Zoon (7) bepaalt sfeer binnen het gezin

Samen met mijn vrouw voed ik vier kinderen op. We hebben een zoon van 7 jaar, een tweeling van 5 (meisje en jongen) en nog een dochter van 3. Altijd een gezellige drukte bij ons dat tot voor kort altijd leuk verliep. Maar sinds enkele maanden loopt de oudste er ongelukkig en gefrustreerd bij. We weten exact waar dit gevoel vandaan komt, we weten alleen niet hoe we hem concreet kunnen helpen.

Er is al een tijdje een vermoeden van ADHD. Hij was altijd een zeer beweeglijk kind, snel afgeleid, moeite om zichzelf te entertainen, anderen storen in hun spel, verandering vindt hij lastig... Maar dit was doenbaar, we hadden hem mits wat regels en veel duidelijkheid wel onder controle. Hij gaat momenteel bij een therapeute om te onderzoeken of zijn gedrag daadwerkelijk aan ADHD te wijten is. (Het maakt ons overigens niets uit, hij is wie hij is, met of zonder label.)
In september is hij gestart in het eerste leerjaar (België) en het lijkt dat hij sindsdien veel moeite heeft met zichzelf. Hij kan mee in de klas, maar op zijn eigen tempo. We hebben altijd geweten dat hij trager verwerkt, dat hij meer tijd nodig heeft om iets aan te leren. We vermoeden dat het contrast met de tweeling hem begint op te vallen; zij hebben beiden een ontwikkelingsvoorsprong, bij dochter uit zich dit voornamelijk in snel linken leggen, veel onthouden, een sterk empathisch vermogen, bij zoon in reeds een jaar kunnen schrijven en lezen. We zien hoe het hem stoort dat waar hij veel tijd voor nodig heeft bij hen vanzelf lijkt te gaan.

En nu zoekt hij continu aandacht, helaas op een negatieve manier. Hij kan zijn oudste zus geen seconde met rust laten, zijn focus ligt heel erg op haar, we weten niet goed waarom. Zij is inmiddels zo boos op hem dat ze zijn nabijheid niet meer kan verdragen. Alle kinderen beginnen hem inmiddels te mijden omdat ze zijn gedrag beu zijn, wat hem natuurlijk geen goed doet.
Daarnaast doet hij, als wij hem niet de hele dag in gang trekken, absoluut niets. Hij heeft nergens zin in en als hij toch ergens zin in heeft wil hij van zodra hij het kan uitvoeren weer iets anders, of plots vindt hij het stom. We geven hem dikwijls materialen om mee te werken, zeggen dan dat er hij nu zelf iets mee mag doen, maar dat gebeurt niet. Hij kijkt er even naar en begint dan weer om wat anders te zeuren.
Hij laat ook ons niet met rust en gunt ons geen rust. (En ja, wij willen wel eens vijf minuten in stilte naar de toilet. )
Hij reageert ook ontzettend jaloers wanneer een ander kind aandacht krijgt, komt hier dan altijd tussen, eist de aandacht op. Het is nu zelfs zo erg dat een knuffel of kus tussen mijn vrouw en ik hem zodanig stoort dat hij ook daar tussen komt. (En sorry, maar daar willen we echt niet op inboeten. )
Daarnaast moeten we hem alles tien keer vragen en als we dan geluk hebben voert hij de opdracht half uit. Hij blijft ook gedrag herhalen waarvan we dagelijks zeggen dat het niet oké is (koelkast leeg plunderen, met de bal in huis spelen, zus pijn doen,...) Het lijkt wel dat hij zichzelf niet onder controle heeft.
De ochtend (aankleden, tanden poetsen...) is elke dag opnieuw een strijd, en op de avond begint dit gewoon opnieuw. Alles duurt een eeuwigheid...

We begrijpen dat zijn zelfvertrouwen nu zo laag is dat hij zoekt naar bevestiging, we weten alleen echt niet meer hoe we dat moeten doen. Wat we nu al doen; focussen op de dingen die hij wel goed doet (en het is soms echt zoeken wat dan...), duidelijkheid rond afspraken en planning creëeren, één taak per keer geven, veel uitleggen, hem aandacht apart geven (maar dit is dan telkens weer een strijd rond wat hij wil doen), hem in contact brengen met "de doorsnee man" omdat we het vermoeden hadden dat hij dit mistte binnen ons vrouwengezin maar dit vindt hij dan ook nooit leuk. We proberen veel...
Maar... We zijn op. Niet alleen mijn vrouw en ik, ook de andere kinderen.

We wachten of de therapeute ons kan helpen, maar ondertussen wil ik eens horen of iemand hier nog wat tips heeft, of het herkenbaar is voor iemand en hoe daar mee wordt omgegaan...
Alvast bedankt.

MissMaran: Er zijn inderdaad twee moeder ja. Alle kinderen hebben dezelfde genen trouwens, voor moest het iets uitmaken.
Ik heb wel gelachen om je bericht, het komt misschien wat grof over, maar het is wel eerlijk en ook hoe het vaak voelt.

Enthousiasteling: Over het algemeen gaan wij vaker in gesprek in plaats van te straffen, wat overigens prima werkt bij de drie jongste kinderen, maar dus niet bij de oudste zoon. In gesprekken komt er gewoon geen antwoord van hem, we lijken niet door te dringen.
Gedrag dat voor ons echt niet kan zoals pijn doen heeft als consequentie dat hij uit de situatie wordt verwijderd en even moet "afkoelen" op een rustige plek. Nadien praten we met hem over wat er gebeurd is en waarom, maar helaas is dit vooral een monoloog, hij kan dit zelf amper benoemen. En het straffen lijkt ook niet echt te helpen, een minuut later doet hij het gewoon opnieuw. (Daarom dat ik soms denk dat het meer een soort van drang/dwang is.)

StevieNicks: Heel herkenbaar wat je zegt over huiswerk. Zoon kan ook met een prima test thuiskomen maar dan toch focussen op dat ene foutje.
Hoe houden jullie het "niet storend"?

Celaena_Aelin: Bedankt voor de tip! Dit kennen we niet, we gaan het eens bekijken. Engels is geen probleem.

Dahlia: We proberen elk kind aparte aandacht te geven. Dat vinden we sowieso belangrijk met vier kinderen. Er bestaat bij ons een heel complex schema van welke moeder met wie eventjes iets alleen gaat doen. Maar het is tijdens de "algemene" momenten dat hij alle aandacht opeist.
Wat had jij fijn gevonden als kind in deze situatie?
Nee, we hebben geen gezinscoach voorlopig.

Wollendekentje: Die taken in huis proberen we, maar dat boeit hem weinig. Het is dan weer sleuren om hem iéts te laten doen, vaak zijn we het dan zo moe dat we niets meer vragen. Als het aan hem lag keek hij gewoon de hele dag breinloze filmpjes op YouTube.
Veel naar buiten gaan doen we, al is dat ook telkens weer moeilijk om hem daartoe te motiveren.
Veel door de vingers zien, inderdaad, anders houden we het niet vol. Zijn beweeglijkheid bijvoorbeeld benoemen we al niet meer, al ergeren we ons soms kapot.
Vriendjes laten spelen kunnen we inderdaad meer doen. Hij heeft in zijn klas twee vriendjes, daarbuiten niet veel. We proberen hem in contact te brengen met andere kinderen, maar dit verloopt vaak moeilijk.

Youk: Ik ken het boek, maar nog niet gelezen...
We overwegen inderdaad om hem judo te laten doen vanaf volgend schooljaar. Voorlopig lijkt hij geïnteresseerd (maar dat kan heel snel keren).
Stoppen met alles te bespreken met hem is misschien wel een werkpunt. Hij heeft de pech twee zeer verbale moeders te hebben. En met onze andere verbale kinderen werkt dat, met hem dus niet.
Humor is vaak mijn manier om het te blijven aankunnen. Voor de andere moeder ligt dat moeilijker, die bereikt sneller haar kookpunt.

Taskmaster: Oké, welke consequentie stel jij voor?

Lilalinda: Ja, inderdaad, dat overwegen we.