Actueel
alle pijlers
Mobilisatie 1939
vrijdag 28 augustus 2009 om 10:56
Ik weet niet of het jullie boeit, maar vandaag is het precies zeventig jaar geleden dat de Nederlandse regering besloot het volledige leger te mobiliseren, in verband met de dreigende internationale situatie (om precies te zijn: de op handen zijnde aanval van Duitsland op Polen).
Een absoluut historische gebeurtenis. Sinds het Koninkrijk der Nederlanden in 1815 ontstond, is het maar drie keer gebeurd dat het (vrijwel geheel dienstplichtige) leger moest worden gemobiliseerd om desnoods de neutraliteit gewapend te verdedigen: in 1870 en 1914-1918 bleef Nederland uiteindelijk buiten de oorlog, in 1939-1940 niet.
Op 28 augustus 1939 werden de volledige lichtingen 1924 tot en met 1939 opgeroepen. Ze moesten zich de volgende dag (29 augustus) melden op hun mobilisatiepunten. Op 29 augustus kwamen 280.000 Nederlandse militairen in beweging. We kunnen ons nu maar moeilijk voorstellen wat een ommekeer dat betekent voor de samenleving.
Ten eerste is de logistieke operatie enorm: zomaar ineens, op een warme augustusdag, 500 extra treinen voor troepenvervoer. Overal in het land (op straat, op stations, in bussen) plotseling groenig-veldgrijze uniformen. Bedrijven raakten een deel van hun personeel kwijt, gezinnen hun kostwinner, kinderen hun vader - en niemand wist voor hoe lang. Onderwijzers, postbodes, huisartsen, buschauffeurs, gemeenteambtenaren - ze waren hun half jaartje militaire dienst in veel gevallen alweer totaal vergeten en hadden zich destijds nooit gerealiseerd dat ze die diensttijd moesten beschouwen als een serieuze oorlogsopleiding om eventueel het land te verdedigen. Nu moesten ze zomaar ineens hun uniform van zolder halen, hun plunjezak pakken, hun gezin gedag zeggen en zich melden. Wat de precieze oorlogsbestemmingen waren, was strikt geheim. Een paar honderdduizend vrouwen wisten dus niet waar hun mannen heen gingen.
Het leger vorderde op grote schaal personenauto's, vrachtwagens, fietsen en paarden. En gebouwen: talloze bedrijven, boeren en particulieren kregen te horen dat hun onderkomen zou worden gebruikt voor inkwartiering van troepen.
Een mobilisatie zet het hele openbare leven totaal op zijn kop en betekent een totale ontwrichting voor burgers en economie. Drie dagen nadat het Nederlandse leger werd gemobiliseerd, viel Duitsland Polen binnen en was de Tweede Wereldoorlog begonnen. Het Nederlandse leger zou acht volle maanden op oorlogssterkte in stelling liggen, en graven, bouwen en timmeren voor de landsverdediging, hopend dat Nederland door de strijdende partijen zou worden ontzien, net als in 1870 en 1914. Op 10 mei 1940, vanaf drie uur 's nachts, ging die hoop in rook op, zoals bekend.
Historische gebeurtenis: de algemene mobilisatie van 28 augustus 1939, de officiële start van de Nederlandse voorbereiding op de oorlog.
Een absoluut historische gebeurtenis. Sinds het Koninkrijk der Nederlanden in 1815 ontstond, is het maar drie keer gebeurd dat het (vrijwel geheel dienstplichtige) leger moest worden gemobiliseerd om desnoods de neutraliteit gewapend te verdedigen: in 1870 en 1914-1918 bleef Nederland uiteindelijk buiten de oorlog, in 1939-1940 niet.
Op 28 augustus 1939 werden de volledige lichtingen 1924 tot en met 1939 opgeroepen. Ze moesten zich de volgende dag (29 augustus) melden op hun mobilisatiepunten. Op 29 augustus kwamen 280.000 Nederlandse militairen in beweging. We kunnen ons nu maar moeilijk voorstellen wat een ommekeer dat betekent voor de samenleving.
Ten eerste is de logistieke operatie enorm: zomaar ineens, op een warme augustusdag, 500 extra treinen voor troepenvervoer. Overal in het land (op straat, op stations, in bussen) plotseling groenig-veldgrijze uniformen. Bedrijven raakten een deel van hun personeel kwijt, gezinnen hun kostwinner, kinderen hun vader - en niemand wist voor hoe lang. Onderwijzers, postbodes, huisartsen, buschauffeurs, gemeenteambtenaren - ze waren hun half jaartje militaire dienst in veel gevallen alweer totaal vergeten en hadden zich destijds nooit gerealiseerd dat ze die diensttijd moesten beschouwen als een serieuze oorlogsopleiding om eventueel het land te verdedigen. Nu moesten ze zomaar ineens hun uniform van zolder halen, hun plunjezak pakken, hun gezin gedag zeggen en zich melden. Wat de precieze oorlogsbestemmingen waren, was strikt geheim. Een paar honderdduizend vrouwen wisten dus niet waar hun mannen heen gingen.
Het leger vorderde op grote schaal personenauto's, vrachtwagens, fietsen en paarden. En gebouwen: talloze bedrijven, boeren en particulieren kregen te horen dat hun onderkomen zou worden gebruikt voor inkwartiering van troepen.
Een mobilisatie zet het hele openbare leven totaal op zijn kop en betekent een totale ontwrichting voor burgers en economie. Drie dagen nadat het Nederlandse leger werd gemobiliseerd, viel Duitsland Polen binnen en was de Tweede Wereldoorlog begonnen. Het Nederlandse leger zou acht volle maanden op oorlogssterkte in stelling liggen, en graven, bouwen en timmeren voor de landsverdediging, hopend dat Nederland door de strijdende partijen zou worden ontzien, net als in 1870 en 1914. Op 10 mei 1940, vanaf drie uur 's nachts, ging die hoop in rook op, zoals bekend.
Historische gebeurtenis: de algemene mobilisatie van 28 augustus 1939, de officiële start van de Nederlandse voorbereiding op de oorlog.
dinsdag 1 september 2009 om 11:50
quote:Donkeyshot schreef op 01 september 2009 @ 10:41:
Ik vind het een razend interessant onderwerp en ben eerlijk gezegd aangenaam verrast over hoe positief het wordt ontvangen op dit forum. Het heeft zich tenslotte afgespeeld in de tijd van onze ouders en grootouders, veruit de meeste forummers waren toen nog lang niet geboren.
Om eerlijk te zijn ben ik daar ook best verbaasd over. Aangenaam verrast, inderdaad.
Voor mij is de Tweede Wereldoorlog als onderwerp enorm opgeleefd toen ik ging inzoomen op Nederland - en dan vooral de aanloop en de meidagen (niet zozeer de bezetting).
Wat dan juist zo frappeert, is hoe kórt het eigenlijk geleden is. Ja, het is zeventig jaar. Nee, we waren nog niet geboren. En ja, er waren dingen nog heel anders.
Maar het is, wat mij betreft, vooral interessant om te zien hoe 'dichtbij' het allemaal is: gewoon Nederland, gewoon een moderne samenleving die - in essentie - toch wel heel erg hetzelfde dacht als die van nu. De tijden, de politiek, de besluitvorming, de afwegingen; het leek allemaal veel meer op het heden dan je zou denken.
Ik vind het een razend interessant onderwerp en ben eerlijk gezegd aangenaam verrast over hoe positief het wordt ontvangen op dit forum. Het heeft zich tenslotte afgespeeld in de tijd van onze ouders en grootouders, veruit de meeste forummers waren toen nog lang niet geboren.
Om eerlijk te zijn ben ik daar ook best verbaasd over. Aangenaam verrast, inderdaad.
Voor mij is de Tweede Wereldoorlog als onderwerp enorm opgeleefd toen ik ging inzoomen op Nederland - en dan vooral de aanloop en de meidagen (niet zozeer de bezetting).
Wat dan juist zo frappeert, is hoe kórt het eigenlijk geleden is. Ja, het is zeventig jaar. Nee, we waren nog niet geboren. En ja, er waren dingen nog heel anders.
Maar het is, wat mij betreft, vooral interessant om te zien hoe 'dichtbij' het allemaal is: gewoon Nederland, gewoon een moderne samenleving die - in essentie - toch wel heel erg hetzelfde dacht als die van nu. De tijden, de politiek, de besluitvorming, de afwegingen; het leek allemaal veel meer op het heden dan je zou denken.
dinsdag 1 september 2009 om 13:03
Vandaag is het precies zeventig jaar dat de oorlog begon, om precies te zijn om 4:40 uur 's ochtends, toen de Luftwaffe vanuit het niets een schandalig bombardement uitvoerden op het stadje Wielún, dat voor 75% in de as werd gelegd. 1300 mensen kwamen om, vrijwel allemaal burgers.
Vijf minuten later, om 4:45 uur, begon de beschieting van het schiereilandje Westerplatte, buiten Danzig. Die beschieting wordt meestal gezien als het eerste wapenfeit van WO-II, maar dat is dus niet zo: het Wieslún-drama was net even eerder.
Tegelijk met de Westerplatte-beschieting begon de aanval over de grond, vijftig divisies sterk.
1 september was ook de dag waarop de Nederlandse krijgsmacht begon aan het innemen van de oorlogsposities: het vervoer van de mobilisatiecentra naar de linies.
Dat proces (de 'concentratie') was voltooid op 3 september, de dag waarop de oorlog tussen Duitsland en Polen officieel een Europese oorlog werd, waarin grootmachten weer tegenover elkaar kwamen te staan. Groot-Brittannië verklaarde Duitsland de oorlog om 11:00 uur, later gevolgd door Frankrijk.
Vijf minuten later, om 4:45 uur, begon de beschieting van het schiereilandje Westerplatte, buiten Danzig. Die beschieting wordt meestal gezien als het eerste wapenfeit van WO-II, maar dat is dus niet zo: het Wieslún-drama was net even eerder.
Tegelijk met de Westerplatte-beschieting begon de aanval over de grond, vijftig divisies sterk.
1 september was ook de dag waarop de Nederlandse krijgsmacht begon aan het innemen van de oorlogsposities: het vervoer van de mobilisatiecentra naar de linies.
Dat proces (de 'concentratie') was voltooid op 3 september, de dag waarop de oorlog tussen Duitsland en Polen officieel een Europese oorlog werd, waarin grootmachten weer tegenover elkaar kwamen te staan. Groot-Brittannië verklaarde Duitsland de oorlog om 11:00 uur, later gevolgd door Frankrijk.
donderdag 3 september 2009 om 21:58
Graag. Erg interessant, Lad. Ik weet vrij veel over de Tweede Wereldoorlog, alleen minder over de veldslagen. Dat klinkt erg tegenstrijdig, maar de oorlog omvatte natuurlijk veel meer dan de gevechten alleen.
Van de meidagen van 1940 wist ik alleen wat van de gevechten bij de Grebbeberg en van de strijd in en rond Rotterdam. Dat er rond Den Haag veel vliegtuigen zijn neergehaald, wist ik ook, zelfs met welk geschut. Dat waren de gloednieuwe Zwitserse Oerlikon-kanonnen.
Ga vooral lekker door met doceren. Je hebt mij - en ongetwijfeld ook anderen - al flink wat geleerd. En negeer onnozele bijdragen en geruzie, die halen alleen maar de gang uit je verhaal.
Van de meidagen van 1940 wist ik alleen wat van de gevechten bij de Grebbeberg en van de strijd in en rond Rotterdam. Dat er rond Den Haag veel vliegtuigen zijn neergehaald, wist ik ook, zelfs met welk geschut. Dat waren de gloednieuwe Zwitserse Oerlikon-kanonnen.
Ga vooral lekker door met doceren. Je hebt mij - en ongetwijfeld ook anderen - al flink wat geleerd. En negeer onnozele bijdragen en geruzie, die halen alleen maar de gang uit je verhaal.
maandag 7 september 2009 om 16:35
Inderdaad stond de Nederlandse Grondwet niet toe dat de Regering (=Koningin en ministers) het Koninkrijk verlieten. Er is door enige ministers nog serieus overwogen om de regering te verhuizen naar Bogor (Buitenzorg) op Java zodat deze weer binnen het koninkrijk zou zijn. Toen de regering uiteindelijk besloot om in Londen te blijven stelde Hitler een burgerlijk bestuur in onder Seyss Inquart ter vervanging van de Militärverwaltung. In lander waar de regering of het staatshoofd op haar post bleef zoals België, Frankrijk en Denemarken, bleef een militair bestuur aanwezig die in de regel veel minder fanatiek Nationaal-Socialistisch was. In Nederland hadden we met de zeer fanatieke nazi Seyss Inquart te maken. Dankzij zijn persoonlijke inzet is de jodenvervolging in Nederland zeer vroeg aangevangen en waren de meeste joden reeds gedeporteerd voordat de Illegaliteit goed en wel 'ingewerkt' was. was de jodenvervolging net zoals in Frankrijk of België later aangevangen, dan was er in elk geval een veel beter georganiseerd verzet aanwezig geweest om de maatregelen te saboteren en joden onder te laten duiken en te verzorgen.
De uitspraak van de Hoge Raad omtrent het ontslag van joden uit overheidsdienst in 1940 was overigens de enig mogelijke uitspraak om twee redenen:
- Als een van de weinige democratische landen verbiedt de Nederlandse Grondwet om wetten te toetsen aan de Grondwet. De wetgever kan dus een wet aannemen die in strijd is met de Grondwet zonder dat de rechter deze wet daarom ongeldig mag verklaren.
- De legale wetgever in oktober 1940 was het bestuur van Seyss Inquart. De Nederlandse regering was door het koninkrijk re verlaten van rechtswege niet meer in functie. Volgens het oorlogsrecht had de bezetter had het recht (en de plicht) om een nieuwe regering te benoemen.
Het besluit van deze nieuwe wetgever om joden te ontslaan was weliswaar ongrondwettelijk, maar volgens diezelfde Grondwet mocht te rechter dit besluit dus niet veroordelen. De Hoge Raad valt dus niets te verwijten. Dit verwijt hoort bij de degenen die het toetsingsrecht hebben uitgesloten, namelijk de conservatieve leden van de Tweede Kamer die het voorstel in dezen van Thorbecke in 1848 hebben geamendeerd en de latere volksvertegenwoordigers die tot op de dag van vandaag deze uitsluiting hebben laten voortbestaan.
De uitspraak van de Hoge Raad omtrent het ontslag van joden uit overheidsdienst in 1940 was overigens de enig mogelijke uitspraak om twee redenen:
- Als een van de weinige democratische landen verbiedt de Nederlandse Grondwet om wetten te toetsen aan de Grondwet. De wetgever kan dus een wet aannemen die in strijd is met de Grondwet zonder dat de rechter deze wet daarom ongeldig mag verklaren.
- De legale wetgever in oktober 1940 was het bestuur van Seyss Inquart. De Nederlandse regering was door het koninkrijk re verlaten van rechtswege niet meer in functie. Volgens het oorlogsrecht had de bezetter had het recht (en de plicht) om een nieuwe regering te benoemen.
Het besluit van deze nieuwe wetgever om joden te ontslaan was weliswaar ongrondwettelijk, maar volgens diezelfde Grondwet mocht te rechter dit besluit dus niet veroordelen. De Hoge Raad valt dus niets te verwijten. Dit verwijt hoort bij de degenen die het toetsingsrecht hebben uitgesloten, namelijk de conservatieve leden van de Tweede Kamer die het voorstel in dezen van Thorbecke in 1848 hebben geamendeerd en de latere volksvertegenwoordigers die tot op de dag van vandaag deze uitsluiting hebben laten voortbestaan.
maandag 7 september 2009 om 16:56
quote:Lad schreef op 28 augustus 2009 @ 13:24:
[...]
Was de strijd daarom voor niets?
Dank je voor de zeer heldere uiteenzetting die ik in verband met de ruimte heb weggeknipt behalve deze vraag.
Zelf denk ik dat het niet veel had uitgemaakt als het Nederlandse leger uitstekend bewapend was geweest, de soldaten goed getraind waren geweest en de commandostructuur perfect was geweest. De Duitsers zouden er dan wat langer over hebben gedaan en er zouden meer, veel meer, verwoestingen zijn aangericht. Bedenk dat Frankrijk in 1940 over meer en betere tanks en vliegtuigen beschikte dan Duitsland. Toch werd Frankrijk in een paar weken verslagen.
Op de taktiek van de Blitzkrieg bestond in 1940 eenvoudigweg nog geen antwoord. Ook Nederland zou daar geen antwoord op gevonden hebben. Pas in de loop van 1943 leerden de geallieerden de Duitsers partij te bieden en de Blitzkrieg op effectieve manier te beantwoorden.
Nederland zou (eventueel samen met België) alleen een kans hebben gehad als ze met een moderne bewapening een pre-emptive strike had uitgevoerd zoals dat 27 jaar later met succes werd uitgevoerd door Israël tegen een enorme overmacht. (Israël zou geen enkele kans hebben gemaakt als ze eerst een aanval had afgewacht) Een pre-emptive strike was echter geen optie voor een neutraal land in de jaren '30. Wellicht hadden de gezamenlijke geallieerden een kans laten liggen in 1938. Toen was een pre-emptive strike door Engeland en Frankrijk (met rugdekking van de USSR) wellicht mogelijk geweest tijdens de Sudetencrisis. Andere bronnen beweren echter dat de geallieerden ook hier niet klaar voor waren en dat de appeasement politiek louter bedoeld was om tijd te rekken, om snel extra te bewapenen en de Verenigde Staten diplomatiek te masseren zodat zij de bewapening op zouden voeren om later de geallieerden bij te staan. Inderdaad gingen de VS na "München" serieus bewapenen en achter de schermen met Engeland samenwerken.
In dit geheel was Nederland irrelevant en elk verzet zinloos. Nederland zou hoe dan ook bezet zijn geworden, eenvoudigweg omdat de geallieerden nog jaren nodig zouden hebben om Duitsland partij te kunnen bieden. Na de oorlog heeft Nederland dan ook het enige verstandige besluit genomen dat mogelijk was; de neutraliteit opgeven en zich aansluiten als bondgenoot bij de VS, Engeland en Frankrijk binnen het NAVO verband.
[...]
Was de strijd daarom voor niets?
Dank je voor de zeer heldere uiteenzetting die ik in verband met de ruimte heb weggeknipt behalve deze vraag.
Zelf denk ik dat het niet veel had uitgemaakt als het Nederlandse leger uitstekend bewapend was geweest, de soldaten goed getraind waren geweest en de commandostructuur perfect was geweest. De Duitsers zouden er dan wat langer over hebben gedaan en er zouden meer, veel meer, verwoestingen zijn aangericht. Bedenk dat Frankrijk in 1940 over meer en betere tanks en vliegtuigen beschikte dan Duitsland. Toch werd Frankrijk in een paar weken verslagen.
Op de taktiek van de Blitzkrieg bestond in 1940 eenvoudigweg nog geen antwoord. Ook Nederland zou daar geen antwoord op gevonden hebben. Pas in de loop van 1943 leerden de geallieerden de Duitsers partij te bieden en de Blitzkrieg op effectieve manier te beantwoorden.
Nederland zou (eventueel samen met België) alleen een kans hebben gehad als ze met een moderne bewapening een pre-emptive strike had uitgevoerd zoals dat 27 jaar later met succes werd uitgevoerd door Israël tegen een enorme overmacht. (Israël zou geen enkele kans hebben gemaakt als ze eerst een aanval had afgewacht) Een pre-emptive strike was echter geen optie voor een neutraal land in de jaren '30. Wellicht hadden de gezamenlijke geallieerden een kans laten liggen in 1938. Toen was een pre-emptive strike door Engeland en Frankrijk (met rugdekking van de USSR) wellicht mogelijk geweest tijdens de Sudetencrisis. Andere bronnen beweren echter dat de geallieerden ook hier niet klaar voor waren en dat de appeasement politiek louter bedoeld was om tijd te rekken, om snel extra te bewapenen en de Verenigde Staten diplomatiek te masseren zodat zij de bewapening op zouden voeren om later de geallieerden bij te staan. Inderdaad gingen de VS na "München" serieus bewapenen en achter de schermen met Engeland samenwerken.
In dit geheel was Nederland irrelevant en elk verzet zinloos. Nederland zou hoe dan ook bezet zijn geworden, eenvoudigweg omdat de geallieerden nog jaren nodig zouden hebben om Duitsland partij te kunnen bieden. Na de oorlog heeft Nederland dan ook het enige verstandige besluit genomen dat mogelijk was; de neutraliteit opgeven en zich aansluiten als bondgenoot bij de VS, Engeland en Frankrijk binnen het NAVO verband.
maandag 7 september 2009 om 18:08
geweldig interessant!! bedankt... Méér...
Ik zie de pijn in de ogen van mijn Franse "schoon"overgrootvader als hij trots verteld over zn broer die een paar honderd officieren in een gat in Marseille had gedreven met een handje vrienden... wat een bizar idee, heel Europa in oorlog. Al die pijn, al dat geweld, al die haat. Ik hoop dat het nooit meer gebeurt.
Ik zie de pijn in de ogen van mijn Franse "schoon"overgrootvader als hij trots verteld over zn broer die een paar honderd officieren in een gat in Marseille had gedreven met een handje vrienden... wat een bizar idee, heel Europa in oorlog. Al die pijn, al dat geweld, al die haat. Ik hoop dat het nooit meer gebeurt.
maandag 7 september 2009 om 20:02
quote:ravachol schreef op 07 september 2009 @ 16:35:
De uitspraak van de Hoge Raad omtrent het ontslag van joden uit overheidsdienst in 1940 was overigens de enig mogelijke uitspraak om twee redenen:
- Als een van de weinige democratische landen verbiedt de Nederlandse Grondwet om wetten te toetsen aan de Grondwet. De wetgever kan dus een wet aannemen die in strijd is met de Grondwet zonder dat de rechter deze wet daarom ongeldig mag verklaren.
- De legale wetgever in oktober 1940 was het bestuur van Seyss Inquart. De Nederlandse regering was door het koninkrijk re verlaten van rechtswege niet meer in functie. Volgens het oorlogsrecht had de bezetter had het recht (en de plicht) om een nieuwe regering te benoemen.
Het besluit van deze nieuwe wetgever om joden te ontslaan was weliswaar ongrondwettelijk, maar volgens diezelfde Grondwet mocht te rechter dit besluit dus niet veroordelen. De Hoge Raad valt dus niets te verwijten. Dit verwijt hoort bij de degenen die het toetsingsrecht hebben uitgesloten, namelijk de conservatieve leden van de Tweede Kamer die het voorstel in dezen van Thorbecke in 1848 hebben geamendeerd en de latere volksvertegenwoordigers die tot op de dag van vandaag deze uitsluiting hebben laten voortbestaan.
De Hoge Raad had in deze zaak geen uitspraak moeten doen en zonodig haar taken neerleggen. Waar o.a. de protestantse kerken en het bestuur van de universiteit van Leiden het enorme gevaar van de ariërverklaring direkt onderkenden en protesteerden had de Hoge Raad niet achter mogen blijven.
Door de uitspraak dat de ariërverklaring wettig was maakte de Hoge Raad zich aktief medeplichtig aan het separeren van het Joodse volksdeel, wat de eerste stap was naar deportatie en uiteindelijk volkenmoord.
De uitspraak van de Hoge Raad omtrent het ontslag van joden uit overheidsdienst in 1940 was overigens de enig mogelijke uitspraak om twee redenen:
- Als een van de weinige democratische landen verbiedt de Nederlandse Grondwet om wetten te toetsen aan de Grondwet. De wetgever kan dus een wet aannemen die in strijd is met de Grondwet zonder dat de rechter deze wet daarom ongeldig mag verklaren.
- De legale wetgever in oktober 1940 was het bestuur van Seyss Inquart. De Nederlandse regering was door het koninkrijk re verlaten van rechtswege niet meer in functie. Volgens het oorlogsrecht had de bezetter had het recht (en de plicht) om een nieuwe regering te benoemen.
Het besluit van deze nieuwe wetgever om joden te ontslaan was weliswaar ongrondwettelijk, maar volgens diezelfde Grondwet mocht te rechter dit besluit dus niet veroordelen. De Hoge Raad valt dus niets te verwijten. Dit verwijt hoort bij de degenen die het toetsingsrecht hebben uitgesloten, namelijk de conservatieve leden van de Tweede Kamer die het voorstel in dezen van Thorbecke in 1848 hebben geamendeerd en de latere volksvertegenwoordigers die tot op de dag van vandaag deze uitsluiting hebben laten voortbestaan.
De Hoge Raad had in deze zaak geen uitspraak moeten doen en zonodig haar taken neerleggen. Waar o.a. de protestantse kerken en het bestuur van de universiteit van Leiden het enorme gevaar van de ariërverklaring direkt onderkenden en protesteerden had de Hoge Raad niet achter mogen blijven.
Door de uitspraak dat de ariërverklaring wettig was maakte de Hoge Raad zich aktief medeplichtig aan het separeren van het Joodse volksdeel, wat de eerste stap was naar deportatie en uiteindelijk volkenmoord.
Polygamie = intensieve vrouwhouderij
dinsdag 8 september 2009 om 13:59
Vandaag is het precies zeventig jaar geleden dat de eerste Nederlandse doden van de Tweede Wereldoorlog vielen. Het leger van 280.000 man werd op 28 augustus 1939 gemobiliseerd en elf dagen later deed zich een groot ongeluk voor met een mijnenveger van de Koninklijke Marine, de 'Willem van Ewijck'.
Op 8 september 1939 wilde de 'Ewijck' in het zeegat tussen Vlieland en Terschelling een mijn weghalen die eerder was gelegd, maar door de stroming een ongelukkige positie bleek te hebben. De methode om zo'n mijn te verwijderen, was hem tot ontploffing te brengen met een boordkanon.
Tijdens die actie viel door onduidelijke oorzaak de motor uit, waarna het schip tegen de mijn aandreef. Het schip brak door de gigantische explosie doormidden en zonk. 33 bemanningsleden kwamen om het leven, de eerste 'gesneuvelden' van WO-II, acht maanden voordat de oorlog voor Nederland werkelijk begon.
Dit soort ongelukken is tijdens een mobilisatie onvermijdelijk, zo blijkt telkens weer. Dat zie je zelfs in Uruzgan: de eerste Nederlandse doden die daar vielen, kwamen om het leven bij ongelukken met Apaches en een F-16, en dat waren dan nog professionele, goed opgeleide militairen.
In de tijd van grote legers die vrijwel geheel uit jonge, onervaren en slecht opgeleide dienstplichtigen bestonden, kwamen ongelukken veel voor. Mijnen, per ongeluk afgevuurde geweren, slordigheden met zwaar materieel, ongelukken met vrachtwagens en motorfietsen.
Onervarenheid in combinatie met jeugdige overmoed, naïviteit en verveling. Dat is (helaas) altijd hetzelfde liedje, in welke oorlog en welk land dan ook.
Op 8 september 1939 wilde de 'Ewijck' in het zeegat tussen Vlieland en Terschelling een mijn weghalen die eerder was gelegd, maar door de stroming een ongelukkige positie bleek te hebben. De methode om zo'n mijn te verwijderen, was hem tot ontploffing te brengen met een boordkanon.
Tijdens die actie viel door onduidelijke oorzaak de motor uit, waarna het schip tegen de mijn aandreef. Het schip brak door de gigantische explosie doormidden en zonk. 33 bemanningsleden kwamen om het leven, de eerste 'gesneuvelden' van WO-II, acht maanden voordat de oorlog voor Nederland werkelijk begon.
Dit soort ongelukken is tijdens een mobilisatie onvermijdelijk, zo blijkt telkens weer. Dat zie je zelfs in Uruzgan: de eerste Nederlandse doden die daar vielen, kwamen om het leven bij ongelukken met Apaches en een F-16, en dat waren dan nog professionele, goed opgeleide militairen.
In de tijd van grote legers die vrijwel geheel uit jonge, onervaren en slecht opgeleide dienstplichtigen bestonden, kwamen ongelukken veel voor. Mijnen, per ongeluk afgevuurde geweren, slordigheden met zwaar materieel, ongelukken met vrachtwagens en motorfietsen.
Onervarenheid in combinatie met jeugdige overmoed, naïviteit en verveling. Dat is (helaas) altijd hetzelfde liedje, in welke oorlog en welk land dan ook.
woensdag 9 september 2009 om 01:00
Mijn vader moest na de oorlog naar Nederlands-Indië. Een van de verhalen die hij vertelde was van een soldaat die rechts in een jeep zat. Hij zat heel stoer met zijn rechterbeen buitenboord. Toen de jeep moest uitwijken stond er een boom dicht langs de weg waar de jeep rakelings langs ging. Dat kostte de soldaat zijn been. Een stom en onnodig ongeluk waardoor hij levenslang invalide werd.
Polygamie = intensieve vrouwhouderij
vrijdag 11 september 2009 om 10:12
quote:Donkeyshot schreef op 07 september 2009 @ 20:02:
[...]
De Hoge Raad had in deze zaak geen uitspraak moeten doen en zonodig haar taken neerleggen. Waar o.a. de protestantse kerken en het bestuur van de universiteit van Leiden het enorme gevaar van de ariërverklaring direkt onderkenden en protesteerden had de Hoge Raad niet achter mogen blijven.
Door de uitspraak dat de ariërverklaring wettig was maakte de Hoge Raad zich aktief medeplichtig aan het separeren van het Joodse volksdeel, wat de eerste stap was naar deportatie en uiteindelijk volkenmoord.De Hoge raad kon niets anders doen dan te verklaren dat zij niet bevoegd was een oordeel te geven over de Ariërverklaring of het ontslag van joodse ambtenaren. Dit is simpelweg de consequentie van de grondwettelijke constructie zoals deze vanaf 1848 heel bewust is gecreëerd en tot 1940, en zelfs tot op de dag van vandaag om diverse redenen door onze democratische gekozen volksvertegenwoordigers is gehandhaafd.
[...]
De Hoge Raad had in deze zaak geen uitspraak moeten doen en zonodig haar taken neerleggen. Waar o.a. de protestantse kerken en het bestuur van de universiteit van Leiden het enorme gevaar van de ariërverklaring direkt onderkenden en protesteerden had de Hoge Raad niet achter mogen blijven.
Door de uitspraak dat de ariërverklaring wettig was maakte de Hoge Raad zich aktief medeplichtig aan het separeren van het Joodse volksdeel, wat de eerste stap was naar deportatie en uiteindelijk volkenmoord.De Hoge raad kon niets anders doen dan te verklaren dat zij niet bevoegd was een oordeel te geven over de Ariërverklaring of het ontslag van joodse ambtenaren. Dit is simpelweg de consequentie van de grondwettelijke constructie zoals deze vanaf 1848 heel bewust is gecreëerd en tot 1940, en zelfs tot op de dag van vandaag om diverse redenen door onze democratische gekozen volksvertegenwoordigers is gehandhaafd.
vrijdag 11 september 2009 om 22:04
quote:ravachol schreef op 11 september 2009 @ 10:12:
[...]
De Hoge raad kon niets anders doen dan te verklaren dat zij niet bevoegd was een oordeel te geven over de Ariërverklaring of het ontslag van joodse ambtenaren. Dit is simpelweg de consequentie van de grondwettelijke constructie zoals deze vanaf 1848 heel bewust is gecreëerd en tot 1940, en zelfs tot op de dag van vandaag om diverse redenen door onze democratische gekozen volksvertegenwoordigers is gehandhaafd.
Onzin. De Hoge Raad in Noorwegen trad collectief af uit protest tegen de Duitse maatregelen tegen de Joden. Die toonden heel wat meer ruggegraat.
De Nederlandse Hoge Raad had trouwens al collectief moeten aftreden toen hun voorzitter (mr. L. Visser) werd ontslagen vanwege zijn Joodse afkomst.
[...]
De Hoge raad kon niets anders doen dan te verklaren dat zij niet bevoegd was een oordeel te geven over de Ariërverklaring of het ontslag van joodse ambtenaren. Dit is simpelweg de consequentie van de grondwettelijke constructie zoals deze vanaf 1848 heel bewust is gecreëerd en tot 1940, en zelfs tot op de dag van vandaag om diverse redenen door onze democratische gekozen volksvertegenwoordigers is gehandhaafd.
Onzin. De Hoge Raad in Noorwegen trad collectief af uit protest tegen de Duitse maatregelen tegen de Joden. Die toonden heel wat meer ruggegraat.
De Nederlandse Hoge Raad had trouwens al collectief moeten aftreden toen hun voorzitter (mr. L. Visser) werd ontslagen vanwege zijn Joodse afkomst.
Polygamie = intensieve vrouwhouderij
zaterdag 12 september 2009 om 12:10
quote:Donkeyshot schreef op 11 september 2009 @ 22:04:
[...]
Onzin. De Hoge Raad in Noorwegen trad collectief af uit protest tegen de Duitse maatregelen tegen de Joden. Die toonden heel wat meer ruggengraat.
De Nederlandse Hoge Raad had trouwens al collectief moeten aftreden toen hun voorzitter (mr. L. Visser) werd ontslagen vanwege zijn Joodse afkomst.
Inderdaad had de Hoge Raad wellicht kunnen aftreden zoals in Noorwegen. Een verschil is wel dat de Noorse Grondwet wel het toetsingsrecht kent, daar mag en moet de hoogste rechter een ongrondwettige maatregel veroordelen. In Nederland mag de rechter dit uitdrukkelijk niet. Nederland is een behoorlijk ondemocratisch land. Bestuurders in alle lagen worden benoemd en niet gekozen, er is geen volledige scheiding van machten en de rechter mag de wetgever niet corrigeren. In deze regenteske traditie had de Hoge Raad geen andere keuze.
Verder had Noorwegen nog een zeer groot voordeel, namelijk een duizenden kilometers lange grens met het neutrale Zweden, alleen dit al bood veel meer mogelijkheden tot verzet en tot ontsnappen aan de Duitse klauwen.
Een voorbeeld van een land met een goede grondwet en een regering en staatshoofd die niet deserteerden in oorlogstijd is Denemarken. Daar wist de regering en de rechterlijke macht anti-joodse maatregelen keer op keer tegen te werken. In Denemarken werden in 1943 zelfs nog democratische verkiezingen gehouden waarbij de Deense nationaal-Socialisten werden weggevaagd en waarbij links stevig won. Had in Nederland ook gekund als Wilhelmina niet was gedeserteerd en op haar post was gebleven en als we het toetsingsrecht hadden gehad.
[...]
Onzin. De Hoge Raad in Noorwegen trad collectief af uit protest tegen de Duitse maatregelen tegen de Joden. Die toonden heel wat meer ruggengraat.
De Nederlandse Hoge Raad had trouwens al collectief moeten aftreden toen hun voorzitter (mr. L. Visser) werd ontslagen vanwege zijn Joodse afkomst.
Inderdaad had de Hoge Raad wellicht kunnen aftreden zoals in Noorwegen. Een verschil is wel dat de Noorse Grondwet wel het toetsingsrecht kent, daar mag en moet de hoogste rechter een ongrondwettige maatregel veroordelen. In Nederland mag de rechter dit uitdrukkelijk niet. Nederland is een behoorlijk ondemocratisch land. Bestuurders in alle lagen worden benoemd en niet gekozen, er is geen volledige scheiding van machten en de rechter mag de wetgever niet corrigeren. In deze regenteske traditie had de Hoge Raad geen andere keuze.
Verder had Noorwegen nog een zeer groot voordeel, namelijk een duizenden kilometers lange grens met het neutrale Zweden, alleen dit al bood veel meer mogelijkheden tot verzet en tot ontsnappen aan de Duitse klauwen.
Een voorbeeld van een land met een goede grondwet en een regering en staatshoofd die niet deserteerden in oorlogstijd is Denemarken. Daar wist de regering en de rechterlijke macht anti-joodse maatregelen keer op keer tegen te werken. In Denemarken werden in 1943 zelfs nog democratische verkiezingen gehouden waarbij de Deense nationaal-Socialisten werden weggevaagd en waarbij links stevig won. Had in Nederland ook gekund als Wilhelmina niet was gedeserteerd en op haar post was gebleven en als we het toetsingsrecht hadden gehad.
zaterdag 12 september 2009 om 12:49
Eensch, behalve dan de opmerking dat de Hoge Raad geen andere keus had. Men had kunnen en moeten breken met die "regenteske traditie" en collectief de functie neerleggen.
Het wordt tijd dat we de mantel der liefde afleggen en kritisch gaan kijken naar wat er werkelijk gebeurde in die tijd.
Staatshoofd, regering en bestuurlijke elite hebben op zijn minst forse steken laten vallen hetgeen op zich niet eens helemaal onbegrijpelijk is. Nederland was sedert lange tijd geen oorlog op eigen grondgebied meer gewend. De cover-up akties tijdens en na de oorlog om het zwakke optreden te maskeren mogen nu wel eens doorgeprikt worden.
Het wordt tijd dat we de mantel der liefde afleggen en kritisch gaan kijken naar wat er werkelijk gebeurde in die tijd.
Staatshoofd, regering en bestuurlijke elite hebben op zijn minst forse steken laten vallen hetgeen op zich niet eens helemaal onbegrijpelijk is. Nederland was sedert lange tijd geen oorlog op eigen grondgebied meer gewend. De cover-up akties tijdens en na de oorlog om het zwakke optreden te maskeren mogen nu wel eens doorgeprikt worden.
Polygamie = intensieve vrouwhouderij
woensdag 23 september 2009 om 09:08
Wat misschien voor enkele van jullie nog wel interessant is: gister sprak er iemand bij Nova/den Haag vandaag over de poging van Nederland om in 1939 neutraal te blijven. Zelf vond ik het wel interessant, er kwam naar voren dat van oorsprong het aanvalsplan van Hitler, voor Nederland alleen door Zuid-Limburg liep en ook dat Nederland erg bekend was met de de dreiging die er was. Bij elke dreiging werd alles in verhoogde paraatheid gebracht en al vanaf '35 bezig was met het aanschaffen van nieuw materiaal. Hierbij de link naar de pagina van Nova zelf (uitleg in tekst, minder interessant), maar het zal vast ook wel op uitzending gemist te bekijken zijn.
dinsdag 29 september 2009 om 14:11
Dank je Deb83. Ik heb dat filmpje even zitten kijken en het stuk gelezen.
Ik ga dat proefschrift zeker lezen, maar ik moet wel zeggen: ik heb de man niet of nauwelijks iets nieuws horen vertellen. Dat briefje aan Prins Bernhard was nieuw voor me, maar voor het overige had ik het je allemaal ook kunnen vertellen. Inclusief de waarschuwingen, het niet onderschatten, legerversterkingen vanaf 1935 etc.
Klinkt me in de oren als oude wijn in nieuwe zakken... Maar toch: ik ga het zeker lezen.
Ik ga dat proefschrift zeker lezen, maar ik moet wel zeggen: ik heb de man niet of nauwelijks iets nieuws horen vertellen. Dat briefje aan Prins Bernhard was nieuw voor me, maar voor het overige had ik het je allemaal ook kunnen vertellen. Inclusief de waarschuwingen, het niet onderschatten, legerversterkingen vanaf 1935 etc.
Klinkt me in de oren als oude wijn in nieuwe zakken... Maar toch: ik ga het zeker lezen.
