Eten
alle pijlers
wat serveren jullie bij de thee/koffie
zondag 31 juli 2016 om 15:00
quote:YellowDiamond schreef op 31 juli 2016 @ 14:50:
[...]
O ja vruchtenbowl en voor de oudere dames een advocaatje met slagroom en voor de mannen bier,glaasje jenever/beerenburg..
Mannen een sigaar erbij en voor de vrouwen stonden er glaasjes sigaretten op tafel. Ze rookten wat af, wat ik me nog kan herineren wij als kinderen kregen kaas worstjes en van die aardbeien snoepjes in folie.
[...]
O ja vruchtenbowl en voor de oudere dames een advocaatje met slagroom en voor de mannen bier,glaasje jenever/beerenburg..
Mannen een sigaar erbij en voor de vrouwen stonden er glaasjes sigaretten op tafel. Ze rookten wat af, wat ik me nog kan herineren wij als kinderen kregen kaas worstjes en van die aardbeien snoepjes in folie.
zondag 31 juli 2016 om 15:00
quote:Ttass28 schreef op 31 juli 2016 @ 14:57:
mijn overgroot oma (nederlandse) die had de oorlog meegemaakt en daar mocht je 1 koekje pakken en een glaasje limonade. Als je dorst had moest je water pakken. En de koektrommel ging weer in de kast. Maar dat begrijp ik oma heeft de oorlog meegemaakt.Ik vind dat eerder calvinistisch klinken. Bij mijn ene oma werd ook alles afgepast, bij de ander niet. En ze hadden allebei dezelfde oorlog meegemaakt.
mijn overgroot oma (nederlandse) die had de oorlog meegemaakt en daar mocht je 1 koekje pakken en een glaasje limonade. Als je dorst had moest je water pakken. En de koektrommel ging weer in de kast. Maar dat begrijp ik oma heeft de oorlog meegemaakt.Ik vind dat eerder calvinistisch klinken. Bij mijn ene oma werd ook alles afgepast, bij de ander niet. En ze hadden allebei dezelfde oorlog meegemaakt.
zondag 31 juli 2016 om 15:00
Vroeger, tot in de jaren Zestig van de vorige eeuw, aten alle Nederlanders ongeveer hetzelfde. De een wat Franser dan de ander, maar het was allemaal algemeen bekende kost. Er waren een paar kookboeken, waar al die Nederlandse gerechten in beschreven stonden.
De boodschappen deden we in de buurt bij de melkboer, de slager, de kruidenier en de groenteboer. Die verkochten alles wat we nodig hadden. Magnetrons of stoomovens waren onbekend en vrijwel niemand had een ijskast. Ieder seizoen bracht zijn eigen groenten en fruit. Aardbeien in de zomer, spruitjes en boerenkool na de eerste vorst. En er waren altijd aardappels.Echte Nederlandse dagelijkse kost associëren we met aardappels. Alsof die hier sinds mensenheugenis gegeten worden. Maar zoals u ongetwijfeld weet, is dat niet zo. De Hollandse Pot is een recente uitvinding van nog geen 150 jaar oud. Uw voorouders aten - als het Nederlanders waren tenminste –ze zelden. Brood was hun basisvoedsel. Rond 1550 namen Spanjaarden de eerste Inca knollen vanuit Peru naar Europa. Pas in de 18de eeuw werden ze in ons land geteeld voor consumptie en het duurde tot ver in de 19de eeuw voordat de aardappel volksvoedsel nr. 1 werd.
Hoe kon die rijke 17de eeuwse keuken veranderen in wat we nu, ook wel smalend, de De Hollandse Pot noemen?
Is dat puur een gevolg geweest van de economische achteruitgang waardoor de Nederlander armer werd en exotische producten onbetaalbaar?
Nee, er zijn meerdere oorzaken aan te wijzen.
Allereerst de invloed van de kerk. Voordat de strijd tussen katholieken en protestanten ontbrandde in de 16de eeuw, had de kerk al flinke invloed op de eetgewoonten van de Nederlanders. Christelijk eten betekende in de praktijk óf uitbundig eten óf vasten. Een jaar had ruim 150 vastendagen, waaronder alle vrijdagen en zaterdagen en de 40 dagen tussen Aswoensdag en Pasen. Dan waren vlees, boter, kaas en eieren verboden en at men alleen brood, groenten en vis. Zo bestond er een gezond evenwicht tussen ongegeneerd schransen en zelfdicipline.
Daarnaast publiceerden medici invloedrijke boeken over gezondheid in relatie tot eten. Een populair boek was dokter Van Beverwijck ’ s Schat der Gesontheit, waarin hij vooral pleitte voor minder eten, goed voor lichaam én geest.
Voedseltaboe’s zoals de joden en moslims hanteerden, kende men nog niet, maar het was ongebruikelijk om kaas en boter te combineren. Zalm makreel, poon en mosselen werden beschouwd als armeluisvoedsel waar niemand graag veel van at.
In de loop van de17de eeuw klonk de roep om matiging en soberheid vanuit orthodox calvinistische hoek steeds luider. Dan ontstaan er ook ideeën over goede en foute spijzen, voedseltaboe’s. De kerk waarschuwde tegen het eten van exotische producten vanwege hun heidense (islamitische) oorsprong. De duivelse smaken en geuren bedwelmden de geest en en zetten aan tot zondige gedachten. Er moesten vooral inheemse gewassen uit de eigen streek gegeten worden en geen producten uit verre landen. Dat had God zo bedacht en daar moest niet tegen gezondigd worden.
Het grootste kwaad zat volgens de kerk in suiker, rietsuiker.Door de Kruistochten had West-Europa het leren kennen. Aanvankelijk was het een duur specerij, maar in de loop van de 17de eeuw daalde de prijs zodat gerechten niet meer gezoet werden met honing, maar rijkelijk bestrooid met poedersuiker of bedekt met een dikke laag suikerglazuur. Denk aan de pastei van Pieter Claesz.
De internationale, geraffineerde keuken van de Gouden Eeuw maakte geleidelijk plaats voor een andere manier van eten en imponeren. De gerechten werden eenvoudiger en de aandacht werd verlegd van wat men at naar hoe men at. Eten werd meer en meer aan regels en rituelen gebonden. De hogere standen begonnen zich tafelmanieren aan te meten, geïnspireerd op de etiquette van de Russische, Franse en Italiaanse hoven, om zich te onderscheiden van het gewone volk. Daarvóór at iedereen met de handen, uit een gemeenschappelijke pot en dronk men bier of wijn uit een gemeenschappelijke beker. Het eigen bord wordt gangbaar in de hogere kringen. Eerst van hout, dan van tin, aardewerk of porselein. In de 18de eeuw verschijnen de eerste vorken naar Italiaans voorbeeld op tafel en het eten met mes en vork dateert uit het begin van de 20ste eeuw.
Ook het economische verschil tussen rijk en arm werd groter. Wie arm was kon zich steeds minder vers vlees, vis en zuivel veroorloven. De dagelijkse maaltijd van de armen bestond uit gezouten spek, panharing, gedroogde vis, wortels, knollen en roggebrood - tarwebrood was al te duur –, terwijl de elite zich wierp op de Franse ‘cuisine’, die zich tijdens en na de Franse Tijd (1795 – 1815) in Nederlandse keuken nestelde.
En de genadeklap kwam van de kook- en huishoudscholen die in de 19de eeuw opgericht werden door dames uit welgestelde kringen. Zij maakten zich zorgen over de bewoners van de inmiddels sterk verpauperde stadswijken.Vooral over de meisjes uit gezinnen van fabrieksarbeiders. Als je die zou leren hoe je van goedkope ingredienten een voedzame maaltijd kon maken, zonder onnodige specerijen, kruiden of andere smaakmakers, dan zou dat de gezondheid van het proletariaat ten goede komen. En dat was natuurlijk ook nodig voor het draaiende houden van de fabrieken.
De aardappel werd gezien als een goed alternatief voor het dure brood. De Nederlandse grond was geschikt om aardappels te telen en de voedingswaarde was groot door het hoge zetmeelgehalte .
Maar die arbeidersmeisjes gingen helemaal niet naar de kookscholen. Ze moesten zo snel mogelijk gaan werken om geld te verdienen.
Het waren vooral meisjes uit de middenklasse die de lessen gingen volgen. Zo verspreidde het eenvoudige en voedzame eten zich over de brede middenklasse, met de aardappel als basis voor de dagelijkse warme maaltijd.
En dat bleef hij heel lang, tot op de dag van vandaag is de geboren en getogen Nederlander nog verknocht aan zijn aardappel.Na de oorlog en de sobere jaren Vijftig veranderde Nederland ingrijpend en in hoog tempo, en daarmee ook de dagelijkse maaltijden. De welvaart steeg, evenals de mobiliteit en een grote stroom immigranten, uit alle hoeken van de wereld, kwam op gang.
Ze verbaasden zich allemaal over de sobere gerechten, het beperkte assortiment, de vaste etenstijden en de afgemeten porties. Hoe konden bewoners van zo'n welvarend land zo sober eten?
Rond 1910 woonden er enkele duizenden Chinezen in ons land. Ze werkten in de koopvaardij en vormden kleine gemeenschappen op Katendrecht in Rotterdam en de Nieuwmarkt buurt in Amsterdam. Daar werd echt Chinees gegeten. Maar door de crisis in de jaren ’30 gevolgd door de Tweede Wereldoorlog raakten ze massaal werkeloos en velen keerden terug naar China.
Een nieuwe golf Chinezen arriveerde ongeveer tegelijk met honderdduizenden Indische Nederlanders die hun land ontvluchtten vanwege de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog. Deze repatrianten werden over het hele land verspreid. De Chinezen zagen het gat in de markt en begonnen restaurants, waar ze behalve Chinese, ook Indische gerechten serveerden, op Chinese wijze bereid. Deze Chinees-Indische restaurants werden een succes, tot in de verste uithoeken van het land. En steeds meer Nederlanders die nooit in Indië geweest waren waagden zich naar binnen.
De drempel was laag, de porties groot en goedkoop en bovendien kon je ze meenemen en veilig thuis opeten. De 'afhaalchinees' was voor de meeste Nederlanders de eerste kennismaking met exotisch eten. In feite serveerde de chinees een compromis van Indonesische, Chinese en Nederlandse smaken.De afhaal-loempia is groter en dikker dan de echte Chinese en de bami 'speciaal' is vooral Nederlands vanwege het spiegelei bovenop.
De Chinees dankte zijn groeiende populariteit ook aan het geboden gemak. Onverwacht bezoek kon normaliter nooit meeëten vanwege de afgemeten porties. Maar dankzij de afhaal-chinees werd deze ongastvrije gewoonte af en toe doorbroken. Vooral op zondag. Dan trokken de mannen erop uit en keerden terug met bakken vol nasi en bami, babi pangang en andere populaire chinees-indische gerechten, ruim voldoende voor iedereen. Kroepoek was gratis, evenals de sambal die op verzoek in aparte plastic zakjes bijgeleverd werd. ('sambal bij?'). Het witte inpakpapier deed dienst als tafelkleed, de plastic bakken fungeerden als schalen en alles kon na gebruik de vuilnisbak in. Geen gedoe in de keuken, geen afwas, wat een zondagsfeest.
De Indische en Chinese keuken werd opgenomen in de Nederlandse eetcultuur. Met als hoogtepunt de Indische rijsttafel, volgens alle reisgidsen typisch Nederlands en een MUST voor de buitenlandse bezoeker
Tot nu is dit een vrij overzichtelijk verhaal, hoop ik. Maar naarmate we het hier en nu naderen wordt het ingewikkelder.
Welke invloed heeft de immigratie vanaf de jaren Zestig en Zeventig op de Nederlandse eetcultuur?
Na de Chinezen en Indische Nederlanders volgden nieuwe groepen immigranten uit landen rond de Middellandse Zee, uit de Antillen en Suriname, uit Afrikaanse landen, uit het Midden-Oosten en Oost-Europa. Dat is u niet ontgaan.
Belangrijk is dat deze immigratie in korte tijd een radicale verandering veroorzaakte in de grote steden. Vooral in de binnenstad van Rotterdam was dit zichtbaar. Autochtone Rotterdammers vertrokken uit hun donkere portiekwoningen naar frisse nieuwbouwwoningen in de buitenwijken en migranten uit alle hoeken van de wereld kropen in de vrijgekomen huizen in de binnenstad.Het aantal inwoners bleef daardoor ongeveer gelijk, maar de bevolkings samenstelling werd compleet anders. Inmiddels bestaat de bevolking in de Nederlandse steden, niet alleen in Rotterdam, voor bijna 50% uit immigranten van de eerste, tweede en inmiddels ook derde generatie.
Welke gevolgen heeft dit voor de Nederlandse eetcultuur? In hoeverre beïnvloeden al die verschillende eetculturen elkaar? Is er een wisselwerking gaande? Worden al die nieuwe smaken net zo makkelijk opgenomen als die van de Chinese en Indische immigranten van vlak na de oorlog?
Terwijl de nieuwe bewoners in de steden kwamen wonen, verdween de autochtone middenstand uit de buurten. De Nederlandse groenteboer, slager en melkboer werden weggeconcurreerd door de supermarkten. Winkelpanden en oude garages werden overgenomen door Turkse, Marokkaanse en Hindoestaanse middenstanders die importproducten uit hun eigen land gingen verkopen.Aanvankelijk was het assortiment afgestemd op de eigen gemeenschap, maar inmiddels hebben veel ondernemers het aanbod aangepast aan de multiculturele bevolking in de wijk.
De Turkse en Marokkaanse bakkers verkopen nu ook Surinaamse broodjes, voorgesneden volkorenbrood en fototaarten; de Turkse groenteboer heeft zijn assortiment uitgebreid met zoete aardappels, mango’s en andijvie. De Marokkaanse slager verkoopt halal vlees voor de islamitische klandizie, maar ook lopers (kippenvoeten) en gerookte kippen voor Surinamers. En zijn neef de visboer wint eenprijs voor zijn nieuwe haring onder een slinger van rood-wit-blauwe vlaggetjes.
Kaapverdianen genieten van de erwtensoep bij de HEMA, omdat die lijkt op hun eigen, nationale gerecht cachupa. Turken hebben inmiddels de Chinese peer en de zoete aardappel ontdekt die ze Surinaamse aardappel noemen
En dat is de situatie van nu: alle ingrediënten ter wereld zijn te koop in Nederland, nog meer en wellicht van betere kwaliteit dan in onze Gouden Eeuw, maar ze komen niet samen in gerechten die alle Nederlanders kennen en maken.
Zoals dat bijvoorbeeld wel in de Surinaamse keuken is gebeurd. Surinaams eten is een interessante mengeling van Afrikaanse, Indiaanse, Joodse, Indiase, Chinese, Javaanse en Nederlandsekeukens. In een tijdsbestek van ongeveer 100 jaar zijn alle Surinaamse bevolkingsgroepen met elkaar verenigd in gerechten als pom, roti en bb met r (bruine bonen met rijst).
In Nederland is deze culinaire integratie nog niet of nauwelijks op gang gekomen.. En misschien gebeurt dat ook nooit. Daar kom ik zo op terug.
Maar toch is De Hollandse Pot met aardappels, groente en vlees, al lang niet meer het enige dagelijkse voedsel van de autochtone Nederlander. ‘Alweer Thais’, klaagde een man onlangs tegen zijn vrouw bij Albert Heyn, “hadden we gisteren ook al”. De geboren en getogen Nederlander heeft wel degelijk de smaak van verandering te pakken. In verre landen vindt je altijd in kleine eethuisjes in achterafstraatjes een groepje Nederlanders, op zoek naar de meest authentieke en lokale gerechten.
En thuis eet hij net zo makkelijk Spaans als Mexicaans als Thais of andere gerechten uit de internationale keuken.
Maar – en dat is het bijzondere – de ingrediënten daarvoor koopt hij of zij niet bij de Surinaamse, Chinese, Turkse of Marokkaanse winkels.
De uitheemse kost komt via een andere omweg op zijn bord. Die is afkomstig uit de supermarkt, bijvoorbeeld als kant en klaar gemaksproduct…
…uit een doos van de firma Knorr . En als de autochtoon een Marokkaanse couscous wil maken, dan gaat hij niet te rade bij de buren, maar koopt hij een Marokkaans kookboek of googlet op internet naar een recept.
De Nederlander bestaat niet meer en de Nederlandse keuken van alle Nederlanders ook niet. Van één grote culinaire samensmelting is geen sprake.
Binnenshuis, achter de voordeur heersen de tradities en codes van de eigen gemeenschap. Natuurlijk. Je eigen voedsel, alles wat met de paplepel naar binnen is gegoten, is, samen met je moedertaal, je sterkste band met je eigen cultuur, je identiteit. En gelukkig maar. Het houdt de culinaire diversiteit in stand.
En het recept voor stamppot andijvie zit heel terecht NIET in het inburgeringspakket.
Tot slot, mijn tijd zit erop, nog iets over de toekomst van onze dagelijkse maaltijd .
Gaan we allemaal uiteindelijk over op de dozen uit de wereldkeuken van Knorr?
Ik denk van niet. Hoe dichter we op elkaar zitten, des te groter wordt de behoefte aan onderscheiding.
Maar ook: Hoe verder de individualisering doorzet en familiebanden losser worden, des te zeldzamer wordt de gezamenlijke maaltijd als dagelijks terugkerende vanzelfsprekendheid.Die gezamenlijke maaltijd, de sociale gebeurtenis bij uitstek waar eettradities aan nieuwe generaties doorgegeven worden, staat onder druk. Er wordt minder gekookt dan vroeger, minder vaak samen gegeten en de vaste etenstijden verdwijnen. Vooral in de stad.
Het eten van de toekomst ligt op straat. Daar ontstaat een opmerkelijke uniformiteit op eetgebied.
In de anonimiteit van de openbare ruimte gaat iedereen, individueel, culinair vreemd. Daar kan je eten wat, hoe, met wie je wil, 24 uur per dag, goedkoop of duur, gezond of ongezond, veel of weinig. Los van paplepels en culinaire roots. Turkse of Italiaanse pizza, Vietnamese loempia , Surinaamse roti , Libanese falafel, Febo kroket en patatje oorlog eten ALLE Nederlanders, uit alle culturen, op alle momenten van de dag en steeds vaker in plaats van een zelfgemaakte maaltijd thuis.
Streetfood is het interculturele voedsel bij uitstek dat alle Nederlanders met elkaar verbindt.
Om te eindigen een mooi voorbeeld van streetfood waarin verschillende eetculturen samenkomen:
Deze bakker knipt geen haren, maar verkoopt kapsalon.
We weten precies waar en wanneer de kapsalon is ontstaan, waarom hij zo heet en wie hem het eerst gegeten heeft.
Ik zou u het verhaal graag vertellen, maar de tijd is om.In het kort: Kapsalon ontstond een paar jaar geleden in een Rotterdamse shoarmazaak en heeft inmiddels alle hoeken van ons land bereikt. De meeste kans maak je in de buurt van een station. Ook in België, in Antwerpen is de eerste kapsalon gesignaleerd.
De boodschappen deden we in de buurt bij de melkboer, de slager, de kruidenier en de groenteboer. Die verkochten alles wat we nodig hadden. Magnetrons of stoomovens waren onbekend en vrijwel niemand had een ijskast. Ieder seizoen bracht zijn eigen groenten en fruit. Aardbeien in de zomer, spruitjes en boerenkool na de eerste vorst. En er waren altijd aardappels.Echte Nederlandse dagelijkse kost associëren we met aardappels. Alsof die hier sinds mensenheugenis gegeten worden. Maar zoals u ongetwijfeld weet, is dat niet zo. De Hollandse Pot is een recente uitvinding van nog geen 150 jaar oud. Uw voorouders aten - als het Nederlanders waren tenminste –ze zelden. Brood was hun basisvoedsel. Rond 1550 namen Spanjaarden de eerste Inca knollen vanuit Peru naar Europa. Pas in de 18de eeuw werden ze in ons land geteeld voor consumptie en het duurde tot ver in de 19de eeuw voordat de aardappel volksvoedsel nr. 1 werd.
Hoe kon die rijke 17de eeuwse keuken veranderen in wat we nu, ook wel smalend, de De Hollandse Pot noemen?
Is dat puur een gevolg geweest van de economische achteruitgang waardoor de Nederlander armer werd en exotische producten onbetaalbaar?
Nee, er zijn meerdere oorzaken aan te wijzen.
Allereerst de invloed van de kerk. Voordat de strijd tussen katholieken en protestanten ontbrandde in de 16de eeuw, had de kerk al flinke invloed op de eetgewoonten van de Nederlanders. Christelijk eten betekende in de praktijk óf uitbundig eten óf vasten. Een jaar had ruim 150 vastendagen, waaronder alle vrijdagen en zaterdagen en de 40 dagen tussen Aswoensdag en Pasen. Dan waren vlees, boter, kaas en eieren verboden en at men alleen brood, groenten en vis. Zo bestond er een gezond evenwicht tussen ongegeneerd schransen en zelfdicipline.
Daarnaast publiceerden medici invloedrijke boeken over gezondheid in relatie tot eten. Een populair boek was dokter Van Beverwijck ’ s Schat der Gesontheit, waarin hij vooral pleitte voor minder eten, goed voor lichaam én geest.
Voedseltaboe’s zoals de joden en moslims hanteerden, kende men nog niet, maar het was ongebruikelijk om kaas en boter te combineren. Zalm makreel, poon en mosselen werden beschouwd als armeluisvoedsel waar niemand graag veel van at.
In de loop van de17de eeuw klonk de roep om matiging en soberheid vanuit orthodox calvinistische hoek steeds luider. Dan ontstaan er ook ideeën over goede en foute spijzen, voedseltaboe’s. De kerk waarschuwde tegen het eten van exotische producten vanwege hun heidense (islamitische) oorsprong. De duivelse smaken en geuren bedwelmden de geest en en zetten aan tot zondige gedachten. Er moesten vooral inheemse gewassen uit de eigen streek gegeten worden en geen producten uit verre landen. Dat had God zo bedacht en daar moest niet tegen gezondigd worden.
Het grootste kwaad zat volgens de kerk in suiker, rietsuiker.Door de Kruistochten had West-Europa het leren kennen. Aanvankelijk was het een duur specerij, maar in de loop van de 17de eeuw daalde de prijs zodat gerechten niet meer gezoet werden met honing, maar rijkelijk bestrooid met poedersuiker of bedekt met een dikke laag suikerglazuur. Denk aan de pastei van Pieter Claesz.
De internationale, geraffineerde keuken van de Gouden Eeuw maakte geleidelijk plaats voor een andere manier van eten en imponeren. De gerechten werden eenvoudiger en de aandacht werd verlegd van wat men at naar hoe men at. Eten werd meer en meer aan regels en rituelen gebonden. De hogere standen begonnen zich tafelmanieren aan te meten, geïnspireerd op de etiquette van de Russische, Franse en Italiaanse hoven, om zich te onderscheiden van het gewone volk. Daarvóór at iedereen met de handen, uit een gemeenschappelijke pot en dronk men bier of wijn uit een gemeenschappelijke beker. Het eigen bord wordt gangbaar in de hogere kringen. Eerst van hout, dan van tin, aardewerk of porselein. In de 18de eeuw verschijnen de eerste vorken naar Italiaans voorbeeld op tafel en het eten met mes en vork dateert uit het begin van de 20ste eeuw.
Ook het economische verschil tussen rijk en arm werd groter. Wie arm was kon zich steeds minder vers vlees, vis en zuivel veroorloven. De dagelijkse maaltijd van de armen bestond uit gezouten spek, panharing, gedroogde vis, wortels, knollen en roggebrood - tarwebrood was al te duur –, terwijl de elite zich wierp op de Franse ‘cuisine’, die zich tijdens en na de Franse Tijd (1795 – 1815) in Nederlandse keuken nestelde.
En de genadeklap kwam van de kook- en huishoudscholen die in de 19de eeuw opgericht werden door dames uit welgestelde kringen. Zij maakten zich zorgen over de bewoners van de inmiddels sterk verpauperde stadswijken.Vooral over de meisjes uit gezinnen van fabrieksarbeiders. Als je die zou leren hoe je van goedkope ingredienten een voedzame maaltijd kon maken, zonder onnodige specerijen, kruiden of andere smaakmakers, dan zou dat de gezondheid van het proletariaat ten goede komen. En dat was natuurlijk ook nodig voor het draaiende houden van de fabrieken.
De aardappel werd gezien als een goed alternatief voor het dure brood. De Nederlandse grond was geschikt om aardappels te telen en de voedingswaarde was groot door het hoge zetmeelgehalte .
Maar die arbeidersmeisjes gingen helemaal niet naar de kookscholen. Ze moesten zo snel mogelijk gaan werken om geld te verdienen.
Het waren vooral meisjes uit de middenklasse die de lessen gingen volgen. Zo verspreidde het eenvoudige en voedzame eten zich over de brede middenklasse, met de aardappel als basis voor de dagelijkse warme maaltijd.
En dat bleef hij heel lang, tot op de dag van vandaag is de geboren en getogen Nederlander nog verknocht aan zijn aardappel.Na de oorlog en de sobere jaren Vijftig veranderde Nederland ingrijpend en in hoog tempo, en daarmee ook de dagelijkse maaltijden. De welvaart steeg, evenals de mobiliteit en een grote stroom immigranten, uit alle hoeken van de wereld, kwam op gang.
Ze verbaasden zich allemaal over de sobere gerechten, het beperkte assortiment, de vaste etenstijden en de afgemeten porties. Hoe konden bewoners van zo'n welvarend land zo sober eten?
Rond 1910 woonden er enkele duizenden Chinezen in ons land. Ze werkten in de koopvaardij en vormden kleine gemeenschappen op Katendrecht in Rotterdam en de Nieuwmarkt buurt in Amsterdam. Daar werd echt Chinees gegeten. Maar door de crisis in de jaren ’30 gevolgd door de Tweede Wereldoorlog raakten ze massaal werkeloos en velen keerden terug naar China.
Een nieuwe golf Chinezen arriveerde ongeveer tegelijk met honderdduizenden Indische Nederlanders die hun land ontvluchtten vanwege de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog. Deze repatrianten werden over het hele land verspreid. De Chinezen zagen het gat in de markt en begonnen restaurants, waar ze behalve Chinese, ook Indische gerechten serveerden, op Chinese wijze bereid. Deze Chinees-Indische restaurants werden een succes, tot in de verste uithoeken van het land. En steeds meer Nederlanders die nooit in Indië geweest waren waagden zich naar binnen.
De drempel was laag, de porties groot en goedkoop en bovendien kon je ze meenemen en veilig thuis opeten. De 'afhaalchinees' was voor de meeste Nederlanders de eerste kennismaking met exotisch eten. In feite serveerde de chinees een compromis van Indonesische, Chinese en Nederlandse smaken.De afhaal-loempia is groter en dikker dan de echte Chinese en de bami 'speciaal' is vooral Nederlands vanwege het spiegelei bovenop.
De Chinees dankte zijn groeiende populariteit ook aan het geboden gemak. Onverwacht bezoek kon normaliter nooit meeëten vanwege de afgemeten porties. Maar dankzij de afhaal-chinees werd deze ongastvrije gewoonte af en toe doorbroken. Vooral op zondag. Dan trokken de mannen erop uit en keerden terug met bakken vol nasi en bami, babi pangang en andere populaire chinees-indische gerechten, ruim voldoende voor iedereen. Kroepoek was gratis, evenals de sambal die op verzoek in aparte plastic zakjes bijgeleverd werd. ('sambal bij?'). Het witte inpakpapier deed dienst als tafelkleed, de plastic bakken fungeerden als schalen en alles kon na gebruik de vuilnisbak in. Geen gedoe in de keuken, geen afwas, wat een zondagsfeest.
De Indische en Chinese keuken werd opgenomen in de Nederlandse eetcultuur. Met als hoogtepunt de Indische rijsttafel, volgens alle reisgidsen typisch Nederlands en een MUST voor de buitenlandse bezoeker
Tot nu is dit een vrij overzichtelijk verhaal, hoop ik. Maar naarmate we het hier en nu naderen wordt het ingewikkelder.
Welke invloed heeft de immigratie vanaf de jaren Zestig en Zeventig op de Nederlandse eetcultuur?
Na de Chinezen en Indische Nederlanders volgden nieuwe groepen immigranten uit landen rond de Middellandse Zee, uit de Antillen en Suriname, uit Afrikaanse landen, uit het Midden-Oosten en Oost-Europa. Dat is u niet ontgaan.
Belangrijk is dat deze immigratie in korte tijd een radicale verandering veroorzaakte in de grote steden. Vooral in de binnenstad van Rotterdam was dit zichtbaar. Autochtone Rotterdammers vertrokken uit hun donkere portiekwoningen naar frisse nieuwbouwwoningen in de buitenwijken en migranten uit alle hoeken van de wereld kropen in de vrijgekomen huizen in de binnenstad.Het aantal inwoners bleef daardoor ongeveer gelijk, maar de bevolkings samenstelling werd compleet anders. Inmiddels bestaat de bevolking in de Nederlandse steden, niet alleen in Rotterdam, voor bijna 50% uit immigranten van de eerste, tweede en inmiddels ook derde generatie.
Welke gevolgen heeft dit voor de Nederlandse eetcultuur? In hoeverre beïnvloeden al die verschillende eetculturen elkaar? Is er een wisselwerking gaande? Worden al die nieuwe smaken net zo makkelijk opgenomen als die van de Chinese en Indische immigranten van vlak na de oorlog?
Terwijl de nieuwe bewoners in de steden kwamen wonen, verdween de autochtone middenstand uit de buurten. De Nederlandse groenteboer, slager en melkboer werden weggeconcurreerd door de supermarkten. Winkelpanden en oude garages werden overgenomen door Turkse, Marokkaanse en Hindoestaanse middenstanders die importproducten uit hun eigen land gingen verkopen.Aanvankelijk was het assortiment afgestemd op de eigen gemeenschap, maar inmiddels hebben veel ondernemers het aanbod aangepast aan de multiculturele bevolking in de wijk.
De Turkse en Marokkaanse bakkers verkopen nu ook Surinaamse broodjes, voorgesneden volkorenbrood en fototaarten; de Turkse groenteboer heeft zijn assortiment uitgebreid met zoete aardappels, mango’s en andijvie. De Marokkaanse slager verkoopt halal vlees voor de islamitische klandizie, maar ook lopers (kippenvoeten) en gerookte kippen voor Surinamers. En zijn neef de visboer wint eenprijs voor zijn nieuwe haring onder een slinger van rood-wit-blauwe vlaggetjes.
Kaapverdianen genieten van de erwtensoep bij de HEMA, omdat die lijkt op hun eigen, nationale gerecht cachupa. Turken hebben inmiddels de Chinese peer en de zoete aardappel ontdekt die ze Surinaamse aardappel noemen
En dat is de situatie van nu: alle ingrediënten ter wereld zijn te koop in Nederland, nog meer en wellicht van betere kwaliteit dan in onze Gouden Eeuw, maar ze komen niet samen in gerechten die alle Nederlanders kennen en maken.
Zoals dat bijvoorbeeld wel in de Surinaamse keuken is gebeurd. Surinaams eten is een interessante mengeling van Afrikaanse, Indiaanse, Joodse, Indiase, Chinese, Javaanse en Nederlandsekeukens. In een tijdsbestek van ongeveer 100 jaar zijn alle Surinaamse bevolkingsgroepen met elkaar verenigd in gerechten als pom, roti en bb met r (bruine bonen met rijst).
In Nederland is deze culinaire integratie nog niet of nauwelijks op gang gekomen.. En misschien gebeurt dat ook nooit. Daar kom ik zo op terug.
Maar toch is De Hollandse Pot met aardappels, groente en vlees, al lang niet meer het enige dagelijkse voedsel van de autochtone Nederlander. ‘Alweer Thais’, klaagde een man onlangs tegen zijn vrouw bij Albert Heyn, “hadden we gisteren ook al”. De geboren en getogen Nederlander heeft wel degelijk de smaak van verandering te pakken. In verre landen vindt je altijd in kleine eethuisjes in achterafstraatjes een groepje Nederlanders, op zoek naar de meest authentieke en lokale gerechten.
En thuis eet hij net zo makkelijk Spaans als Mexicaans als Thais of andere gerechten uit de internationale keuken.
Maar – en dat is het bijzondere – de ingrediënten daarvoor koopt hij of zij niet bij de Surinaamse, Chinese, Turkse of Marokkaanse winkels.
De uitheemse kost komt via een andere omweg op zijn bord. Die is afkomstig uit de supermarkt, bijvoorbeeld als kant en klaar gemaksproduct…
…uit een doos van de firma Knorr . En als de autochtoon een Marokkaanse couscous wil maken, dan gaat hij niet te rade bij de buren, maar koopt hij een Marokkaans kookboek of googlet op internet naar een recept.
De Nederlander bestaat niet meer en de Nederlandse keuken van alle Nederlanders ook niet. Van één grote culinaire samensmelting is geen sprake.
Binnenshuis, achter de voordeur heersen de tradities en codes van de eigen gemeenschap. Natuurlijk. Je eigen voedsel, alles wat met de paplepel naar binnen is gegoten, is, samen met je moedertaal, je sterkste band met je eigen cultuur, je identiteit. En gelukkig maar. Het houdt de culinaire diversiteit in stand.
En het recept voor stamppot andijvie zit heel terecht NIET in het inburgeringspakket.
Tot slot, mijn tijd zit erop, nog iets over de toekomst van onze dagelijkse maaltijd .
Gaan we allemaal uiteindelijk over op de dozen uit de wereldkeuken van Knorr?
Ik denk van niet. Hoe dichter we op elkaar zitten, des te groter wordt de behoefte aan onderscheiding.
Maar ook: Hoe verder de individualisering doorzet en familiebanden losser worden, des te zeldzamer wordt de gezamenlijke maaltijd als dagelijks terugkerende vanzelfsprekendheid.Die gezamenlijke maaltijd, de sociale gebeurtenis bij uitstek waar eettradities aan nieuwe generaties doorgegeven worden, staat onder druk. Er wordt minder gekookt dan vroeger, minder vaak samen gegeten en de vaste etenstijden verdwijnen. Vooral in de stad.
Het eten van de toekomst ligt op straat. Daar ontstaat een opmerkelijke uniformiteit op eetgebied.
In de anonimiteit van de openbare ruimte gaat iedereen, individueel, culinair vreemd. Daar kan je eten wat, hoe, met wie je wil, 24 uur per dag, goedkoop of duur, gezond of ongezond, veel of weinig. Los van paplepels en culinaire roots. Turkse of Italiaanse pizza, Vietnamese loempia , Surinaamse roti , Libanese falafel, Febo kroket en patatje oorlog eten ALLE Nederlanders, uit alle culturen, op alle momenten van de dag en steeds vaker in plaats van een zelfgemaakte maaltijd thuis.
Streetfood is het interculturele voedsel bij uitstek dat alle Nederlanders met elkaar verbindt.
Om te eindigen een mooi voorbeeld van streetfood waarin verschillende eetculturen samenkomen:
Deze bakker knipt geen haren, maar verkoopt kapsalon.
We weten precies waar en wanneer de kapsalon is ontstaan, waarom hij zo heet en wie hem het eerst gegeten heeft.
Ik zou u het verhaal graag vertellen, maar de tijd is om.In het kort: Kapsalon ontstond een paar jaar geleden in een Rotterdamse shoarmazaak en heeft inmiddels alle hoeken van ons land bereikt. De meeste kans maak je in de buurt van een station. Ook in België, in Antwerpen is de eerste kapsalon gesignaleerd.
Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.
zondag 31 juli 2016 om 15:01
quote:Elisabeth1988 schreef op 31 juli 2016 @ 14:58:
[...]
Al mijn opa's en oma's hebben ook de oorlog meegemaakt en juist om die reden werd daar altijd alles uit de kast gehaald
Dit.
Wij moesten ook altijd eerst het lekkers opeten want dan was dat maar op als de bom viel.
Altijd 3 en soms zelfs 4 gangen als we daar aten en hele dag werd je volgepropt op feestjes.
Van mij hoeft dat ook weer niet.
[...]
Al mijn opa's en oma's hebben ook de oorlog meegemaakt en juist om die reden werd daar altijd alles uit de kast gehaald
Dit.
Wij moesten ook altijd eerst het lekkers opeten want dan was dat maar op als de bom viel.
Altijd 3 en soms zelfs 4 gangen als we daar aten en hele dag werd je volgepropt op feestjes.
Van mij hoeft dat ook weer niet.
zondag 31 juli 2016 om 15:02
quote:LunaLoona schreef op 31 juli 2016 @ 14:56:
[...]
Dat klinkt heel gezellig, Elisabeth!
Ja, het is ook veel leuker voor mij want dan ben ik niet de hele tijd bezig met zorgen voor iedereen maar heb je gewoon tijd om ongedwongen met elkaar te kletsen.
Dat heen en weer geren om iedereen maar de hele tijd van drankjes te voorzien, word ik stikzenuwachtig van.
Bezoek doet ook vaak de afwas als dank voor de gastvrijheid, vet goed systeem
[...]
Dat klinkt heel gezellig, Elisabeth!
Ja, het is ook veel leuker voor mij want dan ben ik niet de hele tijd bezig met zorgen voor iedereen maar heb je gewoon tijd om ongedwongen met elkaar te kletsen.
Dat heen en weer geren om iedereen maar de hele tijd van drankjes te voorzien, word ik stikzenuwachtig van.
Bezoek doet ook vaak de afwas als dank voor de gastvrijheid, vet goed systeem
zondag 31 juli 2016 om 15:02
quote:kers schreef op 31 juli 2016 @ 14:55:
Waar schrijf ik dan dat alle Belgen patat eten?
Over Belgen schrijf ik niks, dus je reageert niet op 'wat ik schrijf' daarmee.
En dat alle Nederlanders zunig zijn wat betreft traktaties bij de thee is ook niet wat ik als mijn mening verkondig. Ik schrijf letterlijk dat we erom bekend staan.
Wel goed lezen!
Nu suggereer je wel degelijk dat ik denk dat ook 'alle Belgen patat eten'. En dat is volgens jou "gewoon niet zo heel slim als je denkt dat dat soort dingen opgaan voor iedereen [dat zou ik dus denken volgens jou; terwijl ik schrijf dat we erom bekend staan] en dat dat soort dingen niet onderhevig is aan tijd [ook daar zou ik dan van overtuigd zijn, in jouw ogen: maar waar schrijf ik dat?]."
Jammer want toch staan we er om bekend!
Waar schrijf ik dan dat alle Belgen patat eten?
Over Belgen schrijf ik niks, dus je reageert niet op 'wat ik schrijf' daarmee.
En dat alle Nederlanders zunig zijn wat betreft traktaties bij de thee is ook niet wat ik als mijn mening verkondig. Ik schrijf letterlijk dat we erom bekend staan.
Wel goed lezen!
Nu suggereer je wel degelijk dat ik denk dat ook 'alle Belgen patat eten'. En dat is volgens jou "gewoon niet zo heel slim als je denkt dat dat soort dingen opgaan voor iedereen [dat zou ik dus denken volgens jou; terwijl ik schrijf dat we erom bekend staan] en dat dat soort dingen niet onderhevig is aan tijd [ook daar zou ik dan van overtuigd zijn, in jouw ogen: maar waar schrijf ik dat?]."
Jammer want toch staan we er om bekend!
Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.
zondag 31 juli 2016 om 15:03
quote:lindaatje1960 schreef op 31 juli 2016 @ 14:58:
[...]
Wat een onzin. Ik herken het ook totaal niet niet.
Dat met een klap dichtsmijten niet direct, maar 1 of 2 koekjes en dan gaat 't pak terug de kast in herken ik toch écht wel.
Of bij 4 man op bezoek 8 speculaasjes op een bordje op tafel.
Mij maakt het niet uit. Ieder geeft wat hij wil.
[...]
Wat een onzin. Ik herken het ook totaal niet niet.
Dat met een klap dichtsmijten niet direct, maar 1 of 2 koekjes en dan gaat 't pak terug de kast in herken ik toch écht wel.
Of bij 4 man op bezoek 8 speculaasjes op een bordje op tafel.
Mij maakt het niet uit. Ieder geeft wat hij wil.
zondag 31 juli 2016 om 15:03
Bij mijn oma en opa, ook oorlog meegemaakt, lagen de woonkamerkasten VOL met lekkers. Echt ongelooflijk wat daar ingekocht werd, was alsof oma altijd dacht dat er een nieuwe oorlog zou uitbreken en ze te weinig of niets in huis zou hebben om te overleven.
Nadeel was dan wel dat al die lekkernijen steevast ver over de datum bleken. Werden wel gewoon gereserveerd indien bezoek kwam.
Was namelijk tevens van mening dat met eten niet geknoeid of onbezonnen diende te worden omgegaan en dat een artikel over de datum zorgde voor een prima weerstand.
Heb ik dus ook zo overgenomen. Een pak yoghurt of vla in de koelkast over de datum? Een reep chocolade of een pak koekjes over de datum? Na check en indien akkoord bevonden gaat dat gewoon gegeten worden.
Niet met vlees of vis etc. Wel met voorverpakte houdbare zaken.
Nadeel was dan wel dat al die lekkernijen steevast ver over de datum bleken. Werden wel gewoon gereserveerd indien bezoek kwam.
Was namelijk tevens van mening dat met eten niet geknoeid of onbezonnen diende te worden omgegaan en dat een artikel over de datum zorgde voor een prima weerstand.
Heb ik dus ook zo overgenomen. Een pak yoghurt of vla in de koelkast over de datum? Een reep chocolade of een pak koekjes over de datum? Na check en indien akkoord bevonden gaat dat gewoon gegeten worden.
Niet met vlees of vis etc. Wel met voorverpakte houdbare zaken.
zondag 31 juli 2016 om 15:06
quote:Troeteltje schreef op 31 juli 2016 @ 15:03:
Bij mijn oma en opa, ook oorlog meegemaakt, lagen de woonkamerkasten VOL met lekkers. Echt ongelooflijk wat daar ingekocht werd, was alsof oma altijd dacht dat er een nieuwe oorlog zou uitbreken en ze te weinig of niets in huis zou hebben om te overleven.
Nadeel was dan wel dat al die lekkernijen steevast ver over de datum bleken. Werden wel gewoon gereserveerd indien bezoek kwam.
Was namelijk tevens van mening dat met eten niet geknoeid of onbezonnen diende te worden omgegaan en dat een artikel over de datum zorgde voor een prima weerstand.
Heb ik dus ook zo overgenomen. Een pak yoghurt of vla in de koelkast over de datum? Een reep chocolade of een pak koekjes over de datum? Na check en indien akkoord bevonden gaat dat gewoon gegeten worden.
Niet met vlees of vis etc. Wel met voorverpakte houdbare zaken.Ja die volgestouwde kasten met spullen over de datum was bij mijn ene opa en oma ook zo. We kwamen er pas echt achter hoeveel ze hadden toen we het huis gingen opruimen. Bleek de kelder nokkievol te staan met honing en conserven etc. En jerrycans water ook.
Bij mijn oma en opa, ook oorlog meegemaakt, lagen de woonkamerkasten VOL met lekkers. Echt ongelooflijk wat daar ingekocht werd, was alsof oma altijd dacht dat er een nieuwe oorlog zou uitbreken en ze te weinig of niets in huis zou hebben om te overleven.
Nadeel was dan wel dat al die lekkernijen steevast ver over de datum bleken. Werden wel gewoon gereserveerd indien bezoek kwam.
Was namelijk tevens van mening dat met eten niet geknoeid of onbezonnen diende te worden omgegaan en dat een artikel over de datum zorgde voor een prima weerstand.
Heb ik dus ook zo overgenomen. Een pak yoghurt of vla in de koelkast over de datum? Een reep chocolade of een pak koekjes over de datum? Na check en indien akkoord bevonden gaat dat gewoon gegeten worden.
Niet met vlees of vis etc. Wel met voorverpakte houdbare zaken.Ja die volgestouwde kasten met spullen over de datum was bij mijn ene opa en oma ook zo. We kwamen er pas echt achter hoeveel ze hadden toen we het huis gingen opruimen. Bleek de kelder nokkievol te staan met honing en conserven etc. En jerrycans water ook.
zondag 31 juli 2016 om 15:08
quote:Mietrot schreef op 31 juli 2016 @ 15:03:
[...]
Dat met een klap dichtsmijten niet direct, maar 1 of 2 koekjes en dan gaat 't pak terug de kast in herken ik toch écht wel.
Of bij 4 man op bezoek 8 speculaasjes op een bordje op tafel.
Mij maakt het niet uit. Ieder geeft wat hij wil.
Ik ervaar dat niet zoals Kers aangeeft.
Want na de koffie met 2 koekjes komen er lekkere drankjes met lekkere hapjes.
Waarom zou ik een pak koeken naar binnen willen vreten? Is dat gezellig? Voor mij niet. Ik vind die opbouw van koffie met koekje en daarna drankjes met hapjes heel gezellig. Wat zou je nog meer willen?
[...]
Dat met een klap dichtsmijten niet direct, maar 1 of 2 koekjes en dan gaat 't pak terug de kast in herken ik toch écht wel.
Of bij 4 man op bezoek 8 speculaasjes op een bordje op tafel.
Mij maakt het niet uit. Ieder geeft wat hij wil.
Ik ervaar dat niet zoals Kers aangeeft.
Want na de koffie met 2 koekjes komen er lekkere drankjes met lekkere hapjes.
Waarom zou ik een pak koeken naar binnen willen vreten? Is dat gezellig? Voor mij niet. Ik vind die opbouw van koffie met koekje en daarna drankjes met hapjes heel gezellig. Wat zou je nog meer willen?
zondag 31 juli 2016 om 15:10
Wij halen lekkers voor bezoek in huis als we een feestje o.i.d. hebben. Dan is er ook volop alcohol in huis en hebben we altijd over. Voor de individu die 's middags een uurtje langskomt is er een breed aanbod aan non-alcoholische dranken, maar geen gebak of koekjes. Misschien dat we wel koekjes in huis hebben (toevallig), maar daar zal ik niet gauw aan denken. Hier is het niet standaard dat als je 'gewoon' op bezoek komt er allerlei dikmakende troep wordt aangeboden. Gezelligheid komt wat ons betreft voort uit de gast en gastheer, niet uit de snoepkast.
zondag 31 juli 2016 om 15:11
[quote]KingsAndQueens schreef op 31 juli 2016 @ 15:10:
Wij halen lekkers voor bezoek in huis als we een feestje o.i.d. hebben. Dan is er ook volop alcohol in huis en hebben we altijd over. Voor de individu die 's middags een uurtje langskomt is er een breed aanbod aan non-alcoholische dranken, maar geen gebak of koekjes. Misschien dat we wel koekjes in huis hebben (toevallig), maar daar zal ik niet gauw aan denken. Hier is het niet standaard dat als je 'gewoon' op bezoek komt er allerlei dikmakende troep wordt aangeboden. Gezelligheid komt wat ons betreft voort uit de gast en gastheer, niet uit de snoepkast.[/quote]
+ 1
Wij halen lekkers voor bezoek in huis als we een feestje o.i.d. hebben. Dan is er ook volop alcohol in huis en hebben we altijd over. Voor de individu die 's middags een uurtje langskomt is er een breed aanbod aan non-alcoholische dranken, maar geen gebak of koekjes. Misschien dat we wel koekjes in huis hebben (toevallig), maar daar zal ik niet gauw aan denken. Hier is het niet standaard dat als je 'gewoon' op bezoek komt er allerlei dikmakende troep wordt aangeboden. Gezelligheid komt wat ons betreft voort uit de gast en gastheer, niet uit de snoepkast.[/quote]
+ 1
zondag 31 juli 2016 om 15:11
Gaan we hier nu echt een strijd om voeren?
Lindaatje je klinkt als door een wesp gestoken!
En dat om koektrommels....werkelijk?
Smijt niet gelijk met krachttermen als 'wat een onzin' als iemand gewoon iets zegt dat je niet herkent. T is geen wedstrijdje wie gelijk heeft.
Lindaatje je klinkt als door een wesp gestoken!
En dat om koektrommels....werkelijk?
Smijt niet gelijk met krachttermen als 'wat een onzin' als iemand gewoon iets zegt dat je niet herkent. T is geen wedstrijdje wie gelijk heeft.
The fact is i just saw a blizzard hunt a lizard in the muted light — Flea
zondag 31 juli 2016 om 15:12
quote:Elisabeth1988 schreef op 31 juli 2016 @ 15:06:
[...]
Ja die volgestouwde kasten met spullen over de datum was bij mijn ene opa en oma ook zo. We kwamen er pas echt achter hoeveel ze hadden toen we het huis gingen opruimen. Bleek de kelder nokkievol te staan met honing en conserven etc. En jerrycans water ook.
Ooooh, nu je het schrijft......in kelder poooooottttttten vol van zelf ingemaakte groentes, fruit, drank etc. Zo veel dat een mens er een heel leven van kan leven.
Oma en opa hadden een grote tuin en opa was gewend alle groentes en fruit zelf te kweken. (Zeg je dat zo?). En dat werd uiteraard dan wel houdbaar gemaakt.
Levert echt sentiment aan herinneringen op dit topic. Weet nog dat we bij tijden met zijn allen op het grote binnenhof hielpen met boontjes doppen, kersen ontpitten etc.
En met die kersen werden dan 5 cm dikke pannenkoeken met veeeeeeel suiker gemaakt, eten zo veel als je opkreeg, dagen achter elkaar....hmmmmmmmmmm!
[...]
Ja die volgestouwde kasten met spullen over de datum was bij mijn ene opa en oma ook zo. We kwamen er pas echt achter hoeveel ze hadden toen we het huis gingen opruimen. Bleek de kelder nokkievol te staan met honing en conserven etc. En jerrycans water ook.
Ooooh, nu je het schrijft......in kelder poooooottttttten vol van zelf ingemaakte groentes, fruit, drank etc. Zo veel dat een mens er een heel leven van kan leven.
Oma en opa hadden een grote tuin en opa was gewend alle groentes en fruit zelf te kweken. (Zeg je dat zo?). En dat werd uiteraard dan wel houdbaar gemaakt.
Levert echt sentiment aan herinneringen op dit topic. Weet nog dat we bij tijden met zijn allen op het grote binnenhof hielpen met boontjes doppen, kersen ontpitten etc.
En met die kersen werden dan 5 cm dikke pannenkoeken met veeeeeeel suiker gemaakt, eten zo veel als je opkreeg, dagen achter elkaar....hmmmmmmmmmm!
zondag 31 juli 2016 om 15:12
quote:kers schreef op 31 juli 2016 @ 15:11:
Gaan we hier nu echt een strijd om voeren?
Lindaatje je klinkt als door een wesp gestoken!
En dat om koektrommels....werkelijk?
Smijt niet gelijk met krachttermen als 'wat een onzin' als iemand gewoon iets zegt dat je niet herkent. T is geen wedstrijdje wie gelijk heeft.
Gaan we hier nu echt een strijd om voeren?
Lindaatje je klinkt als door een wesp gestoken!
En dat om koektrommels....werkelijk?
Smijt niet gelijk met krachttermen als 'wat een onzin' als iemand gewoon iets zegt dat je niet herkent. T is geen wedstrijdje wie gelijk heeft.
zondag 31 juli 2016 om 15:12
quote:kers schreef op 31 juli 2016 @ 15:11:
Gaan we hier nu echt een strijd om voeren?
Lindaatje je klinkt als door een wesp gestoken!
En dat om koektrommels....werkelijk?
Smijt niet gelijk met krachttermen als 'wat een onzin' als iemand gewoon iets zegt dat je niet herkent. T is geen wedstrijdje wie gelijk heeft.Niet? Want je doet anders net zo hard mee.
Gaan we hier nu echt een strijd om voeren?
Lindaatje je klinkt als door een wesp gestoken!
En dat om koektrommels....werkelijk?
Smijt niet gelijk met krachttermen als 'wat een onzin' als iemand gewoon iets zegt dat je niet herkent. T is geen wedstrijdje wie gelijk heeft.Niet? Want je doet anders net zo hard mee.
zondag 31 juli 2016 om 15:13
quote:lindaatje1960 schreef op 31 juli 2016 @ 15:11:
[quote]KingsAndQueens schreef op 31 juli 2016 @ 15:10:
Wij halen lekkers voor bezoek in huis als we een feestje o.i.d. hebben. Dan is er ook volop alcohol in huis en hebben we altijd over. Voor de individu die 's middags een uurtje langskomt is er een breed aanbod aan non-alcoholische dranken, maar geen gebak of koekjes. Misschien dat we wel koekjes in huis hebben (toevallig), maar daar zal ik niet gauw aan denken. Hier is het niet standaard dat als je 'gewoon' op bezoek komt er allerlei dikmakende troep wordt aangeboden. Gezelligheid komt wat ons betreft voort uit de gast en gastheer, niet uit de snoepkast.[/quote]
+ 1OMG - wie beweert dat dat niet zo is?
[quote]KingsAndQueens schreef op 31 juli 2016 @ 15:10:
Wij halen lekkers voor bezoek in huis als we een feestje o.i.d. hebben. Dan is er ook volop alcohol in huis en hebben we altijd over. Voor de individu die 's middags een uurtje langskomt is er een breed aanbod aan non-alcoholische dranken, maar geen gebak of koekjes. Misschien dat we wel koekjes in huis hebben (toevallig), maar daar zal ik niet gauw aan denken. Hier is het niet standaard dat als je 'gewoon' op bezoek komt er allerlei dikmakende troep wordt aangeboden. Gezelligheid komt wat ons betreft voort uit de gast en gastheer, niet uit de snoepkast.[/quote]
+ 1OMG - wie beweert dat dat niet zo is?
The fact is i just saw a blizzard hunt a lizard in the muted light — Flea
