pesten/treiteren

Misschien is het goed voor je om eens een assertiviteits training  te volgen. Google er maar eens op.

Je kunt anderen niet veranderen, wat dat betreft blijft er maar één mogelijkheid over: leren hoe jij je anders kunt opstellen zodat mensen ten opzichte van jou zich normaler gaan gedragen.



Klinkt heel tegenstrijdig, want die anderen laten jou links liggen en waarom zou jij je dan moeten aanpassen? Tsja... helaas werkt het dan zo omdat in dit geval jij verandering in de situatie wilt zien (en terecht!) en dat de anderen dat niet uit zichzelf gaan doen want anders hadden ze dat wel al gedaan.



Een assertiviteits-training, zoals hiervoor genoemd, kan een goed begin zijn om dat te bewerkstelligen.

Dan heb je vaak een probleem want groepen zijn overal...misschien is het dan een idee om eens met een psycholoog te gaan praten. Op je werk hebben ze trouwens een bedrijfsarts. Daarmee kun ook praten over problemen. Zeker als je nu al denkt dat je er niet wilt blijven om bovenstaande reden, lijkt me dat beslist geen overbodige luxe.

Beste Elske,



Wat een ontzettend vervelende situatie die je beschrijft. Ik heb niet direct een passende oplossing voor je maar ik wil je even een hart onder de riem steken. Ben zelf ook een zachtaardig type en inderdaad, daar kunnen mensen misbruik van maken. Vroeger op school ben ik ook een tijdlang gepest maar vooral buitengesloten. Dat waren dan vnl. zogenaamde vriendinnen waar ik goed mee omging en die me ineens lieten vallen of gemeen gingen doen, heb me altijd afgevraagd waarom want ik heb geen grote oren of wat dan ook, maar ik denk nu dat het door mijn karakter komt. Je bent gewoon een gemakkelijk doelwit als je lief en zachtaardig bent en de reden dat mensen je pesten/buitensluiten heeft veel meer te maken met die personen zelf dan met jou!

Maar het heeft mij toentertijd (en nog wel) erg beinvloed, zodanig dat ik ook zeer snel mijn school heb afgemaakt, terwijl ik eigenlijk verder had kunnen/willen leren.

Ben mede daardoor erg onzeker geworden, met name in groepsverband en ik vermijd groepen als het even kan. Ook merk ik dat ik in eerste instantie altijd toetrek naar de wat minder populaire mensen, daar voel ik me altijd beter bij.

Maar aan groepen ontkom je niet, zeker in werksituaties. Nu heb ik wel het geluk gehad dat bij bijna elke baan die ik gehad heb, er aardige collega's waren die mij konden waarderen om wie ik ben en dat maakt je een stuk zekerder en gelukkiger. Toen ik net ging werken was ik als de dood om op een kantoor te komen waar je met meerdere mensen op een afdeling zit.

Ik vind het in ieder geval een goede stap die je hebt gemaakt door ander werk te zoeken en wie weet ..... gaat het bij je nieuwe baan veel beter en wordt je wel geaccepteerd. Het ligt ook zeker aan de groep mensen in wie je terechtkomt denk ik. Niet iedereen maakt misbruik van de goedheid van iemand, daar ben ik echt van overtuigd.

Waar ik wel benieuwd naar ben ik die organisatie waar je het over hebt in je laatste berichtje. Want inderdaad zo'n assertiveitscursus kan voor de 1 heel goed werken, maar het is vaak een kwestie van "hoe komt het dat je niet assertief bent" wat is de achterliggende reden.

Ik wens je in ieder geval heel veel succes met je nieuwe baan en hoop van harte dat je je daar wel gelukkig gaat voelen!:)

Ik ben vroeger ook ernstig gepest, en heb het als jongvolwassene moeilijk gevonden om een positie te verwerven in groepen. Maar ik heb therapie gehad en meer levenservaring opgedaan en het gaat nu perfect, heb nu geweldig leuke aansluiting met collega's en hoor er helemaal bij.



Maar je moet beginnen met het geloof dat zo'n situatie te veranderen is, én dat het uit jou moet komen. Dat klinkt heel oneerlijk, maar toch is het zo.



Het is niet voor niets dat het je steeds weer overkomt, en bij weer een nieuw baan zal dat heus niet ineens op magische wijze veranderen.

Je hebt zelf invloed op hoe mensen op jou reageren. Leer die invloed te gebruiken, en geef niet te snel op.

Misschien was die groep niks voor jou, nou, dan probeer je iets anders. Een cursus of een ander soort groep, of een psycholoog. Maar het zal niet bij een volgende baan vanzelf goedkomen.

Beste Elske,



Ook ik heb ervaring met pesten op de middelbare school. Als stil en verlegen meisje was ik een makkelijk doelwit. Ik heb me lange tijd niet op mijn gemak gevoeld in groepen en zag ertegenop om nieuwe mensen te leren kennen. Ik had totaal geen zelfvertrouwen. Onder andere door een bijbaantje als caissiere in een supermarkt voelde ik me steeds meer op mijn gemak in groepen of met onbekende mensen en is mijn zelfvertrouwen enorm gegroeid.



Wat ik heb geleerd in de afgelopen jaren is dat ik weliswaar in eerste instantie door het pesten slachtoffer was, maar dat ik na de middelbare school die slachtofferrol niet achter me kon laten. Ik werd niet gepest, maar had zelf een afstandelijke houding aangenomen, waardoor ik moeilijk vriendschappen kon sluiten. Hier was ik me toen zelf niet van bewust.



Dit is iets wat ik in jouw postings ook bespeur. In je posts schrijf je oa het volgende:

1. Ik heb dus al verschillende keren op werkgebied meegemaakt dat ik er gewoon niet bij hoor.

2 Er word gewoon de hele dag niks tegen mij gezegd en de pauzes kan ik ook altijd houden.

3 Vandaag heb ik maar geen pauzes genomen, want ik zit toch altijd maar alleen, dan kan ik net zo goed achter mijn bureau blijven zitten, want daar heb ik ook geen aanspraak.

4 Ik heb al wel eens in een  praatgroep gezeten, zo'n anderhalf jaar. Als ik daar 5 keer iets gezegd heb is het veel. Daarom vraag ik me dus af of zo'n assertiviteitscursus wel zo goed is.

5 De reden waarom ik vaak de lul ben zeg maar is, omdat ik in mijn jeugd niet geleerd heb voor mezelf op te komen/mijn mening te geven. Dat heb ik door het gepest allemaal gemist. Nu ben ik volwassen en kan ik het nog steeds niet zo goed. Maar dat komt uiteindelijk niet door mij.



Wat ik nu ga zeggen klinkt misschien hard, maar het is absoluut niet gemeen bedoeld. Als je de eerste drie punten ziet, zou het dan ook mogelijk zijn dat jij wellicht erg afstandelijk overkomt en dat dat collega's afstoot? Je schrijft het hier alsof het aan de collega's ligt, maar als dit al meerdere keren is gebeurt, ligt het dan niet ook niet aan jou zelf? Ik sluit me wat dat betreft aan bij Ellen. Het lijkt alsof je nog heel erg in de slachtofferrol zit. Bij punt 5 zeg je dat je dingen hebt gemist door het pesten, maar dat dat uiteindelijk niet door jou komt. Hou je het misschien wel zelf in stand? Het is immers veiliger om het pesten de schuld te geven, dan echt aan jezelf te gaan werken.



Ik hoop echt dat je een assertiviteitstraining of iets anders wilt gaan volgen. Mijn ervaring is dat als je zelfvertrouwen groeit, je veel gelukkiger bent en dit ook uitstraalt en dit gun ik anderen ook.

Als ik het zo lees, denk ik dat het toch zeker aan te raden is om in ieder geval iets van actie te ondernemen zodat je steviger in je schoenen staat.



Want nu ben je compleet afhankelijk van in welke groep je terecht komt. Kom je in een groep terecht waarin de mensen allemaal fair en aardig zijnm, dan is er geen probleem. Kom je echter in een k.t groep terecht of het hoeft zelfs maar 1 persoon te zijn, dan is het toch veel handiger om je daartegen te kunnen verweren.



In je antwoord proef ik echter dat je niet echt zin hebt om iets te proberen wat mogelijk als resultaat heeft dat je zelf wat assertiever wordt en/of dat je beter voor jezelf opkomt? Ik kan het volledig mishebben hoor, maar je geeft al meteen aan dat je een assertiviteits cursus niet ziet zitten terwijl ik dan zoiets zou hebben van "probeer het gewoon eens". De mensen die op een assertiviteitscursus terecht komen zijn denk ik voor een deel ook mensen waar je juist herkenning in zult vinden en je je wellicht nog wel eens heel goed op je gemak zou kunnen voelen.



Kan uiteraard ook gewoon niet werken of misgaan zo'n cursus. Alhoewel ik denk dat er altijd wel iets uit te leren valt hoe dan ook. Ik denk toch dat je in ieder geval iets moet proberen (onder begeleiding van een psycholoog eventueel die een op maat gesneden programma voor je kan verzinnen indien nodig?) want anders blijf je hier de rest van je leven tegen aan lopen van tijd tot tijd en dat lijkt me ook niet fijn *;

Je kunt daarom ook beter praten over 'interactie' dan actie/reactie oftewel slachtoffer/dader. Er spelen zoveel factoren mee dat je niet één partij de schuld kunt geven.



Je geeft aan het moeilijk te vinden over ditjes en datjes te praten. Misschien kun je in eerste instantie zoeken naar een cursus sociale vaardigheden, die cursus assertiviteit kan daarna evt. nog wel. Doorgaans vindt er een intake plaats voordat je aan zo'n groepscursus meedoet. Je kunt tijdens dat (individuele) gesprek aangeven waar je denkt dat jouw knelpunt ligt, zodat de begeleider daar tijdens het groepsproces extra op kan letten en ervoor zorgen dat ook jij voldoende aan de beurt komt cq daartoe gestimuleerd wordt.

Hoi Elske,



Ik ben vroeger op de middelbare school ook gepest (eerder genegeerd) en ook in mijn woonplaats ben ik gepest door een aantal meiden (vroegere vriendinnen). Daarna heb ik vaker meegemaakt dat ik gewoon niet in een groep paste. Ik heb me er een hele tijd onzeker over gevoeld en in sommige situaties zoals jij ook hebt in grote groepen, heb ik dat nog steeds. Wat ik ervan geleerd heb is dat ik mijzelf niet als slachtoffer, noch als dader zie. Ik was gewoon op de verkeerde plek op de verkeerde plaats. Er zijn altijd mensen die in een bepaalde groep er buiten vallen en in een andere groep juist niet.



Ook vind ik het moeilijk om mijn draai te vinden als ik ergens werk. Ik hou privé en werk altijd erg gescheiden, omdat ik vind dat het werkcontact goed moet zijn. Inmiddels heb ik een aantal vriendschappen die voortgekomen zijn uit werk, maar dat heeft echt een hele tijd, minstens een half jaar, geduurd. Ik zou je aanraden om gewoon te vragen of je mee kunt met pauze met andere collega's die je het leukste lijken. Er zijn natuurlijk ook bedrijven waar de pauze's al vast staan en dan kun je het beste gewoon met de groep mee gaan eten. Ik heb zelf weinig meegemaakt dat mensen buitengesloten werken tijdens werk, maar dat was juist omdat ik steeds met groepen om pauze ging, en iedereen had daar wel de instelling om gewoon gezamenlijk te gaan en niet met je 'voorkeur' te gaan eten. Ik vind dit ook normaal, misschien vind je privé iemand niet zo leuk maar je moet er wel mee werken en een goede werksfeer draagt daar ook aan bij.



Heel veel succes met je nieuwe baan! groetjes Kikkerjet

Wat ik in jouw verhaal heel erg lees, is dat je sociale dingen heel moeilijk vindt. Bij mezelf herken ik dat ook; ik heb vaak de neiging om dingen heel erg blazen (als nou dit en dan dat etc.). Soms helpt het om dingen klein te maken voor jezelf. Dus niet: ik moet nu met mijn collega's gaan lunchen en er meteen helemaal bijhoren. Als je zo een sociale situatie ingaat, raak je vanzelf gestresst voordat je er bent. Dat voelen andere mensen ook aan.

Dus probeer eens om tegen jezelf te zeggen; vandaag ga wel lunchen met mijn collega's en ga ik collega X vragen hoe het op vakantie was. Of ik vraag aan collega Y hoe het met de kinderen gaat etc. Punt. Soms kan het ook helpen om je angst te benoemen, bijvoorbeeld in je nieuwe baan, bijvoorbeeld dat je gewoon zegt dat je het altijd best wel spannend vindt om aan een nieuwe baan te beginnen en nieuwe collega's te ontmoeten. Daar zal echt iedereen zich in herkennen.

Je geeft min of meer aan dat het niet aan jou ligt, maar aan die pesters (ik kan je posting op dit moment niet lezen, maar zo herinner ik het me). Dat is misschien wel waar, maar jij kan alleen je eigen gedrag veranderen, niet het gedrag van anderen, dus verspil daar ook niet te veel energie aan.

Helaas is het vaak zo dat de meeste mensen wel denken dat het wel door degene zelf komt. Nee, dat lees je verkeerd. Er staat dat je er zelf iets aan kunt DOEN, niet dat het je eigen schuld is dat het gebeurt. Vergelijk: je kunt er niks aan doen als het heel hard regent. Maar je kunt wel een paraplu kopen om je er tegen te beschermen. Dit haal ik dan ook uit de reactie van ellen, die overigens wel heel goed bedoeld is.  Wat nou goed bedoeld? Ik weet niet of je het door hebt, maar dat klinkt dan weer behoorlijk denigrerend. Ach, Ellen bedoelt het goed, maar ze snapt er niks van. Heb je ook het stukje gelezen waarin ik schrijf dat ik zelf ernstig gepest ben? Been there, done that, got the t-shirt. Je klinkt nu alsof je toch een beetje het alleenrecht op zieligheid hebt.  Dat doet mij dan wel weer een beetje pijn. De reden waarom ik vaak de lul ben zeg maar is, omdat ik in mijn jeugd niet geleerd heb voor mezelf op te komen/mijn mening te geven. Dat heb ik door het gepest allemaal gemist. Nu ben ik volwassen en kan ik het nog steeds niet zo goed. Maar dat komt uiteindelijk niet door mij. 

En hier ga je de fout in. Het komt niet door jou, maar jij bent wel de enige persoon ter wereld die er ooit nog iets aan kan veranderen. Dat het zo gekomen is kan aan anderen liggen, maar wat denk je: ga je je erbij neerleggen dat het de rest van je leven zo blijft?

Dat is wel heel belangrijk om te weten. Maar daar is het probleem helaas niet mee opgelost. Ik denk dat ik binnenkort maar weer eens contact opneem met die organisatie.

Doe dat. En realiseer je dat als je anderen wilt veranderen, dat je dan het beste kunt beginnen met jezelf te veranderen. En vergeet de termen slachtoffer of dader. Denk in termen actie-reactie. Een ontzettend nuttig principe om te kennen is de Roos van Leary (google er maar eens op). Dat is een psychologisch model en maakt heel helder hoe het komt als mensen agressief op je reageren, en hoe je dat kunt doorbreken. De Roos van LEary laat bijvoorbeeld zien dat als je je als een slachtoffer opstelt, mensen vaak bozig en geïrriteerd reageren, en ook wat je moet doen als je wilt dat mensen behulpzaam tegen je zijn.

Roos van Leary is inderdaad een erg handig model. Ik ben zelf nooit echt serieus gepest, maar heb wel de nodige eigen ervaring op het vlak van actie-reactie opgedaan.  En dat helpt inderdaad.



Je moet dan wel eerst uit het idee stappen dat jij zelf niets hoeft te veranderen om een beter resultaat te krijgen. Wat ik en anderen reeds gezegd hebben: je kunt anderen niet veranderen, dat kunnen alleen zij zelf. Je kunt wel jezelf op een andere manier opstellen en daardoor andere reacties uitlokken.



Zo liep het tussen mij en een collega behoorlijk stroef qua contact en kreeg ik gewoon de dingen die ik voor elkaar moest krijgen bij hem, niet voor elkaar. Ik was eerst ontzettend koppig en vond dat ik gewoon mezelf moest kunnen zijn en dat mijn collega zich gewoon niet zo dumbo moest opstellen tegenover mij. Maar goed, dan kom je niet veel verder. Uiteindelijk ben ik dus gaan bedenken op welke manier ik wel iets bij hem kon bereiken en ben hem voortaan op die manier gaan benaderen. En ik was heel erg bang dat ik bij die andere benadering mezelf niet meer zou zijn, maar ik was evengoed nog altijd mezelf. En toch had ik een andere benadering (=actie) waardoor ik wel de reactie kreeg van die ander die ik nodig had.



Oftewel: door jezelf anders op te stellen kun je een behoorlijk ander effect op andere mensen krijgen. En het is nu eenmaal het enige middel dat je zelf in handen hebt en wat je kunt bespelen. En met verrassende resultaten! In het begin misschien wat stroef en flink wennen om het net even anders aan te pakken dan je gewend bent, maar dat is een kwestie van oefening en tijd.



Voor wat betreft je zei over dat niemand aan je zag dat het voor jou niet normaal is om naar een feest te gaan of bepaalde dingen te doen: waarom wil je eigenlijk zo graag dat anderen dat zien? Het gaat toch niet om anderen? Het gaat er toch om dat je trots op jezelf bent omdat je dat toch maar geflikt hebt? Geef jezelf een complimentje, wees blij voor jezelf met alles wat je bereikt. Ga niet op zoek naar bevestiging bij anderen, want dat ga je vaak genoeg niet vinden. Het belangrijkste is wat jijzelf vindt.

Ik ben nu op een punt beland waarop ik zeg, mensen moeten me gewoon accepteren hoe ik ben. Ik hoef niet persee te veranderen en mensen kunnen ook moeite voor mij doen, en ik niet alleen maar andersom. De dingen waar ik moeite mee heb, daar kan ik idd hulp in zoeken. Maar het uitgangspunt blijft dat mensen ook rekening met mij kunnen houden en dat ik niet naar hun maatstaven hoef te veranderen. Ik heb toch ook een eigen identiteit/karakter en ik zou niet weten waarom die minder is dan die van een ander. Dat klopt gewoon niet.

Lieve meid, hoe graag ik het ook voor je zou willen, maar het is gewoon niet mogelijk om te bepalen hoe anderen jou moeten benaderen. Want zo werkt het niet, dat bepalen ze voor zichzelf. En je merkt al jarenlang volgens eigen zeggen dat de manier waarop een behoorlijk aantal mensen jou benadert, gewoon niet prettig is. En dat is heel oneerlijk en ja, het zou heel fijn zijn als zij gewoon normaal zouden doen... maar als je daar op gaat wachten dan vrees ik dat er echt nul komma niks zal veranderen en je echt afhankelijk bent van de groep mensen waarin je terecht komt ipv dat je het zelf probeert om te buigen.



Zoals ik in mijn vorige post probeer uit te leggen: het gaat er ook niet om dat jij als persoon verandert. Jij blijft gewoon wie je bent, zelfde karakter, maar je zult gewoon wat middeltjes en trucjes nodig hebben om bij anderen andere reacties terug te krijgen. En dat kan gewoon terwijl jij jezelf blijft. Je persoonlijkheid moet je ook niet willen veranderen.



Voor wat betreft de term "slachtofferrol" die je herhaaldelijk noemt. Ik moet zeggen dat ik dat wel heel erg herken en dat die term bij mij ook omhoog komt en dat bedoel ik in het geheel niet gemeen. De reden dat het bij mij omhoog komt is omdat ik in jouw verhaal telkens lijk te lezen dat je vindt dat anderen zichzelf maar moeten aanpassen en dat ze jou moeten accepteren en dat jij geen actie meer wilt ondernemen. Althans, zo komt het op mij over. En dat je gepest bent is zeker niet jouw schuld, dat mensen naar tegen jou doen is ook zeker niet jouw schuld, maar je hebt wel de mogelijkheid om daar beetje bij beetje verandering in te brengen. Anderen veranderen gaat niet, je eigen persoonlijkheid aanpassen hoeft ook niet.



Ik denk dat het allerbelangrijkste voor jou is, om ook echt te beseffen dat je anderen niet kunt veranderen, maar dat je wel de macht hebt tot op zekere hoogte om ze anders te laten reageren. Terwijl je toch blijft wie je bent. Dat het dus vooral een kwestie is van te leren hoe je die macht kunt gebruiken. Misschien is het nog een stapje te ver weg om dat zelf voor elkaar te krijgen, dat vind ik moeilijk inschatten. In dat geval zou ik toch eens gaan kijken naar een assertiviteitstraining of iets dergelijks. Of voor mijn part samen met een vriendin die je vertrouwt eens er goed voor gaan zitten en rollenspellen gaan oefenen mbt situaties waarvan jij het idee had dat het heel fout liep.



Vooral ook situaties achteraf analyseren en bekijken hoe jij reageerde, hoe zij reageerden en kijken hoe je het wellicht anders had kunnen aanpakken en kijken of dat misschien had uitgemaakt. Wellicht is zoiets dan een idee om een volgende keer in een soortgelijke situatie te gebruiken.



Je moet dus vooral niet gaan denken in termen als "zij zijn gemeen, dus zij moeten zich maar aanpassen". Hoe graag ik zelf ook zou willen dat het zo werkte (ik heb op dat vlak ook met een aantal mensen nog een appeltje te schillen...), zo werkt het nu eenmaal niet. Als je dat kunt accepteren en dan verder durft te kijken naar hoe jij daar invloed op kunt uitoefenen zodat het leven voor jou een stuk aangenamer gaat verlopen, dan weet ik zeker dat het stukken beter zal verlopen.



Belangrijkste is en blijft dat jij je beter in je vel gaat voelen, dat jij je gelukkiger voelt. En dat is zeker mogelijk. Succes.

Dat is ook zo. Het is alleen ontzettend frustrerend als je steeds van mensen te horen krijgt dat je niks eraan doet, want dat is gewoon niet zo.

Het is misschien niet altijd zichtbaar voor anderen, maar als je hier met ze over praat kun je het wel zichtbaar voor ze maken door het uit te leggen. Dat zou ik overigens alleen doen bij mensen die je vertrouwt hoor, want de mensen die gemeen reageren hebben daar geen bal mee te maken, daar ben je ook absoluut geen uitleg aan verschuldigd.



Doe je best voor jezelf om de situaties prettiger te maken en wees trots op jezelf bij elk klein stapje dat je daarin bereikt! Dat is het belangrijkste. Enne... kleine stapjes tegelijkertijd nemen, vraag niet meteen van jezelf om de Mount Everest te beklimmen.

Ik ben het wel helemaal met Murphy eens. Het is wel jammer dat er vroeger helemaal geen tijd is verspild om mij te vertellen dat ik er zelf geen aandeel in had dat ik gepest werd. En dat er ook geen tijd is besteed om het gedrag van de pesters te corrigeren.

Ik weet niet of ik je helemaal begrijp, maar wat ik probeerde te zeggen is dat het enige gedrag dat je kunt veranderen je eigen gedrag is. Dat geldt natuurlijk ook voor pesters, maar nogmaals, aan hun gedrag kun JIJ weinig veranderen. Met jouw gedrag roep je wellicht wel ander gedrag op, maar dat is in andere reacties uitgebreid beschreven. Hoe dan ook, volgens mij wil je echt wel iets er aan doen en dat siert je.

Ik ben nu op een punt beland waarop ik zeg, mensen moeten me gewoon accepteren hoe ik ben. Ik hoef niet persee te veranderen en mensen kunnen ook moeite voor mij doen, en ik niet alleen maar andersom. De dingen waar ik moeite mee heb, daar kan ik idd hulp in zoeken. Maar het uitgangspunt blijft dat mensen ook rekening met mij kunnen houden en dat ik niet naar hun maatstaven hoef te veranderen. Ik heb toch ook een eigen identiteit/karakter en ik zou niet weten waarom die minder is dan die van een ander. Dat klopt gewoon niet.





Ik zal eens op google kijken





Ik denk dat wat je hier schrijft helemaal de juiste weg is die je moet gaan. Je mag zijn wie je bent, je hoeft je niet te veranderen om in de gunst te komen bij anderen. Je zou kunnen oefenen met visualiseren, als je rustig gaat liggen en je ogen sluit, dan zie je jezelf voor je, in contact met anderen, bijvoorbeeld op een feestje en dat het allemaal heel ontspannen gaat en dat je een leuke avond hebt met anderen. Zie jezelf lachen en blij zijn, en wens voor jezelf dat je steeds beter wordt in contacten met mensen. Herhaal dat echt heel vaak, dagelijks. "Ik wordt steeds beter in contact met mensen". Hetzelfde kun je doen met je toekomstige nieuwe baan, sluit je ogen en zie jezelf binnen komen bij vriendelijke collega's die jou aardig behandelen en je nemen zoals je bent. Hier kun je bij denken: "mijn nieuwe baan wordt een succes voor mij, ik krijg hele leuke collega's". Probeer het, laat negatieve gedachten weg en buig alles om naar het positieve. Veel succes hiermee.

Opkomen voor jezelf en je handhaven in een groep is belangrijk als je naar je zin wilt werken.

Door het gepest van vroeger lukt jou dat blijkbaar niet, maar misschien heb je iets aan een assertiviteisttraining/cursus.

Mijn man was door andere omstandigheden altijd erg "onder de indruk" van anderen en wist nooit zo goed hoe hij daar op moest reageren.

Hij heeft ook zo een cursus gedaan en het heeft echt geholpen.