"Kinderen niet goed leren lezen is verwaarlozing"

02-06-2019 20:55 179 berichten
Ik moest de kop een paar keer lezen. Was dit echt waar?

‘Meerderheid basisscholen heeft lees- en spellingonderwijs niet op orde’, stond er boven het artikel. Dat is toch zoiets als: ‘Merendeel badmeesters slaagt er niet in kinderen te leren zwemmen.’ Of: ‘In de meeste ziekenhuizen krijgen patiënten geen effectieve behandeling.’ Bij zulke berichten zou het land op zijn kop staan.

Op school zit je om te leren lezen. En nog een paar dingen, maar als je niet goed kunt lezen, wordt het ook nooit wat met al die sociale, communicatieve en digitale vaardigheden die hoogst belangrijk worden geacht in de 21ste eeuw. Dan ben je een gedoemde achterblijver.

[...]

De onthutsende constatering van de Inspectie dat op 53 procent van de basisscholen het lees- en spellingonderwijs niet deugt, was eigenlijk bijvangst in het onderzoek naar de dyslexieverklaringen, maar het is onbedoeld de belangrijkste conclusie. Er mankeert op het merendeel van de basisscholen van alles aan de instructie die de leerlingen krijgen, aan het commentaar en de hoeveelheid oefening. Ook wordt er te weinig gekeken of gevolgde strategieën wel iets uithalen. Hoe is dat toch mogelijk, terwijl álles over leerlingen moet worden vastgelegd?

Het is zorgwekkend dat al dat nuttige, inzicht verschaffende onderzoek de scholen niet bereikt. Daar is het toch voor bedoeld? Scholen moeten al zoveel, wordt vaak verzucht, val ze niet lastig met wetenschappelijke prietpraat. Maar als er zo veel tijd, energie en goede bedoelingen worden verspild en er zo veel laaggeletterdheid is, dan moet dat wél. Kinderen niet goed leren lezen is verwaarlozing.

bron: https://www.volkskrant.nl/columns-opini ... ~b0418244/
Bij ons op de basisschool heb ik soms ook wel het idee dat een deel van de juffen vooral bezig met de protocollen en dergelijke zonder daadwerkelijk bezig te zijn met waarom die protocollen er zijn. Oftewel het is wel makkelijk om je achter een systematiek te verschuilen. Andere ervaringen?
Hertjehertje schreef:
03-06-2019 20:25
Nee. Er staat dus dat juist de slechte lezers moeten oefenen met die rijtjes.
En dat dat saai is. En saai is vaak niet reflectief oefenen.

Dus (en jij zegt het ook) eigenlijk moet ik voor elk groepje voor elke leesmoeilijkheid leuk oefenmateriaal maken/zoeken.
Daar heb ik dan weer geen tijd voor.
Het leven bestaat uit een hoop saaie en taaie zaken. Daarvoor moet je doorzettingsvermogen leren. Ook daarvoor zijn rijtjes oefenen interessant. Juist die eendimensionale benadering van iets elementairs als woordjes leren (niet reflectief) is een zeer beperkte kijk op wat je daarmee oefent. Los daarvan: dat het niet effectief is als je stelt is feitelijk onjuist. Het enige dat gezegd kan worden is dat het nooit de enige te bewandelen weg is, dat er meerdere manieren zijn om de taalvaardigheden maar een hoger niveau brengen.

Los daarvan kun je rijtjes “stampen” ook weer reflectief aanpakken, dus zo’n goed argument is dat reflectieve oefenen niet. Een goede vriend met dyslexie kreeg op de middelbare school training. Rijtjes woorden op de kop, veel extra herhaling. Het heeft hem zienderogen geholpen.

Tot slot zeg je dat je er geen tijd voor hebt. Mensen die dat zeggen stellen er geen prioriteit aan. En dat is dan weer exemplarisch voor de staat van het taal- en rekenonderwijs: het heeft geen prioriteit bij juffen.
Andersom schreef:
03-06-2019 20:44
Voor sommige kinderen is het al winst áls ze lezen. Sommige kinderen zijn echt lastig te motiveren hun boek open te doen en het gewoon te doen. Zelfs in groep drie zie ik al werk-ontwijkend-gedrag hierin. Als je het dan niet leuk maakt doen ze echt niks.
Behalve dat hier een rol van de ouders ligt vraag ik me af of “leuk maken” het enige antwoord is.
Bombus-Sylvarum schreef:
03-06-2019 20:47
Behalve dat hier een rol van de ouders ligt vraag ik me af of “leuk maken” het enige antwoord is.

Rol van de ouders? Juist de ouders van de kinderen die dat nodig hebben leggen die rol bij de leerkracht.

Werk jij in een onderwijsgerelateerde functie? Of meer een gevalletje van beste stuurlui?
Alle reacties Link kopieren
Bombus-Sylvarum schreef:
03-06-2019 20:36
Dat geldt voor ouders evenzeer. Als de ouders lezen, lezen de kinderen vrijwel automatisch meer. Ouders die dus geen boeken lezen zijn zelf onderdeel van het probleem.
En nog heb je dan gewoon mazzel
Onze oudste heeft onze liefde voor boeken, jongste kreeg zelfde voorbeeld (wekelijks bieb, kinderenboekenweek vieren, ouders met neus in de boeken), maar vindt lezen saaaaaaai
Nooit voor het plezier, alleen omdat ze het nodig heeft
Alle reacties Link kopieren
Bombus-Sylvarum schreef:
03-06-2019 20:45
Het leven bestaat uit een hoop saaie en taaie zaken. Daarvoor moet je doorzettingsvermogen leren. Ook daarvoor zijn rijtjes oefenen interessant. Juist die eendimensionale benadering van iets elementairs als woordjes leren (niet reflectief) is een zeer beperkte kijk op wat je daarmee oefent. Los daarvan: dat het niet effectief is als je stelt is feitelijk onjuist. Het enige dat gezegd kan worden is dat het nooit de enige te bewandelen weg is, dat er meerdere manieren zijn om de taalvaardigheden maar een hoger niveau brengen.

Los daarvan kun je rijtjes “stampen” ook weer reflectief aanpakken, dus zo’n goed argument is dat reflectieve oefenen niet. Een goede vriend met dyslexie kreeg op de middelbare school training. Rijtjes woorden op de kop, veel extra herhaling. Het heeft hem zienderogen geholpen.

Tot slot zeg je dat je er geen tijd voor hebt. Mensen die dat zeggen stellen er geen prioriteit aan. En dat is dan weer exemplarisch voor de staat van het taal- en rekenonderwijs: het heeft geen prioriteit bij juffen.
Ik geloof niet, dat dit een landelijk probleem zou zijn, als het aan de individuele juffen ligt.
Ik zie echt de fout in het uitgeholde onderwijssysteem. Want een goed systeem zou eventuele tekortkomingen bij de individuele juf opvangen
lilalinda schreef:
02-06-2019 21:10
We wentelen als samenleving heel veel af op scholen. Opvoeding, gezonde voeding, normen en waarden.
Met steeds grotere klassen. En waanzin als bijna geen speciaal onderwijs meer.
We breken als samenleving ons onderwijs af.
En nee, ben geen leraar, maar zie het als moeder al jaren met lede ogen aan. En dan hebben wij de mazzel dat we thuis wel voorlezen en bijles kunnen betalen
+1
Ik zag in een BBC serie een vrouw die verhalenvertelster van beroep was. Ze vertelde een spannend verhaal op een fantastische manier, het was een soort van voorlezen zoals ze in de Efteling savonds bij bedtijd voor de kinderen doen.
Lezen ze nog voor in de klas?
Alle reacties Link kopieren
47084 schreef:
03-06-2019 21:01
Ik zag in een BBC serie een vrouw die verhalenvertelster van beroep was. Ze vertelde een spannend verhaal op een fantastische manier, het was een soort van voorlezen zoals ze in de Efteling savonds bij bedtijd voor de kinderen doen.
Lezen ze nog voor in de klas?
Toen mijn kinderen nog op BO zaten wel, met extra voorleesouders om kinderen met achetrstand een keertje vaker voor te lezen
Alle reacties Link kopieren
Bombus-Sylvarum schreef:
03-06-2019 20:34
Feitelijk zeg je dat de kunst van het doorzetten geen goede deugd zou zijn. Dat nog los van het leren lezen. Ik pleit niet voor 1 methode, diegenen die dat doen ontnemen zichzelf de middelen om anderen tot leren aan te zetten. Feit is wel dat er altijd wordt ingezet op “leuke” methodes en “plezier”, waarmee kinderen niet wordt geleerd om door te zetten en over hun eigen kunnen heen te klimmen.

Kortom, door methodes uit te sluiten draag je bij aan het probleem. Het is en en, niet of of.

Nee, dat zeg ik feitelijk niet. Feitelijk zeg ik dat losse woorden lezen niet bijdraagt aan leren lezen.
Alle reacties Link kopieren
Bombus-Sylvarum schreef:
03-06-2019 20:45
Het leven bestaat uit een hoop saaie en taaie zaken. Daarvoor moet je doorzettingsvermogen leren. Ook daarvoor zijn rijtjes oefenen interessant. Juist die eendimensionale benadering van iets elementairs als woordjes leren (niet reflectief) is een zeer beperkte kijk op wat je daarmee oefent. Los daarvan: dat het niet effectief is als je stelt is feitelijk onjuist. Het enige dat gezegd kan worden is dat het nooit de enige te bewandelen weg is, dat er meerdere manieren zijn om de taalvaardigheden maar een hoger niveau brengen.

Los daarvan kun je rijtjes “stampen” ook weer reflectief aanpakken, dus zo’n goed argument is dat reflectieve oefenen niet. Een goede vriend met dyslexie kreeg op de middelbare school training. Rijtjes woorden op de kop, veel extra herhaling. Het heeft hem zienderogen geholpen.

Tot slot zeg je dat je er geen tijd voor hebt. Mensen die dat zeggen stellen er geen prioriteit aan. En dat is dan weer exemplarisch voor de staat van het taal- en rekenonderwijs: het heeft geen prioriteit bij juffen.

Ik heb vanmiddag even snel de universiteitsbibliotheek doorgekeken, maar alle onderzoeken stellen ruwweg hetzelfde: losse woorden lezen zonder context draagt niet bij aan technisch noch begrijpend lezen. Leren doorzetten met zinloze taken vind ik persoonlijk zonde van de schaarse onderwijstijd.
Pandax schreef:
03-06-2019 21:17
Ik heb vanmiddag even snel de universiteitsbibliotheek doorgekeken, maar alle onderzoeken stellen ruwweg hetzelfde: losse woorden lezen zonder context draagt niet bij aan technisch noch begrijpend lezen. Leren doorzetten met zinloze taken vind ik persoonlijk zonde van de schaarse onderwijstijd.

En van de inspanning op zich.
Alle reacties Link kopieren
Ik ben geen juf, ken het onderwijs als leerling (lang geleden) en moeder (BO ook al weer even terug, jongste zit 3 vwo)
Maar Woordjes Leren is toch alleen bij vreemde talen? Toch nooit bij leesonderwijs?
Alle reacties Link kopieren
Bombus-Sylvarum schreef:
03-06-2019 20:45
Het leven bestaat uit een hoop saaie en taaie zaken. Daarvoor moet je doorzettingsvermogen leren. Ook daarvoor zijn rijtjes oefenen interessant. Juist die eendimensionale benadering van iets elementairs als woordjes leren (niet reflectief) is een zeer beperkte kijk op wat je daarmee oefent. Los daarvan: dat het niet effectief is als je stelt is feitelijk onjuist. Het enige dat gezegd kan worden is dat het nooit de enige te bewandelen weg is, dat er meerdere manieren zijn om de taalvaardigheden maar een hoger niveau brengen.

Los daarvan kun je rijtjes “stampen” ook weer reflectief aanpakken, dus zo’n goed argument is dat reflectieve oefenen niet. Een goede vriend met dyslexie kreeg op de middelbare school training. Rijtjes woorden op de kop, veel extra herhaling. Het heeft hem zienderogen geholpen.

Tot slot zeg je dat je er geen tijd voor hebt. Mensen die dat zeggen stellen er geen prioriteit aan. En dat is dan weer exemplarisch voor de staat van het taal- en rekenonderwijs: het heeft geen prioriteit bij juffen.
Ik zie het nut van rijtjes woorden stampen niet echt in.
Wat ik wel nuttig vind is woordenschat vergroten, teksten samen lezen en daar over te praten, zodat kinderen meer vaardigheid krijgen in het begrijpend lezen.

Om een kind leesmotivatie te geven is het wel handig als de oefenstof niet gortdroog is, zodat oefenen ook waardevol wordt voor een leerling.

En over die tijd/prioriteit:
In een klas van 30 leerlingen (inclusief een paar ‘passend onderwijs klantjes’, waarvan er 8 niet op niveau zitten qua technisch lezen, is het verdraaid moeilijk om tijd te vinden voor a. Extra leestijd in een klein groepje, b. Voorbereiding/nawerk voor de klas in het algemeen (5x30 schriften nakijken vergt veel meer tijd dan 5x20 schriften)
c. extra oefenmateriaal maken per leesmoeilijkheid, zodat de kinderen effectief kunnen oefenen.

In mijn vorige post schreef ik ‘reflectief’, waar ik ‘effectief’ bedoelde, excuses daarvoor.
Alle reacties Link kopieren
lilalinda schreef:
03-06-2019 21:37
Ik ben geen juf, ken het onderwijs als leerling (lang geleden) en moeder (BO ook al weer even terug, jongste zit 3 vwo)
Maar Woordjes Leren is toch alleen bij vreemde talen? Toch nooit bij leesonderwijs?
Het oefenen van woordrijtjes met een bepaalde leesmoeilijkheid hoort er wel bij.
In groep 3 start dat met rijtjes als:
ik
is
mis
sis
vis

Wat later zijn dat rijtjes als
horloge
garage
etage
bagage

In het laatste geval zijn het dus rijtjes met leesmoeilijkheid -g- als -sj-.
Daar valt ook niet mee te stampen, maar wel mee te oefenen en te herkennen en woordbeeld te vormen.
Alle reacties Link kopieren
Hertjehertje schreef:
03-06-2019 21:48
Het oefenen van woordrijtjes met een bepaalde leesmoeilijkheid hoort er wel bij.
In groep 3 start dat met rijtjes als:
ik
is
mis
sis
vis

Wat later zijn dat rijtjes als
horloge
garage
etage
bagage

In het laatste geval zijn het dus rijtjes met leesmoeilijkheid -g- als -sj-.
Daar valt ook niet mee te stampen, maar wel mee te oefenen en te herkennen en woordbeeld te vormen.
Ahaaa, dank je!
Barbje79 schreef:
03-06-2019 20:40
Inderdaad thuis ook samen lezen, voor-koor-door, om en om, tientallen verschillende boekjes gehaald bij de bieb of gekocht in de hoop dat hij deze wel leuk zou vinden. Uiteraard zelf uit laten kiezen. Woordzoekers laten doen, zelf met hem flitsen, zoveel!
Op school werd hij niet gezien en moest hij mee met de meute. Na uitleg snapte hij vaak niet meteen wat de bedoeling was en moest hij lang wachten voordat juf hem weer kon helpen. In de tussentijd kon hij dan niets doen en werd hem een slechte werkhouding verweten.
Spreekbeurten, voordrachten, het was een drama. Meermaals aangegeven waar wij thuis tegenaan liepen in de voorbereiding daarvan.
Dat is wel bizar. Is jullie zoon ook naar de psycholoog geweest? Onze dochter vond spreekbeurten eng, maar met een training van een SMW’er vindt ze het ineens het leukste om te doen. Kennelijk konden zowel wij als de juffen niet de juiste snaar raken.

Het idee van de SMW’er kwam van de juffen trouwens.
lilalinda schreef:
03-06-2019 20:56
Ik geloof niet, dat dit een landelijk probleem zou zijn, als het aan de individuele juffen ligt.
Ik zie echt de fout in het uitgeholde onderwijssysteem. Want een goed systeem zou eventuele tekortkomingen bij de individuele juf opvangen
Wat is er dan uitgehold?

In verhouding betaald het misschien niet genoeg, maar het is zeker geen slecht salaris. Juffen en meesters hebben aparte gymdocenten gekregen, IB’ers, dus er is de afgelopen jaren ook gewoon meer ondersteuning gekomen. Lijkt me ook dat er iets misgaat bij de juffen zelf.
Pandax schreef:
03-06-2019 21:13
Nee, dat zeg ik feitelijk niet. Feitelijk zeg ik dat losse woorden lezen niet bijdraagt aan leren lezen.
Citatie gewenst. Aan welke onderzoeken refereer je?
Pandax schreef:
03-06-2019 21:17
Ik heb vanmiddag even snel de universiteitsbibliotheek doorgekeken, maar alle onderzoeken stellen ruwweg hetzelfde: losse woorden lezen zonder context draagt niet bij aan technisch noch begrijpend lezen. Leren doorzetten met zinloze taken vind ik persoonlijk zonde van de schaarse onderwijstijd.
Welke onderzoeken?

Los daarvan twijfel ik zelf aan de kennistheoretische basis van onderwijskunde. Het leeuwendeel van onderwijskundigen heeft nog nooit voor de klas gestaan. Terwijl juist subtiele praktische handelingen het verschil maken.
Alle reacties Link kopieren
Bombus-Sylvarum schreef:
04-06-2019 07:55
Wat is er dan uitgehold?

In verhouding betaald het misschien niet genoeg, maar het is zeker geen slecht salaris. Juffen en meesters hebben aparte gymdocenten gekregen, IB’ers, dus er is de afgelopen jaren ook gewoon meer ondersteuning gekomen. Lijkt me ook dat er iets misgaat bij de juffen zelf.
en waarom worden ze dan niet ontslagen?
lilalinda schreef:
03-06-2019 20:54
En nog heb je dan gewoon mazzel
Onze oudste heeft onze liefde voor boeken, jongste kreeg zelfde voorbeeld (wekelijks bieb, kinderenboekenweek vieren, ouders met neus in de boeken), maar vindt lezen saaaaaaai
Nooit voor het plezier, alleen omdat ze het nodig heeft
Daarom is het toch gek dat alle jeugdprogrammas op tv nagesynchroniseerd worden? Als ze die zouden ondertitelen leren kinderen spelenderwijs beter lezen en ontwikkelen ze gelijk wat taalgevoel.
Bombus-Sylvarum schreef:
04-06-2019 07:55
Wat is er dan uitgehold?

In verhouding betaald het misschien niet genoeg, maar het is zeker geen slecht salaris. Juffen en meesters hebben aparte gymdocenten gekregen, IB’ers, dus er is de afgelopen jaren ook gewoon meer ondersteuning gekomen. Lijkt me ook dat er iets misgaat bij de juffen zelf.

Ik denk niet dat het probleem bij de leerkrachten ligt. Degenen die ik ken zijn, op een enkeling na, bevlogen en werken zich drie slagen in de rondte.

Het probleem ligt mijns inziens bij de overheid. Ik heb het idee dat bobo's gespeend van enige kennis omtrent ontwikkeling en onderwijs beslissingen nemen die leuk zijn op papier. Leuk op papier betekent niet dat het ook leuk is in de praktijk.

De laatste jaren hoor je alleen maar termen als competentiegericht leren, ontwikkelingsgericht leren, innovatie, gepersonaliseerd leren en dergelijke.
Ga er maar aan staan: dertig leerlingen in je klas die allemaal andere behoeftes hebben en dan heb ik het nog niet over de handelingsplannen. De inspectie wil dat je alles kan verantwoorden, dus er komt een puist administratie om de hoek kijken. Tussen alle administratie en handelingsplannen door heb je tijd om les te geven.

Fout toch? Lesgeven zou prioriteit numero uno moeten zijn. Van de inspectie wel te verstaan.
Alle reacties Link kopieren
Bombus-Sylvarum schreef:
04-06-2019 07:57
Welke onderzoeken?

Los daarvan twijfel ik zelf aan de kennistheoretische basis van onderwijskunde. Het leeuwendeel van onderwijskundigen heeft nog nooit voor de klas gestaan. Terwijl juist subtiele praktische handelingen het verschil maken.

Ja, wetenschap is ook maar een mening hè :)
Alle reacties Link kopieren
lilalinda schreef:
04-06-2019 08:01
en waarom worden ze dan niet ontslagen?
Je weet toch zelf ook wel dat je met de Nederlandse regels niet zomaar ontslagen kan worden? Je moet het wel heel bont maken voordat zoiets gebeurt. Zolang iemand middelmatig presteert maar geen extreme dingen doet is ontslag praktisch onmogelijk.
Alle reacties Link kopieren
Sara9876 schreef:
04-06-2019 09:06
Je weet toch zelf ook wel dat je met de Nederlandse regels niet zomaar ontslagen kan worden? Je moet het wel heel bont maken voordat zoiets gebeurt. Zolang iemand middelmatig presteert maar geen extreme dingen doet is ontslag praktisch onmogelijk.
volstrekte onzin
ontslaan kan altijd, bij iedereen, het kost de werkgever alleen geld
(en dat is helemaal niet zo heel veel meer, paar maandsalarissen)

Dit is een oud topic. Het topic is daarom gesloten.
Maak een nieuw topic aan om verder praten over dit onderwerp.

Terug naar boven