Onacceptabele' ongelijkheid: opleiding ouders steeds bepalen

13-04-2016 11:12 219 berichten
Alle reacties Link kopieren
naar de volkskrant:



De ongelijkheid in het onderwijs neemt toe. Kinderen van hoogopgeleide ouders krijgen hogere schooladviezen, gaan naar betere scholen en halen uiteindelijk een hoger diploma dan even intelligente kinderen van laagopgeleiden. Dit constateert de Inspectie voor het Onderwijs.



Er waren altijd al verschillen, maar de kloof tussen kinderen van laagopgeleide ouders en hoogopgeleide ouders groeit, blijkt uit De staat van het onderwijs, het jaarlijkse onderwijsverslag dat de Onderwijsinspectie vandaag presenteert. 'Daar schrok ik van', schrijft inspecteur-generaal Monique Vogelzang in haar voorwoord. Het wordt 'steeds bepalender uit welk gezin je komt.'



Voorzitter Paul Rosenmöller van de VO-raad, de sectororganisatie voor het voortgezet onderwijs, vindt de groeiende ongelijkheid 'onacceptabel. 'Het met publiek geld gefinancierde onderwijs heeft de dure plicht om alle kinderen gelijke kansen te bieden.'



Minister Jet Bussemaker en staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) noemen de ontwikkeling 'zorgelijk'. 'Talent en motivatie moeten uitgangspunt zijn bij je schoolkeuze, niet het inkomen of opleidingsniveau van je ouders.'



De groeiende ongelijkheid wordt onder meer veroorzaakt doordat de betrokkenheid van ouders verschilt, stelt de Onderwijsinspectie. Zo maken hoogopgeleide ouders een bewustere schoolkeuze voor hun kinderen en investeren ze eerder in bijlessen of examentraining. Ook krijgen hun kinderen vaker een medische indicatie, zoals dyslexie of adhd, waardoor ze recht hebben op extra aandacht of tijd.

Hogere verwachtingen, minder kansen

'Onacceptabele' ongelijkheid: opleiding ouders steeds bepalender voor schoolsucces

© ANP



Daarnaast spelen leerkrachten een rol, schrijft Vogelzang. 'Ze hebben vaak (onbewust) hogere verwachtingen van leerlingen met hoger opgeleide ouders en lagere van leerlingen met lager opgeleide ouders. Bij iedere overgang en ieder selectiemoment kan dat het verschil uitmaken tussen de kans krijgen of een kans missen. En omdat ons onderwijsstelsel zoveel overgangen en selectiemomenten kent, maakt dit bepaalde leerlingen extra kwetsbaar.'



Ook scholen dragen eraan bij dat kinderen van laagopgeleide ouders minder kansen krijgen. Zo neemt het aantal brede brugklassen (zoals havo/vwo) verder af, waardoor leerlingen op steeds jongere leeftijd ingedeeld worden op een bepaald niveau. Bovendien komen er steeds meer categorale scholen: scholen die alleen havo of alleen vwo aanbieden. Dat is allemaal in het nadeel van laatbloeiers, aldus de inspectie, en laatbloeiers zijn vaker kinderen van laagopgeleide ouders.



Dit draagt het risico in zich dat de sociale ongelijkheid en tweedeling in de samenleving groter wordt

Paul Rosenmöller



De VO-raad vindt dat scholen nog eens kritisch moeten kijken hoe hun onderwijs eruit ziet. Gemengde schooladviezen, bredere en langere brugperiodes en meer maatwerk zouden kunnen voorkomen dat kinderen al op jonge leeftijd in een fuik belanden waar zij niet meer uitkomen, stelt de sectororganisatie. Rosenmöller: 'Het onderwijs moet doen wat het kan om daadwerkelijk gelijke kansen te bieden.'



Daarnaast pleit de sectororganisatie ervoor om de overgang tussen basisschool en middelbare school nog eens goed onder de loep te nemen. Sinds vorig jaar is het advies van de school belangrijker dan de score op de eindtoets. 'Uit onderzoek weten we echter dat ongeveer de helft van de basisscholen druk van ouders ervaart bij het opstellen van het schooladvies', zegt Rosenmöller. 'Dit draagt het risico in zich dat de sociale ongelijkheid en tweedeling in de samenleving groter wordt. Dat moeten we koste wat kost voorkomen.'



Bussemaker en Dekker sluiten niet uit dat de procedure voor het schooladvies op de schop gaan, mocht bij een evaluatie binnenkort blijken dat de maatregel inderdaad ongewenste effecten heeft. Een van de mogelijke maatregelen: stel scholen verplicht om het schooladvies naar boven bij te stellen, als een leerling bijzonder goed scoort op de eindtoets. Nu mag een school het advies bijstellen, maar het hoeft niet.



Ik schrik hier eigenlijk wel van, dat het verschil weer aan het toe nemen is. In de jaren '90 was dit ook het geval, maar minder dan nu denk ik. En hoe zou je dit kunnen oplossen?
Ik geloof meteen dat het gebeurt, maar ik herken het niet.



Mijn broer, zus en ik zijn al een goed voorbeeld. Laag opgeleide ouders, maar wel alledrie een (of meerdere) universitaire masters.



En ik zie op mijn school voldoende kinderen die naar havo/vwo gaan, ondanks laagopgeleide ouders of juist andersom.

Ik geloof niet dat mijn collega's daar naar kijken. Al zal het wel zo zijn dat kinderen met betrokken ouders vaak verder komen, maar daar heeft opleidingsniveau niet altijd mee te maken.
Alle reacties Link kopieren
De enige manier om dit op te lossen is om volledig te vertrouwen op toetsuitslagen en de menselijke factor (de docenten) volledig uit te sluiten. Zodra mensen beslissingen nemen worden ze bewust of onbewust beïnvloed door allerlei factoren.



Maar of we dat nu moeten willen???



Hoogstens kan je wat doen tegen docenten die moedwillig kinderen van lager opgeleide ouders naar een lagere opleiding sturen. Maar ik geloof niet dat er zoveel docenten zijn die dat doen.
Alle reacties Link kopieren
Ik heb jaren op een middelbare school gewerkt en ben het er helemaal mee eens dat niet alle leerkrachten van groep 8 een goed advies kunnen/durven te geven.

Ik schrok dan ook dat vanaf dit jaar het basisschool advies leidend was.

Op de school waar ik werkte werd er als het basisschool advies te afwijkend was van de citoscore de gewoonte een iq test af te nemen. Kwam daar weer een afwijkende score in dan werd het leerlingdossier bekeken om de leerlijn te bekijken. Dit resulteerde van de rond de 100 afwijkende adviezen dat 60 een andere score hadden. Dit gold zowel voor naar beneden bijstellen als naar boven.

Nou was dat op die school niet erg want het is een gemengde brugklas. Maar bij de samenstelling was het wel van belang dat het echt een gemengde klas werd. En dat de kinderen ook meteen uitgedaagd werden op hun eigen niveau te kunnen leren.



Ik zou dus het basisschool advies zeker niet leidend laten zijn maar echt verder kijken naar de overige resultaten.
Ik denk ook dat niet zozeer opleiding maar betrokkenheid van de ouders bepalend is.



En misschien is het ook wel zo dat in een samenleving waarin al meerdere generaties onderwijskansen hebben gekregen die gebaseerd zijn op hun talenten en capaciteiten en niet op hun afkomst, het ook wel langzamerhand zo zal zijn dat intelligentie gelijk begint te staan aan opleidingsniveau. Oftewel: de huidige ouders die intelligent zijn, zijn hoog opgeleid, en hun kinderen met dito genen hebben daardoor ook een grotere kans op een hoger opleidingsniveau.



Er zijn natuurlijk nog altijd intelligente kinderen afkomstig uit laagopgeleide milieus, maar hun aantal wordt wel steeds kleiner.
Alle reacties Link kopieren
@wat een onzin. Er zijn nog geen meerdere generaties die gelijke kansen hebben gehad. Generatie van mijn ouders kon echt niet gaan studeren, daar was geen geld voor. Rond 16/17 moest je gaan werken om geld voor het gezin te verdienen.
Alle reacties Link kopieren
quote:viva1966 schreef op 13 april 2016 @ 11:25:

De enige manier om dit op te lossen is om volledig te vertrouwen op toetsuitslagen en de menselijke factor (de docenten) volledig uit te sluiten. Zodra mensen beslissingen nemen worden ze bewust of onbewust beïnvloed door allerlei factoren.

Maar of we dat nu moeten willen???

Hoogstens kan je wat doen tegen docenten die moedwillig kinderen van lager opgeleide ouders naar een lagere opleiding sturen. Maar ik geloof niet dat er zoveel docenten zijn die dat doen.



Helemaal mee eens.

Het onderzoek impliceert dat scholen bewust ende moedwillig kinderen naar een lagere opleiding sturen als ze uit een gezin komen met lager opgeleiden. Maar waarom zouden scholen dat doen? Daar hebben ze toch helemaal geen winst bij?
Alle reacties Link kopieren
Ik herken het wel. Ik heb zelf in de jaren 80 gymnasium gedaan. Ouders hebben wat tegenwoordig vmbo basis/kader zou zijn. Ze konden me niet helpen met huiswerk ofzo, soms overhoorden ze woordjes als dat nodig was. Om eerlijk te zijn had mijn zoon nu niet in 6 vwo gezeten zonder mij. Ik heb hem in groep 8 naar een particuliere remedial teacher gestuurd, omdat hij totaal niet kon spellen. Zo heeft hij zijn cito-toets opgevijzeld naar een 544, genoeg voor een havo/vwo brugklas. De brugklas rolde hij met gemak doorheen, dus het werd vwo. In de 2e had hij een waardeloze wiskunde leraar (was een probleemgeval op school algemeen bekend), dus kinderen kregen of bijles of de ouders pakten het zelf op (zoals ik), de rest had pech. De 2e rolde hij ook zonder noemenswaardige problemen door. Maar in de 3e ging het mis, rond de herfstvakantie moesten wij met kind bij de mentor komen want hij kwam toch wel in de gevarenzone. Nu weet ik dat op zijn school doubleren zeer ontmoedigd wordt, dus de 3e niet halen zou afstromen betekenen naar havo en dat wilde ik niet. Dus playstation in de kast en controleren en controleren. 4e klas zelfde patroon ongeveer, behalve dat wiskunde B toch wel erg lastig voor hem bleek, dus bijles geregeld. 5e rolde hij weer redelijk makkelijk doorheen. Maar in de 6e ging het weer mis, dus weer wekelijkse bijlessen voor wiskunde en een examentraining a 265 euro voor een ander vak in Leiden. Het is overigens nog steeds spannend of hij het zal halen, maar goed dan lukt dat volgend jaar wel, afstromen is in ieder geval niet meer aan de orde, aangezien havo geen 6e klas heeft. In de 3e klas zijn we zelfs naar een open dag van Luzac geweest, als hij was blijven zitten was hij daarheen gegaan.



Ook zie ik veel dat ouders die zelf lager opgeleid zijn bij een grensgeval eerder kiezen voor het lagere niveau, want ze zijn bang dat het kind anders teveel op de tenen moet lopen of de hele dag in de boeken zit. Hogeropgeleide ouders kiezen dan voor het hogere niveau, onder het mom van als het niet lukt nemen we bijles en als het dan nog niet lukt is het vroeg genoeg om alsnog af te stromen.
Alle reacties Link kopieren
Het is denk ik niet moedwillig, maar op vooroordelen gebaseerd helaas. Heel menselijk, maar de gevolgen kunnen op voor iemand op persoonlijk vlak groot zijn. Daarom vind ik het zo jammer.
Alle reacties Link kopieren
Ik herken het ook.

Zelf wel kansen gehad gelukkig want ik heb laag opgeleide ouders en heb zelf HBO gedaan. Man ook.



Oudste dochter zit op het gymnasium. Maar de jongste zit op VMBOt. Dat was zichtbaar schrikken voor de juf. Ze durfde dit nieuws bijna niet te vertellen. En nog gaf ze bij het voorlopige advies dat HAVO er nog best inzat.

Echt niet dus. Cito score was niet eens genoeg geweest voor VMBOt. Ook andere scores (niet de cito maar de DLE die we als ouders nooit hadden gezien tot in de brugklas..) waren achteraf gewoon te laag voor dit advies. Het is dat het basisschool advies nu lijdend is anders had ze op VMBOk gezeten.

Nu moet ze echt op haar tenen lopen en ik help haar iedere dag bijna een uur. Het zou kunnen dat ze na dit brugjaar afstroomt maar dat wil ze liever niet. Maar echt ons als ouders maakt het niet uit.



Niet normaal vind ik dat ze dus zo hoog advies kreeg.

Andere kinderen met denk ik soortgelijke scores zijn wel naar VMBO k gegaan maar die ouders zijn ook lager opgeleid.



Dus ja ik herken dat heel erg. En vind het erg zorgelijk.
Uit het rapport Onderwijs van het CBS 2011:

In het studiejaar 1900/’01 telde het wetenschappelijk onderwijs (wo) nog geen drie duizend

studenten, overwegend mannen, op een bevolking van ruim vijf miljoen. In 2010/’11

stonden in het wo 242  duizend studenten ingeschreven, op een bevolking van ruim

16,5 miljoen. In 110 jaar is het aantal wo-studenten dus bijna 86 keer zo groot geworden,

terwijl de totale bevolking maar ruim drie keer zo groot werd.



Oftewel de kans is tegenwoordig heel wat groter dat je ouders en grootouders hoogopgeleid zijn, dan voor de generaties van rond WOII het geval is.
Alle reacties Link kopieren
quote:lindelunelente schreef op 13 april 2016 @ 11:31:

Ik denk ook dat niet zozeer opleiding maar betrokkenheid van de ouders bepalend is.

Mee eens. Denk dat dit verreweg de meest bepalende factor is. In de regel zullen hogeropgeleide ouders meer met hun kinderen lezen, ze meer aanmoedigen, meer het belang benadrukken van een goede opleiding, een strenger referentiekader hebben v.w.b. de definitie van een goede opleiding, enz.
Alle reacties Link kopieren
@lindeluneta, wellicht ook aangeven dat de hardste stijging zich heeft voorgedaan in de jaren 80 - 90. En niet in de jaren 50 - 70.

Wellicht dat jouw aanname voor mijn kinderen of kleinkinderen gaat gelden. Ik ken nog zat voorbeelden van 18-jarigen die als 1e naar de universiteit gaan binnen hun familie waar verder alleen MAVO aanwezig is.
quote:Rhiannon1986 schreef op 13 april 2016 @ 11:52:

@lindeluneta, wellicht ook aangeven dat de hardste stijging zich heeft voorgedaan in de jaren 80 - 90. En niet in de jaren 50 - 70.

Wellicht dat jouw aanname voor mijn kinderen of kleinkinderen gaat gelden. Ik ken nog zat voorbeelden van 18-jarigen die als 1e naar de universiteit gaan binnen hun familie waar verder alleen MAVO aanwezig is.Ja, ik zeg ook niet dat het niet meer voorkomt, maar wel dat het aantal afneemt.
Alle reacties Link kopieren
Het komt ongetwijfeld voor, maar ik herken het niet. Mijn ouders zijn niet hoog opgeleid, maar mijn zusje kreeg zonder problemen een gymnasiumadvies begin jaren '90. Mijn schoonouders zijn wel hoog opgeleid, maar mijn man kreeg, tot hun grote woede en ontsteltenis, het advies om naar de LTS te gaan. Wij zijn zelf MBO-opgeleid, maar kregen zonder enige twijfel een vwo-advies voor twee zoons. De jongste zoon kreeg een havo-advies en dat is ook gewoon passend.
Het gebeurt zeker niet moedwillig. Maar in twijfelgevallen speelt het wel een rol. Bij mij was het zo: havo of vwo of basis van citoscore. De juf heeft letterlijk tegen mij (en mijn ouders) gezegd dat ik dan maar havo moest doen, omdat mijn ouders beide hbo hebben gedaan. In haar ogen logisch dat ik dan ook havo en daarna hbo zou doen.

Nou is het verschil tussen havo en vwo niet zo groot. Heb je het over havo-vmbo wordt het al een ander verhaal.

In mijn geval had de middelbare school gelukkig havo-vwobrugklassen. Na het eerste jaar alsnog doorgestroomd naar het gymnasium.
Alle reacties Link kopieren
quote:Rhiannon1986 schreef op 13 april 2016 @ 11:34:

@wat een onzin. Er zijn nog geen meerdere generaties die gelijke kansen hebben gehad. Generatie van mijn ouders kon echt niet gaan studeren, daar was geen geld voor. Rond 16/17 moest je gaan werken om geld voor het gezin te verdienen.



Mijn grootouders hadden ook geen geld met hun grote gezinnen, toch zijn er van mijn ouders generatie een paar ooms en tantes tussen de 65 en 75 jaar, die gestudeerd hebben.



En dan moesten ze harder werken, langer sparen, deden ze langer over hun studie.
quote:devima schreef op 13 april 2016 @ 12:36:

[...]





Mijn grootouders hadden ook geen geld met hun grote gezinnen, toch zijn er van mijn ouders generatie een paar ooms en tantes tussen de 65 en 75 jaar, die gestudeerd hebben.



En dan moesten ze harder werken, langer sparen, deden ze langer over hun studie.Dit is ook nog een interessant punt: de gezinnen zijn tegenwoordig veel kleiner, waardoor er meer aandacht en geld is voor de huidige generatie kinderen. Wat ook scheelt: niet alleen de vaders, maar ook de moeders zijn hoogopgeleid met veel werkervaring. De ouders van nu weten wat er te koop is in de wereld.
Nu is het trouwens vaak zo dat die gelijke kansenkwestie vooral om de immigrantenkinderen lijkt te draaien. Dat zijn families die te kampen hebben met Nederlandse taalachterstanden, ouders met minder of ander onderwijs dan hier gebruikelijk, traditionele rollenpatronen waarbij de vrouw vooral gezinstaken heeft, andere opvoedingsideeën (de Nederlandse leescultuur is bijvoorbeeld vrij uniek in internationaal opzicht) waardoor de intelligente kinderen (en met name de meisjes) die hier opgroeien een flinke inhaalslag moeten maken.



Dat heb je niet in 1 generatie en met wat goed onderwijs en een objectieve meester of juf zomaar opgelost.
Alle reacties Link kopieren
quote:NosceTeIpsum schreef op 13 april 2016 @ 11:51:

[...]





Mee eens. Denk dat dit verreweg de meest bepalende factor is. In de regel zullen hogeropgeleide ouders meer met hun kinderen lezen, ze meer aanmoedigen, meer het belang benadrukken van een goede opleiding, een strenger referentiekader hebben v.w.b. de definitie van een goede opleiding, enz.Helemaal eens.
Natuurlijk wordt het 'steeds bepalender uit welk gezin je komt'.

De minister en staatssecretaris hebben schijnbaar geen idee waarom bij laagopgeleide mensen 'het inkomen van je ouders het uitgangspunt is bij je schoolkeuze'.

Mensen met een lage opleiding hebben per maand bijna niks over om hun kinderen te laten studeren. Zeker nu de studiefinanciering een lening is geworden, zien deze mensen de bui al hangen: hun kinderen opzadelen met een flinke schuld omdat ze zelf niet in staat zijn hun kinderen financieel te helpen.

Mensen die zelf een goede opleiding hebben gehad en daardoor vaker een beter betaalde baan, zullen hun kinderen financieel wel kunnen ondersteunen bij een studie op HBO of WO-niveau.

Nou, dan is de keuze voor sommige mensen al snel gemaakt: niet je kind stimuleren om te gaan studeren, maar wel om eerder te gaan werken.
quote:devima schreef op 13 april 2016 @ 12:36:

[...]





Mijn grootouders hadden ook geen geld met hun grote gezinnen, toch zijn er van mijn ouders generatie een paar ooms en tantes tussen de 65 en 75 jaar, die gestudeerd hebben.



En dan moesten ze harder werken, langer sparen, deden ze langer over hun studie.

Interessant.



Mijn ouders zijn 63 en 64 jaar en kennen niemand van hun leeftijd die gestudeerd heeft. Ook op kamers gaan deed niemand, volgens hen. Nu geloof ik dat sowieso niet, want ik weet dat er in die tijd ook gewoon gestudeerd werd. Maar zij kennen die niet. Iedereen was met 18/19/20 jaar wel klaar met leren en dan ging je werken, zodat je kon trouwen en een huis kon kopen. Ze hebben het mij 17 jaar geleden heel duidelijk gemaakt dat ik wel heel blij en dankbaar moest zijn, dat ik de kans had om te studeren.
Alle reacties Link kopieren
Mijn ouders zijn allebei wo opgeleid en toch kreeg mijn zus, ondanks goed presteren, 'maar' een havo advies.

De juf vond dat al heel hoog, dus daar moest ze maar blij mee zijn. Zus was niet het meest assertieve kind dus blijkbaar kwam ze niet leergierig genoeg over.



Mijn ouders waren het er niet mee eens, zus was immers slim genoeg en had dat ook bewezen (cito gaf ook vwo aan). Dus ze ging naar het gymnasium en heeft het met gemak afgemaakt.



Mochten mijn ouders zelf niet wo opgeleid zijn, dan hadden ze misschien het havo advies wel gewoon geaccepteerd en was zus waarschijnlijk ook gewoon normaal de havo doorgelopen. Zonder uitdaging, maar ook zonder enorm uit te blinken ivm het niet assertieve.

Dan had ze misschien pas veel later (toen ze wel assertiever werd) bedacht om verder te leren, of misschien wel helemaal niet.



Je kan het pushen noemen vanuit mij ouders, maar ook gewoon je kind beter kennen dan de juf.
Alle reacties Link kopieren
quote:JulienClerc schreef op 13 april 2016 @ 13:14:

[...]



Interessant.



Mijn ouders zijn 63 en 64 jaar en kennen niemand van hun leeftijd die gestudeerd heeft. Ook op kamers gaan deed niemand, volgens hen. Nu geloof ik dat sowieso niet, want ik weet dat er in die tijd ook gewoon gestudeerd werd. Maar zij kennen die niet. Iedereen was met 18/19/20 jaar wel klaar met leren en dan ging je werken, zodat je kon trouwen en een huis kon kopen. Ze hebben het mij 17 jaar geleden heel duidelijk gemaakt dat ik wel heel blij en dankbaar moest zijn, dat ik de kans had om te studeren.



Grappig, mijn ouders zijn een jaar of 5 jonger en al hun vrienden en broers/zussen hebben gestudeerd en gingen op kamers. Denk dat het meer de omgeving is, als je broer of zus doorleert, ben je meer geneigd om hetzelfde te doen. Als je zelf op kamers gaat maak je meer vrienden die dat ook doen.



Sterker nog, allebei mijn opa's en hun broers zijn ook universitair geschoold, al konden daar niet alle broers op kamers. Ze moesten dus in eigen stad studeren.

Één van mijn oma's is ook naar de universiteit geweest, maar die kwam uit een vrij rijke gegoede familie, dus dat is een geval apart.
Alle reacties Link kopieren
quote:AnAppleADay schreef op 13 april 2016 @ 13:22:

Je kan het pushen noemen vanuit mij ouders, maar ook gewoon je kind beter kennen dan de juf.Ik denk dat iedereen het beter denkt te weten dan de juf/meester. Dat an sich kan dus niet het criterium zijn.

Dit is een oud topic. Het topic is daarom gesloten.
Maak een nieuw topic aan om verder praten over dit onderwerp.

Terug naar boven