Actueel
alle pijlers
Orgaandonatie; waarom wel/ niet?
vrijdag 11 mei 2007 om 11:01
Naar aanleiding van een artikel op nu.nl
waarin staat dat een kwart van de Nederlanders geen orgaandonor wil zijn vraag ik me vooral af waarom mensen dat niet willen.
Persoonlijk heb ik er nog geen drie seconden over na hoeven te denken en ik heb zondermeer dat ding ingevuld. Ze mogen alles van me hebben als ik het toch niet meer nodig heb.
Ik ben benieuwd naar jullie beweegredenen!
waarin staat dat een kwart van de Nederlanders geen orgaandonor wil zijn vraag ik me vooral af waarom mensen dat niet willen.
Persoonlijk heb ik er nog geen drie seconden over na hoeven te denken en ik heb zondermeer dat ding ingevuld. Ze mogen alles van me hebben als ik het toch niet meer nodig heb.
Ik ben benieuwd naar jullie beweegredenen!
dinsdag 22 mei 2007 om 23:47
Misschien moet je ook verder kijken dan het stereo-type mevrouw Monuta? Er zijn nog altijd ook allerlei begravenis-ondernemers die hun werk met hart en ziel doen. Die dus inderdaad waar gewenst een borreltje met de familie doet. Die waar nodig na een paar maandjes even binnenwipt om te kijken hoe het met iemand gaat. Die in die eerste dagen veel over de vloer komen, en echt niet omdat ze nou een halve dag nodig hebben om uit te leggen hoe men een kaart moet uitzoeken of een krans kan kiezen. En ja, gewoon netjes gedekt binnen de betaalbare begravenisverzekeringen. (wij zijn een Dela-familie, zeg maar )
Maatschappelijke en culturele rituelen kunnen houdvast bieden, wat heel erg prettig en troostend kan zijn. Persoonlijk hecht ik echter meer aan persoonlijke en familierituelen. Die mogen op eerste oog soms ronduit raar of respectloos lijken, maar dat maakt niet dat ze dat per definitie zijn.
vandaag ga ik van alles kunnen
dinsdag 22 mei 2007 om 23:52
Lindy, wat voelt er voor jou zo meer respectvol aan uitstrooien over de Noordzee dan die urnen-bijlmerbajes? Het klinkt heel prachtig, vrij etc. maar de praktijk is minder vrolijk. Er mag slechts op weinig plaatsen uitgestrooid worden en vaak relatief kleine plekken. Dat is nog niet zo erg als we er alleen Oom Piet uitstrooien, maar crematie is populair in Nederland. Met een paar duizend urnen die op dezelfde plek worden uitgestrooid voelt dat voor mij ook niet ideaal.
vandaag ga ik van alles kunnen
dinsdag 22 mei 2007 om 23:56
Lieve schat,
We zitten echt langs elkaar heen te praten. Het gaat niet om het borreltje met de familie doen, het gaat erom dat ik ( ik zal niet zeggen wij, maar het is eigenlijk wel wij) geloof dat die dingen niet alleen voor de nabestaanden van belang zijn, maar ook voor de overledene zélf. Ik bedoel dus niet dat het erom gaat dat er naar de familie wordt omgekeken, maar naar de overledene zelf. Dat ook bij een zwerver die niet geidentificeerd wordt, mensen 'een borreltje over de kist drinken' omdat die zwerver een mens was en dus ook hij verdient dat er íemand om hem rouwt. En waarvoor dus ook al die rituelen ( bijvoorbeeld het vergiffenis vragen aan de overledene voor de dingen die hem zijn aangedaan) gedaan worden, zónder dat er uberhaupt familie of nabestaanden zijn.
Er is een heel scala aan regels en rituelen, een deel van die regels is zoals Margaretha zegt zachtjes duwend voor de nabestaanden, maar een niet onbelangrijk deel is voor de overledene zélf, om de ziel te begeleiden in de overgang van aarde naar wherever.
En omdat ik geloof dat zielen dat inderdaad nodig hebben, hoort orgaandonatie dus niet tot de opties, om maar weer even terug te komen op hoe we op dit onderwerp kwamen.
Am Yisrael Chai!
woensdag 23 mei 2007 om 00:02
Wij zijn hier zo heerlijk eigenwijs dat we van alles een beetje willen (hebberds eigenlijk dus?). Eerst het roemruchte zaaltje, alleen met cake als je die als familie zelf besteld. Dat zaaltje is vooral handig voor de "vluchtigen". Voor de buuf van de buuf van de kapper van de visboer van de overledene die ook even steun komt betuigen. Daarna wordt het boeltje opgepakt en gaat men mee naar huis. Soms het huis van de overledene, of het huis van familie. Daar ben je vervolgens al snel de rest van de dag met elkaar bezig. Vaak gaat dat ook snel over naar ronduit een leuk en gezellig bijeen zijn (waar overigens alle ruimte is voor andere emoties). Samen herinneringen ophalen, samen weer in het patroon zitten dat de overledene zo dierbaar was (zodra er ook maar iets is; hups met de hele familie de hele dag bijeen).
vandaag ga ik van alles kunnen
woensdag 23 mei 2007 om 00:11
Voor jou mogen het praktische bezwaren lijken waar ik mee kom, voor mij zijn dat júist gevoelsmatige bezwaren. Ik ben zelf voorstander van uitstrooien of een urn dichtbij hebben. Helaas is dat eerste te vaak geen optie voor mijn gevoel, ómdat er te massaal gewerkt wordt door beperking van ruimte om uit te strooien. Dat verschilt voor mij niets van begraven, al zien we daar concreter of we een overledene de ruimte geven of niet. Heel zwart-wit gezegd; het voelt voor mij als het nadenken over de as van twee mensen in één urn stoppen omdat dit ruimte zou besparen.
Over dood en rituelen dooromtrent zou geld en ruimte ook geen rol mogen spelen voor mijn gevoel. Helaas leven we echter in een vol klein landje. We zullen dus of hard moeten gaan werken aan het vinden van een oplossing waardoor we dit kunnen blijven volhouden, of ooit moeten accepteren dat deze aspecten een steeds groter belang gaan spelen. Persoonlijk zie ik dat laatste niet zitten. Dus ja, ik denk dan liever óók praktisch na over hoe we dat voor zijn.
vandaag ga ik van alles kunnen
woensdag 23 mei 2007 om 00:14
woensdag 23 mei 2007 om 00:22
Ik denk dat het een klein beetje van allebei is. Veel van de dingen die jij beschrijft komen echt precies hetzelfde in de Surinaamse cultuur voor ( dat glas voor de dode dat de volgende dag leeg is bijvoorbeeld) en dat zal oorspronkelijk wel uit religie ontstaan zijn. Suriname was ook heel katholiek natuurlijk, maar toen ik gisteren opzocht hoe dat nou zit met compleet begraven worden kwam ik in de joodse voorschriften een heleboel dingen tegen die Surinamers ook doen. En de creoolse cultuur heeft ook heel veel joodse invloeden, er was vroeger een bloeiende joodse gemeenschap in Suriname. '
Ik denk dus dat dergelijke rituelen aanvankelijk vanuit religie ontstaan, maar uiteindelijk cultureel worden. "Typisch Brabants" of "typisch surinaams". En ik denk dat het kille wat ik bij "typisch Nederlands" denk te zien, wellicht wel ontstaan is uit "typisch protestants". (Zoals je met die opmerking waar ik zo om moest lachen eigenlijk zelf ook wel aangaf).
Am Yisrael Chai!
woensdag 23 mei 2007 om 00:25
FV, voor mij zit die zielsbegeleiding voor een heel groot deel juist in het laatste deel van het leven. Men dan goed begeleiden, waar mogelijk helpen -financieel, emotioneel, praktisch, op welke manier dan ook- het de overledene zo "comfortabel" en "prettig" mogelijk te maken om rust te vinden. Om op een manier te kunnen overlijden die in lijn is met hun zijn. Voor mijn oma was dat bijv. wekenlang 24/7 aanwezig zijn. Hulp bieden bij de kleine dingen als wassen, eten etc. maar bovenal ook; er gewoon zijn. Een hand vasthouden, als kleinkind eindelijk eens voor haar mogen zorgen zoals ze dat ooit voor ons deed. Haar alle mogelijke gelegenheid geven om haar weg te kiezen. Haar wensen, dromen, hopen, angsten, alles ruimte te geven. Om zo vertrouwd met elkaar te zijn dat je iemand kunt aangeven dat zij niet voor ons hoeft te blijven, dat ze voor zichzelf moet kiezen -of dat nu blijven of gaan is-. Om die laatste drempels te kunnen helpen gladstrijken waardoor men in zo veel mogelijk vrede mag komen te overlijden. Voor mij gaat op dat moment de ziel "over".
De dienst en rituelen zijn voor mij belangrijk voor nabestaanden en overledene. Niet zo zeer om dan pas de ziel zo goed mogelijk "over te doen gaan", maar om datgene wat je al begonnen bent goed af te maken. Om een belofte na te komen. Om iets te doen (of juist laten) in de geest van die persoon. Voor mij is de ziel dan al "over" en staat een niet passende dienst/rituelen dat niet meer in de weg. De ziel is voor mij op dat moment al goed terecht gekomen. Wel heeft het voor mijn gevoel invloed op het welzijn van de ziel op de nieuwe plek. Het heeft dus geen invloed meer op de reis, maar op het welbehagen van de ziel op de nieuwe "bestemming".
De dienst en rituelen zijn voor mij belangrijk voor nabestaanden en overledene. Niet zo zeer om dan pas de ziel zo goed mogelijk "over te doen gaan", maar om datgene wat je al begonnen bent goed af te maken. Om een belofte na te komen. Om iets te doen (of juist laten) in de geest van die persoon. Voor mij is de ziel dan al "over" en staat een niet passende dienst/rituelen dat niet meer in de weg. De ziel is voor mij op dat moment al goed terecht gekomen. Wel heeft het voor mijn gevoel invloed op het welzijn van de ziel op de nieuwe plek. Het heeft dus geen invloed meer op de reis, maar op het welbehagen van de ziel op de nieuwe "bestemming".
vandaag ga ik van alles kunnen
woensdag 23 mei 2007 om 00:25
Protestanten zijn natuurlijk nogal van "het leven is lijden" dus dat in culturen met een hele protestantse achtergrond de dood een andere beleving heeft klinkt me eigenlijk wel logisch in de oren. Waar katholieke en joodse rituelen veel meer uitgaan van het vieren en eren van het leven dat de overledene gehad heeft en rouw ook in het teken staat van afscheid van het aardse bestaan, kan ik me voorstellen dat in een religie waar de dood als ultieme verlossing wordt gezien de rituelen ook anders zijn.
Am Yisrael Chai!
woensdag 23 mei 2007 om 00:27
Dan was ik gewoon hartstikke onduidelijk, oeps.
Met "bij ons" bedoel ik; in onze familie. Voor zo ver ik weet zit daar geen druppel brabants bloed bij, het zijn allemaal echte Hollanders. Al zou je soms anders zeggen als je ons weer eens bij elkaar ziet. Wat dat betreft had de dominee (oma hechtte wel aan het geloof) gelijk; wij hadden nog een echte Madre de Familia.
vandaag ga ik van alles kunnen
woensdag 23 mei 2007 om 00:30
Roosvrouw,
Ik moet naar bed, dus ik hou het even kort. Jij gaat er in jouw beleving dan wel vanuit dat er uberhaupt een afscheid bij leven mogelijk is. Iemand die na een week dood in huis gevonden wordt, of mijn moeder die binnen 3 uur volledig onverwacht dood bleek te zijn, daar kan je bij leven geen afscheid van nemen en die kan dus ook bij leven zelf geen afscheid nemen. Daar zijn dat soort rituelen ook voor, om de mensen die zelf overvallen werden door de dood ( en ik weet het niet zeker, maar ik denk eerlijk gezegd dat dat er nog steeds meer zijn dan mensen die zich bij leven weken- of maandenlang kunnen voorbereiden op het feit dat ze van hun naasten en hun leven gescheiden gaan worden) ook nog afscheid te laten nemen van alles wat hen dierbaar was.
Ik moet naar bed, dus ik hou het even kort. Jij gaat er in jouw beleving dan wel vanuit dat er uberhaupt een afscheid bij leven mogelijk is. Iemand die na een week dood in huis gevonden wordt, of mijn moeder die binnen 3 uur volledig onverwacht dood bleek te zijn, daar kan je bij leven geen afscheid van nemen en die kan dus ook bij leven zelf geen afscheid nemen. Daar zijn dat soort rituelen ook voor, om de mensen die zelf overvallen werden door de dood ( en ik weet het niet zeker, maar ik denk eerlijk gezegd dat dat er nog steeds meer zijn dan mensen die zich bij leven weken- of maandenlang kunnen voorbereiden op het feit dat ze van hun naasten en hun leven gescheiden gaan worden) ook nog afscheid te laten nemen van alles wat hen dierbaar was.
Am Yisrael Chai!
woensdag 23 mei 2007 om 00:38
Toen ik in Guatemala woonde herkende ik héél veel dingen, terwijl andere Nederlanders van boven de rivieren dat vaak niet hadden, dus 't zal wel met religie te maken hebben. Echt grappig dat het glaasje ook gebruikt wordt in Suriname. Ken je ook luiken dicht, kamer donker, doeken voor de spiegels? Stro, stenen, plankjes of 'n gedoofde lantaarn voor 't lijkhuis? Of 'de rouw' tegenkomen, 's avonds een rouwstoet zien zonder kist (dat betekent dat er een dode aan komt, in jouw omgeving dus)?
Wat ik echt mooi vind is de sjiwa, jammer dat dat er bij ons niet bijhoort. Van Cubaanse gebruiken omtrent sterven weet ik eigenlijk niks (dat betekent dat je een gezegend mens bent met geen doden aan die kant :D), moet ik me toch 'ns in verdiepen. toen ik mijn vriend vertelde dat mijn opa gestorven was, en we de volgende dag weer met elkaar spraken zei hij 'istie al begraven?' :o maarja dat moet natuurlijk vlug in de tropen .
Wat ik echt mooi vind is de sjiwa, jammer dat dat er bij ons niet bijhoort. Van Cubaanse gebruiken omtrent sterven weet ik eigenlijk niks (dat betekent dat je een gezegend mens bent met geen doden aan die kant :D), moet ik me toch 'ns in verdiepen. toen ik mijn vriend vertelde dat mijn opa gestorven was, en we de volgende dag weer met elkaar spraken zei hij 'istie al begraven?' :o maarja dat moet natuurlijk vlug in de tropen .
woensdag 23 mei 2007 om 00:59
Voor mij is afscheid nemen iets anders dan een ziel die een goede overgang heeft. Misschien heel dom en naïef, maar voor diegenen die het helaas niet hebben mogen meemaken om in alle rust bij leven afscheid te kunnen nemen heb ik de sterke overtuiging dat onze (van de nabestaanden) ziel hun ziel evengoed bijstaat. Wij zijn ons daar waarschijnlijk vaak niet van bewust, maar voor mijn gevoel kan de ziel meer dan wij zelf waarnemen.
Heel praktisch, mijn oma overleed op een moment dat ik er niet bij was. De familie was er ook pas laat bij, omdat ze na weken in ene iedereen naar huis stuurde. Na lange tijd kritiek te hebben gelegen was ze er wonderbaarlijk bovenop gekomen en gaf ze aan het ook emotioneel weer alleen aan te kunnen (ze is bang geweest om alleen te zijn, de schat). Zij heeft zelf heel eigenwijs en stil haar eigen dood gekozen en de verpleging verboden de familie in te lichten tot vlak voor het laatste moment. Velen waren er nog op tijd bij, maar anderen ook niet. Ik vond het te opvallend om te merken dat diverse mensen wísten dat ze op dat moment stervende was terwijl niets daar meer op wees. Uit het niets zijn mensen naar het ziekenhuis gereden, iets dreef ze er naartoe. Op het tijdstip dat zij overleed droomde ik dat ze overleed door eigen keuze. Onze zielen hebben haar ziel daarin bijgestaan toen we niet fysiek aanwezig waren om haar ziel te begeleiden.
Rituelen zijn voor mij meer van belang om het afscheid goed te begeleiden. Ze zijn voor mij belangrijk om de ziel van de overledene te blijven eren en die daardoor het prettiger te maken op hun nieuwe bestemming.
Ik heb zelf overigens ook niet het gevoel afscheid te moeten nemen van iemands ziel. De ziel gaat welliswaar "over", maar tegelijkertijd heb ik de overtuiging (redelijk tegenspreken dus ) dat de ziel van de overledene in mijn eigen "grotere zijn" aanwezig blijft. Die is daarin geplant toen men nog leefde, gevoed tijdens hun leven en kan ook na hun overlijden als een mooie sterke boom doorgroeien. Des te langer mijn oma dood is, des te meer ze in mij geworteld lijkt te zijn en des te meer ze aanwezig lijkt te zijn. Haar ziel moet gegroeid zijn in mij, dat kan voor mijn gevoel niet anders.
Een "vertegenwoordiging" van de ziel van jouw moeder zit voor mijn gevoel ook nog ergens in jou. Niet alleen de herinnering en liefde die jullie onderling hadden, maar ook haar zíjn. Ik vind het moeilijk om dit op dit tijdstip nog juist te verwoorden. Nou ja, misschien krijg ik het er morgen beter uit.
vandaag ga ik van alles kunnen
woensdag 23 mei 2007 om 21:01
Oh, ik voelde me ook niet aangevallen hoor (je kent me toch langer dan vandaag;)) Het was meer ter verduidelijking van mijn standpunt dat er heel veel verschillende manieren kunnen zijn om gezond en respectvol met de dood en met de doden om te gaan. Dat dat niet volgens jouw rituelen en opvattingen gebeurt, wil niet gelijk zeggen dat het dús niet respectvol is. Jouw manier is niet de enige. Je gaf niet aan waarom het voor jou niet goed voelt, je gaf aan dat "het niet gezond IS" en gaf daarmee een fiks waardeoordeel af. Nou laat ik me niet zo veel gelegen liggen aan oordelen van anderen (ooit een opmerking in een psychologisch rapport voor een baan: "Dhelia laat zich niet leiden door andermans normen en waarden") maar wat ik meen Roosvrouw ook al zegt: je vraagt respect voor jouw gevoel, respecteer dan ook dat anderen daar anders over denken.
Iedereen heeft daar zijn eigen weg in te vinden, en voor mij is dit de juiste (en ik denk ook voor mijn opa, die was zo mogelijk nog nuchterder-Fries dan ik:D)
En ook als ik zou geloven dat een overledene nog afscheid moet nemen, dan nog denk ik niet dat dat per se conform rituelen of op bepaalde plekken "moet". Mijn opa is bij mij, niet bij zijn graf. Dus als hij afscheid wil(de) nemen, dan doet hij dat wel hier, en niet daar.
woensdag 23 mei 2007 om 21:12
Sja, ik heb wel vaker de indruk dat jij en ik in een totaal verschillend Nederland wonen, en nu ook weer. Ik herken dit dus niet. Ja, wel de klaagverhalen van-horen-zeggen, maar uit mijn eigen omgeving niet. Daar wordt de dood niet verzwegen, noch de doden, noch de in enkele gevallen rap naderende dood. En misschien dat rituelen kunnen werken als handvatten, persoonlijk houd ik liever de vrijheid om te handelen 'naar bevind van zaken': toen mijn ene opa overleed, heb ik daarna (afgewisseld met familie) weken bij mijn oma in huis gewoond omdat ze niet alleen kon wonen; toen de andere opa overleed zat die oma daar totaal niet op te wachten, dus doe ik het niet. Dan zit ik dus niet te wachten op een ritueel dat mij en mijn oma min of meer dwingend voorschrijft dat wij zus en zo moeten doen in die periode.
woensdag 23 mei 2007 om 21:26
Nou je dit zo noemt, schoot me ineens nog iets te binnen. Wat ik als kind (heiden opgroeiend in hartje katholiek-Limburg) nooit snapte is dat de overledene geacht werd naar de hemel te zijn vertrokken waar het allemaal fantastisch en geweldig was, en dat je tóch geacht werd om te rouwen en verdrietig te zijn. Waarom, als het voor de overledene nu allemaal geweldig was daar in die hemel? Dan was dat toch in wezen een puur egoïstische insteek: "ik wéét wel dat jij, overledene, het daar zo veel leuker hebt dan hier, maar toch, ík mis je dus ik ben verdrietig."
Maar ja, dat heb ik meneer pastoor nooit durven vragen...
woensdag 23 mei 2007 om 21:40
De "mitsen en maren" zijn denk ik de hoofdbrekers. Ik kan puur alleen over onze regio oordelen (de rest is immers ook niet uit eigen ervaring) en dan loop je toch wel tegen veel regels aan. Zoals gezegd zitten we hier volop in cultureel erfgoed, beschermd natuur en meer van dat pracht. Geweldig, maar de 4 plaatsen (met op stip 1 bepaalde plek) waar wij heel graag beide grootouders zouden willen uitstrooien mochten daar niet voor gebruikt worden. In onze kleine gemeente kan er alleen op eigen terrein of een speciaal strooiveldje uitgestrooid worden. Je zou nog kunnen overwegen om illegaal uit te strooien, maar dat is ook weer zo wat.
Die vraag voor meneer pastoor; stel die toch maar eens. Hoogst intrigerend wat daar het antwoord op is.
vandaag ga ik van alles kunnen