Kinderen voorbereiden op sterven ouder

Koekenbakker zondag 30 maart 2025 om 10:55

Beste lezers,

De vader van mijn kinderen en ik zijn enkele jaren geleden uit elkaar gegaan.
Nog geen half jaar daarna is hij gediagnosticeerd met een ernstige ziekte.

Inmiddels is de situatie zo dat hij uitbehandeld is en het waarschijnlijk nog een kwestie van weken/hooguit maanden is.

Aangezien vader de ernst niet onder ogen wil of kan zien, is het heel lastig om met hem te bespreken hoe we de kinderen hierin gaan begeleiden en voorbereiden. De kinderen zijn beide nog jong, onderbouw en middenbouw van de basisschool.

Iemand ervaring met het begeleiden van jonge kinderen in het stervensproces van een ouder?
Tips voor mij en mijn ex-partner?

** toevoeging: ik heb korte lijntjes met hulp voor de oudste. Het punt is alleen dat deze instanties weinig ervaring hebben met het proces rondom het overlijden van een ouder. Ik ben me er zeker bewust van dat er hulp van buitenaf nodig is, maar zoek ook tips van mensen die iets soortgelijks meegemaakt hebben als ouder of kind.

koekenbakker wijzigde dit bericht op 30-03-2025 19:54

20.24% gewijzigd

Wombat zondag 30 maart 2025 om 19:54

Het lijkt me dat je niet de uitvaart van je ex gaat regelen. Familie is logischer. Die zullen je er misschien bij betrekken ivm de kinderen maar dan ben jij niet het eerste aanspreekpunt dat alles moet weten.

Koekenbakker zondag 30 maart 2025 om 19:55

Craziestcatlady schreef: ↑
30-03-2025 10:58
Schakel gespecialiseerde hulp hiervoor in.
Er zijn kinderpsychologen die zich hier in gespecialiseerd hebben.
Dit kun je als ouder niet doen met wat tips van een forum

Dankjewel, daar ben ik me van bewust.

Koekenbakker zondag 30 maart 2025 om 19:56

Flipflop schreef: ↑
30-03-2025 11:11
Eens met craziestcatlady. Dit kun je niet alleen. Wees vooral moeder en geen hulpverlener.

Hier stierf vader onverwacht (suïcide). Kind was toen 6. Ik kon dat niet alleen opvangen.

Iets indringends zoals het overlijden van een ouder als het kind nog jong is, heeft een enorme impact. Niet alleen nu, maar ook later.

Heel veel sterkte gewenst...

Mag ik vragen wat voor hulp jij hebt benaderd. Hierin ben ik namelijk nog wat zoekende, aangezien lang niet alle hulp in deze regio ervaring heeft met dit onderwerp.

Koekenbakker zondag 30 maart 2025 om 19:58

ollie-ollie schreef: ↑
30-03-2025 11:19
Wat heftig, TO. Misschien kan dit boek een fijn handboek/naslagwerk zijn:

https://www.in-de-wolken.nl/groothandel ... gen-tranen

Dankjewel voor de tip. Klinkt inderdaad heel interessant. Het lastige in deze situatie is echter dat mijn ex-partner de situatie niet onder ogen kan zien. Hem erbij betrekken probeer ik, maar hij houdt dat nagenoeg allemaal af.

Koekenbakker zondag 30 maart 2025 om 19:59

Gryla schreef: ↑
30-03-2025 11:19
Heftig Koekenbakker! Ook dat vader er nog niet aan toe is het te bespreken. Hopelijk zijn de kinderen wel al meegenomen in zijn ziekte?

- Bespreek het met de school. Zijnhebven ervaring hier mee.
- Ga boeken lenen in de bieb voor de kinderen.
- Bespreek het sterven NU al, betrek ze op hun niveau en laat ze vragen stellen. Hoe normaler het nu is om er over te praten, hoe makkelijker dat later is. Is er al ooit een huisdier of ander familielid of van vriendjes klasgenootjes gestorven? Dat is een handige link om te maken naar de dood. Zo zijn ook de leesboekjes.
- maak herinneringen dozen en veel foto’s en filmpjes met papa. Ook met zijn beperkingen ivm ziekte.
- vraag om hulp bij de behandelaren/verpleegkundigen in het ziekenhuis, zij hebben er ervaring mee. Laat de kinderen evt. meegaan naar een gesprek.
- betrek ze ook bij het ‘gaan’ sterven - op hun niveau. Houd ze er niet bij weg omdat jij het moeilijk vindt.
- zorg dat een begrafenisondernemer ook de kinderen betrekt.

Maak je nog niet te druk over later, maar zorg dat het NU normaal bespreekbaar is en ze betrokken worden op hun niveau, in hun eigen taal. Neem ze serieus met al hun vragen en emoties. Dan heb je de basis gelegd voor bespreken in openheid.

Veel sterkte!!

De kinderen weten al meer dan een jaar dat hij niet beter kan worden. Dat hij ook komt te overlijden, dat weten ze net.

Koekenbakker zondag 30 maart 2025 om 20:01

Flipflop schreef: ↑
30-03-2025 11:37
Als vader niet toe is aan het bespreken van de situatie, dan zal hij vast ook niet willen dat kinderen mee gaan naar een gesprek met een behandelaar. Wat is daar überhaupt de meerwaarde van, voor deze jonge kinderen?

En gezien TO ex partner is, heeft zij ook niets te zoeken bij zijn behandelaren. Tenzij hij daar toestemming voor geeft(been there, done that, helaas...).

Ook de lijn naar de dood trekken door het te hebben over een overleden huisdier, andere familieleden of de overleden oma van klasgenoot Piet, is weinig zeggend voor kinderen. En totaal niet vergelijkbaar met het overlijden van een primaire verzorger/ouder. Maar dat is mijn onbescheiden mening.

Afhankelijk van de leeftijd van de kinderen kan het begrip van wat dood zijn is, heel erg verschillend zijn.

TO, als ik je nog een tip mag geven voor een latere fase: je kunt tegen die tijd eens oriënteren op stichting achter de regenboog. Zij organiseren weekenden voor gezinnen die een dierbare hebben verloren. Wij zijn bij zo'n weekend geweest. Warm bad. Lotgenotencontact voor de kinderen. Heel waardevol.

Dankjewel voor je reactie.
Ik hou de tip over die stichting in gedachten.

Koekenbakker zondag 30 maart 2025 om 20:03

feow schreef: ↑
30-03-2025 12:05
Misschien heb je iets aan deze site. Het is een site voor kinderen die ouders met kanker hebben, maar ook voor volwassenen in de buurt van die kinderen.
Je ex hoeft natuurlijk niet persé kanker te hebben om iets te hebben aan de tips, of aan de woorden die er voor kinderen staan over niet meer beter worden of doodgaan.

https://www.kankerspoken.nl

Er is geen sprake van kanker, maar ik zal er zeker naar kijken. Dankjewel

Koekenbakker zondag 30 maart 2025 om 20:06

Fleur_Hélène schreef: ↑
30-03-2025 12:49
Met de school bespreken wordt ook de vader waarschijnlijk benaderd of geconfronteerd. Hij wil daar (nog) buiten blijven.

Jonge kinderen hebben er niks aan om mee te gaan naar een gesprek met artsen
En hier in geldt ook, de vader wil het er (nog) niet over hebben.

To, wat moeilijk dit. Zoek hier hulp bij is mijn advies. Zoek boekjes op het niveau van je kinderen over doodgaan. En probeer ex ervan te overtuigen dat hij/jullie het met de kinderen gaan bespreken. Het is in mijn ogen echt belangrijk. Al snap ik ook dat ex in de ontkenning zit.
Maak anders een afspraak met je huisarts en overleg wat je het beste in deze situatie kunt doen.

Sterkte.

Dankjewel.
Ik probeer ex al een hele poos te overtuigen, maar hij wil het niet. Hij vindt dat allemaal nog te vroeg.
In mijn beleving is het dat juist niet, eerder te laat. Ik heb het dus zelf verteld, zonder hem. Dat had totaal niet de voorkeur, maar er kon niet meer mee gewacht worden.

Craziestcatlady zondag 30 maart 2025 om 20:07

Solomio schreef: ↑
30-03-2025 11:36
Waarom zou je dat niet zelf kunnen?

Omdat jij ouder bent.
Soms is een professionele kijk heel fijn.
Geldt niet alleen voor kinderen. Ook voor jezelf.
Jezelf af en toe psychologische hulp gunnen zouden meer mensen moeten doen.

Koekenbakker zondag 30 maart 2025 om 20:09

Poespas schreef: ↑
30-03-2025 13:11
Voorbereiden is wellicht een wat te groot woord. Meenemen in dekt de lading beter.

In aanvulling op wat al gezegd is. Je kunt ook heel veel zelf. Het hoeft niet perfect. Jij bent hun moeder en als ze zich vrij voelen om iets te vragen of zeggen is dat al van onschatbare waarde.
Houd het klein en wacht ook op hun reactie en vragen. Papa is heel erg ziek. De dokter kan hem niet meer beter maken. Etc.

Benoem de feiten en blijf herhalen. Anders kunnen kinderen dingen met hun fantasie anders gaan invullen.

Een feit is dat dit een onnatuurlijke situatie is, normaal verlies je als kind eerst opa s en oma s. Jonge kinderen zijn nog niet toegerust op deze mate van verlies.

Bereid ook jezelf voor. Kinderen kunnen na overlijden ouder terugvallen in ontwikkeling, vervelend worden, stil, teruggetrokken, of je merkt niets dat kan ook. Kinderen voelen de enorme zwaarte die hiermee samenhangt maar kunnen die niet bevatten, duiden, laat staan sturen.

Enorm triest voor je kinderen dit, zo jong een ouder moeten missen. De helft van hun zijn.

Dankjewel voor je reactie.

Het is ook enorm triest. Had ze een heel ander leven gegund.

Ze weten al een hele poos dat hij niet beter kan worden. Sinds kort dat hij hieraan ook zal gaan overlijden. Ik probeer zo goed als ik kan om ze te helpen. Volgens mij lukt dat ook goed, maar tips zijn altijd welkom.

Het blijft pittig

Wissewis zondag 30 maart 2025 om 20:13

Ik zou hen dan weer vooral nu zelf met vragen laten komen.
Zowel aan jou als aan hun vader.
Ik zou de boeken en dergelijke niet onder hun neus duwen, tenzij ze daar zelf om vragen.

En zou de professionele hulp vooral gaan houden voor achteraf.

Ik snap pa anders ook wel.
Zolang hij zijn kop in 't zand steekt voor zijn kinderen hoeft hij ook zijn kop niet uit het zand te halen voor zichzelf.
Het is wel wat om zowel aan jezelf als aan de kinderen toe te geven dat je niet meer beter wordt én dat je binnenkort waarschijnlijk sterft.
Hij is écht niet de enige mens in heel Nederland die dat gewoon niet kan.

Is dit nu later?
Ik snap geen donder van het leven
Ik weet nog steeds niet wie ik ben

Koekenbakker zondag 30 maart 2025 om 20:13

Nana_Mouskouri schreef: ↑
30-03-2025 14:08
Ik heb (en ik heb een ouder verloren als kind) helaas een heel andere ervaring.

TO: je denkt erover na en ik denk dat dat al het beste begin is. Rouw is vreemd en gaat soms anders dan je verwacht, juist bij kinderen. Het is belangrijk het passend voor hun leeftijd te houden en niet te schrikken van de vragen die ze kunnen stellen. En als ze het er even niet over willen hebben, is het ook prima.
Jij kunt niets doen aan het feit dat de stervende ouder de kop in het zand steekt (ik kan me ook best voorstellen dat je blijft doen alsof je niet dood gaat), je hoeft niet alles op te vangen en goed te maken. Maar het zou fijn zijn als je een veilige en begripvolle plek kunt zijn.

Dankjewel voor je reactie. Ik kan er inderdaad niets aan doen, maar het maakt alles wel extra moeilijk. Het was voor de kinderen denk ik veel fijner geweest als we dit in alle openheid samen hadden kunnen doe .
Die veilige en begripvolle plek ben ik wel, al ben ik soms ontzettend moe.

Koekenbakker zondag 30 maart 2025 om 20:15

Teardrop2 schreef: ↑
30-03-2025 17:25
Jeetje Koekenbakker wat erg voor je kinderen en voor jou.
Ik heb zelf mijn dochter verloren en ik weet hoe heftig het is. Haar kinderen waren nog klein.

Het eerste wat in mij opkomt is dat je er moet zijn voor de kinderen, met liefde, met veiligheid, met duidelijkheid, met alles. Maar dat zul je zelf al bedacht hebben.

Kleine kinderen snappen het vaak nog niet goed, zij begrijpen het niet en kunnen bijvoorbeeld last krijgen van bijvoorbeeld driftbuien, bedplassen, verlatingsangst.
Wat grotere kinderen kunnen bijvoorbeeld angstig worden, bijvoorbeeld bang dat er iets met jou gebeurt.
Elk kind reageert weer anders, maar het wordt heftig.
Stel ze gerust, geef liefde en veiligheid, dat is denk ik het allerbelangste. En vraag hulp als dat nodig is.

En ik denk dat het beter is dat je de school inlicht over de situatie. Dat is beter voor de kinderen. De leerkrachten weten dan wat er speelt en kunnen jouw kinderen beter helpen en begrijpen. Je kunt aangeven dat het gevoelig ligt voor je ex.

Het tweede waar ik aan denk is meer praktisch. Zijn de kinderen enig erfgenaam, want als dat zo is, dan krijg je straks ook nog te maken met het regelen van de uitvaart en de nalatenschap.
Probeer dan toch hoe dan ook, iets van financiële informatie boven tafel te krijgen.

Bedankt voor het meedenken.
School is op de hoogte.
Dat tweede weet ik niet. Ik ga er eigenlijk wel vanuit, maar hij heeft me vaker verrast in het verleden.

Koekenbakker zondag 30 maart 2025 om 20:17

Nija schreef: ↑
30-03-2025 18:02
Ik zou bij wat je ook doet het belang van de kinderen voorop stellen. ‘Leuk’ dat vader er zelf nog niet aan wil, maar hij is er straks niet meer en dan zitten jij en de kinderen ermee als dit niet goed is verlopen.

Je kunt vader niet dwingen, maar hij kan jou ook niet (altijd) tegenhouden. Vind jij dat de kinderen iets nodig hebben dan zou ook dat ondanks eventuele weerstand dus ook echt wel doen. Dat is ook je verantwoordelijk als ouder als de ander dat niet kan of wil.

Ik heb hem nu inderdaad gepasseerd en de kinderen verteld dat hij hieraan gaat overlijden. Dus ik snap je punt. De kinderen en ik moeten verder.

Koekenbakker zondag 30 maart 2025 om 20:18

Wombat schreef: ↑
30-03-2025 18:22
Moeilijke situatie zeg.
Het ligt eraan wat de kinderen nu al weten, zeker jongste. Ik denk dat ik vooral zou inzetten op praten over de dood in het algemeen. Boekjes in huis halen en zo. Dan kan je snel de overstap maken naar een concretere uitleg over papa zo gauw dat moment zich aandient. Liefst met medeweten van papa en anders dan toch maar.

Misschien hebben ze al wel veel meer door dan je denkt. Ik neem aan dat hij niet in staat is om voor ze te zorgen bijvoorbeeld.

Ik heb het de kinderen kortgeleden verteld. Ze hadden, vooral de oudste, wel meer door.
Hij is inderdaad niet in staat om voor ze te zorgen.

Koekenbakker zondag 30 maart 2025 om 20:20

Craziestcatlady schreef: ↑
30-03-2025 20:07
Omdat jij ouder bent.
Soms is een professionele kijk heel fijn.
Geldt niet alleen voor kinderen. Ook voor jezelf.
Jezelf af en toe psychologische hulp gunnen zouden meer mensen moeten doen.

Ik ben het met je eens. Heb zelf nu ook hulp.

Nana_Mouskouri zondag 30 maart 2025 om 20:22

Koekenbakker schreef: ↑
30-03-2025 20:13
Dankjewel voor je reactie. Ik kan er inderdaad niets aan doen, maar het maakt alles wel extra moeilijk. Het was voor de kinderen denk ik veel fijner geweest als we dit in alle openheid samen hadden kunnen doe .
Die veilige en begripvolle plek ben ik wel, al ben ik soms ontzettend moe.

Dat kan ik me voorstellen. Maar dat gaat eerst niet beter worden. Ook daarom kan het geen kwaad te kijken welke hulp er mogelijk is.

Ook al woon je in een krot, met de huisdeur kapot. Je weet toch dat ik van je hou.

Fleur_Hélène zondag 30 maart 2025 om 22:07

Koekenbakker schreef: ↑
30-03-2025 20:06
Dankjewel.
Ik probeer ex al een hele poos te overtuigen, maar hij wil het niet. Hij vindt dat allemaal nog te vroeg.
In mijn beleving is het dat juist niet, eerder te laat. Ik heb het dus zelf verteld, zonder hem. Dat had totaal niet de voorkeur, maar er kon niet meer mee gewacht worden.

Ik geef je gelijk dat je het zelf verteld hebt. Je moet sowieso doen wat voor jou het juiste voelt voor je kinderen.

l'odeur du sucré.
de geur van zoet.

Nija zondag 30 maart 2025 om 22:37

Koekenbakker schreef: ↑
30-03-2025 20:17
Ik heb hem nu inderdaad gepasseerd en de kinderen verteld dat hij hieraan gaat overlijden. Dus ik snap je punt. De kinderen en ik moeten verder.

Ja heel goed. En met hen er regelmatig over praten helpt ongetwijfeld al veel, al dan niet met boekjes ect. En wellicht zijn er nog mogelijkheden voor wat begeleiding zoals al geopperd (wellicht ook wel via de huisarts).

Heel naar voor jou dat hij zo in de ontkenningsfase zit. Dit moet een ontzettend zware tijd zijn voor je. Veel sterkte voor jou en je kinderen

Flipflop zondag 30 maart 2025 om 23:44

Teardrop2 schreef: ↑
30-03-2025 19:43
Kan ik me voorstellen Flipflop, de eerste tijd ben je alleen maar bezig met overleven.
En het klopt dat degene die tekent de uitvaart regelt en betaalt. Maar toch is het handig als iemand van tevoren al iets weet over hoe en wat, bijvoorbeeld waar de belangrijke papieren liggen.
Als je helemaal niets weet, dan kan het in bepaalde situaties heel lastig worden.

Ik begrijp dat je dat zegt.... alleen TO is zijn ex. Ik was ook de ex en had nergens toegang toe. De uitvaart was niet hoe hij het gewenst had. Ik wist wat hij wilde. Ik ben nergens bij betrokken geweest. Idem voor de behandeling van zijn mentale problematiek, terwijl ik degene was die naast zijn bed zat op de spoedeisende hulp na een suïcide poging en hem naar de GGZ bracht nadien.

Ik heb namens kind de erfenis beneficiair aanvaard en dat was maar goed ook, want er bleken schulden te zijn.

Maar goed, dat waren mijn ervaringen. Hopelijk draait de ex van to bij. Ik hoop het. De nasleep van dit soort gebeurtenissen is gewoon niet mals.

Poespas maandag 31 maart 2025 om 09:59

Vertrouw ook op jezelf to. In beginsel heeft elke volwassene alles in zich om een verlies te verwerken.
Mijn man overleed plotseling toen mijn kinderen peuters en kleuters waren. Een van de dingen die ik deed was zelf een liedje verzinnen over hun vader, wat we zo vaak samen zongen.

Ik wil maar zeggen: Ook jij gaat jouw weg hierin vinden met je kinderen. Dat mag met vallen en opstaan. En op jouw eigen unieke manier.

Teardrop2 maandag 31 maart 2025 om 10:41

Flipflop schreef: ↑
30-03-2025 23:44
Ik begrijp dat je dat zegt.... alleen TO is zijn ex. Ik was ook de ex en had nergens toegang toe. De uitvaart was niet hoe hij het gewenst had. Ik wist wat hij wilde. Ik ben nergens bij betrokken geweest. Idem voor de behandeling van zijn mentale problematiek, terwijl ik degene was die naast zijn bed zat op de spoedeisende hulp na een suïcide poging en hem naar de GGZ bracht nadien.

Ik heb namens kind de erfenis beneficiair aanvaard en dat was maar goed ook, want er bleken schulden te zijn.

Maar goed, dat waren mijn ervaringen. Hopelijk draait de ex van to bij. Ik hoop het. De nasleep van dit soort gebeurtenissen is gewoon niet mals.

Wat heftig allemaal Flipflop. De nasleep is zeker niet mals, ik weet er helaas alles van.

Mijn dochter is overleden, haar ziekte, haar overlijden, haar kindjes, af en toe snap ik nog niet dat ik overeind gebleven ben. Het heeft een hele grote impact, op iedereen. Gelukkig waren er geen problemen bij haar uitvaart, ook geen financiele zorgen.

Maar wat jij beschrijft heb ik meegemaakt in een andere situatie. Vandaar dat ik ook gelijk aan de praktische, financiele zaken denk.

Ik hoop dat het nu goed gaat met jou en je kind.

Teardrop2 maandag 31 maart 2025 om 10:43

Poespas schreef: ↑
31-03-2025 09:59
Vertrouw ook op jezelf to. In beginsel heeft elke volwassene alles in zich om een verlies te verwerken.
Mijn man overleed plotseling toen mijn kinderen peuters en kleuters waren. Een van de dingen die ik deed was zelf een liedje verzinnen over hun vader, wat we zo vaak samen zongen.

Ik wil maar zeggen: Ook jij gaat jouw weg hierin vinden met je kinderen. Dat mag met vallen en opstaan. En op jouw eigen unieke manier.

Klopt wat je zegt Poespas.
Je hebt geen keus he, je moet wel.

Maar toch, soms zie je ook weleens dat iemand het leven niet meer kan oppakken, helemaal afglijdt en niet meer openstaat voor de toch nog mooie dingen in het leven.

teardrop2 wijzigde dit bericht op 31-03-2025 10:47

12.77% gewijzigd

Teardrop2 maandag 31 maart 2025 om 10:45

dubbel

Poespas maandag 31 maart 2025 om 14:40

Teardrop2 schreef: ↑
31-03-2025 10:43

Maar toch, soms zie je ook weleens dat iemand het leven niet meer kan oppakken, helemaal afglijdt en niet meer openstaat voor de toch nog mooie dingen in het leven.

Is er dan niet meer aan de hand?
Rouw brengt ook issues uit je jeugd terug. Dubbele belasting dus eigenlijk. Dan is het wel heel jammer als iemand zichzelf geen hulp gunt. Een steuntje in de rug mag je jezelf gunnen.

Rouw is soms ook de bodem weer even raken. En dan ontdekken dat de bodem nog niet de bodem is.
Dat is eenzaam en dan wil je niks. Als omstander is dat heel moeilijk om aan te zien en om erbij te blijven.

Kinderen zijn doorgaans wel heel veerkrachtig. Dat spelen weer andere dynamieken imo.
.

Actieve topics