Entertainment
alle pijlers
Vraag over bladmuziek
zondag 10 oktober 2021 om 20:19
Vandaag was ik bij een klassiek concert met een klein orkest, stuk of 30 muzikanten.
Die spelen niet allemaal hetzelfde. Zien ze dan alleen hun eigen noten? Zo ja, hoe weten ze dan na ee korte pauze, als bijv de strijkers doorspelen wanneer zij weer in moeten vallen?
Kortom, hoe werkt bladmuziek als zoveel verschillende mensen/instrumenten hetzelfde stuk spelen, maar wel ieder haar eien partij?
Die spelen niet allemaal hetzelfde. Zien ze dan alleen hun eigen noten? Zo ja, hoe weten ze dan na ee korte pauze, als bijv de strijkers doorspelen wanneer zij weer in moeten vallen?
Kortom, hoe werkt bladmuziek als zoveel verschillende mensen/instrumenten hetzelfde stuk spelen, maar wel ieder haar eien partij?
maandag 11 oktober 2021 om 20:02
Dank je voor de duidelijke uitleg. Ben jij musicus?-Lucille- schreef: ↑11-10-2021 19:58Oh, wat een leuke vraag! Wat grappig om te ervaren hoe iemand dat ervaart zonder kennis van bladmuziek.
Mijn eigen man snapt niet eens iets van maten en tellen. Hij hoort dat ook echt niet.
Dus ik begin hier even Jip en Janneke:
Muziek is opgedeeld in 'hapjes', we noemen dat maten. Elke maat bestaat meestal uit vier noten. Elke noot is daarbij een tel. (gemakshalve laat ik alle andere maatsoorten even buiten beschouwing). Iedereen heeft exact hetzelfde aantal maten in de bladmuziek staan.
Als je tegelijk begint te tellen, kom je dus altijd tegelijk samen op het einde aan.
(een slagwerker kan héél goed rusten tellen. Elke muzikant doet het tellen op deze manier: 1 2 3 4, 2 2 3 4, 3 2 3 4, 4 2 3 4 etc. Zo weet je precies hoeveel maten je al hebt geteld)
Je kunt dus niet eerder of later dan de rest klaar zijn met de muziek. Je speelt altijd samen en tegelijk hetzelfde gedeelte van de muziek.
Iedereen speelt inderdaad een heel verschillende partij. En toch klinkt het samen als één geheel. Dat is de magie van het samenspel. En om daaraan mee te mogen doen, is een heel bijzonder gevoel. Elke partij is nodig om het mooi te maken, ook als is het de eenvoudigste partij. Met alleen maar solisten, heb je geen orkest.
De dirigent maakt van al die losse partijen de muziek. Hij bepaalt de accenten, de dynamiek (harder, zachter, sneller, langzamer) en geeft persoonlijkheid aan een stuk.
Muziekschrift lees je als een taal. Sommige mensen vinden het wiskunde omdat het ook veel tellen is. (zodra je meerdere sleutels wilt lezen is dat wel echt wiskunde), maar het leest als een taal. Het wordt vanzelf heel gewoon. En dan zijn al die tekens heel begrijpelijk. Dat vergeet ik zelf wel eens, als mijn man weer eens doet alsof Chinees gemakkelijker te lezen is.
maandag 11 oktober 2021 om 21:48
Wat een leuke baan! Leuk om je uitleg te lezen.S7rin schreef: ↑10-10-2021 20:38Ik ben voorstellingsleider bij grote musicals.
Alle changementen, geautomatiseerde effecten en lichtstanden zijn ook vastgelegd in de bladmuziek, zodat ik ieder voorstelling op hetzelfde moment "GO!" zeg en iedere voorstelling er (technisch) hetzelfde uitziet. Dat komt allemaal heel nauw. Daarvoor heb ik o.a. een beeldscherm voor mij met daarop de dirigent, zodat ik precies kan volgen wat hij doet. Sommige cues liggen bijvoorbeeld op de upbeat van de dirigent (1 tel voor de muziek begint) of je hebt een "safety vamp" waarbij een maat herhaald wordt tot er een bepaalde tekst gezegd wordt waarna de dirigent aangeeft dat de muziek weer verder gaat. En soms ben ik lui en laat ik de dirigent voor me tellen
Ben je nooit bang dat je het even kwijt bent of dat je je vergist?
maandag 11 oktober 2021 om 22:04
Het zal aan het type orkest liggen, maar wij kijken alleen bij elkaar als we de partij niet kunnen vinden (tijdens een repetitie). Op een concert heeft echt iedereen zijn eigen standaard + bladmuziek.Alecta schreef: ↑11-10-2021 13:35Sowieso speel je heel vaak met twee mensen van 1 lessenaar met partituur. Degene, die aan de binnenzijde zit, slaat de bladzijden om (de ander speelt dan door). Soms heb je binnen 1 partij ook een zogenaamde divisie: degene aan de buitenkant speelt dan de hoge noten en de binnenzijde speelt de lage noten.
maandag 11 oktober 2021 om 22:19
Ik zing zelf in een koor en voor koorleden is het net iets anders. Ons koor zingt vierstemmig en ik zie van de andere stemmen ook hun noten (en tekst, die soms ook ietsje afwijkt). En dat helpt ook - naast de dirigent die een inzet aangeeft - dat ik zie: oh, de bassen beginnen daar te zingen, maar wij sopranen hebben dan nog een tel rust.
Op deze pagina zie je goed hoe dat eruit ziet: http://www.violistini.nl/publicaties
(Beetje naar beneden scrollen)
Op deze pagina zie je goed hoe dat eruit ziet: http://www.violistini.nl/publicaties
(Beetje naar beneden scrollen)
maandag 11 oktober 2021 om 22:23
Zal inderdaad wel verschillen en ook uit maken hoeveel ruimte je hebt. Als de ruimte niet zo groot is, is delen wat handiger. Ik heb zelf het liefste mijn eigen lessenaar: ik speel bijna niets uit mijn hoofd (mijn zwakke punt) en kan dus echt alleen maar van blad spelen (en zit dus het liefst zo dicht mogelijk op de partituur).
maandag 11 oktober 2021 om 22:26
Wij spelen ook allemaal een eigen partij, dus dat maakt samen doen met een lessenaar of muziekstuk ook lastig.Alecta schreef: ↑11-10-2021 22:23Zal inderdaad wel verschillen en ook uit maken hoeveel ruimte je hebt. Als de ruimte niet zo groot is, is delen wat handiger. Ik heb zelf het liefste mijn eigen lessenaar: ik speel bijna niets uit mijn hoofd (mijn zwakke punt) en kan dus echt alleen maar van blad spelen (en zit dus het liefst zo dicht mogelijk op de partituur).
maandag 11 oktober 2021 om 22:26
Overigens leuk om te lezen hoe dat in orkesten werkt. Daar had ik nooit bij stilgestaan, hoe dat dan gaat en dat die elkaar partij niet kunnen volgen.
Al zie ik hier wel een partituur waar de verschillende instrumenten wel elkaars partij ook kunnen zien:
http://ia903406.us.archive.org/8/items/ ... pdf?view=1
Al zie ik hier wel een partituur waar de verschillende instrumenten wel elkaars partij ook kunnen zien:
http://ia903406.us.archive.org/8/items/ ... pdf?view=1
maandag 11 oktober 2021 om 22:56
Dat is waarschijnlijk de partituur voor de dirigent, die ziet ze allemaal.swaentje71 schreef: ↑11-10-2021 22:26Overigens leuk om te lezen hoe dat in orkesten werkt. Daar had ik nooit bij stilgestaan, hoe dat dan gaat en dat die elkaar partij niet kunnen volgen.
Al zie ik hier wel een partituur waar de verschillende instrumenten wel elkaars partij ook kunnen zien:
http://ia903406.us.archive.org/8/items/ ... pdf?view=1
De reden dat je alleen je eigen noten kunt zien, is dat je anders heel vaak de bladzijde om zou moeten slaan, en je eigen lijntje makkelijker kwijt kunt raken.
dinsdag 12 oktober 2021 om 08:53
Ja, natuurlijk! Dat is dan ook een bekende terugkerende nachtmerrie.
(Dat ik met mijn cuebook voor de 2e acte klaar zit en opeens blijken we een totaal andere show te spelen)
Maar in de praktijk ben je zo geconcentreerd dat dat niet zo snel gebeurt. En na 100 voorstellingen ken je sommige passages uit je hoofd. Het is grappig hoe je lichaam geconditioneerd raakt en bij het horen van bepaalde noten automatisch weet wat het moet zeggen, waar het moet kijken of welk knopje ingedrukt moet worden.
Maar het kan ook stressvol zijn, want als er iets mis gaat moet ik in een fractie van een seconde beslissen hoe we dit op kunnen lossen zonder dat het het publiek het merkt, of dat we de voorstelling stil moeten leggen.
EDIT:
Ik heb nog even een filmpje opgezocht wat een beetje laat zien hoe het er in de praktijk uit ziet, voor de geïnteresseerden:
https://www.youtube.com/watch?v=8QTlMBAqJvc
Disclaimer: ik heb een mannelijk brein.
dinsdag 12 oktober 2021 om 09:38
Leuk. Ik ga het filmpje kijken. Dat van die concentratie geloof en herken ik wel: je zit dan toch in een soort van opperfocus, waarin geen plaats is voor andere verstorende gedachten.S7rin schreef: ↑12-10-2021 08:53Ja, natuurlijk! Dat is dan ook een bekende terugkerende nachtmerrie.
(Dat ik met mijn cuebook voor de 2e acte klaar zit en opeens blijken we een totaal andere show te spelen)
Maar in de praktijk ben je zo geconcentreerd dat dat niet zo snel gebeurt. En na 100 voorstellingen ken je sommige passages uit je hoofd. Het is grappig hoe je lichaam geconditioneerd raakt en bij het horen van bepaalde noten automatisch weet wat het moet zeggen, waar het moet kijken of welk knopje ingedrukt moet worden.
Maar het kan ook stressvol zijn, want als er iets mis gaat moet ik in een fractie van een seconde beslissen hoe we dit op kunnen lossen zonder dat het het publiek het merkt, of dat we de voorstelling stil moeten leggen.
EDIT:
Ik heb nog even een filmpje opgezocht wat een beetje laat zien hoe het er in de praktijk uit ziet, voor de geïnteresseerden:
https://www.youtube.com/watch?v=8QTlMBAqJvc
Zo'n situatie waarin er iets mis gaat lijkt mij wel heftig, omdat je in een fractie van een seconde moet beslissen. Al zal het vaak wel zo zijn dat het merendeel van het publiek kleine foutjes totaal niet zal opmerken in de praktijk.
dinsdag 12 oktober 2021 om 10:05
Leuk om te zien! Als bezoeker van een show heb je geen idee van dit soort werk.S7rin schreef: ↑12-10-2021 08:53Ja, natuurlijk! Dat is dan ook een bekende terugkerende nachtmerrie.
(Dat ik met mijn cuebook voor de 2e acte klaar zit en opeens blijken we een totaal andere show te spelen)
Maar in de praktijk ben je zo geconcentreerd dat dat niet zo snel gebeurt. En na 100 voorstellingen ken je sommige passages uit je hoofd. Het is grappig hoe je lichaam geconditioneerd raakt en bij het horen van bepaalde noten automatisch weet wat het moet zeggen, waar het moet kijken of welk knopje ingedrukt moet worden.
Maar het kan ook stressvol zijn, want als er iets mis gaat moet ik in een fractie van een seconde beslissen hoe we dit op kunnen lossen zonder dat het het publiek het merkt, of dat we de voorstelling stil moeten leggen.
EDIT:
Ik heb nog even een filmpje opgezocht wat een beetje laat zien hoe het er in de praktijk uit ziet, voor de geïnteresseerden:
https://www.youtube.com/watch?v=8QTlMBAqJvc
dinsdag 12 oktober 2021 om 22:12
Dat is bij professionele orkesten niet echt gangbaar (behalve nu in corona tijd). In principe speel je (als strijker in ieder geval) altijd met twee van 1 lessenaar. Voor blazers is het wel anders want die hebben vaak allemaal hun eigen partij.
dinsdag 12 oktober 2021 om 22:32
Ik ben een koperblazer inderdaad.lunasophie schreef: ↑12-10-2021 22:12Dat is bij professionele orkesten niet echt gangbaar (behalve nu in corona tijd). In principe speel je (als strijker in ieder geval) altijd met twee van 1 lessenaar. Voor blazers is het wel anders want die hebben vaak allemaal hun eigen partij.
woensdag 13 oktober 2021 om 08:43
woensdag 13 oktober 2021 om 08:52
Bij kleinere (reizende) producties is dat ook meestal het geval, dat iedereen zelf weet wat hij moet doen. Of dan is het geen aparte functie.
Maar de grotere producties die van Broadway komen (zoals een Tina of een Aladdin) en de grotere dans en operagezelschappen hebben wel een voorstellingsleider. Zodra er qua licht en decor wat exact tegelijkertijd moet gebeuren, kan je eigenlijk al niet meer zonder.
Disclaimer: ik heb een mannelijk brein.
woensdag 13 oktober 2021 om 09:08
Wat ontzettend leuk! Gaaf beroep heb jij.S7rin schreef: ↑12-10-2021 08:53
EDIT:
Ik heb nog even een filmpje opgezocht wat een beetje laat zien hoe het er in de praktijk uit ziet, voor de geïnteresseerden:
https://www.youtube.com/watch?v=8QTlMBAqJvc
woensdag 13 oktober 2021 om 16:22
Superleuk!S7rin schreef: ↑12-10-2021 08:53Ik heb nog even een filmpje opgezocht wat een beetje laat zien hoe het er in de praktijk uit ziet, voor de geïnteresseerden:
https://www.youtube.com/watch?v=8QTlMBAqJvc
