Gratis heroïne: veiligheid vs. gelijkheid

De afgelopen maanden heeft ter discussie gestaan wat wij als burgers belangrijker vinden, privacy of veiligheid. Uit de openbaringen van Edward Snowden bleek dat onze privacy regelmatig aangetast wordt ten behoeve van onze veiligheid. Het is fijn dat terroristen gestopt kunnen worden, maar vinden wij dat het wel waard als de NSA met ons meeluistert wanneer wij een afspraak met onze huisarts maken omdat we last hebben van aambeien? Deze discussie is nu langzaam gaan liggen, maar het zal toch eens goed zijn om stil te staan bij veiligheid en wat voor waarde wij daar aan hechten.



Naast privacy vinden wij als volk ook gelijkheid heel belangrijk. Het is immers nog niet zo lang geleden dat op veel plekken in Nederland mensen in tenten zaten en predikte dat 99% van de mensen vond dat iedereen hetzelfde behandeld moet worden. Als wij hen moeten geloven is het heel belangrijk is voor ons en dat is het ook, het staat tenslotte in onze grondwet. Maar ultieme gelijke behandeling van mensen kan ook weer andere waarden van ons aantasten, namelijk, en daar is 'ie weer, onze veiligheid.



Om te laten zien dat gelijkheid onze veiligheid aan kan tasten neem ik jullie mee naar midden jaren '80. Heroïne vierde op dat moment zijn hoogtij dagen. Junkies rondom treinstations, verslaafde prostituees op de tippelzones en vieze gebruikte naalden op straat beïnvloedde het straatbeeld. Ook was er meer criminaliteit op straat. De vele heroïne junks moeten de dure verslaving wel betalen. Dit gebeurde veelal door criminele praktijken, wat nou ook niet echt bijdroeg aan een veilig gevoel op straat.



Als reactie hierop ontwikkelde Nederland allerlei programma's om deze verslaafden af te laten kicken en weer mee te laten draaien in de maatschappij. Langzaam kwam er weer wat meer grip op het aantal verslaafde. Toch bleken er veel mensen te zijn die niet zomaar afstand konden doen van de drugs. Deze mensen bleven de drugs gebruiken en daarmee dus ook het onveilige gevoel op straat veroorzaken. Maar ook voor deze mensen kwam Nederland met een oplossing, ze anders behandelen dan andere hulpbehoevende.



Normaal gesproken worden mensen in een soortgelijke situatie ondersteunt om weer hun draai te vinden in de maatschappij. Bij heroïne verslaafde gaat dat niet op, aan hen wordt nu de drugs gegeven in een gecontroleerde omgeving. De junks hoeven hierdoor niet meer de straat op om geld te verdienen voor hun drugs. Dit zorgt er ook voor dat de verschillende plekken waar de junks eerst rondhingen een stuk veiliger lijken. Het is nu wel veilig, maar de verslaafde blijven afhankelijk van hun drugs waardoor ze niet normaal kunnen functioneren. De prijs die wij voor deze veiligheid betalen is dat wij mensen niet meer ondersteunen tot participatie in de samenleving, maar ze als verloren beschouwen.



De aanpak om de veiligheid te bevorderen werkt maar gaat wel in tegen ons principe van gelijke behandeling. Kunnen wij zomaar een groep mensen drugs geven omdat we anders last van ze hebben? Is onze veiligheid zo belangrijk dat wij mensen als verloren beschouwen en dus maar ongelijk te behandelen? Zo ja, waar ligt voor jou de grens waar sociale ongelijkheid eindigt en veiligheid begint?