Actueel
alle pijlers
Orgaandonatie; waarom wel/ niet?
vrijdag 11 mei 2007 om 11:01
Naar aanleiding van een artikel op nu.nl
waarin staat dat een kwart van de Nederlanders geen orgaandonor wil zijn vraag ik me vooral af waarom mensen dat niet willen.
Persoonlijk heb ik er nog geen drie seconden over na hoeven te denken en ik heb zondermeer dat ding ingevuld. Ze mogen alles van me hebben als ik het toch niet meer nodig heb.
Ik ben benieuwd naar jullie beweegredenen!
waarin staat dat een kwart van de Nederlanders geen orgaandonor wil zijn vraag ik me vooral af waarom mensen dat niet willen.
Persoonlijk heb ik er nog geen drie seconden over na hoeven te denken en ik heb zondermeer dat ding ingevuld. Ze mogen alles van me hebben als ik het toch niet meer nodig heb.
Ik ben benieuwd naar jullie beweegredenen!
zaterdag 12 mei 2007 om 17:54
zaterdag 12 mei 2007 om 22:02
Hoi,
Ik heb de laatste reacties gelezen en heb gelezen dat een aantal mensen het liever over laten aan hun nabestaanden. Maar dat is zo'n moeilijke beslissing voor bijv. jouw kinderen.
Mijn moeder is heel onverwacht overleden. Ineens was ze dood. Daar sta je dan met je broer, zus en vader in een ziekenhuis bij je moeder die je de avond daarvoor nog gezien hebt. Er gebeurt dan zoveel met je. Dan vraagt de arts of je na wil denken over doneren. Daar heb je dan ongeveer een half uur de tijd voor. Als je dan er met z'n allen uit moet komen is dat heel lastig.
Het was voor ons heel makkelijk. Mijn moeder had tijdens haar leven besproken met mijn vader dat ze doneren heel belangrijk vond. En die wens kan je dan respecteren. Ik hoef me niet af te vragen of we wel het juiste hebben gedaan, want dat had ze zelf aangegeven. Er is dus ook geen discussie (of zelfs ruzie) geweest, omdat de een dit zegt en de ander dat.
Op zo'n moment zo'n belangrijke keuze maken met een aantal mensen is heel moeilijk. Je zadelt dan wel je kinderen op met dat probleem.
Dit is een andere manier om hier tegenaan te kijken.
Groetjes
Ik heb de laatste reacties gelezen en heb gelezen dat een aantal mensen het liever over laten aan hun nabestaanden. Maar dat is zo'n moeilijke beslissing voor bijv. jouw kinderen.
Mijn moeder is heel onverwacht overleden. Ineens was ze dood. Daar sta je dan met je broer, zus en vader in een ziekenhuis bij je moeder die je de avond daarvoor nog gezien hebt. Er gebeurt dan zoveel met je. Dan vraagt de arts of je na wil denken over doneren. Daar heb je dan ongeveer een half uur de tijd voor. Als je dan er met z'n allen uit moet komen is dat heel lastig.
Het was voor ons heel makkelijk. Mijn moeder had tijdens haar leven besproken met mijn vader dat ze doneren heel belangrijk vond. En die wens kan je dan respecteren. Ik hoef me niet af te vragen of we wel het juiste hebben gedaan, want dat had ze zelf aangegeven. Er is dus ook geen discussie (of zelfs ruzie) geweest, omdat de een dit zegt en de ander dat.
Op zo'n moment zo'n belangrijke keuze maken met een aantal mensen is heel moeilijk. Je zadelt dan wel je kinderen op met dat probleem.
Dit is een andere manier om hier tegenaan te kijken.
Groetjes
zaterdag 12 mei 2007 om 23:20
Ik zit er al een hele tijd aan te denken om orgaandonor te worden. En het is iets heel stoms wat mij tegenhoudt: als ik op het punt sta dood te gaan, ben ik er bang voor dat ze dat maar laten gaan omdat ze dan meer mensen kunnen redden. Omdat ik dat ook zelf een rare reden vind om het niet te doen, denk ik er dus al heel lang over om het codicil gewoon in te vullen, maar toch houdt dat idee me steeds tegen. Mijn vriend weet wel dat ik mijn organen wil doneren, daarmee heb ik het gevoel dat er toch een beetje controle is. Aan de andere kant is de kans groot dat hij op dat moment zo verdrietig is dat hij het weigert.
Overigens zou ik wel alles doneren. Dood is dood; op dat moment zie ik een lichaam echt als gebruiksvoorwerp.
Ik ben wel plasmadonor en ik heb er echt nog nooit over nagedacht wie mijn plasma krijgt. Mijn hemel zeg, ik vind dat ook een rare gedachte.
Veel mensen (ook in dit topic) zeggen dat mensen die niet doneren ook geen donororganen zouden moeten ontvangen. Maar vinden jullie dat dat ook moet gelden voor plasma of bloed? Er zijn veel mensen die geen bloed of plasma mogen doneren, maar het gros doet het niet om andere redenen (kost teveel tijd, bang voor de naald, etc.). Oftewel: als je vindt dat donororganen alleen mogen gaan naar donoren, ben je dan zelf ook bloed- of plasmadonor (ervan uitgaande dat je mág geven). En zo nee, zul je dan ook bloed of plasma (of medicijnen die van plasma zijn gemaakt) weigeren?
Overigens vind ik niet dat je onderscheid moet maken: wel/geen donor, rokers, alcoholisten, kinderen/volwassenen, etc.
Overigens zou ik wel alles doneren. Dood is dood; op dat moment zie ik een lichaam echt als gebruiksvoorwerp.
Ik ben wel plasmadonor en ik heb er echt nog nooit over nagedacht wie mijn plasma krijgt. Mijn hemel zeg, ik vind dat ook een rare gedachte.
Veel mensen (ook in dit topic) zeggen dat mensen die niet doneren ook geen donororganen zouden moeten ontvangen. Maar vinden jullie dat dat ook moet gelden voor plasma of bloed? Er zijn veel mensen die geen bloed of plasma mogen doneren, maar het gros doet het niet om andere redenen (kost teveel tijd, bang voor de naald, etc.). Oftewel: als je vindt dat donororganen alleen mogen gaan naar donoren, ben je dan zelf ook bloed- of plasmadonor (ervan uitgaande dat je mág geven). En zo nee, zul je dan ook bloed of plasma (of medicijnen die van plasma zijn gemaakt) weigeren?
Overigens vind ik niet dat je onderscheid moet maken: wel/geen donor, rokers, alcoholisten, kinderen/volwassenen, etc.
zaterdag 12 mei 2007 om 23:24
Ik zou trouwens bij leven en welzijn wel bereid zijn om iets af te staan. Heb zelfs ooit een tijd het idee gehad om eicellen te doneren maar dat vond Lief geen goed idee.
Als ik nu iemand zou kunnen helpen met bv huid dan zu ik het zo doen.
Na mijn dood vind ik dat anders, ik weet dat Lief daar heel veel moeite mee zou hebben dus heb ik geen donorcodicil.
Als ik nu iemand zou kunnen helpen met bv huid dan zu ik het zo doen.
Na mijn dood vind ik dat anders, ik weet dat Lief daar heel veel moeite mee zou hebben dus heb ik geen donorcodicil.
Zuss duimt zich suf voor Bambi. Het gaat helemaal goed komen, dat weet ik zeker!
zondag 13 mei 2007 om 03:30
Orgaandonatie zou ik eventueel wel willen overwegen, ware het niet dat 'de-manier-waarop-het-gaat' mij zo tegenstaat.
Als het hart stopt is een mens nog niet gelijk helemaal overleden, de hersenactiviteit is dan nog minutenlang aanwezig. Als men niets doet -en de hersens op de natuurlijke manier laat afsterven- zal de kwaliteit van het hart en een paar andere organen sterk afnemen.
Dus wordt het lichaam aan de kunstmatige beademing gehouden tot ook de hersenactiviteit stopt.
Door deze kunstmatige ademhaling duurt het echter 'n flink stuk langer tot de hersenactiviteit stopt. Want zonder kunstmatige ademhaling kan het hart geen zuurstofrijk bloed meer naar de hersens pompen en dat overleven de hersenen maar heel kort.
Dus zolang de functies van het lichaam kunstmatig in stand worden gehouden krijgen de hersenen nog zuurstofrijk bloed en wordt het eigenlijke overlijden kunstmatig 'gerekt'.
En dàt vind ik een akelig idee...
Als het hart stopt is een mens nog niet gelijk helemaal overleden, de hersenactiviteit is dan nog minutenlang aanwezig. Als men niets doet -en de hersens op de natuurlijke manier laat afsterven- zal de kwaliteit van het hart en een paar andere organen sterk afnemen.
Dus wordt het lichaam aan de kunstmatige beademing gehouden tot ook de hersenactiviteit stopt.
Door deze kunstmatige ademhaling duurt het echter 'n flink stuk langer tot de hersenactiviteit stopt. Want zonder kunstmatige ademhaling kan het hart geen zuurstofrijk bloed meer naar de hersens pompen en dat overleven de hersenen maar heel kort.
Dus zolang de functies van het lichaam kunstmatig in stand worden gehouden krijgen de hersenen nog zuurstofrijk bloed en wordt het eigenlijke overlijden kunstmatig 'gerekt'.
En dàt vind ik een akelig idee...
zondag 13 mei 2007 om 12:41
Ik schrok een beetje van wat Optimistje schreef over hersenactiviteit. Maar Google heeft dit gelukkig al weer opgelost. Er is wel enige hersenactiviteit, maar de hartdode is wel in een onomkeerbare situatie bevonden door een neuroloog. De hersenschade is al dusdanig dat leven geen haalbare kaart meer is.
Mijn donorcodicil blijft dus gewoon. :D
Mijn donorcodicil blijft dus gewoon. :D
zondag 13 mei 2007 om 13:04
Ik heb nooit een codicil gehad, en dat gaat niet veranderen. Ik wil niet geven, maar zeker ook niet ontvangen. Ik kan niet goed uitleggen waarom, het is een gevoel.
Verder verbaas ik me over de discussie wie wel en wie niet mag ontvangen. Wat doe je met een ontvanger die jaren gezond geleefd heeft, maar wel geilt op kindertjes? Iemand die kinderporno verspreidt? Iemand die gezond leeft, maar wel moordenaar is etc etc etc. Ik denk dat ieder mens wel een 'slechte' kant heeft. Is het niet lichamelijk (alcohol, roken en drugs) dan is het wel qua karakter. Wat doe je met de gezonde man die jouw longen ontvangt maar vervolgens wel wapens verkoopt aan derde wereld landen? Je kunt gewoon nooit een grens stellen..........
Verder verbaas ik me over de discussie wie wel en wie niet mag ontvangen. Wat doe je met een ontvanger die jaren gezond geleefd heeft, maar wel geilt op kindertjes? Iemand die kinderporno verspreidt? Iemand die gezond leeft, maar wel moordenaar is etc etc etc. Ik denk dat ieder mens wel een 'slechte' kant heeft. Is het niet lichamelijk (alcohol, roken en drugs) dan is het wel qua karakter. Wat doe je met de gezonde man die jouw longen ontvangt maar vervolgens wel wapens verkoopt aan derde wereld landen? Je kunt gewoon nooit een grens stellen..........
zondag 13 mei 2007 om 15:00
Tot een jaar of 2 geleden had ik wel een donorcodicil. Als ik dood ben heb ik mijn lijf toch niet meer nodig en het leven van iemand anders kan gered worden met een onderdeel uit mijn lichaam. Vond ik.Nu dus niet meer. Rationeel vind ik dat bovenstaande nog steeds geldt - uiteraard eigenlijk - maar mijn gevoel gilt daar heel hard tegenin. Dat gevoel roept "NEE! Het is mijn lijf, blijf er af!" Het staat me heel erg tegen dat artsen al in je snijden om organen weg te halen terwijl je nog maar amper dood bent. Mag ik eerst even rustig helemaal dood gaan, denk ik dan? Als het mogelijk zou zijn om een lichaam een maand lang na het overlijden 'goed' te houden, zou ik er minder moeite mee hebben, denk ik.
Morrigan Crow, net zo leuk als Harry Potter.
zondag 13 mei 2007 om 15:29
Een maand? :o Ik begrijp dat mensen moeite kunnen hebben met het feit dat er snel na het overlijden "geoogst" moet worden. Overlijden is iets wat omgeven is door emoties en vaak heeft men wat tijd nodig /wil de persoon in kwestie zijn/haar nabestaanden wat tijd gunnen. Maar een maand is voor mij ook weer een ander uiterste. Hoe stel je je dat voor? Het lichaam een maand lang balsemen oid en daarna pas "oogsten"? Voor mijn gevoel is dat juist veel zwaarder voor de nabestaanden. Men kan immers pas na die tijd hun geliefde eindelijk begraven of cremeren. In onze maatschappij is zo'n afscheidsritueel vaak een moment om te beginnen met het echte verwerken. Een maand lang moeten wachten op dit ritueel zou mij persoonlijk hels lijken.
En ja, ook ik heb nagedacht over het snelle "oogsten", afscheid nemen voor nabestaanden, in alle rust en met respect overlijden, nog warm aanvoelen voor nabestaanden en dood terugkomen. En niet alles voelt even prettig, emotioneel gezien. Maar ik weet ook dat een aantal van die dingen genuanceerder kunnen liggen dan mijn gevoel. Dat artsen met respect omgaan met het leven dat bijna afgelopen is. Dat ze de stekker er niet eerder uittrekken en dat ik niet "aan de kant gegooid" wordt als men de organen heeft "geoogst" waar het ze om te doen was. Dat ik allang al dood ben en er hooguit nog een klein deeltje in mijn lichaam te eigenwijs is en tegen beter weten doorgaat. Dat laatste geeft al troost (ook als nabestaande) en voor de rest laat ik mijn verstand spreken boven mijn gevoel. Ik laat mijn gevoel voor een orgaan kunnen ontvangen gaan boven het gevoel horende bij een orgaan geven. Of duidelijker gezegd; de emoties en positieve gevolgen die komen kijken bij het ontvangen van een orgaan, zijn voor mij persoonlijk belangrijker dan de "angsten" die ik heb rondom het donor zijn.
Overigens is er van de week een intressant stukje hierover bij Nova geweest, over het stimuleren van levende nier-donoren bij gebrek aan overleden donoren.
Zus, je wilt nu wel huid doneren en als ik jou zo lees; zonder enige twijfel roep jij acuut "ja" om een geliefde of goede vriend te helpen. :) Maar je geeft ook aan dat je hebt laten registreren dat men na jouw dood niets mag gebruiken, ook de huid niet. Dat intrigeert me; waarom niet? Je bereikt er hetzelfde doel mee (iemand helpen), hebt zelf niet meer van doen met littekens en herstel, men kan het doen nadat je overleden bent (i.p.v. bijv. op de OK de beademing moeten stopzetten) en op een dusdanige manier dat jouw nabestaanden niets ervan hoeven te zien, óók bij een open kist. Het enige wat ik me kan bedenken is dat je het wellicht niet zou willen om de emotionele belasting die het voor Lief kan hebben, klopt dat? Ik vind het intrigerend om te bedenken hoe jij daar in steekt en wat voor jou het verschil maakt. Mijn gevoel roept dan meteen weer "ja maar, ook voor hem heeft het emotionele impact als je levend een stuk van jouw huid zou doneren", maar anderzijds weet ik ook wel dat het dan een op zich staand iets is, waarbij hij niet ook nog eens het zojuist overlijden van zijn liefde hoeft te verwerken.
En ja, ook ik heb nagedacht over het snelle "oogsten", afscheid nemen voor nabestaanden, in alle rust en met respect overlijden, nog warm aanvoelen voor nabestaanden en dood terugkomen. En niet alles voelt even prettig, emotioneel gezien. Maar ik weet ook dat een aantal van die dingen genuanceerder kunnen liggen dan mijn gevoel. Dat artsen met respect omgaan met het leven dat bijna afgelopen is. Dat ze de stekker er niet eerder uittrekken en dat ik niet "aan de kant gegooid" wordt als men de organen heeft "geoogst" waar het ze om te doen was. Dat ik allang al dood ben en er hooguit nog een klein deeltje in mijn lichaam te eigenwijs is en tegen beter weten doorgaat. Dat laatste geeft al troost (ook als nabestaande) en voor de rest laat ik mijn verstand spreken boven mijn gevoel. Ik laat mijn gevoel voor een orgaan kunnen ontvangen gaan boven het gevoel horende bij een orgaan geven. Of duidelijker gezegd; de emoties en positieve gevolgen die komen kijken bij het ontvangen van een orgaan, zijn voor mij persoonlijk belangrijker dan de "angsten" die ik heb rondom het donor zijn.
Overigens is er van de week een intressant stukje hierover bij Nova geweest, over het stimuleren van levende nier-donoren bij gebrek aan overleden donoren.
Zus, je wilt nu wel huid doneren en als ik jou zo lees; zonder enige twijfel roep jij acuut "ja" om een geliefde of goede vriend te helpen. :) Maar je geeft ook aan dat je hebt laten registreren dat men na jouw dood niets mag gebruiken, ook de huid niet. Dat intrigeert me; waarom niet? Je bereikt er hetzelfde doel mee (iemand helpen), hebt zelf niet meer van doen met littekens en herstel, men kan het doen nadat je overleden bent (i.p.v. bijv. op de OK de beademing moeten stopzetten) en op een dusdanige manier dat jouw nabestaanden niets ervan hoeven te zien, óók bij een open kist. Het enige wat ik me kan bedenken is dat je het wellicht niet zou willen om de emotionele belasting die het voor Lief kan hebben, klopt dat? Ik vind het intrigerend om te bedenken hoe jij daar in steekt en wat voor jou het verschil maakt. Mijn gevoel roept dan meteen weer "ja maar, ook voor hem heeft het emotionele impact als je levend een stuk van jouw huid zou doneren", maar anderzijds weet ik ook wel dat het dan een op zich staand iets is, waarbij hij niet ook nog eens het zojuist overlijden van zijn liefde hoeft te verwerken.
vandaag ga ik van alles kunnen
zondag 13 mei 2007 om 18:20
Dhelia:Hoeveel doder dan dood wil je zijn, dan??Ik heb begrepen dat je in een ziekenhuis moet liggen en dan zogenaamd 'hersendood' moet zijn, willen je organen bruikbaar zijn voor orgaandonatie. (Hersendood is overigens een term die speciaal voor orgaandonatie is uitgevonden.) Je hersenen vertonen dan geen teken van leven meer, maar ondertussen ben je nog niet helemaal dood omdat je hart het (met wat hulp) nog wel doet. In plaats van je gewoon rustig dood te laten gaan, houden ze deze toestand zo, opdat je organen eruit gehaald kunnen worden.Dat vind ik nou helemaal niks.Maar misschien is er hier iemand om me te vertellen dat ik het verkeerd begrepen heb en dat het heel anders gaat?
Morrigan Crow, net zo leuk als Harry Potter.
zondag 13 mei 2007 om 18:24
Roosvrouw:"Een maand? Ik begrijp dat mensen moeite kunnen hebben met het feit dat er snel na het overlijden "geoogst" moet worden. Overlijden is iets wat omgeven is door emoties en vaak heeft men wat tijd nodig /wil de persoon in kwestie zijn/haar nabestaanden wat tijd gunnen. Maar een maand is voor mij ook weer een ander uiterste. Hoe stel je je dat voor? Het lichaam een maand lang balsemen oid en daarna pas "oogsten"? Voor mijn gevoel is dat juist veel zwaarder voor de nabestaanden. Men kan immers pas na die tijd hun geliefde eindelijk begraven of cremeren. "Maar je hoeft toch niet per se bij een begrafenis of crematie van iemand afscheid te nenem?Dat zou dan bijvoorbeeld bij het balsemen kunnen. Of als een lichaam door bevriezen goed gehouden kan worden, ga je naar de "bevriezing" in plaats van naar de begrafenis of crematie.
Morrigan Crow, net zo leuk als Harry Potter.
zondag 13 mei 2007 om 18:50
Ik heb het even opgezocht:Voor donatie van organen is een intacte bloedcirculatie bijna altijd vereist. Daarom is orgaandonatie alleen mogelijk als de donor overleden is op de Intensive Care-afdeling (IC) van een ziekenhuis. De donor is hersendood en blijft kunstmatig beademd tot het moment van uitname. Met andere woorden:Je wordt kunstmatig in een soort van leven gehouden omdat anders je organen niet meer bruikbaar zijn, in plaats van je te laten sterven omdat je feitelijk al dood bent. Eigenlijk vind ik het nogal mensonwaardig, die gang van zaken.
Morrigan Crow, net zo leuk als Harry Potter.
zondag 13 mei 2007 om 19:16
Roosvrouw, je hebt het goed begrepen. Ik ben op zich helemaal niet tegen orgaandonatie, ik heb een hele tijd een codicil gehad.
Die heb ik ingevuld toen ik nog op school zat en ik heb er toen helemaal niet over nagedacht. Gewoon hup invullen, ik stond er helemaal achter. Nooit een moment gedacht aan het feit wat mijn nabestaanden ervan zouden vinden.
Enfin, ik raakte dat ding kwijt en op een dag viel dat registratieformulier in de bus, dus ik aan Lief vragen of hij ook een codicil in wilde vullen. Oók?
Hij heeft oa erge moeite met het idee dat hij de tijd die hij dan nog met mij heeft zou moeten inkorten. Prima, als hij dat zo voelt dan gaan zijn gevoelens voor iets of iemand anders.
Tijdens mijn leven zou hij er geen moeite mee hebben, dan hebben we immers (de illusie van) alle tijd.
Die heb ik ingevuld toen ik nog op school zat en ik heb er toen helemaal niet over nagedacht. Gewoon hup invullen, ik stond er helemaal achter. Nooit een moment gedacht aan het feit wat mijn nabestaanden ervan zouden vinden.
Enfin, ik raakte dat ding kwijt en op een dag viel dat registratieformulier in de bus, dus ik aan Lief vragen of hij ook een codicil in wilde vullen. Oók?
Hij heeft oa erge moeite met het idee dat hij de tijd die hij dan nog met mij heeft zou moeten inkorten. Prima, als hij dat zo voelt dan gaan zijn gevoelens voor iets of iemand anders.
Tijdens mijn leven zou hij er geen moeite mee hebben, dan hebben we immers (de illusie van) alle tijd.
Zuss duimt zich suf voor Bambi. Het gaat helemaal goed komen, dat weet ik zeker!
zondag 13 mei 2007 om 19:19
Maar je hoeft toch niet per se bij een begrafenis of crematie van iemand afscheid te nenem?
Dat zou dan bijvoorbeeld bij het balsemen kunnen. Of als een lichaam door bevriezen goed gehouden kan worden, ga je naar de "bevriezing" in plaats van naar de begrafenis of crematie.
Mss zit ik er helemaal naast, maar ik heb zo het idee dat jij nog nooit afscheid hebt genomen van een geliefde. Een onderdeel van het afscheid nemen is dat het eindpunt (crematie of begrafenis) een heel duidelijk einde is. Je geliefde wordt gecremeerd, het graf gaat dicht en je geliefde is weg.
Bij balsemen of bevriezen is diegene niet weg. Sterker nog, er wordt van alles aan gedaan om hem zolang mogelijk goed te houden. Dat kan toch nooit goed voelen?
Dat zou dan bijvoorbeeld bij het balsemen kunnen. Of als een lichaam door bevriezen goed gehouden kan worden, ga je naar de "bevriezing" in plaats van naar de begrafenis of crematie.
Mss zit ik er helemaal naast, maar ik heb zo het idee dat jij nog nooit afscheid hebt genomen van een geliefde. Een onderdeel van het afscheid nemen is dat het eindpunt (crematie of begrafenis) een heel duidelijk einde is. Je geliefde wordt gecremeerd, het graf gaat dicht en je geliefde is weg.
Bij balsemen of bevriezen is diegene niet weg. Sterker nog, er wordt van alles aan gedaan om hem zolang mogelijk goed te houden. Dat kan toch nooit goed voelen?
Zuss duimt zich suf voor Bambi. Het gaat helemaal goed komen, dat weet ik zeker!
zondag 13 mei 2007 om 20:00
Dat van een maand lang balsemen of bevriezen was maar een brainstormend idee hoor.Waar ik moeite mee heb, is dat je organen eruit gehaald worden terwijl je lichaam nog niet helemaal dood is (want door de kunstmatige beademing stroomt het bloed nog rond). En ik zocht naar een methode zodat dat niet langer noodzakelijk is.
Morrigan Crow, net zo leuk als Harry Potter.
zondag 13 mei 2007 om 20:35
Je hebt het nu over 'dood laten gaan' maar hersendood is toch echt dood hoor. Er is dus niets meer 'dood te gaan'. Je hersenen doen niets meer. Over. Uit. Finito. Dat men de bloedsomloop nog even in stand houdt opdat de organen bruikbaar blijven: so be it. Bloedsomloop bepaalt niet of je in leven bent, dat doen de hersenen.