schoonouders verhuisd naar een woning op vijf minuten fietsafstand. Ik begon onmiddellijk van binnen te zingen toen ze ons hun plan voorlegden. We zien elkaar zo’n twee á drie keer per week. Ze zijn bij alle dagelijkse werkzaamheden betrokken. Vangen de kinderen op, klussen soms in huis en staan ons bij met raad en daad. We doen het echt met zijn zessen. In een open relatie. Van hen heb ik geleerd dat je alles aan elkaar kunt vragen, maar ook “nee” kunt zeggen zonder daar schuldgevoelens over te hebben. We spreken altijd alles uit, al is dat soms pas na een paar dagen. Ik vind het namelijk best moeilijk om kritiek te leveren en te krijgen. Ik heb in mijn schoonouders de ouders gevonden die ik onbewust miste. Mijn vader is overleden en de relatie met mijn moeder verloopt moeizaam. Maar toch wordt Michiel’s moeder nooit echt mijn moeder. Misschien omdat die nog leeft en ik met haar dat puur lichamelijke heb dat je bij je schoonmoeder mist.’
Zo houd je het gezellig:
15 tips van familietherapeute Astrid van Dam om de relatie met de schoonouders goed te houden:
Voor het kind
1. Introduceer uw partner in de familie. Vertel wat over de achtergronden, bespreek verwachtingen en mogelijke valkuilen.
2. Houd rekening met de gevoeligheden bij uw partner en denk samen na over oplossingen. Een uitleg over de ?familieachtergronden of andere ?mogelijke verklaringen kan verhelderend zijn.
3. Zoek steeds de middenweg: ‘Hoe kan ik jou steunen en tegelijkertijd voorkomen dat mijn moeder te gekwetst raakt?’
4. Laat hem of haar nooit in de steek. Maak uw ouders duidelijk dat het gezin uw eerste prioriteit heeft.
Voor het schoonkind
1. Voorkom onrealistische verwachtingen. Het hoeft niet altijd gezellig te zijn. Accepteer ook de minder leuke kanten.
2. Bemoei u niet te veel met de familiezaken van de ander: u blijft toch aangetrouwd. Respecteer de bloedband.
3. Bespreek irritaties en gevoeligheden direct met uw partner. Creëer daarvoor de juiste sfeer: op een rustig moment en een ontspannen plek. Houd de kritiek bij uzelf: ‘Ik vind het lastig dat…’ Noem alleen feiten en geef aan welke invloed het op u én op uw relatie heeft. Maak duidelijk wat u van uw partner verlangt.
4. Praat niet met uw partner mee als die kritiek heeft op zijn ouders. Die moet zelf een manier vinden om met zijn ouders om te gaan; een voorwaarde voor volwassenheid. ?Wees daarbij een luisterend oor en een helpende hand.
5. Spui niet ál uw kritiek tegen uw partner. Kies daarvoor liever een vriend(in).
6. Dwing hem nooit tegen zijn ouders te kiezen. Stel geen ultimatums.
7. Raak niet verstrikt in de slachtofferrol. Zet voor ‘nooit’ of ‘altijd’ de woorden ‘tot nu toe’. Verandering is mogelijk!
Samen
1. Bepaal samen de grenzen en maak die op vriendelijke doch vastberaden wijze kenbaar aan de (schoon)ouders.
2. Spreek zaken uit. Hoe dat moet is afhankelijk van de relatie. Soms is het goed als de partner met zijn of haar ouders praat, soms kan dat beter met zijn tweeën.
3. Blijf samen zoeken naar mogelijkheden om de relatie voor alle partijen leefbaar te houden. Kijk naar wat nog wel kan en niet naar wat er mis ging. ‘Hoe kunnen we zorgen dat het niet verder uit de hand loopt?’ Er zijn altijd wegen. Soms betekent dat dat het contact - met beiden of met een van beiden - tot het minimum beperkt wordt. Maar dat is nog altijd beter dan helemaal breken.
4. Betrek de kinderen nooit in conflicten met de schoonouders. ?Die hebben recht op hun eigen band met hun opa en oma.
Wie zijn de beste grootouders?
79 Procent van de lezeressen van het Amerikaanse tijdschrift Parenting laat haar kinderen liever bij haar eigen ouders dan bij haar schoonouders. 57 Procent denkt dat haar echtgenoot het daarmee eens is!
Wie bekritiseert wie?
Uit uw echtgenoot zijn kritiek op uw ouders tegen u? 51%
Vindt u dat vervelend (al bent u het ermee eens)? 25%
Uit u uw kritiek op zijn ouders tegen uw man? 70%
En tegen anderen? 67%
Bron: Parenting, september 2005
Welk cijfer krijgen de schoonouders?
Rapportcijfers voor de band met schoonmoeder schoonvader
Vrouwen met kinderen 6,1 (30% onvoldoende) 6,6 (24% onvoldoende)
Vrouwen zonder kinderen 6,9 (14% onvoldoende) 7,0 (21% onvoldoende)
Mannen met kinderen 6,7 (14% onvoldoende) 7,1 (13% onvoldoende)
Mannen zonder kinderen 6,2 (30% onvoldoende) 6,6 (15% onvoldoende)
Bron: Onderzoek onder 400 Nederlanders tussen de 20 en 65 jaar door Esther Bremer ?en RM Interactive in opdracht van Psychologie Magazine, PM, januari 2006.
Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.
dinsdag 11 december 2007 om 23:09
Laat je door niemand je leven bepalen. Ik herken het helemaal over je schoonouders van niet genoeg bellen en zo........Pfff daar wordt je zo moe van als je daarover na gaat denken. Heb er lak aan en leef je eigen leven. Ga er niet te vaak langs. Als ze zegt dat je te weinig belt zeg dan iets doms als: o ja dat kan. O, nou vervelend voor je of zo. Hou het super simpel en ga nergens diep op in dan is het zo voorbij. Ik doe dit nu ook en het werkt eindelijk. Zegt ze iets kritisch of gemeens dan zeg ik alleen nog jaja....of o, nou......?! Of ja het is allemaal wat je hebt het slecht met me getroffen. Gaat ze erop in dan hou ik het weer bijzonder kort. Korte antwoorden is volgens mij het enige wat helpt en niet inhoudelijk diep op dingen in gaan. Leef je eigen leven en laat dat ook zien. Ga een keer langs, doe normaal en als zij niet normaal doen dan ga je snel weer weg en laat ze even flink links liggen. Dat helpt echt. Laat vooral zien dat alles wat ze zeggen je niets doet!!!
Succes
Succes
voer eendjes geen oorlog!
