Kinderen
alle pijlers
4 jarige dode oma laten zien?
dinsdag 22 januari 2008 om 09:35
Mijn moeder van 70 jaar is plotseling overleden. We zijn heel erg verdrietig. Vrijdag is de crematie. We dubben nog een beetje wat we met ons 4 1/2 jarig zoontje zullen doen.
Zoonlief gaat er op zich praktisch mee om. Hij heeft juf ook vertelt dat oma dood was en vertelde dat hij daarom niet naar de nso hoefde. En hij zegt dat hij nog een oma en opa heeft, maar dat als die dood gaan hij niemand meer heeft. Als ik huil dan probeert hij me op te fleuren, maar vanochtend zei hij wel "moet je nog steeds huilen". Zal er wel genoeg van hebben.
We willen hem wel meenemen naar de crematie maar het zal best verdrietig zijn, vooral omdat er in de familie momenteel cumulatie van dood en ellend is.
Punt is dat meneer perse tekeningen in de kist wil leggen. Dat kan alleen ruim voor de tijd omdat de kist dicht gaat. Dat betekent dat we met ons 3-tjes naar het verder lege rouwcentrum (uurtje rijden) moeten en daar oma moeten gaan kijken. Ik vind dat zelf al heftig maar voor ons mannetje vind ik dat helemaal heftig. Mijn schoonzusje raadt het ons af. Hij zou er nachtmerries aan over kunnen houden. Oma ziet er immers toch anders uit dan anders en is helemaal koud. Gistermiddag zouden we het doen, maar durfden het toch niet aan. Heb mijn zoon gezegd dat de tekening ook OP de kist kan, maar dat wil hij niet. Het moet IN de kist.
Ofschoon alle kinderen verschillend zijn en situaties ook ben ik toch benieuwd naar ervaringen van anderen.
een verdrietige Marion
Zoonlief gaat er op zich praktisch mee om. Hij heeft juf ook vertelt dat oma dood was en vertelde dat hij daarom niet naar de nso hoefde. En hij zegt dat hij nog een oma en opa heeft, maar dat als die dood gaan hij niemand meer heeft. Als ik huil dan probeert hij me op te fleuren, maar vanochtend zei hij wel "moet je nog steeds huilen". Zal er wel genoeg van hebben.
We willen hem wel meenemen naar de crematie maar het zal best verdrietig zijn, vooral omdat er in de familie momenteel cumulatie van dood en ellend is.
Punt is dat meneer perse tekeningen in de kist wil leggen. Dat kan alleen ruim voor de tijd omdat de kist dicht gaat. Dat betekent dat we met ons 3-tjes naar het verder lege rouwcentrum (uurtje rijden) moeten en daar oma moeten gaan kijken. Ik vind dat zelf al heftig maar voor ons mannetje vind ik dat helemaal heftig. Mijn schoonzusje raadt het ons af. Hij zou er nachtmerries aan over kunnen houden. Oma ziet er immers toch anders uit dan anders en is helemaal koud. Gistermiddag zouden we het doen, maar durfden het toch niet aan. Heb mijn zoon gezegd dat de tekening ook OP de kist kan, maar dat wil hij niet. Het moet IN de kist.
Ofschoon alle kinderen verschillend zijn en situaties ook ben ik toch benieuwd naar ervaringen van anderen.
een verdrietige Marion
dinsdag 22 januari 2008 om 09:43
gecondoleerd met je moeder marion.
kinderen gaan veel onbevangener met dit soort situaties om dat volwassenen.
dus ik ben van mening dat het niet schadelijk is voor een kind om het mee te nemen, zeker als er verder geen andere mensen zijn kun je rustig de tijd nemen om uit te leggen dat oma naar de hemel gaat of hoe je er zelf over denkt.
Je kind kan nog even zwaaien naar oma, dag oma goede reis !, gewoon op zijn niveau ...
kinderen gaan veel onbevangener met dit soort situaties om dat volwassenen.
dus ik ben van mening dat het niet schadelijk is voor een kind om het mee te nemen, zeker als er verder geen andere mensen zijn kun je rustig de tijd nemen om uit te leggen dat oma naar de hemel gaat of hoe je er zelf over denkt.
Je kind kan nog even zwaaien naar oma, dag oma goede reis !, gewoon op zijn niveau ...
dinsdag 22 januari 2008 om 09:45
Gecondoleerd met het overlijden van je moeder, Marion.
Mijn dochter van toen 4,5 is meegeweest naar de begrafenis van mijn tante, die ons erg na stond. Ze heeft gewoon in de kist gekeken. Het idee daarachter was dat wat kinderen zich in kunnen beelden dat er in de kist ligt, wellicht veel enger is dan wat er echt in ligt. Ik heb Kitty overal gewoon bij betrokken en antwoord gegeven op alle vragen. Ik dacht dat ze het heel heftig zou vinden, het moment dat de kist in het graf daalde, maar dat viel heel erg mee. We hadden alles goed doorgesproken van te voren, en ze wist dat de tante die in de kist lag, niet de tante was die in ons hart zat. De tante in ons hart is nu een sterretje. Kitty heeft nergens moeite mee gehad, geen nachtmerries. Wel verdriet, maar dat mag uiteraard.
Het is uiteraard per kind verschillend, maar zoals jij je zoon beschrijft, denk ik niet dat hij er erg veel moeite mee gaat hebben om zijn oma te zien. Kinderen ervaren dat toch anders, en wat het voor jou zo heftig maakt dat voelt hij niet zo. Fantaseren over wat er in de kist ligt en hoe oma er nu uit ziet, kan voor veel meer nachtmerries zorgen, is mijn mening. En een tekening in de kist leggen is onderdeel van zijn ritueel. Het kan een fijne gedachte zijn voor hem dat hij oma iets heeft meegegeven van zichzelf.
Heel veel sterkte vrijdag!
Mijn dochter van toen 4,5 is meegeweest naar de begrafenis van mijn tante, die ons erg na stond. Ze heeft gewoon in de kist gekeken. Het idee daarachter was dat wat kinderen zich in kunnen beelden dat er in de kist ligt, wellicht veel enger is dan wat er echt in ligt. Ik heb Kitty overal gewoon bij betrokken en antwoord gegeven op alle vragen. Ik dacht dat ze het heel heftig zou vinden, het moment dat de kist in het graf daalde, maar dat viel heel erg mee. We hadden alles goed doorgesproken van te voren, en ze wist dat de tante die in de kist lag, niet de tante was die in ons hart zat. De tante in ons hart is nu een sterretje. Kitty heeft nergens moeite mee gehad, geen nachtmerries. Wel verdriet, maar dat mag uiteraard.
Het is uiteraard per kind verschillend, maar zoals jij je zoon beschrijft, denk ik niet dat hij er erg veel moeite mee gaat hebben om zijn oma te zien. Kinderen ervaren dat toch anders, en wat het voor jou zo heftig maakt dat voelt hij niet zo. Fantaseren over wat er in de kist ligt en hoe oma er nu uit ziet, kan voor veel meer nachtmerries zorgen, is mijn mening. En een tekening in de kist leggen is onderdeel van zijn ritueel. Het kan een fijne gedachte zijn voor hem dat hij oma iets heeft meegegeven van zichzelf.
Heel veel sterkte vrijdag!
oh that purrrrrrrrrfect feeling
dinsdag 22 januari 2008 om 09:46
dinsdag 22 januari 2008 om 09:48
Lieve Marion, allereerst gecondoleerd met je moeder. Wat naar dat ze zo plotseling is overleden.
Ik was ook een jaar of 4 toen mijn opa overleed en ik wilde maar wat graag gaan kijken. Ik keek hoe zijn handen lagen, welke kleding hij aan had. Ik was er niet zo mee bezig dat hij echt dood was. Volgens mij besef je dat pas als je ouder bent. Heb er ook absoluut geen trauma aan overgehouden ofzo.
Nu heb ik er meer moeite mee hoor. Maar dat heeft niks te maken met het feit dat ik als klein kind een overleden opa heb gezien.
Mijn vader is vorig jaar overleden (ik hoogzwanger natuurlijk en vol met hormonen) en heb hem eigenlijk niet gezien. (mijn man heeft toen alvast een geboorte kaartje van onze zoon die later is geboren in de kist gedaan) Van een afstandje heb ik gekeken hoe de kist werd dichtgedaan. Achteraf kan ik mezelf wel voor mn kop slaan dat ik niet nog even ben gaan kijken...
Ik zou je zoontje gewoon meenemen. Juist omdat hij graag oma tekeningen mee wil geven. Overleden mensen zijn niet eng, het besef dat je alleen niet meer met ze kunt praten, omhelsen etc. is voor ons, volwassenen vaak gewoon eng.
Heel veel sterkte aankomende vrijdag.
Ik was ook een jaar of 4 toen mijn opa overleed en ik wilde maar wat graag gaan kijken. Ik keek hoe zijn handen lagen, welke kleding hij aan had. Ik was er niet zo mee bezig dat hij echt dood was. Volgens mij besef je dat pas als je ouder bent. Heb er ook absoluut geen trauma aan overgehouden ofzo.
Nu heb ik er meer moeite mee hoor. Maar dat heeft niks te maken met het feit dat ik als klein kind een overleden opa heb gezien.
Mijn vader is vorig jaar overleden (ik hoogzwanger natuurlijk en vol met hormonen) en heb hem eigenlijk niet gezien. (mijn man heeft toen alvast een geboorte kaartje van onze zoon die later is geboren in de kist gedaan) Van een afstandje heb ik gekeken hoe de kist werd dichtgedaan. Achteraf kan ik mezelf wel voor mn kop slaan dat ik niet nog even ben gaan kijken...
Ik zou je zoontje gewoon meenemen. Juist omdat hij graag oma tekeningen mee wil geven. Overleden mensen zijn niet eng, het besef dat je alleen niet meer met ze kunt praten, omhelsen etc. is voor ons, volwassenen vaak gewoon eng.
Heel veel sterkte aankomende vrijdag.
dinsdag 22 januari 2008 om 09:50
Gecondoleerd en heel veel sterkte!!
Ik ben als vijf- en negenjarige bij de begrafenissen van mijn oma's geweest. Bij de eerste oma werd ik opgetild om in de kist te kijken en zei mijn moeder dat oma sliep (voor altijd).
Ik was onder de indruk van de aanblik en alle verdrietige mensen maar heb er volgens mij verder geen nachtmerries ofzo van gehad.
Ik ben als vijf- en negenjarige bij de begrafenissen van mijn oma's geweest. Bij de eerste oma werd ik opgetild om in de kist te kijken en zei mijn moeder dat oma sliep (voor altijd).
Ik was onder de indruk van de aanblik en alle verdrietige mensen maar heb er volgens mij verder geen nachtmerries ofzo van gehad.
dinsdag 22 januari 2008 om 09:51
Hoi,
Als eerste gecondoleerd. Heftig verlies. Alle sterkte!
Mijn zoon was 5 toen mijn oma overleed. Wij hebben er voor gekozen hem niet te laten kijken bij oma. Oma werd ook in zeer kleine kring gecremeerd.
Echter, hij vroeg na die tijd heel veel. Hoe zag omi er uit, hoe was het, enz enz. Wij vroegen hem toen of hij het graag had willen zien. Daarop antwoordde hij volmondig Ja! Achteraf hadden we het natuurlijk ookg ewoon met hem moeten besepreken, maar goed, dat is achteraf. Ik zou dan ook proberen het te bespreken met je kind (maar die geeft eigenlijk al duidelijk aan dat hij tekeningen in de kist wil leggen). Mijn zoon is een erg gevoelig kereltje, een echte denker, maar juist omdat ie gevoelig is en over veel zaken nadenkt, had het hem wel geholpen eea te begrijpen.
Dat merkten we bij de begrafenis van mijn schoonvader. Hij vond het allemaal wel heel verdrietig, maar doordat hij de kist heeft gezien en ook in de grond heeft zien gaan, snapte hij wel precies wat er gebeurde. En ik denk eigenlijk ook dat het hem wel heeft geholpen bij het verwerken van het verdriet. Bewust afscheid nemen, zo werkt het bij ons "grote mensen" ten slotte ook wel. Het ritueel rondom begraven enzo, helpt bij je rouwverwerking, hoe gek dat ook klinkt.
Heel veel sterkte!
Kastanje
Als eerste gecondoleerd. Heftig verlies. Alle sterkte!
Mijn zoon was 5 toen mijn oma overleed. Wij hebben er voor gekozen hem niet te laten kijken bij oma. Oma werd ook in zeer kleine kring gecremeerd.
Echter, hij vroeg na die tijd heel veel. Hoe zag omi er uit, hoe was het, enz enz. Wij vroegen hem toen of hij het graag had willen zien. Daarop antwoordde hij volmondig Ja! Achteraf hadden we het natuurlijk ookg ewoon met hem moeten besepreken, maar goed, dat is achteraf. Ik zou dan ook proberen het te bespreken met je kind (maar die geeft eigenlijk al duidelijk aan dat hij tekeningen in de kist wil leggen). Mijn zoon is een erg gevoelig kereltje, een echte denker, maar juist omdat ie gevoelig is en over veel zaken nadenkt, had het hem wel geholpen eea te begrijpen.
Dat merkten we bij de begrafenis van mijn schoonvader. Hij vond het allemaal wel heel verdrietig, maar doordat hij de kist heeft gezien en ook in de grond heeft zien gaan, snapte hij wel precies wat er gebeurde. En ik denk eigenlijk ook dat het hem wel heeft geholpen bij het verwerken van het verdriet. Bewust afscheid nemen, zo werkt het bij ons "grote mensen" ten slotte ook wel. Het ritueel rondom begraven enzo, helpt bij je rouwverwerking, hoe gek dat ook klinkt.
Heel veel sterkte!
Kastanje
dinsdag 22 januari 2008 om 09:51
Gecondoleerd met je moeder...
Als je zoontje het echt zelf wil (en dat wil hij blijkbaar) dan zou ik het wel doen. Ik denk dat het heel veel vragen voor de toekomst kan beantwoorden voor zo'n mannetje. Hij heeft oma echt gedag kunnen zeggen en dat is volgens mij veel waard.
Maar zoals door pomodori werd gezegd, als je een heel gevoelig kind hebt, dan is met mss niet verstandig.
Probeer dus boven je eigen gevoel te staan en kijk naar je kind.
Sterkte de komende tijd..
Als je zoontje het echt zelf wil (en dat wil hij blijkbaar) dan zou ik het wel doen. Ik denk dat het heel veel vragen voor de toekomst kan beantwoorden voor zo'n mannetje. Hij heeft oma echt gedag kunnen zeggen en dat is volgens mij veel waard.
Maar zoals door pomodori werd gezegd, als je een heel gevoelig kind hebt, dan is met mss niet verstandig.
Probeer dus boven je eigen gevoel te staan en kijk naar je kind.
Sterkte de komende tijd..
dinsdag 22 januari 2008 om 09:58
Gecondoleerd met je moeder.
Ik zou hem die gelegenheid zeker wel geven, ook omdat het dan duidelijk is wat er allemaal gebeurt en het concreet voor hem is. Kinderen gaan hier idd heel anders mee om dan grote mensen. Ik zou hem zeker iets in de kist laten leggen.
Heb dat zelf ook gedaan bij mijn opa, en ik ben er nog steeds blij om!
Ik zou hem die gelegenheid zeker wel geven, ook omdat het dan duidelijk is wat er allemaal gebeurt en het concreet voor hem is. Kinderen gaan hier idd heel anders mee om dan grote mensen. Ik zou hem zeker iets in de kist laten leggen.
Heb dat zelf ook gedaan bij mijn opa, en ik ben er nog steeds blij om!
dinsdag 22 januari 2008 om 10:01
Als je een gevoelig kind hebt, zou ik het juist doen! Juist een gevoelig kind gaat lopen piekeren en gaat zich allerlei dingen in zijn of haar hoofd halen. Een dood iemand is niet eng, en al helemaal niet voor een klein kind, dat een heel ander idee bij dood heeft dan wij. Ik denk dat het voor een kind, dat bovendien in dit geval zelf aangeeft op die manier afscheid te willen nemen, een hele fijne manier is om afscheid te nemen van oma. En stel dat hij er daarna moeite mee heeft, dan kun je daar samen over praten. Als hij niet op die manier afscheid kan nemen en hij heeft dáár moeite mee, dan kun je het nooit meer goed maken...
dinsdag 22 januari 2008 om 10:02
Lieve Marion,
Allereerst heel veel sterkte met dit verlies, en met het maken van je keuze.
Ik denk dat je alleen zelf kunt bedenken wat wijsheid is. Je zoontje lijkt er vastberaden in, dat hij de tekeningen ín de kist wil leggen, en voor mij komt het een beetje over als zijn manier van afscheid nemen. Ik zou hem zijn afscheid van zijn oma gunnen.
Toen mijn opa stierf (ik was een jaar of zes) hebben mijn ouders ons niet meegenomen, ook niet naar de begrafenis. Ik zal niet zeggen dat ik ze dat kwalijk genomen heb, zij kozen wat hun op dat moment het beste leek voor ons, maar ik vind het wel nog steeds jammer.
Als ouder maak jij de keuze die jou voor je kind het beste lijkt.... Je kunt niet altijd voorzien of dat achteraf de beste keuze blijkt.
Als je zoon persé oma nog wil zien, gun hem zijn afscheid. Bereid hem voor, ga met hem mee, en vooral; praat er over.
Sterkte!
Allereerst heel veel sterkte met dit verlies, en met het maken van je keuze.
Ik denk dat je alleen zelf kunt bedenken wat wijsheid is. Je zoontje lijkt er vastberaden in, dat hij de tekeningen ín de kist wil leggen, en voor mij komt het een beetje over als zijn manier van afscheid nemen. Ik zou hem zijn afscheid van zijn oma gunnen.
Toen mijn opa stierf (ik was een jaar of zes) hebben mijn ouders ons niet meegenomen, ook niet naar de begrafenis. Ik zal niet zeggen dat ik ze dat kwalijk genomen heb, zij kozen wat hun op dat moment het beste leek voor ons, maar ik vind het wel nog steeds jammer.
Als ouder maak jij de keuze die jou voor je kind het beste lijkt.... Je kunt niet altijd voorzien of dat achteraf de beste keuze blijkt.
Als je zoon persé oma nog wil zien, gun hem zijn afscheid. Bereid hem voor, ga met hem mee, en vooral; praat er over.
Sterkte!
668, the neighbour of the Beast
dinsdag 22 januari 2008 om 10:04
Marion, Gecondoleerd met je moeder.
Ik zou het wel doen. Mijn broertje was 4 jaar toen mijn opa overleed en wilde het perse zien en ook tekeningen in de kist leggen. Mijn moeder heeft toen nog aan de hisarts gevraagd wat ze er mee zou doen, en die antwoordde ook dat ze het dan beter wel kon doen. Ik denk dat het voor de verwerking/begrip van een kind ook wel belangrijk is. Nou moet ik wel zeggen dat het net was alsof opa lag te slapen, maar je kan dan natuurlijk eerst zelf even kijken als je dat wil.
Succes met je beslissing en veel sterkte gewenst de komende periode!
Ik zou het wel doen. Mijn broertje was 4 jaar toen mijn opa overleed en wilde het perse zien en ook tekeningen in de kist leggen. Mijn moeder heeft toen nog aan de hisarts gevraagd wat ze er mee zou doen, en die antwoordde ook dat ze het dan beter wel kon doen. Ik denk dat het voor de verwerking/begrip van een kind ook wel belangrijk is. Nou moet ik wel zeggen dat het net was alsof opa lag te slapen, maar je kan dan natuurlijk eerst zelf even kijken als je dat wil.
Succes met je beslissing en veel sterkte gewenst de komende periode!
dinsdag 22 januari 2008 om 10:08
Ten eerste natuurlijk geconcoleerd met jullie verlies!
Ik zou het wel doen, vertel hem van te voren dat oma niet meer wakker wordt en dat hij een mooie tekening in de kist mag doen en dan is het klaar, geen poespas van maken of uitgebreid uitleggen.
Een kind heeft echt wel door dat het niet een geintje is of dat er iets te lachen valt, maar geef je kind wel de mogelijkheid om op zijn eigen manier met de gebeurtenis om te gaan!
Waarschijnlijk wil hij na 'de tekening leggen' gewoon weer lekker spelen ofzo!
Succes
Ik zou het wel doen, vertel hem van te voren dat oma niet meer wakker wordt en dat hij een mooie tekening in de kist mag doen en dan is het klaar, geen poespas van maken of uitgebreid uitleggen.
Een kind heeft echt wel door dat het niet een geintje is of dat er iets te lachen valt, maar geef je kind wel de mogelijkheid om op zijn eigen manier met de gebeurtenis om te gaan!
Waarschijnlijk wil hij na 'de tekening leggen' gewoon weer lekker spelen ofzo!
Succes
dinsdag 22 januari 2008 om 10:34
Allereerst gecondoleerd.
Wat je zoontje betreft, ik zou het niet doen. Toen ik 8 was, besloten mijn ouders dat ik mijn opa beter niet kon zien, en toen ik 15 was hebben ze me zelf laten kiezen. Ik heb toen ik 17 was wel gekeken toen mijn oma overleden was en daar eerlijk gezegd nog steeds spijt van.
Ik vind dat als het kind jong is, je het beter niet kan doen, en als het oud genoeg is zelf laten beslissen.
Dit alles hangt wel een beetje af van het feit of ze er nog echt als "oma" uitziet natuurlijk.
Wat je zoontje betreft, ik zou het niet doen. Toen ik 8 was, besloten mijn ouders dat ik mijn opa beter niet kon zien, en toen ik 15 was hebben ze me zelf laten kiezen. Ik heb toen ik 17 was wel gekeken toen mijn oma overleden was en daar eerlijk gezegd nog steeds spijt van.
Ik vind dat als het kind jong is, je het beter niet kan doen, en als het oud genoeg is zelf laten beslissen.
Dit alles hangt wel een beetje af van het feit of ze er nog echt als "oma" uitziet natuurlijk.
dinsdag 22 januari 2008 om 10:49
Ioewyz
nu je dat zo vertelt bedenk ik me dat ik het misschien ook nog wel fijn zou vinden om mijn moeder in alle rust te zien. In het ziekenhuis heb ik haar dood zien gaan. En na de tijd hebben ze haar netjes gemaakt. Daar was ik bij.
Maar met kleren aan en zo dat heb ik nog niet gezien en daar zag ik tegen aan. En met de condoleance met al die mensen dat vind ik ook niet fijn. Dus ga mijn vriend voorstellen dat we toch maar rustig vandaag met zijn 3-en gaan. Nu is het ook mooi weer. Dan lijkt het iets minder triest.
Marion
nu je dat zo vertelt bedenk ik me dat ik het misschien ook nog wel fijn zou vinden om mijn moeder in alle rust te zien. In het ziekenhuis heb ik haar dood zien gaan. En na de tijd hebben ze haar netjes gemaakt. Daar was ik bij.
Maar met kleren aan en zo dat heb ik nog niet gezien en daar zag ik tegen aan. En met de condoleance met al die mensen dat vind ik ook niet fijn. Dus ga mijn vriend voorstellen dat we toch maar rustig vandaag met zijn 3-en gaan. Nu is het ook mooi weer. Dan lijkt het iets minder triest.
Marion
dinsdag 22 januari 2008 om 11:00
Marion,
Ten eerste gecondoleerd met je moeder.
Ik zou er ook zeker heen gaan om rustig afscheid te nemen, het is toch je moeder en het is toch fijn dat je haar nog mooi opgebaard ziet liggen en afscheid van haar kunt nemen. Nu kan het nog dus gewoon doen.
Toen mijn schoonvader overleed was mijn schoonzus ook zo aan het dubben of ze haar dochtertje haar opgebaarde opa moest laten zien, die was toen bijna 9 geloof ik. Maar voor ze haar besluit kon nemen was dochterlief al vooruit gerend en stond al bij de kist. Heb bij haar verder ook helemaal niets van gemerkt dat ze er moeite mee heeft gehad. Het was eigenlijk gewoon goed zo.
Groetjes,
Risotje
Ten eerste gecondoleerd met je moeder.
Ik zou er ook zeker heen gaan om rustig afscheid te nemen, het is toch je moeder en het is toch fijn dat je haar nog mooi opgebaard ziet liggen en afscheid van haar kunt nemen. Nu kan het nog dus gewoon doen.
Toen mijn schoonvader overleed was mijn schoonzus ook zo aan het dubben of ze haar dochtertje haar opgebaarde opa moest laten zien, die was toen bijna 9 geloof ik. Maar voor ze haar besluit kon nemen was dochterlief al vooruit gerend en stond al bij de kist. Heb bij haar verder ook helemaal niets van gemerkt dat ze er moeite mee heeft gehad. Het was eigenlijk gewoon goed zo.
Groetjes,
Risotje
dinsdag 22 januari 2008 om 11:01
Mijn eerste grootouder overleed toen ik 14 was, de moeder van mijn vader. Omgegkomen in een verkeersongeluk. Ik zat achterin de auto, we reden naar het ziekenhuis (in Belgie hebben ze vaak een mortuarium in het ziekenhuis) om ook naar mijn opa te gaan (hij lag op intensive) en voor ik het wist stond ik in de kamer met mijn dode oma. Doodeng vond ik het. Eerst dat ze dood was en daarna omdat ik dacht dat ze weer wakker werd. Mijn ouders hebben mij nooit gedwongen om te gaan kijken, maar ze hebben ook nooit gevraagd of ik eigenlijk wel wilde. Ergens neem ik ze dit wel kwalijk, ergens ook niet omdat ze 'in hun eigen verdriet zaten', zeg maar.
Ik denk dat ik pas bij de derde keer gaan kijken (we mochten zo vaak gaan als we wilden) met de ouders van mijn moeder, dat ik er wel oke mee was.
Heb er jaaaaaaaren nachtmerries over gehad (vooral over haar dood op die tafel, en dat ze dan wakker werd). Ik kon er met mijn ouders ook niet over praten (Mijn moeder is nogal nuchter in overlijden en mijn vader vindt er niet over praten is er niet aan denken). Na vijf jaar opkroppen is mijn hoofd ontploft, als het ware.
Daarna overleed de vader van mijn vader, dit was 8 jaar later, en ik 22. Had het idee het wel aan te kunnen. De hele familie was erbij toen hij overleed, ik ook en dacht mijn angst voor 'dood' te overwonnen hebben. In dat ziekenhuis kleedde ze mij opa meteen 'aan' en een half uur later was ie ineens een lijk, in plaats van mijn opa. Kreeg het weer benauwd, angstaanval, en ben weggelopen.
Ouder en wijzer, deze keer wel met mijn ouders gepraat en dat heeft geholpen.
2 jaar daarna de moeder van mijn moeder overleden. Ik woonde toen al in Thailand en omdat dat zo'n grote familie is (en ik de centen niet had) was ik niet van plan naar huis te komen. Mijn opa wilde dat wel en dus ga je. Ik 'moest' van mijn opa ook afscheid nemen van oma. Toen was ik 24 en zag dat niet zo zitten, maar hij maakte duidelijk dat ik ging.... En dus, denk je, Peef, niet zeuren, je oma is dood, dood is niet eng... etc. etc. Mijn neefje en nichtje van toen 7 en 5 zaten bij mijn oom op zijn arm en zaten gewoon aan oma (voor mij onmogelijk) en hadden er hele gesprekken mee. "Daaaag oma, tot later. Goeie reis en bedankt he, doeiiiiiiiiiiiiiiiii". En ik doe mijn best om niet te flippen...
Volgens mij is het makkelijker als je klein bent en belangrijkste van al, erover praten. Een voorbereiding op wat je te zien krijgt lijkt mij ook beter.
Dat ik bij mijn ouders er niet over kon praten vond ik vreselijk...
Als jou zoontje aangeeft dat hij wel wil gaan, zou ik zeker gaan. Als hij het te eng vind eenmaal daar, kun je altijd nog weg gaan, toch?
Veel sterkte met het verlies van je moeder Marion en succes met je beslissing.
dinsdag 22 januari 2008 om 11:06
Als hij het zelf aangeeft, moet het volgens mij kunnen. Onze zoon was net vijf toen een oom van mij op 50-jarige leeftijd plotseling overleed. Het leed was groot (mijn opa en oma leven ook nog dus die verloren hun zoon, en mijn moeder haar broer). Mijn zoon was ook nieuwsgierig en mocht ook kijken. We hadden van te voren tegen hem gezegd dat oom X heel wit, heel koud en heel stil was. Hij dacht even na en zei "O, is oom X dan een sneeuwpop geworden?" Toen hij eenmaal ging kijken, vond hij het niet meer eng maar wel interessant. Ook hij heeft een prachtige tekening bij mijn oom neergelegd.
Hij (ook heel gevoelig, en een autistische stoornis waardoor veel dingen "harder" en "heftiger" binnenkomen) heeft geen nachtmerries gehad of iets dergelijks.
Bedenk wel dat je zoon ook afscheid moet kunnen nemen van zijn oma! Als ze plotseling is "verdwenen" (en maar moet aannemen dat ze in die kist lag bij de crematie), is dat veel naarder voor hem. Hier kan hij misschien wèl nachtmerries ofzo van krijgen. Dat mensen van wie hij houdt, zomaar kunnen verdwijnen, dat is pas eng. Ze is dood en hij moet dat ook kunnen zien. Hij wil het graag dus hij kan het waarschijnlijk ook aan (kinderen kunnen dat vaak prima aangeven). Maar bereid hem wel voor op het moment (dus zeggen dat oma er niet meer uitziet zoals ze was, dat ze heel koud is, en wit en stil en dat ze niets terugzegt als hij iets tegen haar zegt. Zeg zeker niet dat ze "slaapt", hij kan dan bang worden om zelf naar bed te gaan).
En vooral; gecondoleerd en sterkte in deze heftige tijd!
Hij (ook heel gevoelig, en een autistische stoornis waardoor veel dingen "harder" en "heftiger" binnenkomen) heeft geen nachtmerries gehad of iets dergelijks.
Bedenk wel dat je zoon ook afscheid moet kunnen nemen van zijn oma! Als ze plotseling is "verdwenen" (en maar moet aannemen dat ze in die kist lag bij de crematie), is dat veel naarder voor hem. Hier kan hij misschien wèl nachtmerries ofzo van krijgen. Dat mensen van wie hij houdt, zomaar kunnen verdwijnen, dat is pas eng. Ze is dood en hij moet dat ook kunnen zien. Hij wil het graag dus hij kan het waarschijnlijk ook aan (kinderen kunnen dat vaak prima aangeven). Maar bereid hem wel voor op het moment (dus zeggen dat oma er niet meer uitziet zoals ze was, dat ze heel koud is, en wit en stil en dat ze niets terugzegt als hij iets tegen haar zegt. Zeg zeker niet dat ze "slaapt", hij kan dan bang worden om zelf naar bed te gaan).
En vooral; gecondoleerd en sterkte in deze heftige tijd!
dinsdag 22 januari 2008 om 11:14
Ten eerste.. Gecondoleerd met het overlijden.
Wij hebben onze kinderen altijd heel erg betrokken bij overlijden van dierbaren. Onze ervaring is dat kinderen zelf aangeven wat ze willen.
Was onze dochter toen ze 4 was niet van de kist waar oma in lag weg te 'slaan' (bleef hand strelen en haren goed doen. Stond op krukje. Zulke mooie herinneringen aan.) Toen ze 6 was en we weer iets meemaakte gaf ze aan niet mee naar de kist te willen of daar in de buurt willen zijn. Dat respecteren we dan ook.
Ga gewoon zou ik zeggen, met voorbereidend gesprek, en laat je kindje gaan. Schrikt het terug, of wil het ineens niet meer weet je genoeg. Als kindje toch wil kan het een hele mooie ervaring zijn.
Veel sterkte.
Wij hebben onze kinderen altijd heel erg betrokken bij overlijden van dierbaren. Onze ervaring is dat kinderen zelf aangeven wat ze willen.
Was onze dochter toen ze 4 was niet van de kist waar oma in lag weg te 'slaan' (bleef hand strelen en haren goed doen. Stond op krukje. Zulke mooie herinneringen aan.) Toen ze 6 was en we weer iets meemaakte gaf ze aan niet mee naar de kist te willen of daar in de buurt willen zijn. Dat respecteren we dan ook.
Ga gewoon zou ik zeggen, met voorbereidend gesprek, en laat je kindje gaan. Schrikt het terug, of wil het ineens niet meer weet je genoeg. Als kindje toch wil kan het een hele mooie ervaring zijn.
Veel sterkte.
dinsdag 22 januari 2008 om 11:23
Ik zou het wel doen.. Ik heb het gezien bij 2 ooms en 1 tante en bij mijn opa en oma ... Mijn (achter)neefjes en nichtjes van 3 tot 10 hebben allerlei tekeningen in de kist gelegd, autootjes , een pop e.d. 1 heeft zelfs met een viltstift (per ongeluk) op de kist getekend.. Eerst schrokken we maar later konden we de humor er wel van inzien.
1 achternichtje (5jr)dook zelf elke keer de kist in om opa (mijn oom) een kusje te geven.
Nu hebben ze t er nog wel eens over en zeggen ze , maar ik heb opa mooi nog kusjes kunnen geven jij lekker niet .. En ik heb opa lekker nog wat toegefluisterd dat ie elke avond naar mij moet kijken als ik naar bed ga en op mij moet passen dan...lekker puh!!!
Oke ze gaan er wel heel anders mee om dan dat wij dat als volwassenen doen. Maar zie bij geen van mijn neefjes en nichtjes dat t schadelijk voor ze zou zijn.
Vergeet niet dat t nietalleen JOUW moeder is , maar ook jouw kind zijn OMA !!
En oma's (en ook opa's) zijn heilig bij kleine kinderen !!
1 achternichtje (5jr)dook zelf elke keer de kist in om opa (mijn oom) een kusje te geven.
Nu hebben ze t er nog wel eens over en zeggen ze , maar ik heb opa mooi nog kusjes kunnen geven jij lekker niet .. En ik heb opa lekker nog wat toegefluisterd dat ie elke avond naar mij moet kijken als ik naar bed ga en op mij moet passen dan...lekker puh!!!
Oke ze gaan er wel heel anders mee om dan dat wij dat als volwassenen doen. Maar zie bij geen van mijn neefjes en nichtjes dat t schadelijk voor ze zou zijn.
Vergeet niet dat t nietalleen JOUW moeder is , maar ook jouw kind zijn OMA !!
En oma's (en ook opa's) zijn heilig bij kleine kinderen !!
dinsdag 22 januari 2008 om 11:27
Hallo Marion,
Eerst je condoleren. Ik kan over mijn eigen ervaring spreken. Toen mijn opa overleed (ik was toen jaar of 5) heb ik hem niet mogen zien. Het heeft jaaaaren geduurdt voordat ik het besef had dat hij er niet meer was. Toen mijn oma overleed, ben ik stikkem gaan kijken. Niet alleen kon ik het beter verwerken: de dood was ineens niet meer eng en de rust die ik in haar gezicht zag, heeft ook geholpen. Als ik aan haar denk, denk ik het liefst aan dag beeld van haar in de kist: ze was mooi en had eindelijk de rust gevonden die ze in haar leven niet had gehad.
Eerst je condoleren. Ik kan over mijn eigen ervaring spreken. Toen mijn opa overleed (ik was toen jaar of 5) heb ik hem niet mogen zien. Het heeft jaaaaren geduurdt voordat ik het besef had dat hij er niet meer was. Toen mijn oma overleed, ben ik stikkem gaan kijken. Niet alleen kon ik het beter verwerken: de dood was ineens niet meer eng en de rust die ik in haar gezicht zag, heeft ook geholpen. Als ik aan haar denk, denk ik het liefst aan dag beeld van haar in de kist: ze was mooi en had eindelijk de rust gevonden die ze in haar leven niet had gehad.
dinsdag 22 januari 2008 om 11:30
Gecondoleerd met het overlijden van je moeder, ik zou zelf persoonlijk men kind niet laten kijken in de kist.Ik heb zelf ervaren als kind zijnde met het overlijden van men vader daarna heb ik tijden last gehad dat ik steeds weer dat gezicht voor me zag van hoe men vader daar lag.Dat sindsdien bij elke crematie of begravenis hoef ik de overledene niet weer te zien als die staat opgebaard.Ik koester dan liever de herrinnering zoals iemand was.
dinsdag 22 januari 2008 om 11:41
Gecondoleerd met het verlies van je moeder. Heel veel sterkte.
Ik zou het wel doen. De dood hoort bij het leven. Ligt er maar aan hoe je er zelf mee omgaat. Mijn moeder is een paar maanden geleden overleden en mijn neefjes waren er gewoon bij (4 en 7). Ook mijn dochter van 1 was er bij. Ik heb met de hand van mijn dochter nog even over de hand van mijn moeder geaaid. Ik zie de dood niet als iets engs. Waardoor het voor de kinderen ook niet eng was. Ze hebben mooie tekeningen gemaakt en op hun manier afscheid genomen. Ik zou persoonlijk zelf niet zeggen dat ze slapen, want dan loop je het risico dat de kinderen later zelf niet meer durven slapen, want dan wordt je immers niet meer wakker.
En nog even een tipje. Probeer zoveel mogelijk zelf te doen bij je moeder. Dat is zo fijn. Wij hebben nog even een makeupje gedaan en zelf de kist gesloten. Dit helpt bij het afscheid nemen. Tenminste dat heeft het bij ons wel gedaan.
Ik zou het wel doen. De dood hoort bij het leven. Ligt er maar aan hoe je er zelf mee omgaat. Mijn moeder is een paar maanden geleden overleden en mijn neefjes waren er gewoon bij (4 en 7). Ook mijn dochter van 1 was er bij. Ik heb met de hand van mijn dochter nog even over de hand van mijn moeder geaaid. Ik zie de dood niet als iets engs. Waardoor het voor de kinderen ook niet eng was. Ze hebben mooie tekeningen gemaakt en op hun manier afscheid genomen. Ik zou persoonlijk zelf niet zeggen dat ze slapen, want dan loop je het risico dat de kinderen later zelf niet meer durven slapen, want dan wordt je immers niet meer wakker.
En nog even een tipje. Probeer zoveel mogelijk zelf te doen bij je moeder. Dat is zo fijn. Wij hebben nog even een makeupje gedaan en zelf de kist gesloten. Dit helpt bij het afscheid nemen. Tenminste dat heeft het bij ons wel gedaan.
