Vies voelen na misbruikverleden, iemand tips?

Het klinkt in de oren alsof je veel geprobeerd hebt en ik ben ook nog eens geen expert, dus negeer mijn comment als je er niets mee kan vooral, maar een vriendin van mij heeft veel gehad aan exposure therapie via meerdaagse opname en daarna opnieuw emdr. Jouw situatie is vast anders en wellicht is het niet voor jou, maar ik wilde het toch doorgeven want je weet nooit.

Ik heb zelf geen ervaringen zoals jij, ik wens je veel sterkte. Knap dat je hard werkt aan verwerking, ik hoop dat je een modus voor jezelf kunt vinden in hiermee omgaan.

Toen ik je verhaal voor het eerst las, dacht ik dat dit wellicht te zwaar zou zijn en of therapie niet beter zou zijn, maar zag daarna dat je dit topic op advies van je therapeuten hebt geopend.

Ook ik ben niet bekend met een misbruikverleden, wel met trauma (vanuit jeugd en recent). Trauma is een soort blauwdruk - waarin we onbewust associaties maken om op die manier te voorkomen dat dit opnieuw gebeurt. Trauma is ook vaak bevroren in de tijd en manifesteert zich vaak lichamelijk. Ik weet niet of je bekend bent met het boek Traumasporen van Bessel van der Kolk? Hij noemt hierin een voorbeeld van twee mannen die als kind misbruikt werden door een priester en nu bodybuilders waren. Het raakt aan het gevoel van 'medeplichtig' te zijn aan het misbruik - wat vaak door de dader wordt gebruikt en wat ook een overlevingsmethode is voor het kind. Door nu sterk en stoer te zijn, overkomt het misbruik hen niet nog eens. Zijn dit aspecten die je al eens in je therapie hebt behandeld?

Wat betreft het vies voelen - heb je tijdens therapie ook besproken welke gevoelens en gedachtes je ervoer tijdens het misbruik? Dit blijft ook vaak bevroren in de tijd en nu je volwassen bent, kun je kijken/onderzoeken wat hier eigenlijk aan klopt.

Beleef je plezier aan lichamelijke activiteiten zoals sport? En ga je ook weleens op een liefdevolle manier met je lichaam om zoals massage of insmeren met bodylotion?

Heel herkenbaar. Voor mij waren niet eten/afvallen en smetvrees behoorlijk hardnekkige copingmechanismen toen ik nog heel veel last van PTSS had. Die twee wisselde elkaar af, als het eten weer goed ging, begon ik weer te poetsen/wassen en me vies voelen. Een therapeut merkte een keer op dat ik er weer in stonk, dat woordgrapje is me altijd bij gebleven. Moet er elke keer weer aan denken als ik in de winkel een fles Dettol in mijn hand heb.

Sinds een paar jaar gaat het eigenlijk best goed met me, maar ik mijd de weegschaal en de Dettol wel als de pest omdat het me toch op een of andere manier triggert. Ik heb de copingmechanismen vervangen door gezondere manieren om met negatieve gevoelens om te gaan, ik ben gaan gewichtheffen en ik wandel bijna dagelijks. Gewichtheffen helpt me omdat ik me wel kan focussen op cijfers, alleen moet het nu omhoog en niet meer omlaag zoals op de weegschaal. En om die cijfers omhoog te krijgen moet mijn voeding op orde zijn, voldoende rust nemen en natuurlijk consequent trainen. Als ik niet goed voor mezelf zorg, boek ik geen vooruitgang. Fysiek sterk zijn geeft me ook een veiliger gevoel. Wandelen doe ik om tot rust te komen, liefst zover mogelijk van de bewoonde wereld waar ik geen mens tegenkom. Ik hou van de stilte in het bos, ik kan daar echt mijn accu opladen. Sindskort ga ik zelfs naar de sauna om te ontspannen, dat was voorheen echt uitgesloten dat ik dat zou durven, laat staan zou kunnen ontspannen. Mijn lief stelde het voor om het een keer te proberen na het sporten, ik had echt niet verwacht dat ik het fijn zou vinden.

Ik ben nu halverwege de 40 en ga nog steeds stap voor stap vooruit, wel met medicatie. Eerlijk gezegd had ik dat een aantal jaar geleden niet voor mogelijk gehouden.

Gewoonmijmaaranders schreef: ↑

02-01-2020 23:54

Het boek ken ik van horen zeggen en heb ik vaker als tip gekregen. Misschien toch eens aan proberen te komen.
De gevoelens en gedachten tijdens t misbruik zijn denk ik wel genoeg aan bod gekomen. Ik voel me ook niet meer schuldig aan en kan ook vaker boosheid voelen. Het is nu vooral dit stuk wat blijft hangen eigenlijk.

Sporten is voor mij vooral gelinkt aan afvallen en niet per se voor de leuk meer de laatste jaren. Ik heb tot een aantal jaren geleden op hoog niveau gesport, vele uren in de week, wat ik vanaf klein meisje al heb opgebouwd. Dat was mijn uitlaatklep en mijn passie. Nu is dat fysiek niet meer mogelijk en sport ik wel in de sportschool om medische redenen en wandel ik, maar moet ik waken om niet door te slaan in bewegingsdrang. Écht leuk vind ik het dus niet meer...

Het op een liefdevolle manier omgaan met mn lichaam probeer ik inderdaad op te focussen. Vooral neutrale gebieden, zoals mn gezicht en handen probeer ik wat meer te verzorgen de laatste tijd. De rest van mijn lijf is vooral een confrontatie met dat wat ik vreselijk vind...
Ik vind het dan moeilijk om bij het fijne (de massage of lotion) te blijven i.p.v. het vieze te voelen.

Jij ook dank voor je reactie, lief!

Het boek is enorm interessant, ben het nu zelf aan het lezen. Las van de week nog een stuk over een onderzoek dat ze in de VS hebben gedaan over de link tussen obesitas als volwassene en seksueel misbruik als kind. Daar zit een element van niet aantrekkelijk gevonden willen worden. Ik vind het boek tot nu toe erg verhelderend, vooral omdat ik nu zelf met traumaverwerking bezig ben en ik dit beter kan begrijpen.

Ik ben gelukkig niet bekend met seksueel misbruik, maar kan mij heel goed voorstellen dat als reactie daarop je lichaam vies voelt, of niet van jou.

Wat jammer dat sport er nu even niet in zit. Hopelijk komt dat wel weer in de toekomst.

Stapje voor stapje werkt idd het beste, zeker op veilige gebieden, en wat ook helpt is om er een zekere routine van te maken, bijvoorbeeld elke zondag je nagels lakken en een maskertje nemen.

Heel veel sterkte!

Gewoonmijmaaranders schreef: ↑

02-01-2020 23:57

Wat vervelend dat je het zo herkent, maar wel fijn om te lezen dat je een manier hebt gevonden om met de negatieve gevoelens om te gaan!
Herken je dat vies voelen ook en hoe heb jij daarin je weg gevonden?

Dat vies voelen is heel herkenbaar. Uren tanden poetsen, lang en veel te heet douchen en nog steeds vies voelen. Dat gevoel is niet weg te wassen/poetsen, bovendien triggerde het bij mij ook herbelevingen door het aanraken van mijn lichaam tijdens het wassen. Ik kan niet echt uit leggen hoe ik daar mijn weg in heb gevonden eigenlijk. Het is geleidelijk beter geworden. En soms moet je ervaren dat de wereld niet vergaat als je een keer douchen moet overslaan of je geen douchegel kan gebruiken. Ik heb bepaalde afspraken met mezelf gemaakt over welk gedrag mbt hygiëne acceptabel is en wat geen enkel doel dient en overdreven is. Wanneer doe ik iets uit hygiëne oogpunt en wanneer om mijn angst te bezweren of van dat vies voelen of te komen. Uiteindelijk gaat de angst of het vies voelen ook weg als ik niks doe, maar dan moet ik het gevoel wel uitzitten om dat te ervaren. Dus uiteindelijk is het toch exposure in essentie, de reactie laten uitdoven.

Gewoonmijmaaranders schreef: ↑

02-01-2020 23:54

Ik vind het dan moeilijk om bij het fijne (de massage of lotion) te blijven i.p.v. het vieze te voelen.

Hoi TO,

Wat een lange weg heb je bewandeld. Nog steeds hard aan het werk lees ik. Nav dit stukje vroeg ik me af of je een oordeel hebt naar jezelf toe als het vieze gevoel weer opkomt? Of...wat gebeurt er op zo’n moment?

Traumasporen kan ik ook aanraden.

Heb je eens nagedacht over een inloophuis voor mensen met een eetprobleem? Bijvoorbeeld van Ixta Noa, Het Leontienhuis of Stichting JIJ?

Aanvullend op de vraag van tuinhek heb ik ook nog een paar vragen: is er een specifieke aanleiding als jij je vies voelt? En wat gebeurt er als je niet toegeeft aan het gevoel van je willen wassen? Verdwijnt het dan?

Wat ik tijdens mijn huidige trauma erg heb gemerkt, is dat je allerlei associaties gaat maken die direct te herleiden zijn naar het trauma. Maar deze associaties kunnen verdwijnen door nieuwe ervaringen op te doen of op een andere manier te reageren. Beter gezegd: het rationele deel van je brein gebruiken om het emotionele deel van je brein (het associatieve deel) wat te 'normaliseren'.

Om een voorbeeld te noemen: ik vond het erg moeilijk om goed voor mijzelf te zorgen. De associatie die ik daarbij had was dat ik het niet waard was en ik gebruikte het ook als een soort van straf (ik had iets moeten doen van mezelf wat ik niet had gedaan en dan moest ik dat ook maar voelen). Ik ben heel bewust elke dag goed gaan eten en voor mijzelf gaan zorgen en de heftige gevoelens die dit opriep niet al te serieus gaan nemen. Na een aantal weken, merkte ik dat deze nieuwe routine normaal was geworden én dat de associatie was verdwenen.

En ook het associatieve deel van je brein kun je gebruiken door een heel lekker verzorgingsproduct te gebruiken dat je alleen mag gebruiken als je je goed voelt. Op een gegeven moment werkt het ook andersom: dat je je goed gaat voelen als je dat lekkere product gebruikt.

(ik reageer best veel omdat ik zelf erg bezig ben met dit thema en aan het onderzoeken ben hoe dit precies werkt ).

@gewoon, ja, daar zocht ik naar....hoe je omgaat met het gevoel. Ik snap dat het de hele dag aanwezig is. Bij mezelf (en ook de benadering van anderen) merkte ik dat het vaak leek of er maar 2 opties waren: of het gevoel was er en dat was 'fout' of het gevoel moest weg. Als het niet lukte het gevoel weg te maken, dan hield ik maar 1 optie over en dat was dus 'fout'. Eigenlijk sta je dan voor een onmogelijke taak, want dat gevoel wegmaken lukt (een hele tijd lang) nooit, dus eigenlijk zit je continu in het 'falen' en dat is erg demotiverend. Wat mij erg hielp was inderdaad mezelf met mildheid en compassie benaderen. Dat 'vergat' ik wel heel vaak hoor, of het voelde onmogelijk, maar toch was het van onmisbaar belang om die nieuwe ervaringen/exposure/patronen doorbreken die hier door anderen wordt beschreven, door te komen. Wel was dit de meest vermoeiende weg. Het is erg hard werken... Heb je een goede band met je therapeut(en)? Het heeft mij ook erg geholpen om een plek te hebben waar ik me oké voelde. Niet dat ik daar volledig gebruik van heb kunnen maken, dat was me toch te moeilijk. Maar omdat ik dat deels heb gedaan weet ik wél hoe het is om even rust te voelen. Ik ben dus daardoor eigenlijk bekender met het contrast (tussen 'overleving en rust' zou ik het het beste kunnen beschrijven) en daardoor weet ik beter wat ik nodig heb, of wat ik mis als ik me niet goed voel. Zijn er andere belangrijke mensen in je leven met wie je een band hebt?

Eigenlijk hoort het gevoel niet bij jou in het hier en nu, maar bij het kind dat je was. Ik probeer dat ook in perspectief te zien, omdat het op de moeilijke momenten betekent dat ik op die momenten juist zorg nodig heb (terwijl het nare gevoel natuurlijk andere acties oproept). Mildheid en compassie waren/zijn voor mij de eerste stap, maar ook het 'toedienen' van warmte en zorg. Wat ik trouwens niet zo vaak doe, wat eigenlijk wel erg nodig is is het 'wegjagen' van de boosdoener op zulke momenten. Dus niet alleen zorgen voor het 'kind-/traumadeel' met de oude gevoelens, maar haar ook beschermen. Dat is eigenijk mijn zwakke plek, dat komt niet zo vaak in me op om te doen, maar is minstens even belangrijk als zorg en warmte bieden. In mijn eigen therapie heb ik veel gewerkt met het idee van een kind-/traumadeel en een 'ideale ouder'. Waarbij ik op moeilijke momenten dus eigenlijk beide rollen vervul - dat heb ik natuurlijk eerst moeten leren, en ik ben nog steeds lerende. En het kan soms zo leeg voelen.

Jammer dat je ervaart dat 'het wereldje' rondom de inloophuizen veranderd is. Daar was ik me niet bewust van, maar geen goede ontwikkeling. Ik hoor altijd erg positieve ervaringen over Het Leontienhuis en Stichting JIJ.

Veel sterkte, mocht je het willen een kunnen, hier een veilige knuffel

Mooie post van tuinhek.

Ik herken het vies voelen niet precies zoals jij beschrijft maar ik heb wel een lijf dat regelmatig gekaapt wordt door stukjes van mij die in trauma tijd zitten.

Zelf heb ik het gevoel dat ik vooral last heb van een 'lack of soothing concept of self'. En dat hoor ik een beetje echoën in je TO.

Heb je geleerd om onrust te verdragen? Of gaat je dwangmatige kant met je aan de haal en schiet je in controle, drang en obsessie?

Ik doe zelfhulp gedoe tav eten, en ik pas daarin veel de tools toe. Ook dat wat onder mindfulness valt, een vorm van overgave. Ik stap dan uit de strijd. Ik geef op dat ik 'het' moet kunnen. En tegelijk verbind ik me dan aan iets dat groter is dan mij. Klinkt vaag, maar dat wat anderen me niet kunnen geven en ik mezelf ook niet, lijkt op zo'n manier wél aan te komen.

Kennelijk vind ik dan een manier om emoties en onrust uit te zitten op een liefdevolle manier. Kennelijk kloppen dan mijn motieven. Dan merk ik dat obsessies rond voedsel en gewicht afnemen. En word ik milder en liever naar mij.

De drang begrepen en gehoord te willen worden herken ik. Ik merk wel steeds vaker dat ik mezelf eerst die erkenning moet bieden, wil ik er met een ander over kunnen delen.

Ook ik heb een veilige plek van binnen. Maar wat ik me niet realiseerde is wat tuinhek zo mooi verwoorde...ik moet ook voor mijn flinters zorgen en mij leren ontmengen. Ik vermeng nog teveel met hun ervaringen waardoor zowel zij als ik niet herstellen.

Het lijkt erop dat iets in jou een soort agressief lijkend stuk is dat je lijf uitmaakt voor vies.

Terwijl (volgens de theorie van Janina Fischer - die met Bessel van der Kolk heeft gewerkt) dat stuk feitelijk een beschermer is! die reageert op een kwetsbaar jong traumastuk dat te lang getriggerd is.

Hallo TO,

Wat knap dat je zo goed bezig bent met je behandelingen en je verhaal hier doet.

Ik ben als kind ook seksueel misbruikt. Ook complexe PTSS, een eetstoornis, en nog wat andere zaken. PTSS is op dit moment zodoende onder controle dat ik niet langer in aanmerking kom voor de diagnose, ook mijn eetproblemen zijn redelijk onder controle.

Het vies voelen is voor mij zeer herkenbaar. Enerzijds stond ik veel te lang onder een veel te hete douche, waarbij ik heel mijn lichaam insmeerde met scheergel ipv douchegel omdat dit heel mijn lichaam bedekte waardoor ik zeker 'schoon' werd (en voor de zekerheid dat vaak herhaalde). Anderzijds werkte douchen vaak ook triggerend waardoor ik vaak dagen niet douchte en het gevoel van 'vies' zijn alleen maar groter werd.

Er waren bij mij enkele herinneringen die de basis vormde voor het 'viesgevoel'. Deze heb ik met EMDR behandeld. Natuurlijk heb jij al EMDR gedaan, heb je het gevoel dat mbt dit gevoel al wat is verminderd? Zijn er enkele herinneringen de sterksten op dit vlak? Als je het gevoel hebt van wel is het misschien een idee om voor deze herinneringen de EMDR weer op te pakken.

Ik moet zeggen dat EMDR mij wel echt heeft geholpen de scherpe randjes eraf te halen. Al zitten er zoveel kronkels in mijn kop dat ik op een gegeven moment niet meer weet wat nou prioriteit heeft qua behandeling. In mijn beleving was het seksueel misbruik datgene wat me de meeste klachten bezorgde, wat ook wel zo is in de zin van herbelevingen, nachtmerries etc.
Nu ik dat wat meer een plekje heb kunnen geven (blijft een work in progress denk ik), merk ik echter dat een hoop andere dingen uit mijn verleden ook heel erg dwars zitten en een enorme invloed hebben op mijn denkwijze en kronkels. Een van mijn therapeuten noemde zoveel dingen uit mijn verleden op waarbij we ook EMDR zouden kunnen toepassen dat ik dacht nooit klaar te zijn met EMDR behandelingen. We hebben dan ook alleen de dingen gedaan die mij het meest in de weg stonden, maar ik sta er zelf wel open voor om het weer op te pakken, mocht het nodig zijn. Is dit iets wat voor jou ook geldt?

Douchen is nog steeds een uitdaging voor me, omdat zelfzorg een uitdaging voor me is. Wat voor mij helpt is een vaste routine, niet meer doen dan noodzakelijk is, en proberen dit toch dagelijks te doen. Daarnaast helpt het me enorm om kalmerende/ontspannende muziek op te zetten terwijl ik ga douchen. Keihard meezingen met pophits of een pianostuk dat ik uit mijn hoofd ken. Als ik dan aan het douchen ben focus ik mijn gedachten op de muziek waardoor nare gedachten en flitsen minder kans krijgen. Als ik meer afleiding nodig heb staat mijn man meestal in de badkamer om met me te kletsen. Voor mij dus ook een associatie met iets positiefs: Muziek, mijn man. Als ik ga douchen doe ik dat nu nog nooit zonder muziek, en heb er ook heel veel moeite mee als mijn man niet thuis is aangezien er vaak herbelevingen getriggerd zijn onder de douche - maar ik hoop in de toekomst weer onbezorgd de douchecabine in te stappen.

Hoe het verder beter is geworden... ik durf het je niet te zeggen. Ik heb er niet de focus op gelegd. Ik heb de focus vooral gelegd op acceptatie en zelfliefde. Dat ik niet perfect hoef te zijn. Dat ik verdrietig mag zijn. Dat ik mag rouwen om mijn verleden, heden en toekomst. Meer compassie naar mezelf, mijzelf niet de schuld geven. Dit lukt lang niet altijd, maar ik blijf oefenen.

Wat me verder helpt is soms alle gedachten die in mijn hoofd zitten opschrijven/uittypen, vooral wanneer ik erg gestresst ben en 'in mijn hoofd zit'. Als ik er op een later moment naar terugkijk kan ik er met een afstandje naar kijken, mezelf troosten, en uitvogelen waarom ik deze gedachten had.

Herkenbaar helaas, inclusief eetstoornissen en zelfzorg. Na veel therapie kan ik de trauma's van toen (vanaf mijn 3e t/m mijn 14e misbruikt door stiefvader) redelijk handelen. Ik ben nu 53 en bezig met het schadefonds geweldsmisdrijven. Mijn stiefvader heeft een jaar celstraf gehad maar voor mijn gevoel heb ik levenslang. De gevolgen van het misbruik is als een rode draad door mijn leven geweven, in al mijn relaties. Tot de dag van vandaag voel ik me emotioneel gehandicapt en daardoor onbegrepen en eenzaam, zelfs door mijn kinderen en de mensen waar ik van hou.

Moeilijk uit te leggen maar je begrijpt (en iedereen die dit heeft meegemaakt) vast wat ik bedoel.

.

@gewoon, je opende dit topic o.a. met de woorden dat je momenteel best vastloopt in je behandeling en dat jullie het even niet weten. Als ik je berichten zo lees vraag ik me af of het niet kan dat je er middenin zit, wellicht aan een nieuwe fase bent toegekomen in je herstel/behandeling waardoor het ook lijkt of je vastloopt? Maar dat je, uitgezoomd op het hele proces wel echt vorderingen aan het maken bent. Ik lees dat je al zó veel hebt gedaan al zó veel hebt overwonnen of daar enorme stappen in hebt gezet en óók dat je nog volop met dingen bezig bent. Mijn eigen ervaring met nieuwe 'fases' in herstel is dat alles dan weer heftig binnenkomt, het één en ander heb je al redelijk doorheen gewerkt en dan ligt het volgende, wat nog heel groot is, weer op je te wachten. Ik stel het me soms voor als een grote reis door de wildernis. Kom je aan bij weer een moeilijk stuk, een gevaarlijke rivieroversteek of er trekt slecht weer over, of een zware klim, dan zit je er middenin en ben je aan het worstelen met dat wat er op dat moment is en dat is zwáár en voelt soms overweldigend en/of uitzichtloos. Zoom je uit, dan ben je misschien wel al verder op de route, met een hele boel zware klimmen, gevaarlijke rivieroversteken en met een hoop slecht weer achter je. En je bent er nog niet, maar de huidige 'battle' is misschien eentje binnen je reis en zegt niet per se iets over de hele reis - als dit een beetje te volgen is... Ik lees in ieder geval dat je volop hard bezig bent, ik denk echt dat je op de goede weg bent, ook al voelt het nu misschien vaak niet zo en is het zo ontzettend hard werken.

En dan om je vraag te bewantwoorden:

Gewoonmijmaaranders schreef: ↑

03-01-2020 19:30

En dan een vraag aan jou, Tu1nhek, wat bedoel je precies met die plek dan hebben om me veilig te voelen en hoe ziet dat er concreet uit als je daar goed gebruik van maakt? (Jij hebt dat minder goed kunnen doen lees ik, maar ik vind het wel een interessante gedachte)

.
Goed om te lezen dat je een goede band ervaart met je behandelaar en dat je je daar helemaal oké voelt. Dat lijkt me een heel goed teken! Ik vond het ook bemoedigend om te lezen dat je met een lichaamsgerichte therapie bezig bent, de sensomotorische therapie. Beide thema's waren voor mij belangrijk, ik heb gewerkt met een lichaamsgerichte psychotherapeut en dat vind ik een belangrijke aanvulling op het praten, ook al praatten we natuurlijk alsnog veel. Denken was mijn kracht, dat is bij veel mensen zo, je leert redeneren om jezelf overeind te houden. Voelen was voor mij veel moeilijker, maar meer in contact komen daarmee was dus ook heel belangrijk.

Wat ik bedoelde met die plek om je veilig te voelen en dat ik daar niet helemaal gebruik van heb kunnen maken is dat het aangaan van een veilig contact met een ander voor mij misschien wel het belangrijkst was in herstel. Een plek hebben waar ik even rust kon vinden, waar ik even niets hoefde. Dit heb ik heel tastbaar kunnen ervaren, bijvoorbeeld door een lichaamsgerichte oefening die ik met mijn therapeut deed. Dat was heel krachtig omdat ik voelde wat ik nodig had op dat moment. Dat herkende ik uit andere momenten in mijn leven waarin ik op zoek was naar dat gevoel, maar destructieve manieren gebruikte om dat te bereiken, of niet kon herkennen dat ik dat nodig had. Dat is dat 'contrast' waar ik over schreef, eigenlijk kon ik voor het eerst beter herkennen wat ik nodig had omdat ik dat überhaupt een keer kon voelen. Het is moeilijk om te bedenken wat je nodig hebt als je dat niet kent

[verwijderd, persoonlijk]

Ik vind het juist heel knap als ik lees dat jij het contact met je therapeut als heel oké ervaart en dat je aan haar veel durft te vertellen wat je eerder niet deed en dat je het doet ondanks dat je het heel moeilijk vindt. Hoe een 'veilige plek' of 'je oké voelen' of een 'goede band' binnen therapie eruit ziet is denk ik voor iedereen anders. Bij mij was het bijvoorbeeld er kunnen zijn zonder iets te hoeven (van mezelf bedoel ik dan), gewoon er kunnen zijn als mezelf, zonder bescherming, zonder oordeel, maar wel met de wetenschap dat dat helemaal geaccepteerd zou worden en oké zou zijn. Daar heb ik even voorzichtig aan geproefd, en dan trok ik me heel snel weer terug achter mijn bescherming. Dat ik dit zie helpt me om in het gewone leven mezelf te helpen er iets meer te zijn zonder bescherming. Ik kan mezelf eraan herinneren hoe het 'hoort' te voelen en dat dat veilig is en dat dat 'mag' en dat ik de oude bescherming achterwege kan laten.

Nou, een lang antwoord, soms typ ik maar een eind weg en misschien zit er iets in waar je herkenbaarheid in vindt. Of helemaal niet. Of iemand anders. Ik denk echt dat je op de goede weg bent, sommige dingen zijn gewoon heel moeilijk, en ook dat je in proces bent ook al is het punt in dat proces momenteel wel erg moeilijk of onoverzichtelijk of overweldigend. Ik herken heel erg wat je schreef dat je niet weet wat de weg is, maar dat je gelooft dat er een weg is in mildheid en compassie. Daar geloof ik ook in. We kunnen ook niet alles oplossen uit het verleden en soms zijn er ook dingen waar gewoon geen antwoord op komt. Maar weten dat je oké bent en dat je er mag zijn en dat je veiligheid en warmte en geruststelling nodig hebt en dat dat oké is, daar zit inderdaad veel in. Soms maakt het dat je niet hoeft te vechten, maar dat je uit de strijd mag stappen (die las ik hier ook terugkomen). En ook dat je boosheid mag uiten, mildheid en compassie roept misschien op dat je rustig en vredig moet zijn, maar boosheid en agressie kunnen uiten en dat dat er óók mag zijn als je het voelt is ook belangrijk.