Zingeving

05-10-2009 12:06 112 berichten
Alle reacties Link kopieren
In een recente discussie stelde een mede-forummer dat zij geen noodzaak zag in het uitwerken van de de consequenties van een door haar voorgestelde wettelijke beperking. Ze had haar mening gegeven, en verder was het aan 'Den Haag' om er iets mee te doen.



In zijn boek 'Het Einde van de Psychotherapie' stelt de Belgische hoogleraar Paul Verhaeghe dat velen van de psychotherapeut verwachten dat hij/zij hen helpt met zingeving, na het wegvallen van de religie en ideologie die tot voor kort de mens tot baken was. Iets wat de psychotherapie helemaal niet kan leveren.



Citaat uit het boek:



"Inderdaad is zinverlening tegenwoordig een probleem, zonder dat dit daarom psychiatrische proporties hoeft aan te nemen. Onze individuele vrijheid heeft een prijs: we zijn ons scherper bewust van existentiële keuzes die we moeten maken, zonder daarbij nog op een beveiligende groepsidentiteit te kunnen terugvallen. Waar de vorige generaties zeer goed wisten wie ze waren en wat wel of niet kon op grond van het dwingende karakter van groepen waartoe zij behoorden, maakt de huidige generatie precies het omgekeerde mee. De positieve kant daarvan komt neer op meer keuzemogelijkheden. De negatieve kant op de noodzaak tot, of zelfs de verplichting, om te moeten kiezen. You can't have your cookie and eat it. Het merendeel onder ons heeft daar niet direct veel zin in, en laat de keuze liever over aan een ander. Met als bijkomend voordeel dat, in geval van mislukking, die ander de zwartepiet krijgt toegespeeld."



Is dat wat we overal om ons heen zien? Die steeds verder aanzwellende, chronische ontevredenheid, met verwijzing naar 'ze' als schuldige?
Alle reacties Link kopieren
quote:sarah2ndlife schreef op 05 oktober 2009 @ 14:09:(..)

je tikt op mijn vingers dat ik in de ik vorm spreek,

heb ik dan geen interesse meer in anderen suggereer je vervolgens en dan citeer ik jou en dat heeft nu betrekking op mij(..)Nee, dat is niet het geval. De opening van dit topic is een probleemstelling met maatschappelijke consequenties (indien juist). Of jij jouw persoonlijke onvrede onder controle hebt, is dan toch niet relevant?
quote:jaap schreef op 05 oktober 2009 @ 13:08:

@ Sarah



Hoe iedereen individueel omgaat met het wegvallen van religie en ideologie als bindende factor kan belangrijk zijn. Wat hier wordt bedoeld met 'zingeving' is dat mensen, gevraagd naar hun identiteit, tot niet zo erg lang geleden zouden zeggen: 'Ik ben Katholiek/Hervormd/Jood/Moslim/Socialist/Liberaal/Anarchist/Communist.......'

Het wegvallen van die groepen betekent dat iedereen die zich niet meer als zodanig identificeert, elders een identiteit aan moet ontlenen. Je gaat er vanuit dat men eerst hun identiteit ontleende aan geloof en nu op zoek is, maar dat laatste is helemaal niet vanzelfsprekend.quote:Meer en meer zijn dit lichamelijke, uiterlijke kenmerken, die onderhevig zijn aan een modebeeld, en voor de identificatie van 'ik' leiden tot een 'leeg' gevoel van binnen. Zo constateert Verhaege.Ben ik niet met hem eens. Als je al gebrand bent op identificatie, dan heeft uiterlijk en bezit altijd al een rol gespeeld, ook toen religie nog sterker aanwezig was in de samenleving. Ik denk juist dat er nu veel mensen in de gaten krijgen, dat materie (uiterlijk en bezit) niet invullen wie je bent. Maar er zullen altijd mensen blijven, die bezit heel belangrijk vinden en daar hun identiteit aan ontlenen. Dat is niet iets nieuws.quote:Die leegte blijkt uit een rap oplopend aantal mensen dat depressief en (chronisch) ontevreden is, bij gebrek aan een concreet doel in hun leven, en zin van hun bestaan.Ook hierbij denk ik niet dat dit iets van nu is, maar iets wat altijd zo is geweest, die ontevredenheid en de zoektocht naar meer en beter. De behoefte aan een concreet doel is ook niet nieuw, en het doel van het leven is niet ineens verdwenen, nu men minder religieus is.quote:De concentratie op 'ik', in jouw reactie, doet bij mij de vraag rijzen of jij aan jezelf genoeg hebt, en anderen je niet (langer) interesseren?
quote:Rollergirl schreef op 05 oktober 2009 @ 15:07:

[...]



Je gaat er vanuit dat men eerst hun identiteit ontleende aan geloof en nu op zoek is, maar dat laatste is helemaal niet vanzelfsprekend.



[...]



Ben ik niet met hem eens. Als je al gebrand bent op identificatie, dan heeft uiterlijk en bezit altijd al een rol gespeeld, ook toen religie nog sterker aanwezig was in de samenleving. Ik denk juist dat er nu veel mensen in de gaten krijgen, dat materie (uiterlijk en bezit) niet invullen wie je bent. Maar er zullen altijd mensen blijven, die bezit heel belangrijk vinden en daar hun identiteit aan ontlenen. Dat is niet iets nieuws.

[...]



Ook hierbij denk ik niet dat dit iets van nu is, maar iets wat altijd zo is geweest, die ontevredenheid en de zoektocht naar meer en beter. De behoefte aan een concreet doel is ook niet nieuw, en het doel van het leven is niet ineens verdwenen, nu men minder religieus is.



[...]

Ik denk, dat jullie beiden gelijk hebben. Ik denk dat het een golfbeweging is door de tijden heen. Tot er weer iets gebeurt waardoor mensen terug naar basics gaan en dat weer opbouwen naar een egocentrische georienteerde maatschappij. And so on.
Jaap, ik mis je bijdrage op mijn importbruiden-topic.
Alle reacties Link kopieren
quote:nieuwsgierigmeisje schreef op 05 oktober 2009 @ 14:15:

(..)nee, ik ga ook niet in op jouw mening, maar op het citaat wat je aanhaalt uit Verhaege's boek. Volgens mij zijn we het eens.



Wat is eigenlijk je doel precies..? Het begint er wel wat op te lijken alsof je het ziet als een persoonlijke vete om tegen dit maatschappelijk verschijnsel te vechten....



Nee, een vete is het niet. Ik begin mijn inleiding met verwijzing naar een reactie die ik kenmerkend vind voor deze tijd. De forummer in kwestie verwijt ik niks. En ik vind haar zelfs één van de betere forummers, die bereid is dieper over dingen na te denken dan vele anderen. Maar kijk de topics maar na: Er wordt gegrossiert in onvrede, waarbij in toenemende mate naar 'Den Haag' of 'Europa' wordt verwezen als oorzaak van problemen, en een vermeende machteloosheid om er iets aan te doen. Gooit een tiener een sinaasappel naar een kleuter-optocht? Roep de minister ter verantwoording! Valt een olifant om in een diergaarde? Wat gaat de minister eraan doen om herhaling te voorkomen!

Er is geen pijntje of ongemak, of er is een Stichting voor die 'Den Haag' of 'Europa' bestookt met eisen om er iets aan te doen. Meestal enthousiast gesteund door de media.



Het lijkt erop alsof 'we' voor een tsunamie van onlustgevoelens uit rennen, en totaal vergeten te genieten van wat we hebben. Waar komt dat vandaan?
Volgens mij fietsen door dit topic minstens drie onderwerpen door elkaar heen. De zin van het leven na 'de dood van God', de gevolgen van de ontzuiling voor de identiteit en het leven van mensen, en het beroep dat voor van alles op de politiek en de overheid gedaan wordt. Dat is nogal wat.
Alle reacties Link kopieren
@ Rollergirl.



Het belang van materiële aspecten als 'betekenis-verlenende-kenmerken' in het verleden ontken ik niet. Het is wel aardig dat je daar op wijst, omdat lieden die daar veel waarde aan hechten, én bij machte waren zich als zodanig te profileren, al langer opvielen door hun relatieve autonomie ten opzichte van religieuze en ideologische groepen.



Voor de meeste mensen is het echter lastig, of zelfs volslagen onmogelijk om op een dergelijke wijze in de behoefte aan een eigen identiteit te voldoen. Maar wat Verhaege zegt, is dat het ook niet blijkt te volstaan. Dat mensen een 'spirituele leegte' ontwaren, en daardoor ongelukkig worden. Hij heeft hier geen antwoord op vanuit zijn eigen beroep, en spreekt de hoop uit dat psychotherapeuten zich niet laten verleiden de rol van 'meneer pastoor' over te nemen. Maar hij constateert in het verlengde daarvan dat de farmaceutische industrie wat dit betreft duidelijk geen scrupules kent.



Dat een groeiend aantal mensen 'zingeving' lijkt te missen, en er zich erg ongemakkelijk bij voelt, is nietemin iets wat ook mij al langer opvalt.
Wat is nou eigenlijk het onderwerp van dit topic? Volgens mij toch weer de wrevel en irritaties van autochtone 'kaaskoppen' te verklaren vanuit andere dan de werkelijke oorzaken? Dit keer vanuit een existentiële en psychotherapeutische invalshoek.

De moderne mens heeft geen houvast meer in het leven en verveelt zich, en richt zijn wrok op de immigrant, zoiets?
Alle reacties Link kopieren
Er is een tijd geweest waarin de mensen gelovig waren en op zondag trok de gehele gemeenschap naar de kerk. Wat is er in plaats gekomen van dit geloof en waar gaan de mensen nu heen? Toen was god voor de mensen bijna een bekende, goede vader. Nu wordt de naam van god vooral genoemd in vloeken en door een handjevol politici om stemmen te winnen. Toen zochten de mensen steun bij god en bij heiligverklaarde halfgoden. Nu verwachten zij hun heil van de wetenschap en de techniek of zij slikken medicijnen om hun lichamelijk en geestelijk lijden te verzachten. Is dit nu een ander geloof met afgoden die god definitief hebben verdrongen, of opent de wetenschap de weg naar de ultieme waarheid? Is de waarheid van vandaag er een waarvan vandaag ooit meewarig gezegd zal worden: hoe was het mogelijk dat mensen daar ooit in geloofden?



door prof, van Acker.



zoiets?
Alle reacties Link kopieren
quote:FritsvanEgters schreef op 05 oktober 2009 @ 15:29:

Volgens mij fietsen door dit topic minstens drie onderwerpen door elkaar heen. De zin van het leven na 'de dood van God', de gevolgen van de ontzuiling voor de identiteit en het leven van mensen, en het beroep dat voor van alles op de politiek en de overheid gedaan wordt. Dat is nogal wat.



Ze houden verband met elkaar, naar het zich laat aanzien. Daarbij is dit nadrukkelijk een onderwerp dat niet 'zwart/wit' is, en de nuances het beeld aardig kunnen vertroebelen. Een conclusie kun je uit een dergelijke discussie nauwelijks verwachten. Toch heeft het mogelijk zin er hier over te praten, omdat de onvrede in de samenleving bepaald markant te noemen is. En voorzover de oorzaak kan worden herleid tot dat gevoel van 'leegte' (bij sommigen wellicht zelfs 'verlies'), kan het zinvol zijn daar eens over te praten op een forum als dit. Omdat het betrekking heeft op de actualiteit.



Op zich is de functie van een religie of ideologie in de praktijk de meesten wel bekend. (Al ziet men het duidelijker bij de religie of ideologie van de ander). Maar dat wil nog niet zeggen dat iedereen ervan doordrongen is dat het een puur menselijke uitvinding is, die is ingegeven door een diep menselijke behoefte de knagende onzekerheid van het bewuste eigen einde tevreden te stellen.



Ergens in de jaren zestig/zeventig was er een groeiend idee dat de wetenschap alle antwoorden had. En dat de 'menswetenschappen' de functie van 'meneer pastoor' naadloos over konden nemen, en ons naar het échte geluk konden leiden. Dit hedonistische geluk blijkt echter een illusie, en nu zitten we met de kater.
Alle reacties Link kopieren
Het zit m nog niet eens zo zeer in de antwoorden die de wetenschap heeft op dequote:knagende onzekerheid van het bewuste eigen einde

als wel in de alledaagse antwoorden waar een groep waar je vroeger bij hoorde wel antwoord op gaf. Wat voor beroep wil ik doen, welke vakken zal ik volgen, zal ik met hem/haar daten, wanneer wil ik kinderen, hou ik nog wel van hem/haar... etc.

Alleen al dat soort alledaagse vragen en dilemma's bepalen je identiteit en dat moet je allemaal maar in je eentje (al dan niet met een klankbord) zien uit te vogelen.

Ik begrijp best dat er mensen zijn die daar flink in vast lopen.



Dat is inderdaad de kater en de vraag is wie waarvoor nou precies verantwoordlijk is om het op te lossen. (eigen verantwoordelijkheid vs samenleving)

Pillen is niet het antwoord, maar om te zeggen 'het puur ieders eigen verantwoordelijkheid' vind ik ook wel ver gaan.
Alle reacties Link kopieren
quote:FritsvanEgters schreef op 05 oktober 2009 @ 16:58:

Wat is nou eigenlijk het onderwerp van dit topic? Volgens mij toch weer de wrevel en irritaties van autochtone 'kaaskoppen' te verklaren vanuit andere dan de werkelijke oorzaken? Dit keer vanuit een existentiële en psychotherapeutische invalshoek.

De moderne mens heeft geen houvast meer in het leven en verveelt zich, en richt zijn wrok op de immigrant, zoiets?



Nee, dat is beslist véél te simpel. Recent onderzoek toont bijvoorbeeld aan dat ook allochtonen die door hun frustraties en onvrede te vertalen naar 'ongewenst gedrag' (zoals dat dan eufemistisch heet) in contact komen met Justitie, in meerderheid de band met hun religie kwijt zijn, en ook overigens uit gezinnen komen waarvan de ouders zich goed hebben aangepast.

Het geweld van Feijenoord Hooligans richtte zich niet tegen allochtonen. En veel van de problemen die mensen signaleren (of daar nou allochtonen bij zijn betrokken, of niet) hebben geen relatie met het leven van de betrokkene. Ze wonen niet in de probleemwijk. Ze zijn geen hulpverlener. En ze wonen niet aan de A-4, noch maken ze er regelmatig gebruik van. Als ze al problemen 'zien' met allochtonen, dan kan het zomaar zijn dat ze uitstekend met hun allochtone buurman overweg kunnen, maar richt hun onvrede zich op die anonieme 'anderen'.
Alle reacties Link kopieren
quote:FritsvanEgters schreef op 05 oktober 2009 @ 16:58:

Wat is nou eigenlijk het onderwerp van dit topic? Volgens mij toch weer de wrevel en irritaties van autochtone 'kaaskoppen' te verklaren vanuit andere dan de werkelijke oorzaken? Dit keer vanuit een existentiële en psychotherapeutische invalshoek.

De moderne mens heeft geen houvast meer in het leven en verveelt zich, en richt zijn wrok op de immigrant, zoiets?



Wat hebben kaaskoppen en immigranten hier nou mee te maken..

*vraagt zich af of ze een essentieel deel gemist heeft in deze discussie...*
Alle reacties Link kopieren
quote:nieuwsgierigmeisje schreef op 05 oktober 2009 @ 17:31:

Het zit m nog niet eens zo zeer in de antwoorden die de wetenschap heeft op de



knagende onzekerheid van het bewuste eigen einde



als wel in de alledaagse antwoorden waar een groep waar je vroeger bij hoorde wel antwoord op gaf. Wat voor beroep wil ik doen, welke vakken zal ik volgen, zal ik met hem/haar daten, wanneer wil ik kinderen, hou ik nog wel van hem/haar... etc.

Alleen al dat soort alledaagse vragen en dilemma's bepalen je identiteit en dat moet je allemaal maar in je eentje (al dan niet met een klankbord) zien uit te vogelen.

Ik begrijp best dat er mensen zijn die daar flink in vast lopen.



Dat is inderdaad de kater en de vraag is wie waarvoor nou precies verantwoordlijk is om het op te lossen. (eigen verantwoordelijkheid vs samenleving)

Pillen is niet het antwoord, maar om te zeggen 'het puur ieders eigen verantwoordelijkheid' vind ik ook wel ver gaan.



Okay, misschien een te grote stap. De wetenschap heeft natuurlijk wel een antwoord op de eindigheid van het menselijk leven. Het is eindig, en daarna is er niks meer. Daar draait de wetenschap eigenlijk niet omheen.

Maar het is dat besef van die eindigheid die de keuzes die ons worden voorgelegd zo beklemmend maken. Wie gelooft in een herkansing, of dat dit 'aardse bestaan' wordt gevolgd door een leven aan Gods zijde in de Hemel, maakt zich er niet zo héél erg druk over. Vandaar dat ik er op die manier naar verwees.
quote:jaap schreef op 05 oktober 2009 @ 12:06:



Is dat wat we overal om ons heen zien? Die steeds verder aanzwellende, chronische ontevredenheid, met verwijzing naar 'ze' als schuldige?@nieuwsgierigmeisje: deze laatste alinea. Jaap heeft een aantal stokpaardjes en ik vermoedde dat het, met een omweg, toch weer opnieuw over de onverdraagzame Nederlander leek te gaan. Dat is niet het geval, zegt hij, dus geloof ik hem.
En Jaap, ik vind het een heel groot thema, dat zeker op een open forum gedoemd is in talloze zijpaden, ruzies en minder terzake doende reacties, te verzanden in een kluwen misverstanden waar niemand nog een touw aan vast kan knopen.



Maar ik denk dat je er dit over kunt zeggen. De meeste mensen voelen zich het best als ze het houvast hebben van gewoonte, eigen groep en ritueel. Ik durf zelfs wel te zeggen: bijna iedereen. Als die steunpilaren steeds meer wegvallen, krijg je allerlei onrust, botsingen, vertwijfeling, gevoel van existentiële leegte en nog meer onheil. Voor de oude vormen (lees eens iets van Ad Verbrugge over het begrip 'vorm') zal iets anders in de plaats moeten komen. Terug naar de geruststellende dogma's van het christendom kunnen we niet meer, maar het gevoel van zingeving en geborgenheid, daarvoor zal toch iets terug moeten komen.



Op spiritueel niveau kun je denken aan vormen van Boeddhisme, aan (klassieke) filosofie, maar ook aan allerlei ietsismen (the poor (wo)man's religion). Op alledaags niveau: terugdringen van de bureaucratie, organisaties naar een menselijker maat terugbengen, tolerantie, kinderen leren dingen samen te doen, de ander te respecteren. Ik roep maar wat, maar dat lijken me allemaal zinnige dingen.
Alle reacties Link kopieren
@ Frits.



Je reactie is zinnig en bewijst vooralsnog dat we erover kunnen praten zonder dat de vlammen uit het dak slaan. Het meer algemene karakter zou net zo goed juist verval kunnen voorkomen, omdat het makkelijker is elkaar in algemene termen te vinden, dan in een discussie over een heel specifiek geval.



De urgentie van een verbroederende 'gezamenlijke noemer' lijkt mij iets wat de meesten die tot nu hebben gereageerd verbindt. Maar uiteraard kan dat al snel tot 'oorlog' leiden als ieder van ons zijn eigen recent verworven, tamelijk specifieke dogma aanbiedt als referentie.



Mensen hebben behoefte aan veiligheid en geborgenheid. Dat is het wat religie en ideolgie te bieden hebben. Maar dat staat tot op zekere hoogte weer op gespannen voet met de vrijheid die we ook allemaal zeggen te beminnen. En dat conflict zien we dagelijks terug op het forum.

Waar je wijst op de negatieve invloed van bureaucratie en organisaties die de 'menselijk maat' zijn ontgroeid, ben ik het hardgrondig met je eens. Overzichtelijkheid doet afbreuk aan de behoefte van bestuurders om 'maatwerk' te leveren, maar dat hele ideaal van die 'maakbare samenleving' is bedreigend. Het voedt de gedachte dat je 'ergens' iets tekort komt. Dat anderen er met 'jouw' geld of voordeeltjes vandoor gaan.
quote:jaap schreef op 05 oktober 2009 @ 17:20:

[...]

Ergens in de jaren zestig/zeventig was er een groeiend idee dat de wetenschap alle antwoorden had. En dat de 'menswetenschappen' de functie van 'meneer pastoor' naadloos over konden nemen, en ons naar het échte geluk konden leiden. Dit hedonistische geluk blijkt echter een illusie, en nu zitten we met de kater.

Daar kom je vaak mee jaap, de maakbare samenleving.

Ik geloof niet in die ontwikkeling, die jij beschrijft. Wetenschap bestond al naast het geloof, misschien dat er meer mensen iets in de wetenschap zijn gaan zien door secularisering. Maar het idee dat de wetenschap meneer pastoor verving en via de antwoorden van de wetenschap het echte geluk gevonden kon worden?!? Ik denk dat ook in de jaren 70 de ideeën over de weg naar geluk sterk verschilden, en niet gedicteerd werden door wetenschappelijke tendensen.

Ik geloof niet dat we door dergelijke gedachtengangen nu met 'de kater zitten'.
Alle reacties Link kopieren
Muziek is mijn zingeving. Zonder muziek geen Zamirah.
quote:jaap schreef op 05 oktober 2009 @ 18:08:

Overzichtelijkheid doet afbreuk aan de behoefte van bestuurders om 'maatwerk' te leveren, maar dat hele ideaal van die 'maakbare samenleving' is bedreigend. Het voedt de gedachte dat je 'ergens' iets tekort komt. Dat anderen er met 'jouw' geld of voordeeltjes vandoor gaan.Dat maakbare samelevingsverhaal was een ideaal van de PvdA (links), en is niet meer 'van nu'. Het is al lang geen ideaal meer en in NL nooit een collectief ideaal geweest. Hoe komt het dat jij dit stokpaardje toch steeds weer van stal haalt?
Alle reacties Link kopieren
quote:Rollergirl schreef op 05 oktober 2009 @ 18:29:

Daar kom je vaak mee jaap, de maakbare samenleving.

Ik geloof niet in die ontwikkeling, die jij beschrijft. Wetenschap bestond al naast het geloof, misschien dat er meer mensen iets in de wetenschap zijn gaan zien door secularisering. Maar het idee dat de wetenschap meneer pastoor verving en via de antwoorden van de wetenschap het echte geluk gevonden kon worden?!? Ik denk dat ook in de jaren 70 de ideeën over de weg naar geluk sterk verschilden, en niet gedicteerd werden door wetenschappelijke tendensen.

Ik geloof niet dat we door dergelijke gedachtengangen nu met 'de kater zitten'.Verhaeghe meldt het in zijn boek trend. Hij is toch echt wel een autoriteit waar het dit aspect betreft. En hij haalt ook verschillende bewijzen en voorbeelden aan. En hij schetst ook het 'hoe en waarom'.
Alle reacties Link kopieren
Grotendeels eens met de OP, maar ik kan dat niet vertalen naar mijn eigen omgeving of zelfs maar het forum. Of in ieder geval, mensen die de schuld buiten zichzelf zoeken worden hier juist veel ter verantwoording geroepen. De stap van waarnemingen naar interpretatie is in de OP m.i. te kort door de bocht.



Ik wil ook nog even opmerken dat religie niet hetzelfde is als kerkgang en dat zingeving niet hetzelfde is als religie. Of geloof echt is afgenomen betwijfel ik, en ik ben ook benieuwd of seculieren vaker met een existentiële crisis kampen dan spirituelen/gelovigen, en of dat dan komt door een gebrek aan religie.
What a nuanced anxiety
Alle reacties Link kopieren
quote:Rollergirl schreef op 05 oktober 2009 @ 18:39:

Dat maakbare samelevingsverhaal was een ideaal van de PvdA (links), en is niet meer 'van nu'. Het is al lang geen ideaal meer en in NL nooit een collectief ideaal geweest. Hoe komt het dat jij dit stokpaardje toch steeds weer van stal haalt?Sla de krant er maar op na. Er gaat geen dag voorbij, of de media eisen maatregelen in de vorm van wet- of regelgeving voor de meest onbenullige dingen. Het wemelt van de commissies, adviseurs en stuurgroepen die de opdracht meekrijgen 'maatwerk' aan te leveren. Ons hele sociale bouwwerk is een Babylonische Toren van regelingen en uitvoeringsbepalingen waarvoor je járen gestudeerd moet hebben om er tenminste nog íets van te begrijpen. Nieuwe wetgeving is al zo lek als een mandje voor de handtekening van de minister er onder staat. (Nu weer die tweede studie). En tel daar de belastingwetgeving bij op, met inbegrip van dergelijke wetgeving voor bedrijven, en daaraan gekoppelde regelgeving die bepaalt waar je je allemaal moet laten inschrijven of registreren, en je verzuipt als je dat allemaal in één leven wil begrijpen.
Alle reacties Link kopieren
quote:tyche schreef op 05 oktober 2009 @ 19:21:

Grotendeels eens met de OP, maar ik kan dat niet vertalen naar mijn eigen omgeving of zelfs maar het forum. Of in ieder geval, mensen die de schuld buiten zichzelf zoeken worden hier juist veel ter verantwoording geroepen. De stap van waarnemingen naar interpretatie is in de OP m.i. te kort door de bocht.



Ik wil ook nog even opmerken dat religie niet hetzelfde is als kerkgang en dat zingeving niet hetzelfde is als religie. Of geloof echt is afgenomen betwijfel ik, en ik ben ook benieuwd of seculieren vaker met een existentiële crisis kampen dan spirituelen/gelovigen, en of dat dan komt door een gebrek aan religie.



Het is niet echt 'schuld'.



Het religieuze beleven is duidelijk niet wat hier wordt bedoeld. Dat is ook niet te meten, of zelfs maar in te schatten. Veel mensen zijn in de wetenschap gaan geloven, en hechten aan alles wat die tak van sport voortbrengt met een fanatisme dat identiek is aan dat wat men bij andere religies gewoon is. Dat is hier met name fnuikend, omdat veel van wat de menswetenschappen hebben voortgebracht er misschien door de presentatie wel wetenschappelijk uit ziet, maar het dat niet is. Verhaeghe laat op robuste wijze zien waarom dat in het bijzonder voor de DSM opgaat.



Religie en ideologie als bindende factor heeft echter duidelijk aan betekenis ingeboet. Het kerkbezoek en lidmaatschap van politieke partijen loopt terug. Kiezers komen niet meer naar de stembus. Sommige 'moderne' politieke partijen bieden sympathisanten niet eens de mogelijkheid lid te worden, en in hecht verband over de uitgangspunten te praten met anderen. De heersende mening is de leidraad binnen dergelijke groeperingen, of die nou coherent is, of (zelf-) destructief.



Een verband met de gesignaleerde problemen laat zich niet zo heel makkelijk aantonen. Daarvoor zou de persoon in kwestie die erover wordt ondervraagd zich er bewust van moeten zijn. Maar dan zou het probleem van de ongerichte, chronische onvrede er niet meer zijn. Het zou doorslaan richting pathologie (en dan wél behandelbaar zijn). Of men zou er zelf het hoofd aan bieden.



Een intrigerende vraag van Verhaeghe is: 'Hoe zou die 'psychische gezondheid' er dan wel moeten uitzien?'



Hij schrijft:



"We stuiten hier onvermijdelijk op een achterliggende mensvisie, en daar wringt hem de schoen."
Alle reacties Link kopieren
We 'moeten' in deze maatschappij steeds meer keuzes maken. Niet alleen omdat sommige keuzes niet meer door een groep (zuil) worden opgelegd, maar ook door de privatisering (energie, telefonie, zorgverzekeraar).



Keuzes maken is moeilijk, zeker als je je open stelt voor de twee woorden 'wat als'. (Een bron van veel tijdreisboeken en films.)



Tijdens een cursus persoonlijke effectiviteit heb ik een mooi citaat gehoord: "of je maakt de beste keus, of je maakt het beste van een keus."

Dit is een oud topic. Het topic is daarom gesloten.
Maak een nieuw topic aan om verder praten over dit onderwerp.

Terug naar boven