Werk & Studie
alle pijlers
Nederlands: zinsontleding
dinsdag 23 januari 2024 om 22:06
Jaja, ik weet het. Huiswerkopdrachten mogen niet.
Maar het is
1. Niet mijn huiswerk
en
2. Ik wil het nu toch echt graag weten, en ik mag morgen niet naar school om het te vragen.
Uitleg: ik zat met de buuf te praten, terwijl de buurpuber Nederlands zat te maken.
Wij meedenken, maar eigenlijk wist ik ook niet zo goed meer hoe het zat met het meewerkend voorwerp, het naamwoordelijk gezegde en de bijwoordelijke bepaling....
Uiteindelijk hebben we chatGPT om hulp gevraagd, maar die kwam met dingen die in onze ogen niet klopten.
En als we daar dan naar vroegen zei ie 'Excuses voor de verwarring.' en gaf een ander antwoord.
Niet echt lekker betrouwbaar dus.
Vandaar de vraag of het almachtige forum even ons huiswerk na wil kijken...
'Hoe vaak worden daders op heterdaad betrapt door de politie?'
pv: worden
ow: daders
werkwoordelijk gezegde: worden betrapt
bijwoordelijke bepaling: op heterdaad???
Wat is het lijdend voorwerp? De politie? Of is dat het meewerkend voorwerp? En moet 'door' daarbij?
Nog een vraag.
'Eigenlijk is mijn wollen winterjas van vorig jaar veel te krap.'
pv: is
ow: mijn wollen winterjas. (of is het 'mijn wollen winterjas van vorig jaar? Help?!)
naamwoordelijk gezegde: is [veel te krap]
bijwoordelijke bepaling: eigenlijk? en vorig jaar?
Wie legt het mij uit, zodat ik een volgende keer wel snap waar ik bij help?
Maar het is
1. Niet mijn huiswerk
en
2. Ik wil het nu toch echt graag weten, en ik mag morgen niet naar school om het te vragen.
Uitleg: ik zat met de buuf te praten, terwijl de buurpuber Nederlands zat te maken.
Wij meedenken, maar eigenlijk wist ik ook niet zo goed meer hoe het zat met het meewerkend voorwerp, het naamwoordelijk gezegde en de bijwoordelijke bepaling....
Uiteindelijk hebben we chatGPT om hulp gevraagd, maar die kwam met dingen die in onze ogen niet klopten.
En als we daar dan naar vroegen zei ie 'Excuses voor de verwarring.' en gaf een ander antwoord.
Niet echt lekker betrouwbaar dus.
Vandaar de vraag of het almachtige forum even ons huiswerk na wil kijken...
'Hoe vaak worden daders op heterdaad betrapt door de politie?'
pv: worden
ow: daders
werkwoordelijk gezegde: worden betrapt
bijwoordelijke bepaling: op heterdaad???
Wat is het lijdend voorwerp? De politie? Of is dat het meewerkend voorwerp? En moet 'door' daarbij?
Nog een vraag.
'Eigenlijk is mijn wollen winterjas van vorig jaar veel te krap.'
pv: is
ow: mijn wollen winterjas. (of is het 'mijn wollen winterjas van vorig jaar? Help?!)
naamwoordelijk gezegde: is [veel te krap]
bijwoordelijke bepaling: eigenlijk? en vorig jaar?
Wie legt het mij uit, zodat ik een volgende keer wel snap waar ik bij help?
dinsdag 23 januari 2024 om 22:33
Naamwoordelijk deel van het gezegde….Student201 schreef: ↑23-01-2024 22:32Hmm, ik vrees dat je gelijk hebt... Wat is "heel bijzonder" dan? Ook bijwoord?
Dat was wel mijn tactiek vroeger. Alles wat ik niet wist was bijwoord
What would Patsy do?
dinsdag 23 januari 2024 om 22:34
Ah, met punt 1 heb je een heel belangrijk punt denk ik.Gele_Badjas schreef: ↑23-01-2024 22:22Heel bijzonder = naamwoordelijk deel van gezegde
Gaat worden is werkwoordelijk deel
Samen naamwoordelijk gezegde
Verder heb ik geen puf om alle zinnen te doen, maar wat mij opvalt:
1. Veel passieve zinnen, waardoor O en LV van rol veranderen
2. Je niemt een aantal keer iets een LV of MV wat volgens mij een voorzetselvoorwerp is, dus google daar maar eens op
Verder, als dit je boeit kan je de columns van de Taalprof eens opzoeken. Die schrijft hier leuk over.
Mooi dat dat niet in het lesboek staat.
Maar daar ga ik eens goed naar kijken, want het klinkt logisch.
Voorzetselvoorwerp is ook een stukje antwoord, dank.
Er stond de afkorting 'VV' in het boek, waarop buurpuber schouderophalend zei:
'ja eh, dat hebben we nog niet gehad. Dus de docent zei dat we dat mochten negeren.'
Maar dat zou dan dus het voorzetselvoorwerp kunnen zijn.
Om het simpeler te maken
Dank voor je reactie, je hebt me zeker een stap verder geholpen met deze uitleg!!!
dinsdag 23 januari 2024 om 22:39
Wajooo, jij weet waar je het over hebt merk ik! Jippie.kweepeer schreef: ↑23-01-2024 22:32'worden op heterdaad betrapt' is het ww gezegde. 'op heterdaad betrappen' is een uitdrukking.
Er is geen lijdend voorwerp. De hele zin staat in de lijdende vorm, het is een passieve zin. De actieve vorm zou zijn:
'Hoe vaak betrapt de politie daders op heterdaad?'
Nieuw huiswerk voor jou: wat is in die zin het lijdend voorwerp?
onderwerp is 'mijn wollen winterjas van vorig jaar'. Je kunt het in z'n geheel verplaatsen: mijn wollen winterjas van vorig jaar is eigenlijk veel te krap. (niet: 'mijn wollen winterjas is veel te krap van vorig jaar', ofzo)
'van vorig jaar' is een bepaling bij winterjas (en een bepaling bij een zelfstandig naamwoord noemen we een bijvoeglijke bepaling, niet een bijwoordelijke bepaling, maar eigenlijk is het tamelijk hetzelfde hoor). En 'eigenlijk' is een bepaling bij het naamwoordelijk gezegde (een bijwoordelijke bepaling dus).
Ik wist niet dat 'op heterdaad' dan mee moest in het werkwoordelijk gezegde. Ik dacht te begrijpen dat dit alleen alle werkwoorden waren, maar dat is dus niet zo.
De nieuwe, actieve zin is duidelijk:
'Hoe vaak betrapt de politie daders op heterdaad?'
pv: betrapt
ow: de politie
lijdend voorwerp: daders
Toch?
En is het werkwoordelijk gezegde dan weer 'betrapt [op heterdaad]'?
dinsdag 23 januari 2024 om 22:41
Ik onthield vroeger van ieder zinsdeel een simpel zinnetje zodat ik zo'n achterlijk moeilijke zin ermee kon vergelijken. Dat vond ik makkelijker dan al die regeltjes onthouden.
dinsdag 23 januari 2024 om 22:42
De persoonsvorm slaat op het onderwerp, of het onderwerp op de persoonsvorm.frambozentaartje schreef: ↑23-01-2024 22:13Ik houd heel erg van taal, maar ik ben niet zo goed met regeltjes.
Die zin van de verpleegster zou ik zo doen:
Onderwerp: het allerbeste
Persoonsvorm: wordt
Meewerkend voorwerp: de zieke patient (het allerbeste wordt gegund aan de patient
Door de verpleegster: is in ieder geval geen lijdend voorwerp. Zit geen lijdend voorwerp in deze zin.
Edit: Ik maakte er een potje van, klaarblijkelijk is mijn Nederlands niet wat het moet zijn na een lange dag bikkelen. Nevermind me.
ugli wijzigde dit bericht op 23-01-2024 23:09
27.96% gewijzigd
dinsdag 23 januari 2024 om 22:43
Jep!
Dus wat in de passieve zin het onderwerp is (daders), is in de actieve zin het lijdend voorwerp. En wat in de passieve zin een bepaling is (door de politie) is in de actieve zin het onderwerp. Interessant, toch?
dinsdag 23 januari 2024 om 22:57
De zieke patient is meewerkend voorwerp. (probeer er 'aan' voor te zetten. dit is ook weer een passieve zin trouwens)Avocadeau schreef: ↑23-01-2024 22:08Voor degene die het makkelijk vinden:
'De zieke patient wordt door de verpleegster het allerbeste gegund'
pv: wordt
ow: de zieke patient
naamwoordelijk gezegde: wordt [het allerbeste] gegund
lijdend voorwerp: de verpleegster (of is het dan door de verpleegster? Of is dat het meewerkend voorwerp? Want ze ondergaat de handeling niet.)
dinsdag 23 januari 2024 om 23:02
Dat zou niet het woord zijn dat ik er zelf voor gekozen zou hebben, maar... ja! Eigenlijk wel.
Ik moet er dus op letten dat in een passieve zin eigenlijk geen lijdend voorwerp zit, omdat de hele zin al passief is.
Daardoor zit er vaak een naamwoordelijk gezegde in? Klopt dat?
En daarom moet je bij het naamwoordelijk gezegde zo letten op die koppelwerkwoorden, en of ze iets zeggen over wat iets of iemand is?
Omdat dat betekent dat de zin passief is???
(o please, zeg me dat dit klopt, want dat zou betekenen dat ik het begrijp, en niet meer alleen regeltjes uit het boek opdreun)
dinsdag 23 januari 2024 om 23:04
Ow poep. Dacht ik het net te snappen.
Als de zieke patient het meewerkend voorwerp is, dan is de verpleegster het onderwerp?
Dank voor je geduld, uitleg en verbeteringen trouwens.
Ik doe hard mijn best, en je helpt echt fijn!!!!
dinsdag 23 januari 2024 om 23:14
Ja, en het is verneukeratief omdat de test 'wie ondergaat de handeling' om te bepalen wat een lijdend voorwerp is, je het verkeerde antwoord geeft in een passieve zin. In 'Jan wordt gekust door Marie' ondergaat jan de handeling, maar hij is toch het onderwerp en niet het lijdend voorwerp. Maar in 'Marie kust Jan' is Jan wel het lijdend voorwerp.
Je gevoel dat er toch een lijdend voorwerp moet zijn klopt in zekere zin wel, want er is dus wel iemand die de handeling ondergaat, in een passieve zin. Alleen is dat dus het onderwerp in een passieve zin.
Nee, het gezegde in een lijdende zin noemen we wel gewoon een werkwoordelijk gezegde.
'wordt gekust' is toch iets anders dan 'wordt rood' ofzo. 'Gekust' is toch wel echt werkwoordelijk.
Nou, ik zou zeggen dat 'wordt' gewoon ambigu is. Het kan een koppelwerkwoord zijn (in combinatie met een naamwoordelijk deel van het gezegde vormt het dan een naamwoordelijk gezegde).
Maar wordt kan ook het onderdeel van een werkwoordelijk gezegde zijn dat er een lijdende/passieve zin van maakt.
dinsdag 23 januari 2024 om 23:20
In ''De zieke patient wordt door de verpleegster het allerbeste gegund'?
Nee. Dit is ook weer een lijdende zin. Probeer er eerst eens gewoon een actieve zin van te maken?
Probeer ook eens om 'het allerbeste' door iets anders te vervangen. Bijvoorbeeld 'de zieke patient wordt door de verpleegster een lekker ijsje gegund'. Als je van dat lekkere ijsje meervoud maakt, moet er dan nog iets anders veranderen?
(dit is wel echt een hele awkward zin hoor, trouwens)
dinsdag 23 januari 2024 om 23:22
Neen.
Het onderwerp in deze zin is 'het beste.
Herschrijf de zin even zo;
Het beste (onderwerp) wordt gegund, door de verpleegster (handelend voorwerp), aan de patiënt (meewerkend voorwerp).
Aan de patiënt (meewerkend voorwerp) wordt het beste (onderwerp) gegund, door de verpleegster (handelend voorwerp).
De patiënt (meewerkend voorwerp) wordt het beste (onderwerp) gegund, door de verpleegster (handelend voorwerp).
'Aan' is weggelaten, vandaar je verwarring.
In het meervoud zou het worden: De patiënten wordt het beste gegund door de verpleegster.
anoniem_65e868a4634a7 wijzigde dit bericht op 23-01-2024 23:23
10.26% gewijzigd
dinsdag 23 januari 2024 om 23:22
Haha, dat vinden mijn pubers ook. Ik heb ze nog geen overtuigend antwoord kunnen geven.Avocadeau schreef: ↑23-01-2024 22:31Ik waardeer je gok.
pv vindt je door de tijdscheck of enkelvoud/meervoud te veranderen.
Onderwerp vindt je door: wie of wat pv te vragen.
Dat stuk lukt.
werkwoordelijk gezegde ook. Dat zijn alle werkwoorden, eitje.
Maar bij die rare zinsconstructies gaat het mis.
Waarom moeten die pubers dat weten? Wat een onzin eigenlijk!
On topic: je moet Nouschi hebben. Die weet dat vast.
dinsdag 23 januari 2024 om 23:29
Oké, ik ga me er toch nog even mee bemoeien: het NG koppelt altijd het onderwerp aan een BET
B - Beroep (Jan is piloot)
E - Eigenschap (Jan is grappig)
T - Toestand (Jan is ziek)
(Een toestand gaat weer over, een eigenschap is blijvend)
Hiernaar zoeken zorgt vaak voor veel meer inzicht dan die stomme koppelwerkwoorden.
B - Beroep (Jan is piloot)
E - Eigenschap (Jan is grappig)
T - Toestand (Jan is ziek)
(Een toestand gaat weer over, een eigenschap is blijvend)
Hiernaar zoeken zorgt vaak voor veel meer inzicht dan die stomme koppelwerkwoorden.
dinsdag 23 januari 2024 om 23:31
Dit zijn ook wel de echt nasty zinsconstructies.
dinsdag 23 januari 2024 om 23:31
Jeetje.
Ik zou in volle overtuiging 'de kinderen' als onderwerp genoemd hebben.
Ik was in de veronderstelling dat het onderwerp altijd een zelfstandig naamwoord moest zijn....
Boy, am I wrong.
Ik leer een hoop bij vanavond.
dinsdag 23 januari 2024 om 23:32
Aight! Hier kan ik wat mee.Gele_Badjas schreef: ↑23-01-2024 23:29Oké, ik ga me er toch nog even mee bemoeien: het NG koppelt altijd het onderwerp aan een BET
B - Beroep (Jan is piloot)
E - Eigenschap (Jan is grappig)
T - Toestand (Jan is ziek)
(Een toestand gaat weer over, een eigenschap is blijvend)
Hiernaar zoeken zorgt vaak voor veel meer inzicht dan die stomme koppelwerkwoorden.
En de lerende puber ook denk ik.
Tnx!!!
dinsdag 23 januari 2024 om 23:33
Hoe vaak worden daders op heterdaad betrapt door de politie?'
Daders: onderwerp; zij worden betrapt
Door de politie: handelend voorwerp (heb je enkel in een passieve zin)
worden: persoonsvorm
betrapt: voltooid deelwoord
persoonsvorm + voltooid deelwoord vormen samen het werkwoordelijk gezegde
hoe vaak: bijwoordelijke bepaling (van tijd). Trucje: dit kan je vervangen door een bijwoord zoals 'nooit' of 'voortdurend'
op heterdaad: dit is wel een moeilijke maar ik denk bijwoordelijke bepaling van wijze
Daders: onderwerp; zij worden betrapt
Door de politie: handelend voorwerp (heb je enkel in een passieve zin)
worden: persoonsvorm
betrapt: voltooid deelwoord
persoonsvorm + voltooid deelwoord vormen samen het werkwoordelijk gezegde
hoe vaak: bijwoordelijke bepaling (van tijd). Trucje: dit kan je vervangen door een bijwoord zoals 'nooit' of 'voortdurend'
op heterdaad: dit is wel een moeilijke maar ik denk bijwoordelijke bepaling van wijze
anoniem_65e868a4634a7 wijzigde dit bericht op 23-01-2024 23:35
9.39% gewijzigd
dinsdag 23 januari 2024 om 23:35
Zinsconstructies waar ik een dikke rode streep door zou zetten als ik een tekst zou moeten beoordelen.
dinsdag 23 januari 2024 om 23:36
Met het risico heel dom over te komen...
Die passieve zinnen... die herken ik aan... het 'wordt + voltooid deelwoord?'
Of is daar geen regel voor?
Ik denk ze nu te herkennen, maar.. ehm...
Ik blijk er wel vaker naast te zitten vanavond.
(normaliter schijn ik redelijk intelligent te zijn, maar dat zou je niet zeggen in dit gesprek..)
Die passieve zinnen... die herken ik aan... het 'wordt + voltooid deelwoord?'
Of is daar geen regel voor?
Ik denk ze nu te herkennen, maar.. ehm...
Ik blijk er wel vaker naast te zitten vanavond.
(normaliter schijn ik redelijk intelligent te zijn, maar dat zou je niet zeggen in dit gesprek..)
Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn
Al een account? Log dan hier in
