Psyche
alle pijlers
Filosofie
donderdag 24 januari 2008 om 16:56
Hey allemaal,
dit topic gaat niet zozeer over depressie of over persoonlijke problemen. Wel ben ik geinteresseerd in filosofie en ben er zeker van dat anderen dat ook zijn. Nu kom je in de geschiedenis enkel en alleen mannelijke filosofen tegen, wat ook wel logisch is vanwege de algemeen geldende emancipatie in die tijd.
Toch wil ik bij deze wat viva forummers proberen te prikkelen om zich bezig te houden met het denken over de wereld, mensen, waarheid, etc. Daarom begin ik even met een kort voorbeeld van een oude griekse filosoof 'Zeno'. Wat ik graag wil horen zijn geinteresseerde, twijfelende, bewonderende of kritische reacties over dit verhaal. Wat ik nu even liever buiten beschouwing laat is of het 'nut' heeft om over dit soort dingen na te denken, dat is een heel andere discussie, die zich misschien nog wel eens voor kan gaan doen als dit topic enig succes heeft.
Maar goed, Zeno aan het woord:
Zintuigen lichten ons verkeerd voor, de wereld om ons heen is niet de werkelijkheid. Dat is duidelijk aan te tonen met een enkel voorbeeld:
We organiseren een hardloopwedstrijd tussen Achilles, de snelste hardloper van de Grieken, en een schildpad. We geven de schildpad een voorsprong. De wedstrijd begint. Op het moment dat Achilles het punt bereikt waar de schildpad startte, is de schildpad al een stukje verder. Wanneer Achilles dat (tweede) punt bereikt, is de schildpad wéér een stukje, zij het een klein stukje, verder (!). Enzovoorts. De afstand tussen Achilles en de schildpad wordt dus wel steeds kleiner, maar wordt nooit nul. Conclusie: Achilles haalt de schildpad nooit in. Met onze eigen ogen zien we echter dat Achilles de schildpad wél inhaalt. Zie je wel: onze zintuigen bedriegen ons.
dit topic gaat niet zozeer over depressie of over persoonlijke problemen. Wel ben ik geinteresseerd in filosofie en ben er zeker van dat anderen dat ook zijn. Nu kom je in de geschiedenis enkel en alleen mannelijke filosofen tegen, wat ook wel logisch is vanwege de algemeen geldende emancipatie in die tijd.
Toch wil ik bij deze wat viva forummers proberen te prikkelen om zich bezig te houden met het denken over de wereld, mensen, waarheid, etc. Daarom begin ik even met een kort voorbeeld van een oude griekse filosoof 'Zeno'. Wat ik graag wil horen zijn geinteresseerde, twijfelende, bewonderende of kritische reacties over dit verhaal. Wat ik nu even liever buiten beschouwing laat is of het 'nut' heeft om over dit soort dingen na te denken, dat is een heel andere discussie, die zich misschien nog wel eens voor kan gaan doen als dit topic enig succes heeft.
Maar goed, Zeno aan het woord:
Zintuigen lichten ons verkeerd voor, de wereld om ons heen is niet de werkelijkheid. Dat is duidelijk aan te tonen met een enkel voorbeeld:
We organiseren een hardloopwedstrijd tussen Achilles, de snelste hardloper van de Grieken, en een schildpad. We geven de schildpad een voorsprong. De wedstrijd begint. Op het moment dat Achilles het punt bereikt waar de schildpad startte, is de schildpad al een stukje verder. Wanneer Achilles dat (tweede) punt bereikt, is de schildpad wéér een stukje, zij het een klein stukje, verder (!). Enzovoorts. De afstand tussen Achilles en de schildpad wordt dus wel steeds kleiner, maar wordt nooit nul. Conclusie: Achilles haalt de schildpad nooit in. Met onze eigen ogen zien we echter dat Achilles de schildpad wél inhaalt. Zie je wel: onze zintuigen bedriegen ons.
donderdag 24 januari 2008 om 20:04
Nee, natuurlijk is daar niets mis mee, maar ik vraag me toch af waarom veel mensen stoppen met zich verbazen ná de puberteit, en ook waarom de puberteit juist zo'n periode is waarin je dat wel doet. Ten dele zal het inderdaad te maken hebben met het bepalen van je kijk op de wereld. Misschien heeft ieder mens een denkkader nodig van waaruit hij de wereld beschouwt.
Dat denkkader zou kunnen bestaan uit antwoorden op levensbeschouwelijke vragen, maar ook uit visies op oorzaak-gevolg-relaties, liefde, waarheid, zelfstandigheid.
Misschien is de puberteit een kritische periode voor het opbouwen van zo'n denkraamwerk, net als de vroege jeugd dat is voor het leren van een moedertaal. Later bijleren kan wel, maar gaat moeizamer. Zo iets?
donderdag 24 januari 2008 om 20:12
Filosofische ideeen zijn ook door mensen verzonnen, net als de kaders waarbinnen filosofische ideeen geldig zijn, zoals de logica. De epistemologie van religie is dan wel een andere, maar dat maakt religie niet minder waar binnen zijn eigen grenzen. Je kunt niet met de eisen van de ene epistemologie de andere beoordelen, dat is appels met peren vergelijken.
Persoonlijk heb ik besloten te accepteren dat religie, filosofie en wetenschap drie gescheiden werelden zijn met hun eigen epistemoligieen, vergelijkbaar met hoe leerlingen vakken op de middelbare school zien. Alles binnen die vakken is waar binnen het vakgebied. Ook al zeggen Frans en Nederlands iets anders over het meewerkend voorwerp: geen probleem, want ze gelden allebei slechts op hun eigen gebied.
Zo zie ik religie, filosofie en wetenschap ook. Ik redeneer met logica en wetenschap over de wereld en daarnaast geloof ik dat wanneer ik doodga mijn ziel ergens verderleeft. En zolang ik niet probeer al die kennissystemen te integreren, kan ik dat allemaal prima naast elkaar geloven.
donderdag 24 januari 2008 om 20:34
Nee, dan spreek ik mezelf juist helemaal niet tegen. Ik ga er vanuit dat de werkelijkheid bestaat, maar dat hij door de mens nooit objectief gekend kan worden. Ik kan de werkelijkheid nooit zien zoals hij ìs, ik kan hem alleen zien zoals ik hem waarneem.
En ik vind dat ik voor die waarneming verschillende brillen kan gebruiken: de wetenschappelijke, de filosofische en de religieuze bril. Al deze brillen geven mij informatie over de wereld, en die informatie is gekleurd door de glazen die erin zitten. Omdat ik dat weet, is dat geen probleem. Ik kies door welke bril ik wil kijken, en dus wat ik wil zien.
Wat ik zie is vervolgens tegelijkertijd waar en onwaar. Het is onwaar, omdat ik nooit een 'echt' beeld van de werkelijkheid kan krijgen, omdat ik altijd door die stomme brillen moet kijken. De werkelijkheidsweergave van die verschillende brillen is echter even 'waar'. De bril van de wetenschap is niet minder gekleurd dan de bril van de religie. Ze vervullen alleen verschillende functies in verschillende situaties.
Spreek ik mezelf dus tegen? Nee, ik denk van niet.
En ik vind dat ik voor die waarneming verschillende brillen kan gebruiken: de wetenschappelijke, de filosofische en de religieuze bril. Al deze brillen geven mij informatie over de wereld, en die informatie is gekleurd door de glazen die erin zitten. Omdat ik dat weet, is dat geen probleem. Ik kies door welke bril ik wil kijken, en dus wat ik wil zien.
Wat ik zie is vervolgens tegelijkertijd waar en onwaar. Het is onwaar, omdat ik nooit een 'echt' beeld van de werkelijkheid kan krijgen, omdat ik altijd door die stomme brillen moet kijken. De werkelijkheidsweergave van die verschillende brillen is echter even 'waar'. De bril van de wetenschap is niet minder gekleurd dan de bril van de religie. Ze vervullen alleen verschillende functies in verschillende situaties.
Spreek ik mezelf dus tegen? Nee, ik denk van niet.
donderdag 24 januari 2008 om 20:37
donderdag 24 januari 2008 om 22:33
Ik denk dat iedereen de wereld op zijn of haar eigen manier interpreteert. Je denkt in vastgestelde kaders, het leuke van filosofie is dat je probeert even buiten je kaders te denken. Als je in een kamer komt, bijvoorbeeld een wachtkamer. En je gaat er weer weg, weet jij dan nog of er wel of geen haakjes aan de muur hingen. Waarschijnlijk niet, ze vallen niet op want ze passen in je kader en dus sla je het niet op. Als je alles zo zien en op zou slaan, zou je gek worden van je gedachten.
Ik heb een poos met kinderen gefilosofeerd over "simpele" onderwerpen als goed en kwaad. Ontzettend interessant hoe zij er over denken, veel vrijer dan volwassen. Ik denk dat jongeren tussen de 16 en 20 er meer mee bezig zijn omdat ze moeten besluiten wie ze zijn, wat ze gaan doen, dus wat ze op deze wereld aan het doen zijn, ze gaan de wereld op een andere manier bekijken en moeten daar hun plek in vinden.
Ik heb een poos met kinderen gefilosofeerd over "simpele" onderwerpen als goed en kwaad. Ontzettend interessant hoe zij er over denken, veel vrijer dan volwassen. Ik denk dat jongeren tussen de 16 en 20 er meer mee bezig zijn omdat ze moeten besluiten wie ze zijn, wat ze gaan doen, dus wat ze op deze wereld aan het doen zijn, ze gaan de wereld op een andere manier bekijken en moeten daar hun plek in vinden.
donderdag 24 januari 2008 om 23:03
De meeste filosofen zijn toch ouder dan 16, erger nog, veel theorieen zijn door zgn oude mannen en vrouwen bedacht.
Het filosofie- met -een -glas- wijn imago viert in dit topic ook hoogtij -bij sommige mensen- jammer genoeg. Filosofie als denken over de grote levensvragen en dood en ziel. Bullshit als je het mij vraagt.
Filosofie gaat niet eens alleen om de inhoud van alle theorieen die zijn bedacht. Volgens sommigen is die inhoud zelfs bijzaak. Het gaat meer om kritisch en systematisch denken, om het juist stellen van de juiste vragen. Om te kijken naar wetenschap en religie en de constructen en concepten.
Wat dat betreft ben ik het niet eens met jou, onderdezon. Filosofie, wetenschap en religie zijn geen gelijkwaardige kaders die je naast elkaar kan zetten. Binnen wetenschap en religie worden er bepaalde paradigma's aangenomen (of axioma's) die for the time being als waar worden beschouwd. Filosofie heeft daarin een meer afstandelijke (minder betrokken) positie, is het kijken naar de constructen bv. Overkoepelend wellicht.
Jammer dat die misvatting (filosofie als puberteitsbezigheid) bestaat. Naast filosofie heb ik andere wetenschap(pen) gestudeerd en daarin blijft het actueel.
Namelijk de kentheorie, wat als waar wordt beschouwd, wat neem je op welke gronden aan. Welke vooroordelen zijn er, hoe bepalen die de waarneming (van mensen), hoe worden mensen beinvloedt door hun eigen waarheids-ideeen en wat zijn die ideeen eigenlijk?
De ethiek van bepaalde beslissingen, wetten, die toch steeds weer ter discussie staan (euthanasie bv) omdat de rest van de wereld ze niet zomaar aanneemt. Hoe diep zijn gewoontes, tradities/cultuur gewordteld en op welke gronden is de jouwe de beste? Wie en hoe bepaal je dat?
Is het postmodernisme voorgoed voorbij en hoe gaan we met de zgn ideeenstrijd (islam, christendom) om? Hoezo cultuurrelativsme? Alle discussies hierover, met alle 'meningen', worden toch het beste gevoerd als er sprake is van een bepaalde logica die iedereen volgt. Die de mening overstijgt en kan overtuigen (argumentatieleer). Democatie, what about that?
Hoe in de media alleen al de waarheden over elkaar heen tuimelen is toch fascinerend? Van Britney in een big-brother-wereld en hoe dat identiteit bepaald tot gezondheidsonderzoeken die elkaar dagelijks lijken tegen te spreken. Hoe maakbaar is identeit of hoe variabel? Is het uberhaupt nog iets?
Dat soort dingen.
Het filosofie- met -een -glas- wijn imago viert in dit topic ook hoogtij -bij sommige mensen- jammer genoeg. Filosofie als denken over de grote levensvragen en dood en ziel. Bullshit als je het mij vraagt.
Filosofie gaat niet eens alleen om de inhoud van alle theorieen die zijn bedacht. Volgens sommigen is die inhoud zelfs bijzaak. Het gaat meer om kritisch en systematisch denken, om het juist stellen van de juiste vragen. Om te kijken naar wetenschap en religie en de constructen en concepten.
Wat dat betreft ben ik het niet eens met jou, onderdezon. Filosofie, wetenschap en religie zijn geen gelijkwaardige kaders die je naast elkaar kan zetten. Binnen wetenschap en religie worden er bepaalde paradigma's aangenomen (of axioma's) die for the time being als waar worden beschouwd. Filosofie heeft daarin een meer afstandelijke (minder betrokken) positie, is het kijken naar de constructen bv. Overkoepelend wellicht.
Jammer dat die misvatting (filosofie als puberteitsbezigheid) bestaat. Naast filosofie heb ik andere wetenschap(pen) gestudeerd en daarin blijft het actueel.
Namelijk de kentheorie, wat als waar wordt beschouwd, wat neem je op welke gronden aan. Welke vooroordelen zijn er, hoe bepalen die de waarneming (van mensen), hoe worden mensen beinvloedt door hun eigen waarheids-ideeen en wat zijn die ideeen eigenlijk?
De ethiek van bepaalde beslissingen, wetten, die toch steeds weer ter discussie staan (euthanasie bv) omdat de rest van de wereld ze niet zomaar aanneemt. Hoe diep zijn gewoontes, tradities/cultuur gewordteld en op welke gronden is de jouwe de beste? Wie en hoe bepaal je dat?
Is het postmodernisme voorgoed voorbij en hoe gaan we met de zgn ideeenstrijd (islam, christendom) om? Hoezo cultuurrelativsme? Alle discussies hierover, met alle 'meningen', worden toch het beste gevoerd als er sprake is van een bepaalde logica die iedereen volgt. Die de mening overstijgt en kan overtuigen (argumentatieleer). Democatie, what about that?
Hoe in de media alleen al de waarheden over elkaar heen tuimelen is toch fascinerend? Van Britney in een big-brother-wereld en hoe dat identiteit bepaald tot gezondheidsonderzoeken die elkaar dagelijks lijken tegen te spreken. Hoe maakbaar is identeit of hoe variabel? Is het uberhaupt nog iets?
Dat soort dingen.
vrijdag 25 januari 2008 om 01:01
Filosofie gaat m.i. de wetenschap vooraf. Dat vind ik het mooie eraan. De stelling van Thales, de natuurfilosofen keken om zich heen en toen stelden ze theorieen op, sommigen totaal vaag, anderen nog steeds gebruikt. Postmoderne filosofie haat ik echt tot op het bot. En het is heel bruikbaar, vooral de ethiek (denk aan rechtsfilosofen, ethische discussies over klonen, enzovoorts). Filosofie is als religie, maar dan met logisch onderbouwde stellingen. De retoriek van de sofisten is overgenomen door de advocaten van nu en de redenaars van toen (denk aan de senatoren in de Romeinse senaat), argumentatietechnieken worden gebruikt in reclame, verkiezingsspotjes....filosofie is overal, en overal is filosofie ;) En het is een zeer moeilijke studie, juist omdat het zo breed is (en daarom ook heel interessant), vooral als je de wetenschapsfilosofie als richting kiest.
Een van de mooiste filosofische uitspraken van de hedonistische filosoof Epicurus: De dood is een vals probleem. Zolang wij leven, is de dood er niet, en zijn wij dood, dan weten wij dat niet meer (dus is het leven er niet meer, niet de exacte quote geloof ik).
Plato vind ik vreselijk, overigens. Toch is hij de bekendste filosoof, weet niet waarom, maar iedereen kent z'n naam.
Nietzsche over het christendom (heerlijk, die vent): Er was maar 1 christen, en die stierf aan het kruis.
Ik hou van filosofie, maar er zouden gewoon geen tentamens moeten zijn.
*is gefrustreerd wegens tentamens*
Een van de mooiste filosofische uitspraken van de hedonistische filosoof Epicurus: De dood is een vals probleem. Zolang wij leven, is de dood er niet, en zijn wij dood, dan weten wij dat niet meer (dus is het leven er niet meer, niet de exacte quote geloof ik).
Plato vind ik vreselijk, overigens. Toch is hij de bekendste filosoof, weet niet waarom, maar iedereen kent z'n naam.
Nietzsche over het christendom (heerlijk, die vent): Er was maar 1 christen, en die stierf aan het kruis.
Ik hou van filosofie, maar er zouden gewoon geen tentamens moeten zijn.
*is gefrustreerd wegens tentamens*
zaterdag 26 januari 2008 om 13:09
Hey, bedankt voor je compliment, maar ik weet het wel zeker ja :-).
Even over het 'er zijn alleen maar mannen filosoof in de geschiedenis', wat ik eerder heb gezegd. Natuurlijk klopt dit niet helemaal, maar vooral in de oudheid waren het wel alleen maar mannen. Is ook heel normaal vanwege de toen heersende normen en waarden.
Ik vind Plato overigens wel erg interessant. Vooral zijn ideeën over de werkelijkheid, wat hij illustreert met behulp van mensen in een grot etc (ik raad aan daar wat over te lezen!) is erg boeiend.
Soundpost heeft overigens wel gelijk, filosoferen is natuurlijk veel meer. Met name de kritische houding op (bijna) alles is kenmerkend daarvoor. Daarmee zeg ik: ga vooral door met de discussie.
zaterdag 26 januari 2008 om 16:19
zaterdag 26 januari 2008 om 16:29
Dank voor de tip, maar wat brengt jou tot de veronderstelling dat wij nog nooit van de grotvergelijking gehoord zouden hebben?
Ik vind dit een beetje een gek topic. Het is net of je je hebt voorgenomen het blikveld van 'de meisjes van de Viva' wat breder te maken... terwijl je zo te lezen zelf net komt kijken. Dat maakt niks uit natuurlijk, maar vanwaar dat belerende toontje ("Ik wil jullie prikkelen", "Ik raad jullie aan", "ga vooral door met de disussie")?