afscheid nemen en schuldgevoel

Heb je geen broer of zus met wie je samen kan gaan? Dan kun je samen oude herinneringen ophalen terwijl je bij je moeder bent. Samen lachen, samen huilen.

quote:bankje schreef op 04 januari 2010 @ 09:05:

nu begrijp ik de verwarring. ik ben sinds het herseninfarct nog regelmatig geweest. het gaat sinds een aantal weken enorm bergafwaarts het is dus niet zo dat ik er al maanden niet meer geweest ben



Dat begreep ik hoor, absoluut!

Je verdriet wordt ook begrepen denk ik en je angst (het is ook eng en ongrijpbaar, dit soort dingen) ook.

Maar hoe dan ook, de vrouw in het verzorgingstehuis ís je moeder en dat jij haar als een gezondere vrouw wil blijven herinneren is heel begrijpelijk maar dit is nu de realiteit en daar zul je het mee moeten doen, hoe erg dat ook is.



Vind je zelf ook niet?

quote:eleonora schreef op 04 januari 2010 @ 09:10:



Dat begreep ik hoor, absoluut!.





Ik ben nog niet zo goed wakker, denk ik....





bankje, leo heeft wel gelijk, het is nog steeds je moeder, ook al herkent ze je niet. Ik begrijp dat het heel zwaar is om haar te zien aftakelen, maar idd, dat is de realiteit. Sommigen van ons hebben te veel tijd om afscheid te nemen van onze ouders, anderen te weinig. En wat het ook is, het is altijd ka uu tee.



Ik denk dat je altijd nog iets voor je moeder kunt betekenen, ook al weet ze niet meer wie je bent. Jij kent haar beter dan haar arts en de verpleging. Zeker als ze steeds meer achteruit gaat kun jij ze helpen met je moeder een plezier te doen. Jij weet wat ze vroeger leuk vond, wat haar favo broodbeleg was, noem het maar op..... Jij kan tijd met haar doorbrengen, iets wat in de zorg steeds schaarser wordt. Je kan vaak nog van alles doen om je moeder het zo aangenaam mogelijk te maken. Je doet je moeder daar een plezier mee en jezelf niet minder.

Bankje, hoe erg het ook is je zult hier toch mee moeten omgaan. Al was het alleen maar uit respect voor je moeder. Andersom zou ze er ook voor jou zijn. Praat tegen haar, zeg wat je nog wilt zeggen, huil, lach... Eleonora zei het zo prachtig "Zij hielp jou op weg in het leven, help jij nu op weg naar het einde, in liefde".

Ha Meis,



Ik herken het wel.

Mijn moeder is ook dement en woont in een verpleegtehuis. Het is afschuwelijk om haar zo te zien,ben elke keer compleet van slag als ik er ben geweest. Maar toch ga ik er vaak heen,alleen al om haar te knuffelen.



Ben net terug van 2 weken vakantie en ga vandaag weer naar haar toe, vind het nu extra eng omdat ik haar zo lang niet heb gezien en de achteruitgang nu veel meer opvalt. Als je vaker gaat heb je een soort gewenning die ook heel veel pijn doet maar die voor mij beter te hanteren is.



Heel veel sterkte en een dikke knuffel!

Bankje,



Ik vind de reacties hier wel hard. Het is wel heel makkelijk om tezeggen "het is je moeder, dus je gaat" Ik begrijp je erg goed. Je moeder is je moeder niet meer. Het is een vrouw geworden die ooit eens je moeder was. Je moeder ben je kwijt, het is voor jouw een volslagen vreemde geworden.



Weet je hoe je moeder reageert op bezoek. Heb je wel eens met de verpleegkundigen overlegt hoe de reactie van je moeder is? Of zij iets merken aan je moeder na een bezoek? Heb je goed contact met de verpleegkundigen? Misschien kunnen zij je begeleiden tijdens je bezoek. Misschien is er wel een favoriete verpleegkundigen van je moeder die even bij je kan komen zitten.



Dat je aan het rouwen bent is logisch. Je moeder, zoals jij haar kent, is er immers niet meer. Dit rouwproces is ook heel belangrijk. Haar nu bezoeken is ook goed voor dit rouwproces. Ik spreek helaas uit ervaring.

Bankje, is er bij jullie in de buurt een alzheimer-cafe?

Dit is een ontmoetingsplaats, eens in de maand voor familie van Alzheimerpatienten.

Hier zul je veel herkenbare dingen tegenkomen. Ook mensen die jouw problemen herkennen. Allemaal ervaringsdeskundigen dus.Sterkte want t is een rotziekte

ik vind de reacties niet hard

TO heeft last van een schuldgevoel en een demente moeder

daar heeft moeder niet omgevraagd

volgens mij snapt iedereen dat het verdrietig en moeilijk is

maar geen reden on niet op bezoek te gaan

juist het niet op bezoek gaan versterkt de schuldgevoelens

quote:bankje schreef op 04 januari 2010 @ 08:46:

enneaaa Ze herkent niemand meer.

Het doet me zoveel pijn om haar zo achteruit te zien gaan . het raakt me zo dat ik iedere keer heel erg van slag ben.

misschien komt het hard over maar zo is het niet,ik hou enorm veel van mijn moeder.



Houden van is dan dus ook van slag raken meid. Dat hoort in dit geval bij houden van. Je steekt je kop in het zand zoals ik het lees. Het doet toch wel zeer of je nou wel of niet haar gaat opzoeken. Je bent er nu toch ook verdrietig en van slag van? Het gaat niet weg door en niet heen te gaan. Je denkt alleen dat het niet opzoeken van je moeder je minder zeer doet. Dat is eigenlijk niet zo toch?



Ik veroordeel je zeker niet ik lees hoe moeilijk je het hebt.

quote:loomii schreef op 04 januari 2010 @ 09:23:

[...]





Ik ben nog niet zo goed wakker, denk ik....





bankje, leo heeft wel gelijk, het is nog steeds je moeder, ook al herkent ze je niet. Ik begrijp dat het heel zwaar is om haar te zien aftakelen, maar idd, dat is de realiteit. Sommigen van ons hebben te veel tijd om afscheid te nemen van onze ouders, anderen te weinig. En wat het ook is, het is altijd ka uu tee.



Ik denk dat je altijd nog iets voor je moeder kunt betekenen, ook al weet ze niet meer wie je bent. Jij kent haar beter dan haar arts en de verpleging. Zeker als ze steeds meer achteruit gaat kun jij ze helpen met je moeder een plezier te doen. Jij weet wat ze vroeger leuk vond, wat haar favo broodbeleg was, noem het maar op..... Jij kan tijd met haar doorbrengen, iets wat in de zorg steeds schaarser wordt. Je kan vaak nog van alles doen om je moeder het zo aangenaam mogelijk te maken. Je doet je moeder daar een plezier mee en jezelf niet minder.

Mooie reactie Loomii.



Bankje, allereerst een . Ik begrijp dat het moeilijk is. Mijn moeder heeft zelf een hersenbloeding gehad in combinatie met terminale kanker. Ze was geestelijk goed bij, maar kon niet meer praten. Die aftakeling was heel moeilijk om te zien. Maar ik kon er nog wel voor haar zijn.



Hoe moeilijk ik het soms ook vond, ik kijk wel met heel veel tevredenheid terug op haar laatste weken. Omdat ik voor haar heb gedaan wat goed was. Tegelijkertijd moet je wel goed kijken wat jij zelf aan kan. Zo heb ik bijvoorbeeld mijn moeder niet opgebaard in een kist gezien. Ik vond het prima om dat laatste beeld gewoon te hebben van mijn moeder in een ziekenhuisbed. Het beeld van mijn vader in een kist heb ik heel lang in negatieve zin bij me gedragen. Dat wilde ik bij mijn moeder niet weer meemaken.



Kijk dus heel goed voor jezelf bij welke keuzes jij je goed voelt. Is deze situatie voor jezelf een grens, in die zin dat wel op bezoek gaan traumatisch is voor jou, dan moet je niet gaan. Denk je dat je nog iets voor je moeder kan betekenen en hoef je jezelf daar geen geweld voor aan te doen, ga dan wel. Ik denk dat je moeder toch wel weet dat je van haar houdt. Niet op bezoek gaan zal daar niets aan veranderen.



Heel veel sterkte de komende tijd!

Vraag me af hoe je het zou hebben gevonden wanneer jezelf b.v. een erge ziekte zou hebben gekregen en je moeder had gezegd: sorry, kan dit niet aanzien, ik herinner me je liever hoe als je was?

Twijfel zelfs of dit serieus is want ik kan mij niet voorstellen dat er mensen zijn die zo met hun moeder met dementie omgaan.

Wat een inverdrietige situatie, bankje. Het lijkt me zo verschrikkelijk als je eigen moeder niet meer weer wie jij bent. Is dat niet ook waar je tegenop ziet? Dat de vrouw die jou gebaard en opgevoed heeft en aan wie je voor een deel jouw identiteit ontleent, jou niet meer kent?



Hoe weet je dat ze jou niet meer herkent, als ze je de laatste keer dat je er was nog wel herkende? Heb je dit van andere mensen gehoord? Hebben die net zo'n nauwe band met je moeder als jij?



In feite werpen zich een aantal filosofische vragen op in zo'n situatie. Wat is een mens, welke rol speelt geheugen in je persoonlijkheid, wat is je relatie met een ander als er geen herinneringen meer zijn? Ze is en blijft je moeder, dat is een feit. Maar feitelijk herken jij haar ook niet meer, of althans, daar ben je bang voor.



Dat schuldgevoel dat je nu hebt, moet je niet alleen als iets negatiefs zien. Het kan je ook iets vertellen. Je voelt je blijkbaar verplicht als haar dochter om haar te blijven bezoeken. En misschien is dat wel terecht. Moederliefde is meestal onvoorwaardelijk. Je moeder is er voor je, ook als je zelf nog geen geheugen hebt of geen blijk van herkenning kan geven. Ze zorgt voor je en blijft bij je, ook op de momenten dat het voor haar moeilijk is. Als je ziek bent, als je onder de besmettelijke uitslag zit, als je in het ziekenhuis belandt. Als je na een ongeluk in coma raakt of aan geheugenverlies lijdt, dan blijft je moeder je bezoeken, met/tegen je praten.



Op een bepaald moment draaien de rollen om en is het niet meer je moeder die er altijd voor jou is en voor jou zorgt, maar krijgt ze zelf hulp nodig. Ik zou het zelf een heel fijn idee vinden te weten dat mijn kinderen, als het zo ver is, er dan voor mij zijn zoals ik er nu onvoorwaardelijk voor hen ben.



Je moeder herkent jou niet meer, maar ze heeft nog steeds gevoel. Ze kan zich nog steeds eenzaam voelen - misschien nog wel meer omdat ze nu verstrikt zit in de ziekte die dementie heet. Ik kan me in de verste verte niet voorstellen hoe dat moet voelen. Waarschijnlijk heel erg machteloos en verwarrend.



Ik denk dat je vooral van haar belang uit moet gaan als je besluit of het verstandig is om haar te bezoeken. Jij bent volwassen en hebt al je verstandelijke vermogens, jij bent bij machte om beslissingen te nemen die in haar belang zijn, maar bent ook in staat om jezelf in zekere mate te beschermen tegen wat dat met jóu doet. Er zijn bv. groepen van familieleden van demente mensen die ervaringen uitwisselen, er is informatie te vinden over hoe je het best met een dement familielid kunt omgaan, je kunt hier op het forum van je af schrijven of met je partner of vrienden erover praten. Je moeder heeft al die mogelijkheden niet. Ze is in haar laatste maanden helemaal overgeleverd aan wat de mensen die van haar houden doen.



Ik denk dat het steeds moeilijker voor je zal worden om je moeder te gaan bezoeken als je er meer tijd overheen laat gaan, ook omdat ze elke keer steeds meer achteruitgegaan zal zijn. Het lijkt me erg moeilijk om je over dit gevoel heen te zetten, omdat je voor je gevoel je moeder al voor een groot deel kwijt bent. Maar als je niet gaat, krijg je later misschien wel een veel grotere klap. En dan is het te laat om er nog iets aan te doen.



Veel sterkte,

dubio

Ik vind het nogal een veronderstelling hgjb, niet iedereen is het zelfde en reageert hetzelfde in situaties.



TO geeft aan dat ze een schuldgevoel heeft en dat ze worstelt, je kan best je mening geven of advies, maar iemand zo veroordelen of zelfs suggereren dat het niet serieus zou zijn gaat in mijn ogen erg ver.



Ik zou niet graag in haar schoenen staan, en ik weet dat mij hetzelfde lot staat te wachten bij mijn vader. Ik weet door ervaring en het proces dat het er aan komt, en ik ga ook naar naar de bijeenkomsten waar ook mensen met familie leden komen om ervaringen te delen.



Voor TO is het zoals ik lees heel onverwacht gebeurt ze heeft niet kunnen ' wennen' aan de verandering.



Doordat ik al afscheid van mijn moeder heb moeten nemen en blij ben dat ik daar bij kon zijn en er voor haar kon zijn weet ik dat ik het aan kan. Maakt het er niet minder makkelijk op.



Misschien als ik niet die ervaring had gehad dat ik mezelf deze vragen ook zou stellen... je weet het denk ik niet van te voren.

quote:Ikbenanoniem schreef op 04 januari 2010 @ 11:27:

[...]

Kijk dus heel goed voor jezelf bij welke keuzes jij je goed voelt. Is deze situatie voor jezelf een grens, in die zin dat wel op bezoek gaan traumatisch is voor jou, dan moet je niet gaan. Denk je dat je nog iets voor je moeder kan betekenen en hoef je jezelf daar geen geweld voor aan te doen, ga dan wel. Ik denk dat je moeder toch wel weet dat je van haar houdt. Niet op bezoek gaan zal daar niets aan veranderen.



Bankje, jammer dat je je in deze alinea herkent en dat je je besluit blijkbaar al genomen hebt. Ik denk dat, zoals Enneaaa zei, houden van ook soms pijn doet.



Ik denk niet dat je moeder weet of voelt dat je van haar houdt als je niet meer bij haar op bezoek gaat, zeker als haar geheugen haar zo in de steek laat. Je kunt redeneren dat ze je niet zal missen als ze zich jou niet kan herinneren. Maar ze voelt het wel als er niemand om haar heen is die van haar houdt en liefdevol voor haar zorgt. Wat moet dat eenzaam zijn. Wat een nachtmerrie om je leven zo alleen te eindigen.

Meid, wat erg!



Een dikke knuffel voor jou, Bankje

Roosies, er zijn zoveel dingen die niet "langzaam" aan komen. De meeste nare ziektes ( soms zelfs de dood ) komen onverwacht maar dan ga je er voor en probeert degene, zeker je eigen moeder, zoveel mogelijk te helpen en niet er voor weg te lopen. Vind het nogal onvolwassen overkomen, ik kan niet....! Nee, snap ik, liever niet maar soms moet het gewoon. En trouwens TO zit er blijkbaar mee dus of haar keuze de juiste is? Dan zou ze ook geen schuldgevoel hoeven hebben.

quote:eleonora schreef op 04 januari 2010 @ 08:59:

Zij hielp jou op weg in het leven, help jij nu haar op weg naar het einde, in liefde.



Eens met de reacties van Eleonora en dan vooral deze zin.



Bankje, hoe vervelend ook, dit is ook onderdeel van het leven. Er wordt geroepen "Doe waar jij je goed bij voelt", maar dat is een korte termijn oplossing. Als mensen volgens dat motto gaan leven, waar is dan de medemenselijkheid. Ze is je moeder, ook al herkent ze je niet. Ik geloof dat mensen wel voelen of ze door een verpleegkundige worden bezocht of door iemand die ze met liefde aanraakt. Liefde herken je altijd.



Het is moeilijk, het is vervelend, het is niet leuk om te zien en je bent er verdrietig om. En toch vind ik, dat je je moeder regelmatig zou moeten bezoeken al is het maar gewoon om haar hand beet te houden.



Sterkte.

Heb je nu werkelijk je besluit al genomen?



Hoe zit het met de rest van je familie (als die er is)? Krijgt je moeder uberhaupt nog wel bezoek?

Echt, ik kan me niet voorstellen dat je niet meer bij je moeder langsgaat. Dan kun je nog zo hard roepen hoeveel je van haar houdt, maar wat doet het ertoe dat wíj dat weten? Het gaat hier om je moeder! Laat het haar weten! En ook al herkent ze je niet meer, ze zal zeker voelen dat je er bent, dat er iemand bij haar is die van haar houdt, die haar hand streelt, die herinneringen aan vroeger ophaalt (lange termijn geheugen is vaak nog in tact, waardoor herinneringen aan vroeger een aanknopingspunt kunnen zijn om met je moeder in contact te komen).



Pfoei, ik zou niet met mezelf kunnen leven als ik mijn moeder niet meer zou willen zien omdat ze ziek is, me niet meer herkent en er niet meer uitziet als mijn moeder...

Bankje, uiteindelijk is er maar een ding belangrijk, ivm het (niet) krijgen van een schuldgevoel, en dat is wat JIJ ervan vindt.

Wij kennen jou en je moeder niet en weten niets van jullie band. Jij wel. Dus denk er zelf goed over na en neem een beslissing waar jij achter staat.

Een schuldgevoel vreet zoveel energie, dat is echt zonde, daar heb jij niets aan en je moeder ook zeker niet.



Heel veel sterkte in deze moeilijke tijd.

quote:hgjb schreef op 04 januari 2010 @ 14:42:

Roosies, er zijn zoveel dingen die niet "langzaam" aan komen. De meeste nare ziektes ( soms zelfs de dood ) komen onverwacht maar dan ga je er voor en probeert degene, zeker je eigen moeder, zoveel mogelijk te helpen en niet er voor weg te lopen. Vind het nogal onvolwassen overkomen, ik kan niet....! Nee, snap ik, liever niet maar soms moet het gewoon. En trouwens TO zit er blijkbaar mee dus of haar keuze de juiste is? Dan zou ze ook geen schuldgevoel hoeven hebben.





Ieder reageert totaal verschillend in zo'n situatie. Je kan totaal geblokkeerd raken, waardoor het echt niet lukt. Ik kan hier zelf helaas over meepraten. En dan kan je wel zeggen soms moet het.... als je geblokkeerd raakt lukt het echt niet. Dit is voor een ander niet altijd voor te stellen, maar gebeurd. Ik had dit totaal niet verwacht van te voren.



Vergeet daarnnaast niet, haar moeder heeft een hersenbloeding gehad. De meeste mensen worden na een hersenbloeign een totaal ander persoon. Of haar moeder nog kan voelen, dat zal ze aan degene moeten vragen die haar moeder verzorgt. Daarom ook mijn tip, praat met de verpleegkundigen. Deze staan zo dicht bij je moeder, zij kunnen je helpen. Zij kunnen ook mee als jij de kamer van de je moeder betreetd. Zij kunnen je opvangen, zij kunnen je bij de hand nemen. Want weet, je bent echt niet de enige die het doodeng vindt om bij hun dementerende ouder op bezoek te gaan. een goede verpleegkundigen kan je helpen met deze angst.



Welk besluit je ook neemt, het vreet energie.