Tegengeluid voor Heleen Mees en Marianne Zwagerman

Uit de volkskrant van vandaag, een tegengeluid voor de Heleen Mezen en de Marianne Zwagermannen.





'Een pleidooi voor de 60-urige gezinswerkweek'

Maaike Gerritsen − 31/10/11, 06:00



Rijdende supermarkt wordt bezocht door huisvrouwen in 1967. © ANP

Deeltijdwerk is veeleer een keuze voor het welzijn van ouders en kinderen, dan een kwestie van gebrek aan ambitie, zoals sommigen beweren.



In het maatschappelijke debat over werk en zorg krijgen vrouwen in Nederland het regelmatig zwaar te verduren. Vrijdag betichtte Marianne Zwagerman in Pauw & Witteman vrouwen van 'mutsengedrag': als het om hun loopbaan gaat, leggen ze de lat te laag. Ze gedragen zich als verwende prinsesjes, hebben geen ambitie, en teren ondanks hun (vaak) hoge opleiding op de zak van hun echtgenoot, beweren onder anderen Elma Drayer, Heleen Mees en Marike Stellinga.



Ebru Umar en Malou van Hintum deden daar op vk.nl nog wat schepjes bovenop. En Opzij publiceerde dit voorjaar een artikel over het fenomeen van de 'munttheemoeder' - een vrouw die haar man de centen laat verdienen en de opvoeding van haar kinderen aan een au pair of de opvang overlaat.



Ook de reacties van kijkers op het programma Tussen kroost en carrière (uitgezonden in juni door de VPRO) waren grotendeels negatief. Maar dit keer betrof de kritiek vrouwen én hun echtgenoten, met beiden een volle werkweek. De vier ouderparen uit het programma zouden egoïstische vertegenwoordigers zijn van de Nederlandse upperclass, die almaar klagen ten koste van hun kroost.



Op het scherm zie je onder meer een vrouw achter het stuur lunchen terwijl ze in de file staat, en een moeder die vanachter haar laptop de kinderen voor de tv aanspoort het ontbijt tot zich te nemen.

Is het in Nederland zo slecht? Zijn we verwend en liever lui dan moe of hebben we het met de huidige bijdrage van zowel mannen als vrouwen aan welvaart en welzijn goed voor elkaar? Vechten Drayer en consorten als Donna Quichottes tegen windmolens?



Munttheemoeders

De arbeidsparticipatie van vrouwen in Nederland is na Denemarken de hoogste van Europa, en ook wat betreft de arbeidsproductiviteit lopen we voor op veel andere lidstaten. Sinds de tweede feministische golf, waarin succesvol gestreden werd voor het recht op werk voor vrouwen, heeft de welvaart een hoge vlucht genomen. Luxe goederen worden heden ten dage als eerste levensbehoefte gezien, en zo is het recht op vrouwenarbeid langzamerhand verworden tot een plicht.



Ook Janneke Modaal draagt anno 2011 haar steentje bij om naast de hypotheek, abonnementen voor mobieltjes, Uggs en schoolreisjes naar de Efteling te kunnen betalen. In Nederland werken en zorgen mannen en vrouwen over het algemeen allebei. Hoewel een verdeling van dertig-dertig (vooral in de grote steden) en zestig-nul (munttheemoeders) wel voorkomt, is de meest gangbare situatie nog altijd een voltijd werkende man en een in deeltijd werkende vrouw.



Bij elkaar opgeteld wordt er per gezin gemiddeld zo'n zestig uur per week buitenshuis gewerkt. Aandacht, zorg en tijd hebben voor de kinderen zijn zeer belangrijk maar moeilijker te realiseren met twee voltijdbanen. Deeltijdwerk lijkt veeleer een keuze voor welzijn voor ouders en kinderen, dan een kwestie van luiheid of gebrek aan ambitie. Een goed gevulde spaarrekening en de status van een goede baan zijn weinig waard als de boel thuis niet lekker loopt.



Het instellen van een vrouwenquotum, zoals de overheid in juni deed om meer vrouwen aan de top te helpen, is slechts een druppel op een gloeiende plaat als het gaat om carrièremogelijkheden voor vrouwen. Als het werkelijk belangrijk is dat vrouwen meer uren aan het arbeidsproces deelnemen, dan moeten school-, overblijf- en opvangmogelijkheden daar kwalitatief en kwantitatief in kunnen voorzien. De bezuinigingen op de kinderopvang hebben hierop een negatief effect.



Prinsessengedrag

In een land als Denemarken zijn opmerkingen als: je hebt toch zelf kinderen gewild, dan moet je er ook zelf voor zorgen, onbekend. Mannen en vrouwen hebben er een voltijd werkweek van 37 uur en geen 'juffie' vraagt ouders op een dinsdag op school krokodillen te komen vouwen. Geen keuzemoeilijkheden dus. Ouders werken en het kroost gaat naar school en opvang. Rond vier uur haalt iedereen de kinderen op, zodat er nog genoeg tijd is thuis voor het avondritueel. Verder is er nauwelijks filestress, veel flexibiliteit in werktijden en een zeer riante zwanger- en ouderschapsregeling.



En toch... Ook in Denemarken wordt vrouwen verwend prinsessengedrag verweten: 'Het zijn Sex and the city-vrouwen, maar dan met kids', verwoordde een Deense vriend dit heersende beeld. Moeders geven overigens aan graag een dag werk in te ruilen voor een dag zorg thuis.



Klagen en veroordelen, als het gaat om de werk-zorgcombinatie, lijkt er heden ten dage bij te horen. Niet alleen in Nederland blijft het zoeken naar de juiste balans. Wat betreft de arbeidsproductiviteit van vrouwen en de hoeveelheid zorgtaken die mannen nu vervullen, is er al een hele bres geslagen.



Laten we trots zijn op het Nederlandse systeem dat welvaart bevordert, maar ook de keuze biedt om ieders welzijn naar eigen situatie, inzicht en behoefte vorm te geven. In de 60-urige gezinswerkweek kunnen kinderen overigens ook al vanaf heel jonge leeftijd hun steentje bijdragen. Welke ouder wil zich per slot van rekening nou schuldig maken aan het kweken van verwende prinsen en prinsesjes?



Maaike Gerritsen is hbo-docent, getrouwd met een Deen en moeder van drie kinderen.

| |